Alagaan ang mga ibon
Media
Part of Ilang-Ilang
- Title
- Alagaan ang mga ibon
- Language
- Tagalog
- Rights
-
- Fulltext
- NAYAR! din ang ttradm' l:G," ang sabi ni Berto sa kaniyng sarili. Dumani.pot siya ng isang br:to at sinubok ang kaniyang tirador. Mamyo ang 1nabot ng bato - lampas pa sa mataas na puno ng akasya. nila. "Maari na ito," ang sabi na naman ni Berto sa sarili, at itinago sa kaniyang bulsa ang tirador. Pagkakain ng tanghalian, ay sina9i ng kaniyang ina "Ibilad mo sa araw ang· mga kahoy na panggatong at pagkatapos ay matulog ka. Napakainit pa para maglaro." "Opo," ang sagot. ni Berto, ngu - ni't ang naaalaala niya ay ang kaniyang tirador. PagkRtapos na maibilad niya ang mga kahoy na panggatong ay sumilip siya sa silid ng kaniyang ina. "Natutulog pala ang nanay ko. Maaari na akong maglaro," ang wika ni Berto sa sarili . Dahan-dahan siyang nanaog at tuloy-tuloy sa ntay tabi ng ilog. Doon ay maraiping ibong naglipad-lipad at nagdapu-dapo sa punungkahoy. Kinuha niya sa bulsa ang kaniyang tirador. Namulot siya ng mga batong maliliit. Naghanap siya ng mga ibong nakadapo sa mga sanga at ang mga ito'y tinirador niya .' Nguni't wala siyang matamaan. Nagliparan ang mga ibon. Sila'y : lubhang maiilap. Tinirador niya ang mga ibong naglilipar.an. Lalo Alaraan Anr M,a lbon Sinul~t . n1 JOSEFINA L. SANTOS niyang hindi matamaan ang mga ito. Lumakad nang lumakad si Ber~ to. Sinundan niya ang mga ibon at tinirador niya sa tuwing sila'y dadapo. Hindi niya tamaan ang isa man lamang sa mga ibon. Pagud na pagod na siya at basangbasa ng pawis. Bumalik na siya sa kaniyang pinanggagalingan at naupo sa ilalim ng isang punungkahoy upang magpahinga. Walang anu-ano ay nakarinig siya ng iyakan ng mga inakay ng ibon Naisip niyang ang mga iyon ay inakay ng isa sa mga ibong nilabugaw niya. Hinanap niya ang pinagmumulan ng iyak. "Hindi mawawalan ng pugad sa lugal na ito," ang sabi ni Berto sa sarili. Tiunayo siya at hinanap ang pugad. Naroroon nga sa isang sanga at nakakanlungan ng mga dahon. Si Berto ay umakyat sa punungkahoy at kinuha ang pugad. Apat na inakay ang laman ng pugad. Tuwang-tuwang. umuwi si Berto na dala-dala ang pugad, rn;uni't sa hagdan pa ay sinalubong na siya ng kaniyang ina na galit na galit. "Sa!:m ka nanggaling?" ang tanong l'g :.a.a. "Tingnan n1nyo ang uwi kong paglalaruan ni Totoy," ang isinagot ni Berto sa pag-as1mg matutuwa an gkaniyang ina. "Saan ka nanggaling?" ang ulit ng ina .• "Doon po sa may tabi ng ilog at nan1rador ng ibon," ang mahinang sagot ni Berto. "Ah! At may tirador ka pala ! Akin na ang tirador mo," ang galit na wika ng ina. "At kinuha mo ang mga inakay na ito? Ibalik mo iyan sa kinunan mo. Hahanapin ng lo.a iyan. Mamamatay rito iyan. Lakad! Ngayon din ay ibalik mo ang pugad." Sa tinig lamang ng kaniyang ina ay nalaman ni Berto na dapa11 siyang sumunod agad nang wa. lang tanung-tanong at vrnlang tu~ tol. Bumalik siyang malungko' na malungkot sa tabi ng ilog. umakyat sa punungkahoy, at ini .. lagay sa dating sanga ang pugad. Hindi pa siya halos nakalalayo a:v may isang malaking ibong pali• gid-ligid sa pugad at tila masa .. yang-masaya. "!yon marahil ang ina ng mga inakay," ang sabi ni Berto sa sarili. Umuwi na si Berto at sinabi sa kaniyang ina ang nangyari. "Huwag ka nang kukuha uli ng pugad !1g ibon, ha?" ang sabi ng ina. · "Opo," ang pangako ni Berto. Kinag<:.bihang bago matulog ay nagkuwento ang ina ni Berto. He .. to ang kaniyang kuwento. "Sa isang bayang maliit ay ma.. sagana ang pamumuhay ng . mga tao. Marami silang punong-kahoy, halaman, at pananim na pinagku .. kunan ng pagkain, at marami rm silang mga alagang hayop na ka· tulong nila sa hanap-buhay. "Sa bayang iyon ay napakaraml ang ibon. Sarisari ang kulay at iba't iba ang laki. Dumarapo sna. sa mga punong-kahoy, sa mga halaman at sa mga pananim. Sa buong maghapon, sila'y naglilipa .. ran, nag-aawitan, at tpmutuka nc mga uod sa mga halamanan. "!sang araw ay naisipan ng mga Ang bagcn_g Embahador sa P ilipin~s, arig K;rg. Emmet O'Neal at ang kanyang maybahay ay n ag·bandog ng isling kasayaban sa :~~ bata1!.g n~~asama sa pa?L:l~ kba.y sa bap!lr, "I'rc3i::font Monro<', .. na ~·inanap sa tahanan ng su gong amerikano sa ·Dewey Boule• b h ~00~1"~ 8~•J embr~ I9. ~akilu l.a ang mca b~ ~:i s::im· ni ··.l;;_ng 1''.l glalaro ;:;t nagsisip:mnod ang Emb ahado1· O'Neal, ang kanyang may• a a~. a ... ~ ~aiawan& anak na dalaga. rL:ir<.w?.:n n.; "i'«z•ibu.;") ILANG-ILANG ANG KAMBAL ••• (Karugtong ng nasa pah. 25) ni Lakas at ni l'ifatimtiman kay Maganda, at ... -Isasalong ko ang aking palaso-ang wika ni Ban,-kung maririnig ko sa. iyong mga labi na ako'y iyong iniibig. Lumapit din si Aba sa harap ng bathala ng Arayat, at ... -Binibini-ang wika ni Aba at inilapig ang kanyang pana sa paanan ng paraluman,-iginagalang ko ang bawa't katagang mamulas sa iyong mga labi. Nasa ilaaim ng iyong kapasyahan ang aking kaluluwa. Aalis ako kung siya mong nais, nguni't bago ako tumalikod ay sasabihin ko muna sa iyo ?ng dinarasal ng aking pu.so: iniibig kita. batang lalaking magparamihan ng matitirador na ibon. Pagdating ng hapon ay naghahabaan ang tubog nila ng mga ibon. Masasayang-masasaya sila. Magmula noon ay ginawa nilang libangan ang araw-araw na paramihan ng matitirador na ibt>n. "Dumating ang araw na naubos ang ibon sa bayan. Ang karamiban ay napatay ng mga batang lalaki. Ang iba naman ay lumayo at humanap ng ibang · tahanan. Nang niaubos ang mga ibon ay dumami nang dumami ang mga uod. at kulisap na kumak.ain ng mga balaman. Unt\-unting naubos ang mga dahon a';; bulaklak at panay na. sanga Iamang ang natira. Ang mga tao ay wala nang . makain. Nau:los ang kanilang mga gulay. Ang mga punong-kahoy ay hindi na nagbunga. Ang mga ala.ga nilang hayop · a~· wala na ring makain. Silang lahat ay magugutom. Tangi sg, rito'y ang mga uod aY nakakikilabot tingnan. Lum'Blagpak sila. sa. bahay, sa lupa, at sa kanilang katawan. Upang makaligtas ~a ganitong mga kalagayan, ang mga tao a.y umalis at lumipat sa ibang bayan. "May ilang ibon namang itinaboy ng hangin sa bayang nilisan nila at doon·ay nakita nilang magsasawa sila sa matatabang uod. Pag-uwi nfla ay ibinalita ang bagay na ito sa. kanilang mga. kasaNaramdaman n1 Ban na may gumapang na panibugho sa buo niyang ka ta wan.. Tinapunan ng nagbabantang titig ang katauhan ng binatang kanyang kaagaw. Ang puso ni Maganda'y nahati sa dalawang binata. Wala siyang malamang kilingan sa dalawa. Ising paraan ang kanyang naisip: subukia sa tatlong paligsaha~ ang dalaw:lng baguntao. -K:ipwa kayo may pitak sa aking puso-ang wika ni Maganda matapos kuruin sa isip ang tatlong piiligsahang kanyang imumungkahi sa dalawiing binata.Nais kong subukin kayo sa tatlong uri ng paligsahan: Una, sa pag1angoy. Kailangang talunin ako ng sinuman sa inyo sa gagawin kong pagbagtas sa lawang ang tubig ay salamin. Pangalawa, kailangang magharap kayo sa akin ng isang kahanga-hangang alipin. Pangatlo, paligsahan sa pamamana. -Tinatanggap ko ang iyong mungkahi-ang pasang-ayong sagot ni Ban. Tumangu-tango lamang si Aba, na siya.ng Iiaging tanda ng kanyang pagsang-ayon. -Patakaran-ang patuloy pang wika ni Maganda.-Sa tatlong p0.ligsahan ay · kailangang matamo ng sinuman sa inyo ·ang dalawang panalo. Kailangang maging dakila at maglnoo ang sinuman S!i inyo. Ang tagumpay na malahiran ng kataksilan ay mawawalan ng kabuluhan. Lumingap-lingap si Maganda. Nata.naw niya ang isang paltok · sa may dako roon ng lawang nasasalamin ang tubig. Minasdan ang dalawang binata, at ..• -Pasimulan natin ang paligsahan. Sumunod. kayo sa akin. Mula · rn paltok na yaon-itinuro · ni Maganda ang paltok na kan.,. yang n·atanaw,~ay tatayo tayo uparig pagkatapos, sa pamamagi-·• tan ng hudyat ng hari ng mga duwende, ay tuµlalon tayo sa tubig ng lawa. Kung hindi ninyo ako talunin ay. mawawal.8.n na ltayo ng karapatan sa dalawang p8.ligsahan, sapagka't . hindi ko maaaring ipagkatiwala ang ~king puso sa · isang lalaking gahis ko sa languyan. mah3.n. . Dumami nang dumami Inihakbang na ni Maganda ang • a~g pumaparoong ibon araw-araw kanyang mga paa. sumunod naupang kumain ng mga uod, hangman .sa kanya ang dalawang bigang sa maubos ang mga uod at . nata. Patakbong tumugaygay ang magkadahon uli ang mga balaman hari ng mga duwende. . at punong-kahoy. Nan_g; · dumating sa paltok ay "Nang malaman ng .mga. taong na.gsialis na sa kanilang bayan ay wal!l nang uod at buhay na uli ang mga halaman, sila ay nagsibalik at tinandaan na nilang huwag papatay ng ibon." Nang matapos · ang pa.gkukuwento ng kaniyang nanay, ay sinabi ni Berto, "Malaki Po pala ang naitutulong sa atin ng mga ibon." "Alfa, oo, kaya't ·tatandaan mo nang uli-uli ay huwag kang papatay ng ibon." ang wika ng .ina. "OPo," ang pangako ni Berto. # OKTUBRE 12, 1947 inalis ni Maganda ang · balabal na puting-puti. Nabih1.d na lalo ang kanyang kagandahan; hinangaang gayon na lamang ng dalawting baguntao ang hubog ng pangangatawan ng paraluman. Tumayo siya sa · pagitan nina Ban ·at Aba. Pinuno ng hangin ng tatlong maglalaban ang kani13.ng mga dibdib. samantalang hlnlhintay ang sigaw ng duwende na siyang maghuhudyat ng pagpapasimula . ng paligsahan. MALAKltfG Timpalak Edukasyonal PICTURES, INC. . Ng SAMPAGUITA (Sa Hangaring Matawag Ang Pansin Ng Madla Hinggil Sa Mga Pelikulang May-Uri) PS.750 Na Mga GANTIMPALA I.airnt na dapat gawin upang magtagumpay: 1. Matapos na mapanood ang amin11: mira pelikula sa unang pagtatanghal sa Dalisay, Center, Boulevard, o sa ka.hit alin mang dulaan na mahirang namin, ipadala ang inyong mga kasagutan sa mga sumusunod na mga tanong: (a) N aihigan ha ninyo o liindi ang tinig? Ipaliwanag ninyo. . (h) Naihigan ha ninyo o hindi anll,' poto11:rapiya? Bakit? (e) Naihigan ha ninyo o hindi ang mga kilos ng mga artistang lalaki at hahai, Bakit? (d) Naihill.'an ha ninyo o hindi anll.' mga tall.'po. Bakit? (e) Naihigan ha ninyo o hfodi anll,' kasaysayan, bakit? (f) Naihigan ha ninyo o hindi ang pagkakapamatnugot, bakit? (g) Sino ang higit ninyong naiibigang artistang lalaki at babai na inyong huling napanood, bakit? (h) Ipadala ang inyong liham sa 8.AMPAGUITA PICTURES Inc., Consolidated Investments Bldg., Plaza Goiti, Maynila. 2. Ang timpalak na ito ay nagsimula noong Setyembre 26, 1947, at ma1ttata1><1s sa Marso 31, 1948. Sa loob n£ panahonir ito, ang SAMPAGUITA PICTURES, _lac. ay magtatan11:hal n11: maraminr: pelikula sa mga nabangg:it na dulaan, o sa alin mang mg& unang nrillJt sine, na aming mapili~ An£ m11:a sasaH ay magkakaroon nt: 15 araw upanir maih3nda nila &B9: kanilanK •Ea h11ling kasa~tan sa SAMPAGUITA PICTURES. Inc., lainuil sa mita 11aitanir;W na pelikula · ng nasabinir samaltan na t'llmutukoy · sa mabuti o hindi nt: tinig, ta'gpo. potog;rapiya. kilos, kasaysayan, pamamabaugot at mabubuting artistang lalald at babai. Anlf mga hulinir kasagutang ito ay hahatulan nr Inampalan na kasama n11: mga nauna na Dinyong kasa11rutan na iniinirataa ng ~AMPAGUITA PICTURES. Ine. sa pag.kakaloob nr 111r:a 1'Ut1mpala. 3. Upang kayo ay nfagkaroon ng li:arapatan · sa pactatame ng mga gantimpala, kinakailangang inakapagpadala kayo · ng humigit kumulang sa anim (6) na a•ang sa.get sa amin na pelikulang naitanghal,. na tuwirang napanood ng kasali. Ang mga unang sagot., tnla.d ng nabanggit sa anahan, ay kinakailangang ipailala sa looh ng dalawang araw, matapes II& mapanfNMI oar pelikala. · 4. Ang timpalak ns ito ay nagsimula noong Setye•m 26, . 19'7 kasabay ng pagtatanghal ng aming pdikulang "ANG KAPILYA SA MAY I>AANGi.BAKAL" sa Dalaan• Centn 5. Upang ang lahat ay maglrareon 11g Pa&"kakataong 1nakapagtamo ng ml'• gantimpala, ang mabutinir panawalita ay hittdi isasaalangalang, laangga't ang mga katwi:ran ay malluusay at nasusulat sa wikalJg Ingle$ o Tagalog. Ang h111inc k~ santaa ay kiaakailann~ ipadala sa loob D2' p1111ahou aasasaJc.,.. Jaw nr: .Abril 1 hanggang Ahril 15, 1948, at lliJMli laildgit ea soo · kataga. &. Labat ng kawani ng SAMPAGUITA PICTURES,. he., o sino mang ibang tao na may ka..g..yan 8- Samahan, ay hindl maaaring makalahok sa timpalak na tto. . 7. Ang mga gantimpalang SALAPI ay binubuo ng mga ~ ·ausunod na halaga: Una.ng Gantimpala . . . • • . • • . • • . • • . . . -Pl,000.00 Ik&-2 G&ntimpala • • . • • • • . . . • • . • • . • • . 500.00 Ika-3 Gantbnpala ~ .. : ....... , ....•.. , 250.00 10 lka-4 na. Gantimpa.la. P'l.00 l>awa.'t isa. Pl,000;00 20 Ika-5 Ga.ntimpala. P50.00 bawa. 't isa. P'l.,000.00 50 Ika-6 na Gantimpa.la. P20 b&wa't isa Pl,000.00 100 Ika.-7 Gantimp&la. P10.00 ba.wa't isa Pl,000.00 8. An1: mn ,;antimpalang it& ay maaarint: puliatin sa PlO,OCID sani;r-ityon sa ·mga gagawing pagt11gon ng 11t..U. sa Timpalak Edukasyonal na ao. •. Pauna.wa: .Huwair kay<>A~ makalilibang. PANOORIN cng pas;tatal\Shal nc· "ANG KAPILY.~ SA M.AY DJ.AN. BAKA&." nc Sampalllrita Pkt11.._ Inc., ..,. Dulaanir Center Nilalab.o&an nina Tita Duran, Oscar Horeae, Gllialmperi&l, .i-· Cria S.te,, Pace Zam1>ra, Viemte J..;wanltll', at _.._. .,.... Illa..