Ang Katubusan ng babae

Title

Creator

Lakan-Tiis

Sinag-Bituin

Language

Filipino

Year

1909

Rights

In Copyright - Educational Use Permitted

Fulltext

12 BANGON . . Ang Katúbusan ñg Babáe. Kay Sinag Bituin. Mahal na kaihigan: Aug paglaganap ngayon ng mga bagong kaisipáng náhihingil sa katúbusan ng babáe sa dakong ito ng kasilanganan, ang pagmamasfd ng inga kilos, anyo’t paguugaling lubhang náiibá’t anila’y tungo sa hinahangad na pagkakátaás ng babáe, ay tunay na pumupukaw sa aking isip ng dj maulatang mga pagkukurb tungkol sa malubháng suliraning iyan. Hindi akó ang inakatututol na ang babáe’y huwag magkaroón ng mga karapatang sa kanya’y sukat makapagpadakilá, pagká’t siya’y kabyak ng sangkatauhan, katulongtulong ng lalaki sa pagpapasán ng mga hi rap at sa pagtatamasa. naman ng mga kaligayahan sa buliay na ito. Hindi hamak ang tungkuling ginaganap ng babáe sa ikasusulong ng sangsinukob, kaya’t ako’y kabilang sa mga umaayong dapat luwagan siyá, na anopá’t makapagsumakit sa lalong ikatátaás at ikatutubós sa kalagayang sa kanya'y pinaglagakan ngayon ng mga palagay ng táo’t ng mga kautusán man naman. Ikaw ay kilala kong isá sa mga nagnanais din ng gayón sa ating kababaihan, at di miminsáng pinag-ukulan mo ng mahahalagang mga sandal i ang pagsuri sa paláisipang ito, kayá’t umaasa akong di mo ikakait ang pagpapahayag at pagpapaliwanag sa akin ng iyong mga kurb hingíl s¿i mga, bagay na dapat gawin ñg babáe ukol sa kaniláng ikatutubós at ikatatanghál, Suma say apak, Lakan-TITS. Kai bigang Lakan-Tils: Hindi ko maalaman kung paano sísimulán ang sulat na ito. Mangháng-manghá akó sa iyong liham na kaharáp ko ngayon, upa ng tugunin, oo, pagka’t nápakabigat ang iyong hiling sa akin, nápakabigat ang tanóng mong hindi ko maalaman ang matapat na tugón, hindi ko mátuklasán ang hinihingi mong mátamó dini sa nápakahamak kong mga pagkukurb, dini sa isipang walang mápapalang anomán si Lakan-Tiis. ¿Hangád mong matalós ang mga kurb ko’t pasiyá ukol sa mga bagay na dapat gawin ng mga babáe sa. ikasusulong ng kasalukuyang kaI a gayan nilá? ¿Ñais mo? Aywán.......aywán ko nga ang mabuting katwiran ukol dito; subali’t sa ganang akin, ay dapat, ukol at bagay na kaming mga babáe, na ginagawang sangkáp na lamang sa pamamahay, ayon sa may matatandáng kaisipán, ay magaral ng mga karunungang sukat makatulong sa paghahangad ng ikálalayá ng ating hayan, sapagka’t kung walang karunungan, ay walang nialigayang bunga tayong maaantáy. Hindi ha ganitó? Kung ang mga babáe ay sukat na lamang sa pagiging kagamitán sa bahay, at hindi mag-aaral ng pagtulong sa inyó, ¿di ang munting bagay na inyong gaga win ay paggugugulan ng mahabang panahón bago mákamit? Nguni’t kung kaming mga babáe ay mátut<> ng bahagi ng mga gawáin ninyong mga lalaki, ay mádadali ang anomang bagay na gagawin. Hindi ko ibig, sabihin, na, kami’y magpakatalino, at humawak ng inga tungkuling kagaya ninyó, hindi, at hindi nga akó sang-ayong maggugol ng panahón sa, isang bagay na hindi agad pakikinabangan, magaral ng mga masasagwáng karunungan, umayók ng mga gawaing hindi angkáp sa. amiiig kilos at paguugali, sa ugali ng mga pilipinang labis na pinupuri pa naman ng ibang lahi... Sa makatuwid, ay nananalig akong: ang mga babáe’y dapat mag-aral hg mga bagay na magagamit sa loob ng hayan at mga kapisanan, magsumakit sa ikatututo ng mga karunungang sukat mágamit namin at maitutulong sa inyo, at kung ganitó nga, ay hindi na. layo magkakahirap sa pagkakamít ng isang bagay na ating minimithí. Nálalaman mo na ang mga pagkukurb ko hinggil sa bagay na ito, nálalaman mo na, ring nais ko na kami’y mágamit din ng hayan sa ika,pagiging malaya na,ting lahat. Sa ibang araw ay iuúlat ko sa iyo ang mga bagay na pinagsasaligan ko tungkol sa pamamayan naming mga babáe. Lingkod mo, Sinag-BITLTN . Abril 6 1909. x» rrr Por el Honor del Nacionalismo (REMITIDO) Sr. Director del Bangon, Rizal, I. F. Mi querido amigo y paisano: Ya que V. se ha permitido publicar en su ilus trado periódico la Carta abierta de un tal L. Ga briel desde Pitilla, que, según me dicen, ya, apare ció en “El Renacimiento” el 30 de Marzo último, espero también merecer de su rectitud é impar cialidad la inserción de la adjunta réplica á dicho comunicado, sin más objeto que rendir culto á la justicia, y á la santa, equidad y para salvar en nuestra Provincia el honor del Nacionalismo. Y por tan señalado favor, quedóme de V. muy agradecido Juan BALTAZAR. San Pedro Makati, Rizal, 18 Abril, 1909. A PROPOSITO DE UNA CARTA ABIERTA Por no ser amigo de personalismos, voy á p rescindirme de cuanto se refiera á la persona lidad de un tal L. Gabriel, que por medio de una carta abierta trata de atraer hábilmente nuestros votos á favor del Sr. Catalino Sevilla para gobernador de esta Provincia, dando, pa

Media