Banghay ng pagtuturo ukol sa maikling katha

Media

Part of The Philippine Educator

Title: Banghay ng pagtuturo ukol sa maikling katha
Language: Filipino
Year: 1947
Rights
Fulltext: ·~ Banghay - ..r Ng Pagtutur~ Ukol Sa Maikling Katha Gamit sa :Ikaapat na Taon I ROSARIO BELLA GANA I. Mga Layon a. Upang mabatid ang ilang katutubong kaugalian sa nayon b. Upang makilala -· at kagiliwan -. ang mabisa at maingat na - paglalarawan ng mga tauban k. Tipa1;1g malaman ang mga ka_ tangian ng isang mabuting maikling katba ~ a-Upang akitin ang mga nagaaral sa pagbasa ng maikling katba II. Paksang Ituturo KUNG BAGA ' SA PAMUMULAKLAK (Maikling Katha), ni Macario Pineda (Sa DIWANG KAYUMANGGI Unang Aklat, dahong 83-98) III. Paraan ng' Pagtuturo A. Pagsubok sa Takda 1. Paligsahan sa paggamit ng mga salita. A~g baw~'t -~alita'y isusulat ng guro sa kapirasong papel na may bilan_ g. Ang klase ay hahatii~ .sa dalaw.ang • pangkat. Ang D;Jga · nag-aaral na kabilang sa .bawa't pangkat ay padudukutin ng papel. Sa hudyat na magsimula ay bubuksan ng bawa't nag-aaral ang kaniyang papel. Ang may big. 1 ay siyang unang gagamit ng kaniyang salita sa pangungusap, susunod ang may big. 2, ang may big. 3, nanggang sa matapos. Ang pangkat na may kaunting mali ay panalo. Mga Salitang Gagami?£1 1. kalakian 24. rnag-atubili 2. magsuga 25. palalaman 3. 'daang-patubig 26.uugud-ugod 4. napatigagal 27. pangitain 5. patalilis 28. sngo 6. nalingid 29. nabulunan 7. tumalungko 30. maipaglilingkod 8. nakimasid 31. balintataw 9. humahalirnuyak 32. pananalig 10. nakabadha 33. pagkaumid 11. naaaligagaan 34. papatnubayan 12. matipu:no 35. m,abagkat 13. inuusal-usal 36. adhikain 14. napalatak 37. nakatatarok 15. nakatuklaw 38. mapusok 16. tabi sa kaluluwa 39. ipinagugunita 17. magigi 40. lukan 18. musmos 41. sumasailalim 19. bagikgik 42. ipakli 20. pinaa'lulusungan 43. mabako 21. angi 44. ipamansag 22. 23. 34 pagpapautusan 45: mati.rtiyas -·. ma_ipakisuno M. lu!ll.usong 2. Pagpapaliwanag ukol sa gawaingbahay Ang mga sumusunod na tanong ay isusulat ng guro sa pisara at ipasasagot sa m_ ga nag~aaral: a. Naibigan ba ninyo ang pamagat ng maikling kathang "KUNG BAGA SA PAMUMULAKLAK"J Bakit? b. Ipaliwanag ang patalinghagang katuturan ng pamagat. Angkop ba sa kuwento ?· Magbigay kayo ng iba pang pamagat na sa akala ninyo'y maaaring gamitin. k. Saan nagsimula ang kuwen.- ; "'!' - - - - ~ t .~~ - --;~ ':: ---·'1:.' ~ ,. &:'. \ .. - i . . ~ ....... .._ - -;. - .. .... -:r: ~ ., ~.- :~--i{· . 3S ""-~ ... ,, ·~n{: ;ini~l;? "-·'· -'-.. '- ~ ..... ' .. ----' '•''"; '-.. t .~.; ·ngusap t:l* ipalili,\ranag. ' Bib.igyani-.· "'~f 'diin ang pagbasa ng rytga salita o · . ."-!., pariralang may salungguhit sa pa- :.~ ngungusap. Ang' pangkat · na mara- -~:. Iguhit o kaya'y ilarawan sa salita ang unang t:lgpo. Jiang ara\~ ang nasaklaw _ ng kuwento? d. Ang paglalara~van ba ng mga t;wl1an at mga pangyayari ay to· to.o sa buhay? Pat~nayan ang inyong sagot. e. Anu-ano ang apat na bahagi ng isa;g kn.wento? Aling bahagi -· ng kuwento ang kapana-panabik? Ano ang tawag sa· bahaging ito? g. Madali bang maunawaan ang maikling kat hang ito? Bakit? h .. Alin ang pinakamahalaga sa kuwentong it~balan gkas, tauhan, paksa o lunang pinangyarihan. Patunayan ang inyong sagot. i. S.ino ang pinakamahalagang tau han sa maikling kat~ang ito? I. Anu-anong katangian ng ating lahi ang nabanggit? in.· Sa mga karaniwang nangyayari sa buhay-nayon, alin ang hindi na mangyayari sa ngayon] n. Isalaysay ang mg<v katutubo nating kaugaliang binanggit. Alin ang karapat-d;tpat tularan? A lin ang lipas na sa panahon? • ming tumpak na sagot I~Y panalo. _ ... ~;; Mga Salita't Pariralang ipaliliwanag :>: 1. Si ~to, ang naniningal~ng-p ... ugid, ay - ~~ sakay ng kanilang kalakian. • 2. Kay-gandang malasin ang tahanan ni • . .Ingkong Pento-jsang ~ari'y dala-...., ' ~\ nginang nakalilim sa sariwang ·lun~ ·- ;:-. . . .. , tian ng mga punung~ahoy. -. ,.; 3. At si Tisya, na kasalo Sa il:tga lihim, • ~:: na mga kap:ltid ay nakatungo. · · · .: 4. Si Eto ho ay_ mayroon n'ang pinan- .--:.~ .f 1ulusungan, sa gawi namin. 5. Ang mga dalagiwg ito,<ly di sakail~n at pagpapautusan na. 6. Sa buhay ng tao, kahit di sadyain .. . , ay dumarating a~g panahon ng pa- --:mumulaklak, kung baga sa· mangga. .· 7. At kung baga sa mangga, ang pamu- · _ , ~i mulaklak na ito ay aming inihaha- : ... ·~, nap ng lu~as upang -sakali ay h·uwag mabagkat at nang ~'!gin.g .bu- ·. nga pagdating' ng afaw. · 8. Ang tao, hindi ~an magsabi't magbadya, sa anyo naman ay napagkikilala. · B. Paglalarawan 9. Kung baga sa inararong palayan, ang ilug-ilugan a; hindi m·angyayari sa isang paraan lam~g ng araro kundi may kasalungat .na kapwa tudling. Ilarawan sa salita o ipakilala ang ~ga tauhang sumusunod: 1. Teres"a 2. Desto 3. Ingkong Pent-' 4. lmpong Sebia 5. Mang Tibo 6. Aling Merced 7. Tisya 9. Pasing 10. Edes K. Pagpapaliwanag ng mga Parirala Ang klase ay muting hahatiin sa dalawang pangkat. Ang dalawang pangkat na ito'y magkakaroon ng paligsahan. Bawa't kaanib sa pangkat ay durukot ng isang papel na kinasusulatan ng parirala o pangu10. Nagmamadali -ang nahuhuli at nag11. 12. - 13 ; sisisi ang nauuna. Hindi kaning mainit ang bagay · na . ito na upang l!lakapaso ay mailu1uwa. S~ya ~Y hindi patay na iukan. Kung baga sa paggapas ay maayunan namin ~ng hilig p.g palay. 14. Kung inaayunan man ang hilig ng palay ay .upang huwag mayapakan ang uhay. IS. Sa maayos sa paghilig ng palay nasasalig ang pagiging matimyas ng butil at pagiging mabuti ng pagkahinog. FOR MODERN OPTICAL NEEDS-SEE KEEPSAKE OPTIC.,\.L-80 .Escolta i . i .. ;:""': c.·•~-· • ' 36 .. ~ey:1o:' Xung bag{'· sa - pagpi"pilapil~ ·- hya'-~ ~.=~ ~ - {amang natin tinataasan- ang pilipil, ::.·- ay upang !along maraming tubig ::=-: ang matipon so pitak at nang hu;., • wag matuyuan agad-agad ang pa.;:;_ ~ nanim kung sakaling ·mag-init. 'Li-. . 17. Kung kailan maligaya ay saka lu-- - muluha. · .... = - I --~ D. Pagbibj!f<ly ng Kuru-kuro . .,.' • _- Ang mga nag-aaral ay magbibigay ~- ~ .- ng sariling kuru-kuro tungkol sa mga sumusunod na katanungan: 1 lAlin ang mabuting gamitin sa pakikipag-usap--ang ho o ang po? ,_ · 2. Naibigan ba ninyo ang pagwawa._:_-:..._ kas ng kowento? Ano ang ibig ,. iif.!,hiwatig ng pagpuputakan· ng ··! to sa 8. Saan 9. 10. Sa aka Ia ninyo, ay sin~ ang !along n~kaririwasa, ang ankan ni Desto o ni Tesaog? 11. Ano aog ginaoap na tuogkulin ng matandang tininti ng nayon? Dapat pa !<;aya siyang isama? 12. Bakit - malin!it. tuoiikhim at umubo ang mg~ nag-uusap? IV. Takda. "' .;_;:~ ~ -~.., .. -· . ' -. mga inahing manok, at ang pag· ungol at _pagkawag ng buntot ni Negro? A. Magsalaysa; ng isaog kaakit-akit _.. -...c. na maikling katbang nabasa -o na-- - ~ -~..-;- 3. Sang-ayon ba kayo sa pagpapaga· wa- ng bahay ni Desto gayong di pa sila kasal ni 'I'esang? - " . 4. Ano ang biniling ng am a ni Te· sang sa magulang ni Des to? Ma· buti bang kaugalian iyo[)? lyon rinig. B. Sagutin ang mga sumusunod: 1. Kailan at saan nangyari ang kuwento? 2. Sino ang pinakamahalagang ' tau-han?· ·Ilarawan sa salita. ---=-~ ... . _ -;{ir -_ ... ba'y ginagawa pa sa ngayon? Ano ang tawag sa ipin.apanbik na iyon? Sa ipinapanbik na iyon, ay maaari na kayang mabuhay nang mariwasa si Desto at .si Tesang? 3. Sinong tau han at a ling pangyaya- -~ · -5. Mahi'rap ba ang magpautos? Bakit? A no kaya ang loobin ni Tesang nang dumating, at gayon din nang umalis ang pautos? 6. Ano ang kapuri-puri sa pag-uusapan ng mga matanda? Sino sa ka- . ri ang katangi-tangi? 4. Alin ang _pinakamasaya o pinaka: malungkot na bahagi? 5. May tagpo bang nakagagalit o oakayayamot? 6. Ano ang sinasariwa o ipinagugunita ng katba? (Continued on page 50) NOTICE Since 1932 ACEBEDO ·OPTICAL COMPANY 428 Rizal Ave. (front Ideal Theatre) bas been supplying eye glasses to school children ef poor parents, paid by different charitable institutions thru the Bureau of Health until 1946. ow comes the Acebedo Optical Co. to offer the children and students of Manila and pro~;nces minimum charges intended to rehabilitate the children's eyes. 90Rd m. m. Lens ·with Rd Metal Fmme or 38Rd Oxford ceUul<n'd, spherical & C'!Jlinfl?·ical FOR ONLY Pl2.90 all U.S.A. materials To Teachers: Nominal & Time payment plan