Si Rosa at si Rosal

Media

Part of Ilang-Ilang

Title: Si Rosa at si Rosal
Language: Tagalog
Rights
Fulltext: NOONG araw ay may isang ha· ri. Ang haring ito ay may dala W::.<!g a~;ak na babaing kamba1. na pic18.ng:.E11ang Rosa at Rosal. Si Ro5a at !'li Rosal ay magka'!Hkhang-magkamukha. Kapwa 1,ila ubod nang ganda. Nguni't sila ay rnagkaibang-magkaiba ng ugali. Si Rosa ay masungit at mapagmata sa mahihirap. Siya'y maramot sa kapwa bata at suwail sa magulang. Samantala naman, si Rosal ay napakabuti ng ugali. Magiliw siya sa lahat at maawain sa mahihirap. Maalalahanin siya sa kapwa bata at masunurin sa magulang. Kaya si Rosal ay mahal na mahal s.a lahat ng mga tao, maging sa mga bata o sa matatanda .. maging sa mahihirap o -;a mayayaman. Ang lahat naman ay nagagalit kay Rosa dahil sa masamang ugali niya. Nguni't si Ro·sa ay pinagpapasensiyahan ng mga tao sapagka't siya'y anak ng hari nila. Siya'y isang prinsesa. !sang hapon, si Rosa at si Rosal ay naglalaro sa kanilang malawag nr- halamanan. May narinig silang tum a ta wag. "Rosa! Rosal!" anang tinig. Tumingin ang dalawa sa may tarangkahan ~ Ros B1 Rosa 8'1 nagallt. Namu'ta ang mukha niya. Napakagat-labi siya at dumabog. Kinagalitan niya ang matandang pulubi. "Ikaw, pangit na matanda!" ang sigaw niya na galit na galit. "Hindi ino ba nalalaman na kami'y mga prinsesa? At ang akala mo ba'y mga alila mo kami na iyong mauutus-utusan? At saan ka nakakita ng isang magandang prinsesa na kamuha ng isang basong tubig na inumin para sa pangit na matandang pulubi?" "Rosa! Rosa!" ang saway ni Rosal sa kapatid. "Huwag kang magsalita nang ganyan. Hindi mo ba ~akikitang ang matanda ay talagang humihingal sa pagod at nauuhaw? Kaawa-awa naman siya. At saka. . . bakit ka magagalit? Aku naman ang kukuha ng tubig na inumin para sa kanya at hindi ikaw?" na pinagmumulan ng tinig. Na- Ji."11.· A"r-AwA 1'.A-._ .• ·N.G· DA CTUT· .. lJ a..o ... kita nila ang isang matandang - r- \.I n h I"\ N I r\ \:J l l Hindi na nakuhang sumagot pa. ni Rosa sa kapatid sapagaka't biglang nagdilim, kumidlat at kumulog. Nagyakap ang ma~kapatid at ipinikit ang kanilang mga mata. Ganoon na lamang ang takolt, nila! G,moon na lamang ang pagkasindak nila! Nang lumiwanag uli at idilat nila ang mga mata ay · isang ubod ng gandang dalaga ang nakita nilang nakatayo sa halip ng isang matandang pulubi. Siya'y may putong na koronang nangingislap sa taglay na tnahahalagang bato. Sa isang kamay a:v hawak ang isang bastong may nangingislap ding bato. Ang kanyang mahaba at kulot na buhok ay nakalu(%ay. Ang ,damit na suot niya ay habi sa ginto at pilak na. sinulid. babaing nakatungkod na gula-gulanit ang suot. Iyon pala ay magot sa kapatid, "Bayaan mo isang matandang pulubi. nga siya ! . Isa Iamang siyang pa" ,, . . ngit na matandang pulubi. HinRosa, am Rosal sa kakambal, .di na nahiyang tumawag-tawag sa "hayu:a ang matand~g pulubi sa 'atin. Hindi kaya niya alarii na may tarangkahan natm. 'l'ayo ang ·t· , , · . "? • d" tinatawag niya. Halina, a ting ita- . ayo Y mga anak ng ban. Hm 1 nong kung ano ang ibig niya!" kaya viya alam na tayo'y mga Si Rosa ay sumimangot at· su- prinsesa ?" ' . .._e Republi.c of the Philippines Department of Public Works . and Communication• BUREAU'·OF POSTS Manila SWORN STATEMENT (Required by Act No. 2580) •The :undersil!lnro, ·A.. C. FABIAN' editor /mannging editor /business manager/ OW]\er/publisher, cf ILANG-ILANG (title of publication), J>Ublished Weekly (frequency of issue), in Tagalog (la.nguage in Which printed), at J.llanila (office of publication), .after having ·been duly sw::•rn in accorclrm~e with law, hereby submits the followin.w statement of ownership, management, circulatiorl, etc.. which is required by Act No; 2580, as amended by Oommonwealth' Act. No. 201: Name Editor: I:l'<"IGO ED. REGALADO Managing Editor · Business Manager: A. C. Fabian Owner Ilang-Ilang PUB., INC. Publishe?-: ILANG-ILANG PUB., INC. Printer: RAMON ROCES, INC. Office of Publication Post-Offi<:e Addresa 1055 !'oler, M1tnila 1055 Soler. Manila 1055 Soler, Manila 1055 Soler, Manila. 1055 Soler, Manila 1055 Soler, Manila 1055 Soler, Manila If publication is owned by a corporation, stockholders owning one per eent or more of the total amount of stocks: MIAMERTO ROXAS DIOSCORO SARIU LUIS J. REYES BENITO PRIETO JOSE LE(t.\RDA Bondholder,,, m<>rb>fngees, or other !leCUrity h-Olrlers owning one per eent or· m e>re of· i:otal amount of se<:urity: NONE In ca"" of publication other than daily, totnl number of copies printerl and circulated of the last issue dated September ~l, 1947. 1. Sent Ito paid sub•erihers ............................... ···•··-···-·--········· --·-·· 6,5G'<I 2. · Sent to others than paid ·,mbscribers ...... ; ..... ·····-··················· ··-······ Bl.13~ Total ---·-·······-·-······•· --··------·-·-··----····-····-····-·············· 87,636 A. C. FARIAN . (Signature) Business Manager . Suboc~i~~ •nd. sworr; to before me this s-..tember 26, 1947. at Manila the affi1ant exh1b1hng h1s Residence Ce~': ficate No. 11-8951 issued at Manila. on January 15, 1947. . Doe. No. 185, Page 3~ Jlook 1. Series ·1047_ D. H. SORIANO Atty.-at-L:iw N·tRry Publie "Huwag kang magsalita, nang ganyan, Rosa. :r,~asama ang mang-api sa mahirap. Kaawaawa naman ang matandang pulubi. Marahil ay ibig niyang humingi ng kaunting limos sa atin. Halina, tayo'y lumapft sa kanya," ang sabi ni Rosal. "Ayako nga", ang sagot ni Rosa. "Bakit ba ako lalapit sa mabahong matandang i:Yan. Para isang pulubi siya. Nakaaabala .pa sa paglalaro natin lyan." "Huwag kang ganyan," ang sabi ni Rosal. "Hindi ba ang sabi ng a ting ama. ay maging magiliw tayo sa mahihirap upang tayo ay mapamahal sa lahat ng mga' tao? Halina at ating lapitan ang kaawa-a wang pulubi. Kung ayaw kang sumama ay iiwan kita rito." "Huwag mo akong iwan, Rosal," ·ang samo ni Rosa sa kakambal. "Natatakot akong maiwarig magiisa." Si Rosa ay natigilan at hindl nakakibo. Si Rosal ay hindi nakatiis at inagalang na na.gtanong. "Sino po ba kayo at saan po naroon an';!" matandang pulubi na kangina lama•1g ay kausap namin na. humihl11gi ng · isang basong tubig?" Ang magandang dalaga aY ngumiti at maamong sumagot ka:v Rosal. "Rosal," aniya. "Ako ang diwata ng Kagandahan. Marami abmg nababalitaan tungkol sa iyo at sa iyong kapatid na si Ro• sa. Kaya ako'y nagmukhang ma"Kung ganoon ay halina. Ka- tandang pulubi upang subukin awa-awa. naman-ang matanda. kayong dafawa. !big kong malaNaghihintay siya," ang sabi ni Ro- man kung totoo nga ang mga nasal, sabay batak Sa kamay ni Ro• babalitaan ko tungkol sa inyong sa, _ dalawa, na ikaw raw ay magiliw Kahit n.a mabigat sa loob ni Ro- at maa:wain sa mahihirap, samaiisa ay napilitan .ding sumama sa. talan~ :mg kapatid mong si Rosa ka_Patid niya. Lumapit ang dala- ay masungit, mapagmataas, at wa sa matanda. Masamang-ma- mapagroata raw sa mahihirap. sama ang mukha ni Rosa. Si Ro- Ngayon ay napatunayan kong tosal naman ay nakangiting buma- too nga. Kaya upang ipakilala sa ti sa mata.ndang pulubi. "Magan. ibang mga bata na masama ang .dang hapon po, Impo. Ano po ba maging masungit, mapagmataas, ang ibig ninyo?" ang magiliw at mapagmata sa mahihirap, a:v na bati ni Rosal. . gagawin kong isang bulaklak na. "Ay, mahal na anak! Ako'y maganda si Rosa nguni't may ti-. napapagod at uhaw na uhaw da- nik upang makilala ng mga tao ~i~ sa paglalakad sa matinding na ang kagandahan ay para sa m1t ng araw. Maaari bang ako'y mga mnta lamang. At ikaw. na-. bigyan mo. ng isang basong ttlbig man. mahal kong Rosal, ay gaga .. na in um in?" ang sabi ng ma tan- win ko ring isang bulal~lak na pu~ ----------....;..-·dang pulubi. ti at may gintong puso, tanda ng 18 ILANG-ILANG SARUNG BANGGI .•• (Karugtong ng nasa pa.h, 17) harap ng mga yaon. -Kung hindi ninyo mamasamain-aniyang nakangiti pa rin bagama't parang sasabog ang dibdib sa sama ng loob,-ay hihilingin ko sana sa inyong pagpaumanhinan na akong makapanhik, pagka't sumasakit Iamang ang aking ulo. -Sige na-ang matuling sagot ni Rosa,-kailangan mo ngang mapahinga. Umalis si Alfonso nang wala namang nahahalatang ano man sina Marina at Fernando. -Naiiba ka sa iyong mga ka'nayon-ang ulit na papuri ni Romagandang ugali at malinis na loob. Ikaw ay gaga win kong walang tinik upang ang iyong kagandahan ay hangaan ng tao hindi lamang sa tingin kundi upang mahawakan at purihin." Pagkatapos magsalita ng Diwata ng Kagandahan ay iniwasiwas ang kanyang baston nang makaitlo sa uiuhan ng dalawa at agadagad na naging busilak. Si Rosa ay naging rosas na maraming tinik at si Rosal ay naging rosal na puti at may gintong puso. Talasalitaan kambal - twin magkamukhang - magkamukha - clos.ely resembling each other ubod ng ganda - most beautiful magkaibang-magkaiba - entirely different masungit - ill humored mapagmata sa mahihirap - despises the poor people maramot - stingy suwail - disobedient magiliw - gracious maalalahanin - thoughtful pinagpapasensiyahan - given allowance for her shortcomings tarangkahan - gate pinagmumulan - source nakatungkod - with a walking stick sumimangot - pouted limos - · alms napilitan - was forced masama ang mukha "-- sour face uhaw na uhaw - very thirsty matinding init - severe heat namula ang mukha - the face turned red napakagat-labi - bit one's lips dumabog - showed annoyance in an angry manner accompanied with stamping of the feet humihingal - gasping kumidlat at kumulog - lightning flashed and thunder roared ipinikit - closed idilat - to open sa halip - instead of putong - crown nangingislap - sparkling kulot - curled nakalugay - let loose and hanging habi - woven napatunayan - proved hangaan - to admire iniwasiwas - waved.-# OKTUBRE 1~, 1947 sa,-maganda ang iyong tinig, marunong kang lumikha ng awit, at ... maganda kang lalaki. Ano ang hangarin mo sa kinabukasan? Si Marina na nanian ang sumagot: -Ang pangarap po niyaaniyang napapabilis ang pagsasalita sa malabis na kasiyahan,-ay ang malimbag ang isa man lamang sa kanyang mga likha at marinig na tinutugtog o inaawit sa pinilakang ta bing. . . kahit na sa radyo! -Aha !-ani Rosa na tatangutango,-hindi mahirap na hangarin iyan, direktor !-ang baling pa sa kanilang direktor. -Madali iyan !-anang direktor naman,-ang kailangan mo lamang ay isang magpapakilala sa iyo sa madla, mapakapit ka sa isang malakas-lakas at matutuplid na ang iyong pangarap, baka lumabis pa! Luniapit sa kaniia ang ilang panauhin at nagsipagpaalam. Malalim na ang gabi at nais naman nilang makapagpahinga ang mga panauhin. Sila na lamang ang naiwan at sinamahan lamang nina Maneng at Celia. Ang magasawang kapitan Bestre at kapitana Sepa ay sa tindahan na nagantabay na kaumpok naman sina tata-Ibyong, tata-Terio at ang ina ni Celia. -Mukhang papalarin ang anak ninyo, tata-Ibyong-wika ni tataTerio,-napuri ng direktor at kitang-kita kong ipinatawag ni Bb. Rosal. -Mano na nga !-anang ama naman.- ibig kong magkaroon ng mabuti-buting kita ang batang iyan bago sila makasal ni Marina at nang sa ganoo'y walang masabi sina kabisang Berong. -Nagkakabuti sila nang usapan-ang pansin naman ni Bestre,-nagkakatuwaan pa, tingnan ninyo. Ang lahat nama'y lumingon sa pook na pinagtitipunan ng anim at nakikitango, nakikitawa gayong hindi naman nila naririnig at nalalaman kung ano ang pinag-uusapan. -Ako po'y nagtapos ng "high school"-ang pagtatapat ni Nanding sa pag-uusisa ni Rosa,-hindi na po ako nagpatuloy pagka't mahirap na ang mapasubo sa Maynila, hindi na po kaya ng tatang ko ang ako'y patuntungin pa sa Unibersidad; kami Po'Y mga maralitang tao lamang. -Paano kang nakagagawa ng tugtugin ?-ang usisa naman ng direktor. -Nag-aral po akong talaga ng gitara-anang binata,-hindi ko po makayang ipaliwanag sa inyo kung paano ako nakalilikha ng tugtugio... dumarating na lamang po at sukat, natutugtog ko sa aking gitara nang walang anuano, tuiad ng aking Sarung Banggi. Naghihintay lamang ako, isang gabi, at ang buwang kabilugan ang tumatanlaw sa akin ay nalik(Nasa pah. 39 ang karugtong) Ang "polo" ay napakahirap na laro na nangangaiiangan n111 higit na kasanayan, at laka_..t 11ng isanl. manglalaro, upang maging _<:!mahnsay ay kailangan ang m.e.ram'ing taong pagsasanay at paglalaro. ---:::-:;; -..=;.~ ;;!! 7' - " GENERAL - --- .......... ~,._,,.., ....,,.., ~-'~ Gomang Pangpasaherong "'!IRE. -.· "Silent Grip" -~ . _ Bilang nagjng bunga ng -1init sa ta.Oumpung taonr karanasan at pangunguna ay ang bukod-tanging Gomang ito ng General na pampasahero na may katangian111 "Silen~ Grip", Ito ay makapit kung pinahihinto, at may mukhangi matagal gamitin, na nangangahulugan ng maraming milya ng madulas na paglalakbay k~hit na sa mga daang mabalok:. lg'.iit ang' G<>mang General na pampasaherong , "Silent Grip". Mga Tagapamahagi: Ang racly•>nl' Hotpoint anir siyang dapat gamitin Nana sanap na ma•iyahan aa "Spell To Win" Himpilang KZRH, Linggo lkawale ns; rabi. Pakins;gan nlnyo I P!l'U'Jlnt. 19