Ilaw ng Aking Mga Mata.pdf

Media

Part of Bulaklak

extracted text
26 BVLAKLAK Dis. 3, 1952 (IKA 5 LABAS) * NG MGA pangwMffusap na iyon at pag-amu-amo ni /1 Tommy ma dati-rati’y tulad sa balsamong sa sugat ¡-1 ng damdamin mi Fany ay madaling makapagpwpaJ. J. lubag loob. ay tila isáng kagamutan mgaywng wa7a nang bisa. Lalong tumimgkad ngayon sa dibdib ng mananayaw ang pagmamahal na inihandog mi Mamerto. Sawá ma si~ ya s.a gayong pagpapalagay mi Tofo my ma matapos siyang alglahhn at pagbuhatan ng kamay ay aaluimg tulad sa isang sanggol at pang ang akuan. Kung sa bagay ay talagang pa­ sas» si Fany sa salapi. Lahat ng kanyang maibigan ay walang liwag na ipinagkakaloob ni Tom­ my. datapuwa’t ngayon ngang lubusan niyang makilala si Mamer­ to at marinig dito ang isang pag­ papalagay na sa ganang kanya’y tunay na nagbubuhat sa puso, ay nagpasimulá siya, si Fany, na manguilla sa isang buhay na matahimik. Nguni’t Hindi rin naman nawaglit sa isip ni Fany ang mapanganib na kaligayahang nabubuo ngayon sa kanyang diwa. Labis niyang nakikilala si Tommy. At narinig pa niya rito ang pagbabala, kaya kailangan ang isang masusing pag-aaral at pag-iingat sa kanyang binabalak. Sunod man ang lahat ng kan­ yang maibigan kay Tommy, ay isinaloob ni Fany ang paglayo at pagpapalit ng palad. Hindi lamang salapi ang kanyang binahangad sa isang lalaki. Kung tunay mang isa siyang bulaklak na ang halimuyak ay masansang na tulad sa “dama de noche”, ay babae rin naman siyang may pu­ so at masakim sa pag-ibig. Ang kanyang kinakasama’y Hindi niya sarili- Malikot. itong tulad sa bubuyog na kung saan-saang taiulot humihimlay, at ang pag-uugaling iyan ni Tommy ang nagbun­ sod kay Faning maging matimbang ang pag-ibig na handog ni Mamerto. —Ano Fany, —ang tila pamumukaw ni Tommy nang makaraan ang ilang sandaling hindi pagsagot at pagkflos ng kanyang tamuneneng sa pagkaupong nakayuko at waring may iniisip. —Ayaw mo bang magbihis? Hin­ di ka ba sasama sa akin? At nang hindi pa rin natitinag si Fany sa kanyang malalim na pag-fsip, ay buong siglang niyakap ni Tommy at saka pinupog ng halik. —Come on... forget everything and let’s be gay... —ang dugtong pa rd Tommy. —Hindi man ako nagtagumpay sa aking lakad kangina, ay marami naman akong tinalo kagabi. Magbihis ka na. Nang bitiwan ni Tommy ang katawan ni Fany, ay humarap ito at ang sabi: —Sa tuwi-tuwi na ay ganyan ka... ’matapos mo akong pagbu­ hatan ng kamay, ay aamuin mo ako at pangangakuan nang kung anu-ano. Ano Tommy ang palagay mo sa akin? Bata ba akong musmos na walang damdamin? Nagagawa mo ba sa ibang babae ang iyong ginagawa sa akin? Bumulalas nang tawa si Tom­ my. Nagtindig siya at lumakadlakad sa harapan ng silyang kinauupan ni Fany. —Huwag mong damdamin ang aking pananakit sa iyo, —bilang tugon ni Tommy. —Sa lahat ng aking kinakasama ay ikaw lamang ang itinatangi ko- Nagbubuhat man ako ng kamay sa iyo ay dag11 ko namang ginagamot ng aking mga' labi ang pasa ng iyong kataw.au. Nguni’t sa iba........aba, hindi basta gulp! ang kaniiang inaabot sa akin kung ako’y nagagalit at hindi ko pa sila sinisipot. ng isang linggo. —Samakatuwid ay utang na lo­ ob pang ipinakikilala mo sa akin ang kalupitang ito. Sandaling pinagmalas ni Tom­ my si Fany. ’ Nakasuksok sa daiawang lukbutan ng pantalon ang kanyang mga kamay na parang may sinisinag sa mukha ng kan­ yang kulasisi, at nang hindi niya kayang lurukin sa sarili ay saka nagsalita: —Mukhang nagtataka. ako nga­ yon sa iyo... Dati-rati, matapos nating magbangay ay hindi mo ako tinatanong. Nguni’t ngayon ay parang walang halaga sa iyo ang aking pag-aanyaya at maging ang sinabi Kong pagbili natin ng reíos ay tila Hindi mo ikinagagar lak. Bakit ha? Maaari bang ako naman ang mag-usisá? —Tkaw na ang bahaiang sumagot- Talagang hindi ako man­ uring magnatuloy sa buhay na ito kung lag; mo na lamang akong sasaktan. Kung sa akalá mo’y pa taigat ako sa xyo, ay iwán mo ako at walang, samaan ng loob. Sa ganya’y maaari ka pang mamalagi sa piling ng iba mong kasintahan at. mababawasan pa ang iyong mga gugulin. —Nakapagtataka Fany.. Hin­ di ba’t salapi ang hanap mo at siyáng nagpapaligayá sa iyo? —Siyang tunay, nguni’t ngayon k<? nakilalang ang salapi ay lumilipás din at ang tanging mahalaga ay pag-ibig, pagmamahal at pagtingin. —Napupuna kong malaking luta­ ha ang maging ulol na lumayo ipinagbago mo ngayongkasintahan ka na ng isang musiko... Tila ibig mong sa akin ngayon.. aking kinakasama. ng panahong maka na. • 4 ATA —Kung ako ang tatanungm mo ay talagang ibig ko nang maging malaya- Sawá na ako sa buhay na itong bukod sa maligalig ay walahg masabing kanyá at sinasaktan pa. Muling nanguhmlim ang muk­ hang mabagsik ni Tommy. Buong * talim na ipinako nito ang kanyang mga mató sa mukha ni Fany at saka matapos pagtiimin ang mga bagáng ay umaagting ang mga lilid na kinuyom ang dalawang kamay. —Mag-ingat ka, Fany... Hu­ wag kayong makipaglaro sa kamatayan— anghihinga-hingang sa bi ni Tommy.— Kapag humiwa- " lay ka sa akin, ay alam mo na, nilagdaan ninyong dalawá nang lalaking sasamahan mo ang iyong hato!. Walang babaing makaga* gawá sa akin nang ganyan. Ako at hindi babae ang maaaring lumayo- Wala rin namáng lalaki ang maaari nang magtawá sa akin o maglayo sa Bibigyan kita kapag-isip... DIs. 3, 1952 BULAKLAK 27 Maririin ang paang inihakbang ni Tommy. Lumisan siyang nagiinit ang buong katawan, samantalang si Fany naman ay naiwanang s>a ayos ay may buo nang balak tungkol sa kanyang suliraninNang makapanaog na si Tom­ my, ay dali-daling nanungaw si Fanny. Sinundan niyá nang tingin kung saan napatungo si Tom­ my pagka’t ibig niyáng matiyak kung umalis ngá. At nang matanaw ni Failing sumakay sa taksi si Tommy ay nag-iisip na nagbalik sa kanyáng silid. Talagang ipinasiya na ni Fa­ ning layuan si Tommy. Ang pagkakataong inihahandog sa kanya ni Mamerto ay isinaloob niyang hindi niya dapat pabayaan. Ngu­ ni’t ñgayong mapaloob siyá sa sjlid at mapasandig sa malambot na silyon ay hindi niyá akalaing tila naging mahirap sa kanya ang Isang Balak Ang Binuo Sa Puso At Gunam-gunam, Nguni’t Balak Na Nabitin Sa Matinding Agam-agam. pagsasagawá ng kanyang kapasiyahan. Dati siyang malakas ang loob sa paghiwalay sa kan­ yang kinakasamá. Hindi niya ka­ il anman pinanghinayang^n ang panahong ginugol niya sa piling ng lalaking natuwá sa kanyang alindog. Datapuwa’t ngayo’y hin­ di niyá malaman kung bakit ga­ yón na lamang ang kanyang pangamba. At ang pagtatalong iyon ng kanyang isip, ay may pinagbabatayan si Fany. Mangyari’y hindi si Tommy katulad nang la­ laking nKpahinang na sandali sa kanyang puso- Si Tommy ay may isáng pangungusap at sadiya namang malupit. Ang sabihin nito’y ginagawá at hindi miminsang nasaksihan niyá, ni Fany, na humarap sa panganib nang walang pangamba. Si Tommy, ay isang taong nakikilala ng marami, nguni’t tinatawanan naman nang lalong nakararami. Lahat nang paningin ng mga alagád ng batas ay laging nakapako sa kanyá pagka’t lubhang kahinahinala ang kanyang ginagawang pamumuhay. Hindi na­ man mayaman si Tommy, nguni’t nabubuhay na tulad &a isang prinsipe. Lagi siyáng magara. Ma­ rami siyang kalaguyo at panauhin siyá gabi-gabi nang mga bahay sayáwan at panggabing liwaliwan. Ang totoo ay hindi na miminsang dinakip si Tommy at napaharap sa pagsisdyasat, nguni’t madulas si Toming tulad sa isáng palos, kaya hindi siya maipagsakdal. Walang maibuhat sa kan­ ya at ang lahat ay lumalabas na bintang lamang. Mangyari’y natatakot sa kanyá ang karamihan. Walang makapaglakas-loob na 6Umaksi laban sa kanyang marumal na gawainSi Tommy ay isang pusakal na mandarambong. Ang limpak-limpak na salaping ginugugol niya’y buhat sa kanyáng mga inaabatan. Sinomang lapitan niya’t tumangging magbigay ay agad ni­ yáng sinasaktan at kung magkaloob namang lumaban ay kan­ yang inuutas. May iláng tauhan din si Tom­ my na bukod sa katulong sa mga pangungulimbat ay kasing tigas din ng loob niyá. Han na sa kasama ni Tommy ang nahulog sa kamay ng maykapangyarihan, nguni’t sinoman sa kanila’y hin­ di isinangkot si Tommy, pagka’t ang takot nilá rito’y higit sa pangingilag nila sa husitisya. Ang paniwala nila’y maaabot sila ng mga kamay ni Tommy kulob na ito’y makulong sa bilangguan. Mahaba ring oras ang nakaraan bago napagpasiyahan ni Fany ang gagawin. Kinilala niyá nga­ yon ang malaking panganib ng kanyáng buhay kung lantaran ni­ yang lalayuan si Tommy. Isang liham ang ginawa ni Fany at saká maingat na itinago. Isinaloob niyang ibigay kay Mamerto ang liham na iyon sa gabi ng kanyang pagsasayaw. Labis ni Fining nakikilalg kung sino si Tommy, kaya minarapat niyang sumulat. Binalaan na si­ ya ni Tommy at upang ilayo sa anomang hinalá* ito ay sumulat nga siya. Al am niyang walá man sa kabaret si Tommy ay hindi rin mawawalan ng kinatawang lihim na nagmamasid sa kanyáng mga ikikilos. Maghapon nuong hindi sumilay si Tommy sa tahanan ni Fany. Lalo pang nagtining ang kanyang paniwala, ni Fanny na may sama ng loob ang kayang kinakasama. At nang magtungo na si Fany sa kanyang pinaglilingkurang bahay aliwan, ay hindi rin niyá nasilayan ang anino ni Tommy. Ga­ yón man ay lalo siyang nag ingat. Natitiyak niyáng may mga mata ruong nandidilat nang pagtingin sa kanyá. at upang ílavn sa ano­ mang paghihinala. ay isang kamananayaw at katapa^ang hob ang (Sundap sa pahina 70) 70 BULAKLAK Dis. ¿, 1952 Daw Ng Aking Mga Mata i Buriat >a pahina 27". binulungan ni Fany. —Tayo Maring sa ating silid bihisan at mayroon lamang akong sasabihin sa iyo, —mungkahi ni Fany—Bakit pa sa silid-bihisan? —Mahalaga s.ng ibig kong itulong mo sa akin. Nagtindig si Maring at nagtuioy sa silid bihisan. at nang makaraan ang ilang sandali av sumunod naman si Fany, —Bakit ba, ano bang impor­ tante ang ibig mong sabihin? — agad usisa ni Maring nang mapaloob si Fany sa silid bihisan. Nagpalinga-linga muna si Fany at nang matiyak na sila’y walang ibang kasama ruon ay saka paanas na nagsalita: —Tuiungan ’ mo ako^ Maring Ibig ko nang humiwalay kay T nmmy. —At kay Mamerto ka na sasama? —Oo. Taiagang Iuka na ako kapag tinangglhan ko pa ang ma­ gandang hangarin ni Mamerto. —Sa palagay mo ba’y liligava ka sa piling nt Mamerto? Masuhod kaya niyang lahat ang iyong luho? —Maáaring- kapos sa salapi si Mamerto, nguni’t ako naman ay h'ndi katulad ngayong kung ibig si putin ni Tommy ay saka lamang nagkakamit ligaya. Si Mamerto’y magiging akin lamang. Alam mo DR. F. T. CASTANEDA PAGKAHILO, PANGHIHINA, HAPO, Sakit ng DIBDIB at LIKOD, , Sira ang REGLA, RAYUMA, ALTA PRESYON, Sakit na LIHIM, BALAT, Daanan ng IHI. ORAS: Umaga—9:00-12:00: Hapon—4:00-6:00 Silid 309 Borja Bldg. (Pagitan ng Sine Dalisay at Avenue) Tel. 3-34-81 — Ask for 50-47 Aparato—X-Ray, Ultra-violet, Infra-red, Aerosol, Diathermy, Fluoroscopy DR. ZACARIAS R. MARTIN lur.e-kulopis. Asma at mga sakit na Lihim, Karamdaman ng Babae at Bata, Ravos-X—Diathermia. Oras: 9:00 AIL — 3:00 P.M. Tanggap an—Alcazar Bldg., Carriedo, Quiapo Rayos-X ng Baga at Puso sa Malaking Piaka 710.00 DR. S. D. GUTIERREZ X-Ray sa mga nag-aanak «nata sa loot? i ng tiyanr Sakit sa Baga, Tisi3, Sikmura, \ Apdo Balat at iba pa. Libre ang konI suita at Patingin sa X-Ray I 420 Avenida Rizal, Gusaling York Town > Tapat ng Cine Ideal. DR. M. S. PURISIMA j Sakit sa BAGA—Sakit na LIHIM—sa BALAT. BATO, PANTOG at daa­ nan ng Ihi. Pagtistis, paggamot ng APENDICITIS. LCTSLO3, BUKOL. i LMURANÁS. PiSTULA. TONSIL, ADENOID. PILAS ang LABI atbp. I RAYOS-X Klinika: R-2Q1 Central Hotel Bldg., Ave. Rizal-Azcarraga. Oras. 9:00-12:00 A.M. — 3:00-6:00 P-M. DR. RERNARDO A. L1M1ANGAN POST-GRADUATE SA CORNELL UNIVERSITY Nagsan ay sa Bellevue at N. Y. Hospital i .-pesyiiiista sa Puso. Baga. Sikmura, Atay, Bato VLataa.-: na Preven. Dugo. Sakit na Lihim. DON EUSEBIO BLDG. ' • Silid 2m Kanto ng Carriedo ai R. Gomez Para sa Paggamot ng: Paralysis, R^yurna, Pananakit ng baiwang, Sakit ng Ulo. Pananakit ng Laman. Ek-serna, Nerbiyos at iba pang sakit kroniko — Sumangguni kay M. M. PAGARIGAX Lady Pbyeiotherapist-Ma3seu3e Constancia (near España) Samp., Manila ORAS: 8-12 N.U. — 2-3 N.H. Katamtaman ang pabayad sa mga pasyente RR. MARIAND L MERCADO 8-Taor. nagpakadalubhasa sa Berlin, Vienna, Paris at Nueva York Espesyalista sa Pagpapaanak. Sakit ng Babae, Bal at, Sakit na Lihim at Operaslyon sa sakit ng Tiyan. Ora3: 9-12 n.u. — 2-6 n.h.: Silid 310-311 Alcazar Bldg Carriedo, Quiapo, Manila Kes. lei. 6-78-75 — Off. Tel. 3-28-41 DR. B. S. RE ALIC A TUBERCULOSIS, HIKA, at MGA SAKIT SA DIBDIB, RAYOS-X. PNEUMOTHORAX—AEROSOL CLIZ-nCA SA QUIAPO: R-219 Doña Mercedes Bldg., Plaza Miranda 4-6 P.M. — Martes, Huwebes. Sabado — Tel. 3-84-14 CLINICA SA PASAY CITY — BOTICA ANGELES 228 Libertad, Tel. 5-16-45 — 4-7 P M : ARAW-ARAW SA UMAGA: Quezon Institute I I KLINIKA SA DATA-DU. JOSE TALAC sa Madrid, Vienna, Berlin at Paris. Eepes- aiista '¿a karamdaman ng bata. Sa pagpapalusog at wastong pagpapasuso sa mga sanggol. . Konsulta; 9-12 N.U.: 4:00-6:00 N.H. Klinika: 706 Quezon Blvu. liang Sulyap Sa Buhay Sa malkling paglalarawan ay naipakilala ni Dr, Rizal ang kadakiiaán ng isang in’s: ‘Ang pag-uugali ay nahubog sa> turo ng aking ina nuong mga araw ng aking kamusmusan.” Sadly ang mapalad si Dr. Rizal sapagka’t nagkaroon siya ng isang inang mabait, matalino at marunong huningap sa. kanyang mga anak! Si Donya Teodora Alonso ay nahuhay sa tangkilik at pag-aaruga ng kanyang mga magulang na sina Lorenzo Alberto at Brb gida Quintos, Ang kanyang ama ay naging delegado sa kapulungan ng matataas na tao (Cor• es). Ang Isa niyang kapatid na> ialaki ay nakapag-aral sa Euro­ pa, marunong ng wikang Aleman, Ingles, Kastila at Pranses, at nagtamo ng “Knight of American Order of Isabel the Catholic.” Ang unang naging guro ni Don­ ya Teodora Alonso ay ang kan­ yang ama. MakaraAn ay nag-ai-al siya sa Sta. Rosa College sa Ma­ nila. “Ang aking ina,” anang sutat ni Rizal kay Propesor FerNi Donya Teodora Alonso dinand Blumenttrit nuong 1888, ‘ay isang babaing nag-iiwi ng pambihirang talas ng isip, mala wak ang kanyang nalalaman so pagsulat (literatura) at higit na marunong siya ng Kastila kaysa akin, Mahusay siya sa matematika at nakapagbasa ng maraming akiat,” Si Donya Teodora Alonso ay ikinasal kay Don Francisco Mer­ cado ng Binyang, * Laguna, nuong 1848 at nagkaroon sila ng labing isang anak, dalawa. ang ialaki at siyani ang babae. Si Don Mer­ cado ay tanyag na magsasaka samantalang si Donya Alonso ay isang ‘‘malakas” na mangangalakal. Ang buhay at mga nagawa ni Donya Teodora Alonso, ang ULIRANG INANG nagkaloob sa atln ng isang bayaning nagpakasakit at nagbuwis ng sari wain g dugo nang dahil sa bayan, ay sadiyang karapatdapat sa papuri at pagdakila ng lahat sa pagsapit ng ’maluwalhating ARAW NG MGA INA. ra narnan ang ugali nating mga babae. Hindi ba’t ganyan ka rin? —Oo nga, nguni’t ang inaalaa!a ko lamang ay si TommyHindi naman kaila sa iyo ang •igali ng taong iyan. . . Baka ka saktan, at kung hindi ka man pagbuhatan ng kamay ay baka lagi na lamang kayong guluhin niya. —Tiyak na gagawin m Tommy ang iyong smabi, datapuwa’t may paraan naman akong ini sip. —Ang taong ito’y parang nga­ yon lamang sa kanyang kinakasama... —ang walang paniwala’y sambot ni Maring. —makai’was ka ba sa lealupitan ni Tommy. —Oo- Pagsama ko kay MarnerLo’y hindi na ako magsasayaw, Maninirahan ako sa malayo at sa sirnula'v hihilingin. ko kay Marnertong dadalaw n na lamang ni­ ya ako hanggang sa dumating ang araw na tahirnik na ang lahat na kami’y maáaring magsama. Matapos ¿zukatin sa isip ni Ma* ring ang balak ng kanyang kaibigan ay saka nagsalita: —Kung sa bagay ay maáari r n nga ang iyong sinabi, nguni’t aywan ko... matalas ang pang-amoy ni Tommy at marami siyang gaJamay. —Basia’c tuiungan mb ako. —Aba oo, iyon lamang pala... alarn mo namang tayong ’dalawa lamang ang magkasundo rito. Ano ang ibig mong gawin ko? Hatago na ba kita?
Date
1952
Rights
In Copyright - Educational Use Permitted