Ang Kamay ng Diyos

Media

Part of Ilang-Ilang

Title: Ang Kamay ng Diyos
Language: Tagalog
Year: 1,947
Rights
Fulltext: Unti-unti Nang ltinataas Kahiwagaang Bumabalot Estrella. Sino Nga Kaya Ang T a b i n g Sa Sa Pagkamatay Ni Ang Salarin? -XXVIIIANG lahat ng mata sa malaking bulwagan ng "Fiesta Pavilion" ay pahangang napapako sa magkasayaw na sina Manuel Makabuhay at Marta Mak.a1ro1. Nanglnig ang buong katav an ni Dr. Medel n•·ng mabatid ang puma.Uy 1a kanying uawa. (Tagpo sa "Ang Kama1 Ng Dfyos ... ) • na ipinalalagay ng madlang slyang tunay na si Estrella Madrid na naghimalang mulhig mabuhay, pagkatapas ng humlglt-kumulang sa santaong pagkak8.1ibing sa ilalim ng IupQ.. Ang mahiwagang lalaking nagparaya kay Manuel sa sayaw na nasabl'y walang kakurap-kurap ang mga paningning nakapako sa dalawa. AYwan kung ano't nakaramdam siya ng di-karaniwang tlbok ng puso. Gin1c1pangan ng panibugho ang kanyang damdamin. Nagslsi slya sa pagpaparayang glnawa. Kung tinanggap uiya ang inialok na sapalaran ni }.'Jlanuel Makabuhay, maaaring siya ang pinalad na kasayaw ni Estrella Madrid. Magkabagay na magkabagay ang indak at paghahabulan ng mga paa nina Manuel at Marta. Nagayuma rin ng magkabagay na magkapareha ··ang pihikang paningin ni Rosendo. Nguni't hindi nakawala sa kanyang ma.;· tatalas na mga mata ang pagkaligalig ng mahiwagang lalaking kapiling niyang naiwan sa luklukan. -Magaling magsayaw ang asawa ni Dr. Medel Magsalin, ano po?-ang pukaw ng kubang s1 Rosendo sa lalaki.-Siya'y si Estrella Madrid. Luminga-Unga ang lalaking pinag-ukulan ng mga kataga ni Rosendo, at nang mapunang walling maaaring makarinig sa kanyang isasagot ay nagsalitang sabay sa paglalapit nang bahagya sa kanyang kinauupang silya sa tabi ng kuba: -Siya'y hindi s1 Estrella Madri. Nakikilala ko ang asawa n1 Magsalin, inulang ulo hanggang sa kanyang talampakan. Pamanghang tinapunu ng tingin ng kuba ang mahiwagang lalaki, saka ... -Ano ang inyong pagkakilala? -ang di napigilang usisa ng maMira NAGSISIGANAP SA "ANG KAHAY NG DIYOS" •.. ... .. . CA P.··~'f Rn1;1 • • r E.tnlJa - • II '"'""1 • II~; .. ..EOPOLDO SAIA.l!:DO \faseardo ... -,.. GERARDO DE LEON \mado •-···-··· ROBERTO ROSALE.." 'Jila ············-·-··-······· Teresita Martine~ <:lena ········---·-··-······· Rosie Lorenzana '<osendo ···•-·-·-··-······· Oscar Frasenda "fario ···················----·······-··· Bert OllTas "'nn A lf•n•n ........ Jose Luz Bernard11 'lofta Felicidad .... Candida Valderama "'i.-..koivnn ni EDDIE ROMERO 'SJNA~APEUKUJ.A NA NGAYONI p,...rfubiyon nir Sampapita Pictures, Ine. ILANG-ILANG Dugtong ni NEMESIO E. CARAVANA tabil na si Rosendo. -Ang babaing iya'y nagpapanggap lamang na "Estrella"ang pakii ng lalaki.-Ang asawa ni Dr. Magsalin ay matagal nang lusaw sa ilalim ng lupa. -Ano ang iriyong sinabi?-patakang tanong ni Rosendo.-Hindi kayo naniniwalang siya'y: .. -Hindi!-ang agarang tugon ng lalaki.-Katulad ng paniniwala kong namatay siya at hindi na maaaring mabuhay pa. Muling tinapunan ng tingin ng kuba ang mukhang balbasin ng lalaking kaharap. ~Ano ang ibig sabihin ng iyong mgff tingin ?-ang puna ng mahiwagang lalaki sa nanunuring mga piata ng kuba.-Dapat mong malaman na isa ako · sa mga nakipaglibing kay Estrella. Kitang kita ng dalawa kong mata na tinabunan siya ng lupa. -Hindi ba kayo naniniwala sa himala at milagro?-ang wikang ibig maakit ni Rosendo ang kausap.-Hinangad ng Diyos na mabuhay uli si Estrella Madrid, upang maging dakilang saksi sa harap ng mga alagad ng batas na ang kanyang asawa'y walang kasalanan. Kitang-kita ko siya nang magbangon sa libingan, katulad ng pagkakita ng mga hudyo sa pagkabuhay ni Kristo. -mol-ang di-napigilang pakll ng lalaki na pinamilaylayan sa mga labi ng isang rigiti.-Manong magtigil ka nga, Rosendo. Itahin mo ang iyong matabil na dila at papalapit na sa atin si Mascardo. Dapat mo akong makilala: ako'y si Dr. Medel Magsalin ! ' Napatayo si Rosendo sa kanyang narinig. Hindi .niya akalaing si Dr. Magsalin pala ang kanyang pinaglalakuan. Hinangaan niyang gayon na lamang ang ginawang pagbabagong-ayos ng kanyang panginoon. Talagang hindi niya nakilala ang dalubhasang manggagamot, matangi na lamang nang gamitin nito sa dakong huli ang karaniwang tinig na kilalangkilala niya. -Kahanga-hanga kayo, Dr. Magsalin-ang paanas na wika ni Rosendo.-Ang mga matang itong ipinagllhi sa mga mata ng lawin ay manaka-naka lamang madaya. Painbihira kayo ~!l Pagl:)a'balatkayo, - - - -Ssssit!-ang saway ng manggagamot na nakabalatkayo sa kanyang tsuper.-Malapit na sa atin ang matalinong ispektor. Itinatagubilin ko sa iyong huwag kang magsasalita ngayong gabL Hindi na naalis ang iyong katabilan. yang panginoon. Natapos ·ang malambing na tugtugin ng orkesta. Masasayang nagsilapit sa mesa ang dalawang katatapos lamang na magsayaw. -Ang susunod na tugtog ay para sa inyo naman, ginoong ... - ang naputol na pangungusap ni ·'Estrella."-Ano ang inyong pa!lgalan? Tumayo ang hindi nakikilalang panauhin ng nagpapanggap na asawa ni Dr. Medel Magsalin. Yumukod nang bahagya at marahang nalaglag sa mga labi: -Bagong lingkod ninyo: Salvador Braganza Zorrilla y Serrano. Napangiti si "Estrella" sa kanyang narinig na mahabang pangalan. -Ikinararangal kong makilala ang isang lalaking kanluraning katulad ninyo--ang masayang nawika ni Marta Makairog.Kung di ako namamali'y nakadaupang-palad ko na kayo, nang minsang magdaos ng sayawan sa bahay na may kinalaman sa pagbubunyi sa kaarawan ng aking asawa. -Hindi kayo nagkakamaliang sagot naman ng nakabalatkayong si Dr. Magsalin, na humanga sa katalinuhan ni Marta Makairog, na pinagaganap niya ng isang maselang na papel, saka binalingan ang lalaking naging kasayaw :-G. Makabuhay, si G. Salvador Braganza Zorrilla y Serrano. Nagkamay ang dalawang lalaki. Naramdaman ni Dr. Magsalin na parang napaso ang kanyang palad nang magkamay sila ni Manuel. Naramdaman niyang may gumapang na galit sa kanyang Nasa vah. 48 ang karugtong) Nanahimik naman si Rosendo, bagama't ang mga mata'y walang kaalis-alis sa mukha ng kall - -Medel, huwag kang padala sa silakbo ng kalooban-pagst:sumamo ni Marta. (Tagpo sa "Ang Kamay Ng V1yos."i NOBYEMBRE 2, 1947 7 LAGALAG NA .•• <Karugtong ng nasa pahina 46J 48 flwo DE QU{NA CACAO WATSON AL Gt<: a rich Claret wine is added the tonio qu~ ties ofJCola.C~ the Ph.osphatea of Iron.· o4J -TONIC WlNB !'OB. Ena.YOB Citic"., Kala, lftd·Qlcoe .. 2a l'yroph. Iron l.!h Wine and Nom. Excip. to 100; Alcca · n..m. t.12"' ILANG-ILANG Bakas Na N,aiwan Ng Pangulong Manuel''· -ang sagot ng nakabalat-kayong lalaki.-Bukas din ay tutulak a k on g patungong Hongkong. Umaasa ako, na kting naging maramot kayo sa aking kahilingan ay walang salang pallrugan ako ng inyong asawa, na wika ninyo'y nasa lupaing naturan. • -Kayo ang masusunod-ang \Vika ni Marta Makairog,-nguni't mahirap ninyo siyang makita at makausap. Iniwan ko sa Hongkong si Dr. Magsalin na malubha ang kalagayan. Dinapualr' siya ng sakit na pagkatuyo. Noo'y' halos gagadali na lamang ang na-: lalabi niyang buhay. Anim ,na. buwan na ngayon ang nakariraan, na ni balita'y wala akolir- tlnatanggap sa kanya. Maaaring sumakabilang buhay na siya; \: Nag-umapaw sa puso nl Manuel Makabuhay ang kagalak:an. Sumagi sa kany&.ng isipan ·8.nir kanilang mga nakaraan nf. ·Elk trella Madrid-ang kahapon ntlang nasasabugan ng mga btilak~ Iak! Isa sa mga katangian ng yumaong lider ng bayan na si Manuel L. Quezon ay ang di-pagkawalay sa kanyang isip ng kasabihan natlng "ang di lumilingon sa pinanggalingan ay hlndi daraUng sa patutunguhan." Sa tuwi-tuwi na'y di siya nakallinot sa mga. taong pinagkikautangan niya ng loob. Sa larawang Ito ay makikita si Quezon nang kanyang daJawin ang libing ng kanyang ~lnong na si Dr.·Rafael Bertol nang ito'y bawian ng buhay. Makikita rln sa larawa.n slna Kom.· Manuel Nieto, Kapitan Fernando Fores, Dr. Carlos, Sr. .Jesus Salgado, si Gng • .Josefa Bertol nl Fells, kapatJd ng yumao at ninang ng ngayo'y Pangulong Roxas. Nagmamadaling umalis . ang nakabalat-kaycmg sl Dr. Medel Magsalin. Walang naiwan. sa mesa kundi sina Rosendo, Marta at Manuel. Dumukot ng isang dadalawampuin si Manuel at iniabot kay Rosendo, kasabay ng mga tagubiling: "Maaarl ka nang. maghintay sa awto." Minasdan muna ni Rosenrio ang mukha nt Marta. Nahinuha niya sa isang kindat nito na sumunod · sa tagubilin ni Manuel Makabuhay. Pinasigla ni Rosendo ug kanylmg kilos at umalis kunwang masayang-masaya sa harap nina MarANG KAMA Y NG . .. f'Karugtong ng naaa S>ahina 48) -Alam ba ninyo kung a.ko nabuhay? -Paano?-,-ang agarang ng lalaki. paano sahod -Inilawit ng Diyos ang kanyang kamay sa isang dalubhasang manggagamot upang ako'y buhayin at isigaw sa harap ng mga alagad ng batas na ang aking asawa'y walang kinalaman sa kasalanang pagpatay sa akin na kanilang ibinubuhat. -Kung gayo'y nakikilala ninyo ang kriminal na pumaslang sa inyo? -Nakikilala ko !-ang tahasang sagot ni Marta.· -Masasabi ba ninyo sa akin lrung sino? -Hindi pa panahon upang isiwalat. Pagkaraan ng mga ilang araw ay malalaman ng madla !rung sino ang kriminal. Natapos ang tugtog na rhumba. Magkakawit-bisig ang dalawang lwnapit sa mesang nakalaan sa kanna: Binati ni Makabuhay ang kahusayang magsayaw ng nakaba18.t-kayong lalaki. -Hintay pala-ang wika ni Manuel Makabuhay sa pinupuring balbasing lalaki.---Salvador 50 Serrano ... wika ninyo ang inyong pangalan, di kung gayo'y kayo ang manunulat na napabalita sa Amerika Latina? Yumukod nang bahagya si Dr. Magsalin. Ang totoo'y ginagad lamang niya ang kanyang ayos sa mukha ng manunulat na latino nang makita niya ang larawan nito sa isang magasin, at siya ring pangalang kanyang ginamit sa pagpapakilala. -Mula sa Buenos Aires, Arhentina ay nabalitaan ko at nabasa sa mga pahayagan ang bahagi ng mga nangyari sa buhay ng balitang manggagamot na si Dr. Magsalin at ng kanyang asawa. Dati ko silang mga kakilala. Nang mabasa ko ang nakaaakit na balita'y madali akong naparito sa Pilipinas na lulan ng isang sasakyang panghimpapawid. Ang layunin ko'y mangalap ng mga tala ukol sa ibig kong sulating kasaysayan. -Sulating kasaysayan? Atkasaysayan nino ang ibig ninyong sulatin?-ang may himig-pagtatakang usisa ni Manuel Makabuhay. -Kanino pa kundi ang buhay ni Estrella at ni Medel-ang walang atubiling tugon ng lalaking nakabalat-pyo.-Lalo na .ngayong makita kong nabuhay ang ta Makairog at Manuel ,MakabuiSang ·Patay na malaong nalibing hay. sa ilalim ng lupa, ay naging ma- -Napakamalilimutin mo riasidhi ang aking pagnanais, sa- man-ang wika ni Manuel . sa pagka't nangangahulugan sa akin kanyang ipinalalagay na si Estreng limpak-limpak na salapi. Ila, nang mapagdalawa na laHabang nagsasalita ang nakaba- mang sila sa mesa.-Ako'y si Malat-kayong si Dr. Magsalin ay ma- nuel Makabuhay. Hindi mo na ingat na pinagpapalipat.,lipat ang nga ha ako nakikilala? Nalimot kanyang mga ma ta kay Marta ·at mo na ba ang a ting kahapon? kay Manuel. Nahalata ng mang- -Maulit ka naman-ang salo gagamot na. bahagyang natigatig ni Marta Makairog,-nagbalik ang dmdamin ni Manuel Maka- ako sa daigdig ng mga buhay, na buhay. Wala akong natatandaan maliban -Ginang Magsalin-ang- baling sa aking pangalang Estrella Mang nagpapangg8.p na manunulat drid at pangalan ng aking asakay Marta Makairog.-Maaari ba wang si Medel Magsalin. Ngukayong madalaw sa inyong taha- ni't. · · aywan ko ba. Ang tinig mo kung aking warii'y para banan upang manghingi ng ilang gang narinig ko na rin, hindi ko tala ukol sa inyong. . . lamang malaman kung saan. -Mahirap ·na pumayag st Gi- -Manainga ka... manainga nang Magsalin sa inyong ibig na ka itt isa-isa kong sasabihin sa hingin sa kanya, paiirugan ba tyo upang panumbalikan ka ng ninyo sila aling Estrella? pag-iisip· at makilala mo -akon11 Minasdan ni Estrella Madrid ganap. ang nagsalitang si Manuel Makabuhay. Nakita ng babaing bahag- CDURUGTUNGAN> yang na?gagat-labi ang binata, - Uubusin n1 Susana de Guzman ha nangangahulugang huwag su- a.ng kanyang naialaman sa sasumang-ayon sa hangarin ng ma- nod na bilang. Mablbilid na rito nunulat. ang kriminal na ituturo ng KaHindi nga sumagot si Marta, may ng Diyos. Nasa mga palad nguni't ikinagalak na malabis ni ng pangunahing manunulat na Manuel ang nakita iniyang iling babae kung sino ang kanyang gang ulo ng ipinalalagay niyang gawing kriminal sa mga. tauhang asawa ni Dr. Medel Magsalin. gumagalaw sa nobelang dugtu-Dinaramdam ko kung gayon ngan nitong ILANG-ILANG. l:LANG-ILANG