Sa Pakpak ng Nobyembre

Media

Part of Ilang-Ilang

Title
Sa Pakpak ng Nobyembre
Language
Tagalog
Year
1945
Rights
In Copyright - Educational Use Permitted
Fulltext
Ang Digmaang Susunod Sinulat Ni L. MAGSARILI !sang bagay na lubhang naka- uaglulunggati ng bawa't panig nig ang Molukas, ang Selebes, ang malayuhan. Kung ano ang magipupukaw ng loob ang pangyaya. kung alin sa mga simulaing niya- Sumatra, ang Borneo at maaa- ging bunga? Diyos lamang ang ring gayong katatapos pa lamang l<av n.e: bawa't isa sa kanila ansr; ring nayayanig na rin pati ng Nu- makaaalam. Ang kay Nehru ay ng digmaang itinuforing na lalong dapat maghari't lumaganap sa weba Ginea at Maryanas. Dahil pagbuhay lamang sa "Greater pinaka-malupit sa lahat ay pinag- dai.e:digan, kung ang 11a Demokras. diyan, ang mga olandP.s, mga irnr- East Asia Co-Prosperity Sphere" uusapan na ang susunod naman, ya o ang sa Komunismo gles ·at pranses na m.ay.kinala- Rg Hapon. Ang pamamatnubay n~, ayon sa. ta_Ya ay magiging h~· Ang pagbabangon ng mga ban. man· sa pananakop at pagsasa- at ~am~maraan ~g Hapon sa l~­ g1t na mas~dh1 kay sa lalong pi- sansr maliliit na nakalaganap sa mantala !la mga bayang Ito ay na. yunmg 1to ay mah, masama at _k1o naka.malup1t. . malawak na Pasipiko, lalung-lalo ~ipilitan ngayong ~aglaro sa napoot~n ng mga ~ansa na rmg Aywan k~ng ano ang pmagba- na yaong binubuo ng mga pulong 1sang tuntungang d1-mapanatag, ~~nw~ y kanyang tmutu_bos. Ang b~t~yan ng 1lang may loob np ma- Raklaw noong unang panahon ng trtanapa ay mabuway. 1b1g. m N~hru ay buhaym ang la. h1hma -:ia. nag.aakala~g. ang S\lSU- tinawae: na S11:ngkaf;>uluang Mala• . Banal-na mga simulain ang si. yumn sa 1bang _pam_amaraan. Sa nod na di~'!!aan ay digmaan ng yo, ay ikinababahala na ngayon ng nasagisag ng kilusang ito ng mga dalawang. layunmg iyan, an? Esmga atomic · Kung ito ~aw ay mga bansang sa kanila'y sumasa- lahi. Kung ang ibinandila ng mga ~ados Um~os ay na~amasid, ~! n~tuklas~n ng. Estados Umd~s ay kop. Unang nagpararndarn ng ya- magkakaanib sa digmaang kani. 1t.o _ma.rahil ang sanh1 kung ano ?1 maaarng d1omatuklasan dm ng nig at nagparinig ng hudvat si Dr. lang pinagwagiha'y ang rnga da- hmmg1 na. sa Konggreso ng_Kaga. 1ba_ namang bansa'., ng R~.sya _sa Soekarno- -ng Haba at sinundan kilang tuntunin ng Demokrasya warang ~1gma. na huwag bitawan h?hmb~~a. Ngu~i: kami Y hm- naman ngayon ng makahulugang ay walang· dahilan upang manati. ng ~stados Umdos ang Guam,1 ang di nammwara: H1g1t s~ lahat n~ panawagan ng Pangulo ng Kong- Ii ang paniniil ng mga taga.Olan- Kodiak, ang Adak~ _ang B~ boa, bansa, ang Estados Un_idos ay si- ,;reso sa buong Kaindiyahan na si da at taga.fogglatera sa mga ha- ~~g Saypan, ~ng Timan, ang Iwo y~ng lalong nag-a';IDgkm n~ bud. Jawamalul Nehru. Ang kay Soe- yang kanilang inaalipin sa panig Jima, ang ?kma"'.a at ang Manus hmg 1!1~katao at siya na rm . ang karno ay pangkamalayuhan, Ang na ito ng Dulong Silangan. Sa upang ~agmg sahgan ng k~'?yang ~nang i_iwas, kung saka-sakal_i,_ sa kay Nehru ay pambuong ktasila. araw na sila'y magmatigas, an~ ~a kilos, ku~ __ saka-saka 1,il~~· isang digmaang ang gaga~I~mg nganan ng Asya. Sa nangyayari titis sa Haba ay lalagablab at ane ic.od pa ang _Haway at ang p ip1o "'andata ay katulad ng nap1htan H b k 1 k a lalaga-nap sa buong K"- nas .. Sakahng ang Olanda, Ing. . . sa a a ay asa u uyang nayaya. sunog y .,... . . _ . myang gam1tm .sa k11away na bu. · ; glatera at pat1 na Prans1a ay hong at maka·-hayop. · magmatigas, ang Estados Unidos' Hindi rin kami . naniniwala na S p L. L. N N b b na may damdaming maka-tao. ay ang digmaan ·ay. m:agiging pana all.Pal\ g o yem re siyang magiging •agka, hahalang, daigdig na naman. Manapa, su. Tula ni RUBEN VEGA at lalagay sa panig ng mga ba. miklab man . iyan, ay magiging ;vang api, sa pamamagitan ng pang-iisang panig na lamang ng Noon ay Nobyembreng pagkasaklap-sakliip kanyang diplomasya at sa pama,;inukob. Maaari nga, dili ang hin. Nang kunin ng dilim ang kaisting-palad. magitan ng lakas kun.e: kakaila. di, na mapasangkot na naman ang· Tandting-tanda ko pang kami'y magkayakap nganin. maramin.e: banl!a, nguni't hindi Nang ang huling-pati ay kanyting binigkas: Anupa't tiyak na masasabing na magigif!g katulad ng nakara- "Sa aking '[>Ugpanaw, asahan mo liyag hindi gaanong mapanganib ang an, at ang mga bansang mapapa- Ako'y magbabalik kung gabing magdamag . .. " d,igmaan ng mga lahi. Ang dasangkot na rin ang gagawa ng la. N asnaw pa sa labi ang pilit na galak pat pangambanan ay ang digma. hat ng paraan upang mapisan sa Nang ako'y maiwang luha'y nalalagldg! a.n ng oso at ng agila. Labat ng isang tipak na pamg ang Jara- pangyayari ay naghuhudyat sa 0, kay pait niring '[XL[Jsinta'y magbangon ngan ng paghaharnok. Ang ta.. atin na tila ito'y hindi maiiwanging aabot . sa malawak na sak- Sa luksang gunita ng isang kabaong ! san. Ang "guerra civil" sa TsiPara kang ulila't mal.amldm na tingh6y . law ay ang buntot na karaniwang na ay maaaring siyang magin&' tihila-hila ng alin pa mang digma. Sa pusod ng gabing ulap ay nagbunt6n; tis. an at iya'y ang nauukol sa ·mga Lusog ng katawa'y kandilang naluoy, Ang pangamba sa digmaang It~ r . k b h Nahumptik ang pisngi sa luhang dumal6y! ay nagsimuia noong pang di ma"'su iramng pang a u ayan ng mga 0, ang kalarawa'y sangkur6s na kahoy .. hayan at ng mga tao kaunawaan sa panayam na idina.. · Na binubukb6k na sa tinagh6y-tagh6y! os sa Londres ng mga Ministro ng Kung pag.uukulan natin ng ma. Kasabay ng aking lubusang pagpangit Estado. Ang pinagbuhatan ng di Qning na pag-aaral ang sali.sali- Ang parang agu.nyas na tun6g na tinig P,agkakaunawaan ay si Molotov ng J:JJ.Uot na mga pangyayaring Ju. Naglitaw ang but6 sa yaydt kong dibdf,b Rusya. Ito'y pinatunayan ng Ka· JPalantad sa ating panamdam ka- At d. da , ls . t~ f lih1"m Byrnes ng Estados Un1"do1 · . i na ma ma, sa pu o, ang pin ig. • paglcarakang matapos ang huling Subali, ang puso-sariwa't marikit- sa kanyang ulat na ginawa. Gan. digniaang pandaigdig ay mauuwi Bulaklak ng dating taptit na '[>Ug-ibig: . yan din ang patotoong ginawa ng "a dalawa ang maaaring maging K ·b' b . , . , . M1"nlstrong humarap sa Kamara ung ga ing may uwan ay may isang awit • uri ng digmaang susunod. Ang Ang a wit .ng aming huling pagninffg ! d_e los Komunes. ~na ay maaaring tawaging dig- Gaya nang batid na natin,· ang maan ng mga lahi at iya'y mag. Ang Nobyembre'y muling nagbuka ng pakp<ik "guerra civil" sa Tsina ay pinag. bubuhat sa pagbabangon ng ma- Nagsabog ng lamig at lantang bulakldk. . . haharapan ng kuomintang at koliliit na bayang sa mU:la't mula Nakatungkod ak6ng S'a pu.nt6d ng Liyag munista roon. Itong huli, ayon pa'y sinakop na ng mga bansang. Nagtangkang magsabit ng magarurong galtik. ~ napatutunayan, ay ibinubuyo may sariling lakas at ang ikala. Nguni, aba? NakU! ang aking namalas at tinutulungan ng Rusya. Sa wa'y maaari· namang tawaging 0, Kuagong pasugo ng aking bagabag!- · i!:;ang dako, ang kuomintang ay digmaan ng oso at ng agila at Matapos sa dibdib, ang puso'y tinuklap tinutulungan ng E.U. Sa isang iya'y manggagaling · naman sa Uwak, sa libing k6ng nagbantay magdamtig! (Naaa pahina 20 ang kai·ugtong) N obyembre 10, 1945 ILANG-ILANG 9