Pakikipanayam kay Jacinto Rubiano, Chief Administrative Services at Acting, Chief, Loan Unit, R & R division bilang pagliliwanag sa pagpapautang sa taga pantabangan

Media

Part of Daloy

Title: Pakikipanayam kay Jacinto Rubiano, Chief Administrative Services at Acting, Chief, Loan Unit, R & R division bilang pagliliwanag sa pagpapautang sa taga pantabangan
Language: Filipino
Source: Daloy Taon I (Blg. 8) Agosto 1973
Year: 1973
Subject: Rubiano, Jacinto; New Pantabangan Multi-Purpose Cooperative, Inc.; Pantabangan (Nueva Ecija)
Rights
Fulltext: PAXAYAA1: PAKIKIPANAYAM KAY JACINTO RUBIANO. CHIEF ADMINISTRATIVE SERVICES AT ACTING, CHIEF, LOAN UNIT, R &R DIVISION BILANG PAGLILIWANAG SA PAGPAPAUTANG SA TAGA PANTABANGAN 1. Bilang Acting Chief ng "Loan Unit’, maaari bang ipaliwanag ninyo ang tungkulin na inyong ginagampanan at ang mga gawain saklaw ng inyong unit. SAGOT: Bilang Pansamantalang Puno ng Sangay ng Pagpapautang ay saklaw ng inyong lingkod ang pagpapatupad sa mga alit-intunin at patakaran sa pagpapautang sa mga taong lilikas sa Bagong Pamayanan. 2. Anu-ano ang mga uri o klase ng mga pautang ng NIA-UPRP sa mga mamamayan ng Pentabangan na ililikas muía sa imbakan ng Pantabangan Dam? SAGOT: Ang mga uri ng pagpapautang ay ang mga sumusunod: a) Pabahay (Housing Loan) b) Pangproyektong Pangkabuhayan (Pro ject) c) Panangkilik (Subsistence Loan) 3. Ito bang pagpapautang na ito sa mga resettlers o ililikas ay katulad ng pagpapautang ng mga ibang ahensiya na matatawag nating mga ahensiya na nagpapautang o mga “Loaning Agencies” gaya ng' GSIS, DBP at iba pa? SAGOT: Hindi po lubos na katulad. 4. Kung katulad ng pagpapautang ng mga “Loaning Agencies” ay anu-ano ang pagkakaiba ng pagpapautang na ito ng NIA sa mga resettlers? SAGOT: Sa dahilan na ang “Kolateral” o panagot sa nangungutang ay ang bahay na itatayo at ang lupang ipagkakaloob sa kanila. 5. Sa pagpapautang na ito ay mayroon po bang mga alituntuning sinusunod? Maaari bang ipaliwanag ninyo kung papaano ginawa ang mga alintuntuning tinutukoy at kung anu-ano ang mga naging batayan sa paggawa nito? SAGOT: Mayroong tiyak na alituntunin at patakaran na ating sinusunod: Ang alituntuning ito ay itínakda ng Tagapangasiwa (Administrator) ng Pambansang Pangasiwaan ng Patubig. Ang naging batayan nito ay ang pangkat 3 ng Pampanguluhang Kautusan Bilang 35 (Section 3 oí Presidential Decree No. 35) na naglalaan ng hindi hihigit sa dalawampung milyong piso upang ipautang sa mangagsisilikas muía sa imbakang Pantabangan, UPRP. 6. Samakatwid ay isa sa naging batayan o basis nito ay ang Presidential Decree No. 35. Anu-ano po ba ang mga tadhana nito na tuwirang may kinalaman sa pagpapau tang? Maaari po bang ipaliwanag ninyo sa kapakanan ng mga mambabasa kung ano ang nilalaman ng Section No. SAGOT: Ang pangkat 3 ng Pampanguluhang Kautusan Bilang 35 ay nagsasaad din na ang pag papautang ay pamamahalaan ng NIA at ang Tagapangasiwa ng NIA ay magtatakda at magpapatupad ng mga patakaran at alituntu nin sa pagpapautang. 7. Maaari po bang ipaliwanag din ninyo l ung sinusino ba sa mga resettlers ang maaaring bigyan ng nasabing mga pautang? Sa madaling salita, anu-ano ang mga “Qualifications” ng mga maaaring bigyan ng mga pau tang? SAGOT: Tanging ang mga ulo ng sambayanan na nakatira sa imbakan hanggang ika-31 ng Enero 1973 at ang mga naililikás sa Bagong l’amayanan. 8. Iyon po bang mga biyuda at mga ulila na sa mga magulang na tumatayong ulo o ama ng tahanan ay bibigyan din ba ng pautang? SAGOT: OPO 9. Ang mga samahan ay maaari rin bang umutang? Maaari bang sabihin ninyo ang mga qualification o katangian ng isang samahan upang makautang sa NIA SAGOT: Opo. Ang katangian ng isaig samahan ay dapat itínatag at nakatala ng naaayon sa mga alituntuning itinakda ng Pamahalaang local at Pagpapaunlad ng nayon at kinikilala ng NIA at binubuo ng mga tunay na naninirahan ay dapat ding makautang sang-ayon sa mga patakaran at alituntuning maaaring ipatupad ng Tagapangasiwa ng NIA. 10: Sa mga samahan at kooperatiba, gaano ba kalaki ang maaari nilang mautang o mahiram sa NIA? SAGOT: Hanggang sa mga panahong ito ay wala pang halagang itinakda ng 1 agapangasiwa ng NIA? 11. Kung sakali at ang mga taong umutang ay hin di makabayad. ano ang aksiyon na maaaring gawin ng SAGOT: Una, sisingilin ng Tanggapat ang nananagot at kung hindi pa makabayad ang nasabing nananagot; ang sangla ay ¡nagiging walang kabuluhan at ang tanggapan ay ipagbibili ang bahay ng naaayon sa batas. 12. Ang mga pautang na tinitukoy bi ay may "coliateral”? Ano ang magiging garantiya kung sakali? SAGOT: Ang lupang ipagkakaloob at sng bahay na itinayo ay siyang mga garantiya. 13. Papano po ba ang paraan ng pagbabayad ng mga resettlers sa kanilang pagkakautang? Kung itc ay hulugan, gaano naman katagal ang kanilang paghuhilog? (Sundan sa pahina 10) Agosto. 1973 DALOY PAHINA 9 SAGOT: Ang pagbabayad ay hulugan at tatagal ng 13 taon na dalawang beses isang taon o 26 na beses na paghuhulog. 14. Ito bang mga pautang na ¡to ay may interest? Kung hindi man ay maaari- bang ipaliwanag ninyo itong isang porsiyentong sinisingil sa paglilingkod? SAGOT: Ang pautang na ito ay walang iLterest. ngunit mayroong idaragdag na "service charge" Ang 1% service charge ay siyang kapalit ng halagang ginugol sa pamamahalaan. 15. Ito bang mauutang ng mga tao ay 'eash" o perang iyaabot sa kanila? SAGOT: Mayroong cash o pera at mayroong "in kind" o sa uri. 16. Wala ho bang pagkakataon na ang isang resettler ay makautang ng cash? SAGOT: Mayroong pagkakataon na makautang ng "cash” ang isang resettler. (1) para sa pagiging kaanib at pagsosyo sa kooperatiba na kinikilala ng NIÁ; (2) kung sa pabahay ña man ay; balik gugol o reimbursement method” Halimbawa, Pl,700.00 ang nagastos ng isang resettler bilang pasimula ng kanyang bahay o pagpapaayos ng kanyang lumang bahay, ang tanggapan ay magpapautang ng halaga ding iyon, Pl,700.00 sa resettler 17. Ang kabuuan ba ng mauutang ng bawa’t pamilya ng resettler ay pare-pareho ang halaga? Kung hindi man ay maaari ba ninyong ipaliwanag ang pagkakaibaiba ng halaga na maaari nilang utanginí SAGOT: Hindi pare-pareho ang halagang mauutang ng bawat pamilya ng resettler. a) Kung ang kabuuan ng tinanggap ng resettler sa NIA ay hindi hihigit sa P10.000.00, P10.000.00 ang pinakamalaking mauutang: b) P5.000.00 kung ang kabuuang halaga na tinangqap sa NIA ay humigit sa P30.000.00; k) Muía sa higit sa P5.000.00 at hindi aabot sa P10.000.00 kung ang tinanggap sa NIA ay higit sa P10,000.00 at kukulangin naman sa P30.000.00. 18. Sa pabahay o "housing loan" ay mayroon tayong "core house”, kung sakali at gusto ng mga resettlers na sila na ang magpagawa ng kanilang sariling bahay. ma aari po ba ito? SAGOT: Maaari 18. Kung ang ibig ng resettler ay ilipat na lamang ang kanilang lumang bahay, hindi maiiwasan na may ma(Sundan sa Pahina 11) Tumanggap ng ... (muía sa pahina /) lang sa 23 mga piling inhenyero buhat sa buong bansa na binigyan ng Katibayan ng Pagkilala ng "Board o f Civil Engineers”. Pagkatapos ng pasulong na pananaliksik at pag-aaral, bilang pagsasanay sa larangan ng inhenyeria, at karapatdapat na pagliling kod sa pagpapaunlad. ng propesyon ng inhenyero si bil. ang Katibayan ng Pag kilala ay iginawad sangNAGRASYON ANG DAR SA TAGA-PANTABANGAN Makikita sa larawan ang mga bagong li kas na taga-Par.tabangan samantaiang sila ay tumatanggap ng rasyong bigas buhat sa mga tauhan ng Department o' Agracian Reform (DAR). ayon sa sexsiyon ‘t. oaias Republika Bilang 544. Ayon sa Batas 544. ang "Board of Civil Engineers” ay nakapagbibigay ng Ka tibayan ng Paglilingkod sa mga natatanging inhenyero sibil na nagtatagumpay sa kani-kanilang larangan ng paglilingkod. Ang iba pang tumang gap ng Katibayan ng Pag kilala ay sina: (Highway Enginnering Award) Do mingo B. Astudillo, Democrito R. Briones, Amor C. Canidoza, José E. David, Nicholas A. Naval, Alfredo Z. Reyes. Romulo M. del Rosario, at Jaime E. Sarte. Civil Engineering Construction Award: Zacarías Baile, Quintín K. Calderón, Vicente B. Esguerra, Jr., Remigio W. Ortiz at Nar ciso S. Padilla, Jr. Hydraulic Engin e e r i n g Award: Cesar E. Gonzales at Godofredo N. Iglesia. Structural Engineering Award: Primo P. Alcántara, Herniogenes M. Carpió Jr. at Francisco M. Itlíong. Portworks Engineering Award: Florentino T. Aricheta. Gregorio O. Carillo at Paulino G. Lacap. Soil and Foundation En gineering Award: José Ma de Castro. Civil Engineering Educat on Award: Ernesto G. Tabejara.. Jr. PAHINA 10 DALOY Agosto, 1973 sisi'ra sa pagbabaklas nito. Maaari ba . -a kung ibig ng resettler na makompleto ang bahay ay makautang sa housing loan? Ito ba ay sa halagang P5.000.00 din katulad ng iba? SAGOT: Maaari siyang makautang ng "Housing Loans” sa halagang P5.000.00 kung siya ay tumanggap sa NIA bilang kabayaran ng lupa, halaman at bahay ng halagang hindi hihigit sa P10.000.00 at ayon sa uri he bahay na kanyang itatayo. 20. Kung sakali at ang isang resettler ay ayaw r.oong "core house” gusto niyang magpagawa ng kanilang sariling bahay ngunit wala siyang magagamit na pera, papaano ang dapat niyang gawin upang magkabahay? SAGOT: Siya ay dapat umanib sa kooperatiba na itinatag na kung tawagin ay NEW PANTABANGAN MULTI-PURPOSE COOPERATIVE, INC., at ito ay siyang maaaring magpautang muña sa kaniya ng mga mate riales o kasangkapan. 21. Kung sakali naman at walang-wala siyang pera na magamit sa paguumpisa ng kaniyang sariling bahay ay papaano siya magpapatayo ng kaniyang bahay? SAGOT: Una, maglahad ng plano ng bahay sa Tanggapan ng NIA, Pangalawa, pagtibayin ang "Housing Loan Application' at Pangatlo, gamitín ang aprobadong "Housing Loan Ap plication” bilang basihan sa paghanap ng mámumuhunan o financer. 22. Kung ang isang resettler ay ililipat na lamang sa kaniyang lumang bahay at kaniyang fplayan ang P5,000. housing loan upangmagamit sa negosyo, maaari po ba ito? SAGOT: Wala akong tiyak na sagot sa tanong na ito. Isasangguni ko ang bagay na ito sa aking hepe na si Engr. Carlos A. Sales. 23. Nabanggit ninyo na mayroong Project loan o pautang sa mga proyekto. j maaaring pagkakitaan, ma aari po bang ipaliwanag ninyo kung ano-ano ang nakapaloob dito? Ito ba ay materials din o cash? SAGOT: Ito ay materiales o mga bagay na kailangan sa Proyekto, ngunit walang cash na ipagkakaloob sa resettler, maliban lamang sa hala gang hindi hihigit sa P1,000.00 na ipagkakaloob niya sa kooperatiba pare sa pagiging kasali at sosyo sa kooperatiba. 24. Ang lahat ba ng resettler at maaaring umutang ng ganitong uri ng pautang? Kung hindi man. ay sinusino sa kanila ang maaaring mabigyan nito? SAGOT: Yaon lamang kaanib sa kooperatiba o samahang pang-nayon na itinatag ayon sa alituntunin ng kagawaran ng Pamahalaang lokal at kinikilala ng NIA at handa ang sambahayan na sila ang makakapangasiwa sa prc - yekto. 25. Magkano ba at gaano katagal anc pagbibigay nitong "project loan”? SAGOT: Hindi hihigit sa P3.000.00 at sa loot ng tatlong (3) taon muía sa petsa ng paglipat sa Bagong Pamayanan. 26. Kung ang resettler ay gustong magtayc ng poultry o piggery kaya, siya ba ay bibigyan ng mga baboy o manok na bilang kasama sa utang sa ilailm ng project loan? SAGOT: Opo. 27. Kung halimbawa’t pagkaraan na mi bigyan siya ng "project loan” ay biglang nangamatay ang kaniyang alaga, maaari pa rin ba siyang mabigyan uli? SAGOT: Opo, kung mayroon pang nalalabing salapi para sa kaniyang “project loan". 28. Sa “Subsistence Loan”, ito ba ay maaaring ap layan ng lahat ng pamilya ng resettler? Kung hindi man ay sino lamang ang maaaring umutang nito? SAGOT: Sang-ayon po sa tinanggap bilang kabaya ran ng lupa, bahay, at halaman muía sa NIA Ito ang batayan kung sila ay dapat pagkaluoban ng "Subsistence Loan”, at hiudi kumita ng higit sa P2,000.00 isang taon. Gabay ng ... (buhat sa pahina 2) magsabog ng alinman sa binabanggit sa itaas nito. 3. Kung may tungro, magbomba ng Gusatliion, Carbin 85-S o Sevin 85-3 sa dosis na ipinapayo pg pabricante. 9. PAG-AANI: a. Pakatihin ang tubig sa bukid 85 araw pagkara an ng paglilipat tanim. Sa panahong ito ay mahigpit na kailangan ng palay ang tubig; mana pa nga ay pagpatuyo nito ay makatutulong sa mabilis na paggulang ng mga butil. b. Sa ika-100 araw ng palay buhat sa paglilipat punía at mayroong ng 80% nito ay malinaw at matigas ang palay ay maaari nang anihin. 10. EKONOMIKO: a. lnaasahang ani sa pamaimaraang masagana 1. Tag-ulan a. May Patubig b. Tubig ulan 2. Mga gastos: 90 kaban/ha 70 kaban/ha P2.250.00 Gross 1,750.00 Gross a. Pataba, pamatay kulisap. pamuksang damo P300.00-400.0C b. Binhi, paghahanda ng bukid P300.00-400.00 k. Pagaani 300.00-400.00 KABUUANG GASTOS: 900.00-1200.00 3. lnaasahang tubo bawat ektarya. a. Gross b. Gastos c. Tubo Tag-ulan. may patubig Tnbig-ulan P2.250.00 1.050.00 1.200.00 Pl.750.00 950.00 800.00 Kailangan ng bansa ang marami pang palay. Madadagdagan ito sa pamamaraang Masagana. Sumali sa prograniang ito. Agosto, 1973 DALOY PAHINA 11
pages: 8-10