Magasin ng Bagong Buhay. Hunyo 17, 1951

Media

Part of Magasin ng Bagong Buhay.

Title
Magasin ng Bagong Buhay. Hunyo 17, 1951
Issue Date
Hunyo 17, 1951
Language
Tagalog
Rights
In Copyright - Educational Use Permitted
extracted text
Pagkat.1pos ne pagsasanay sa kasalan . . , nandoon an1 sarap n1 paghuhunta·hun· ta at pagsasalu-salo se isang kasiya-'ii· yang "merienda" ne tinapay, puto o bi· blncka n• may malasa at malinamn:im na STAR Margarine! Sapagka't ang STAR ay masustansya ::al may llnamnam na taglay ng kasariwa· ~~Ol;\l;JOO.i:-1;1. 2 M • ;, ~ agas1n ng : , ~ BAGONG BUHAY g : i ; Unno, Hunyo 1'1, 1951 i ~';'\'';' ,';'';'';'';'';''0'0'0'0'1-'1-1;\1;1-'1-ff.';'.';'ff .u, 811..t.NG HA. no: "KUMARE, TAYONA BA AH'l'IPOLOI,. "MOA BALITA 8A LARAWAN" "q][AW AT ANO TA.LAMPAS" IKuwento) ni Eduardo B. Re7e1 "NANG MAODAAN ANO DALuYONO" ni Faustlno Aruilar "HINDI HUWAD" IKuwentoJ ni FeUcl.a.na EYangellstc "OUNITA SA ISANO LUMIPAS" !Kuwentol ni Mateo V. Mendoza "ANO BINABAE" CMa1klin1 nobel&J ni Antonio Ablua "LlNGGUHANO ULAT SA KABUHAYAN" n l D. B. lñi¡o "DAHONG PALAY" ISa putinr:·t::abing) 'PALAISIPAN°" KUWENTO SA LARAWAN "Kumare, Tayona Sa Anlipolo ... " stnlllM •• mea lan'"na: kaba ni ED V' RARO LA "KUMARE, tayona sa Antlpolo ... " At bagama·t hindi nakalanda, di na katanggl sl-Kumare .sa anyaya ni Komactre. Hindi 1uthang nagtagal, sila'y nagl11.lakbay nan1: patungo ~a bayani; ::>lljagdarayo ng marami ku'ng mga buwan ng Mayo at Hunyo. K1tsama oila s1 Kumpare at ang dalawang anak ni K omadre Habang nasa sasakyan, ang magkakasama'y m asayang nagUluhuntahan: tungkol dlt-. at hlnggll doon. Nalllibang sila sa marlrlklt na tanawln ng b::.;wa't pook na kanilang na raraanan, kaya hindi slla nakadama ng pagka!nlp at ang trak n a kanilang aJ.na.salll:yan ay tumigll nasa may pam..illhang b&yan ng AnUpolo .. + $& -~ "" .. "' ~ ., ~-., ...... mp. paholll' .. , i...i., . ....... ~· r'!! ... ~=.;••,:¡:._'.\;~: ==-T::. "..:..i::.•:.i.;.:¿-;•;.1~b;:':::;:"'.r..: "K-c. :">" ... ~ •( pitolia • .._,.,..,...,.. •• do•<> _,.., • ..., ,.,, lok"'~• ,¡ K .. -u P•~k·"• 11>~..,;1; "' .....n1t1nlo m.a .....Wa. ~-c..i. ... , ll>i1t.., ... .i .. ,; li,..,.,.,. u ..,,,,,,,.,,....,_ . ...,._~ ' . Halot ""4i•111ah<Jl101...,•·h •.>...,,., .. •111 "'º na1¡1i1i_.i1nb>. N.alal..,u~po• •• _i.., .. 110 <>• ...,~ • ...,u •~''" at p~li,id ,... 1imbiihan. \\'alan1 ..,;;,., ... ., ~~ ., .. s •umarc. U1nii~olt >in• l"ulvy • • N°<M' , .. "'.ioindin• inio n1 '"'""· N'aki1uk~b na 1--.o•~ ú lo .a r;;;::~~.f1;.:.·:~t..b .. i::!~':ii:~. "•~~~7'·~~~fi;;~= .. ~~~;";..~·r:::\~" .. ~~ ~:""..:;.:~ wika ni Kuma10. ··u ........ ,,.,,., •• lul~n~ " K """ '""ºI H pY'l'• ' ·M><>"'f .,_J liara •• m.i1a1;ip<>11 día¡, .... ;• ,..,.,1 Di Koawdn. M•UI~" 1ukin"' '"' ,.,;... • ) •» • L.Jik na ª"11' KiaMkU!l>&lf •• b>boy na 1inu1uJ ... ¡an ~~l'·'•k•-, uk•h•a,.._J • ., " " "' ! "'º"'· has._·, hindi po 1in ,.,........,. ,. ¡.;:.,,.... I'"'' •1· ""'••••luhon no .. ~. an~ baon1 k,,uin. adobnn~ 1nanok al hal.,,.,, o h;¡,.,,, "H".,"'"'! ula1 ... ,.. ... ,., ku,..aia u. ib.,., .... _ .. an1 wilu .O K"...u<. Al loaloo HUl>o!. aiya ... ilaa;c a..,.,·~ k-.in1 ltiDAIOI .. dahonc .. ,;.,,. N ..... ...Up~·· hi,.sa •~ "'"''"'l !I O"f l»-'ill""'"'"· Hab.a1>1 du11 ay ¡.i~•~lu~ n~ u.,>al;~~"'•!Ow •• h11ilons 1>•ndrnifr UI ,.,;,.,¡ns tini• ·· k>odila, .. Jubo . . . hba-hbay.ohn . . . u - lakol ... li!Aftll ... ~ .. . p•p••m . . lul..-y . .. OW11.tJ11 . . . "Pop .. ..., .. ,,..,, (1w1e10 •Y oi~..W.bo.o• VI> ~• ¡ ... ~. lalal;. Nop/u .. ""' ..... ,h......,I Soob.>ti'o . . tTIHGNAN ANC KABJLANC PANINAJ 6AVUN NIN VO DOKTOR ... NGAYON DIN AY BIBILI AKO NG. ISAHB DOTE Kung na gdaranas kayo ng blrap dahll sa masaklt o waJa M ayos na pa mamanah01n, umlnom ng METRONINA Arambulo, ang t.ilala at suboll: nanG' lunas s.a hindi mabuU.ng PagdaUng ng Regla ng mga babae. MABmILI 154 MOA BOTIKA ARAMBULO PRODU LABOKATORIO' BOTICA 1 z nne MO~ O~'iS t('q') ... u11IL• H Simula n~ml! sumiklab :i.ng dlt:;maan .~3 Kor4'<'. <'11~ mt:;:'I n:i.rs ng Hukbo ng Maf!:k:'lk:unl'o ay walnn¡¡: .~ina~akit kun<H rn:i.p:mi:aln· ga;in :mi: buhny m: mg:i. m:im::un:i)"<lll. M nkikit;\ sa h rnwan an¡; i~:mf:? batan¡: k<HC'o.nong 110.s11:,!nt:111 .~a isani:. hb:1nan mal:lpit .<ii k::t nlltln~ ta.han.i n na nilala¡mta n n~ lunas !l!t i.<:rnQ; n:, rs n1: huk - ~-~;~~ ~~r~~~~~11~~ -~~~~~ntal:in.: mo.tamatl!! 11:t~m;1m:i~i11 :"lll!-: k::inMea PAGSIBKOsaHAMGIN HOONG /JHA, AHG lfAIH; SfRlffltO AY ISA IAMAHG MA#AHArAW SA l/Jl/I> AT WALA HA HJJIG lUMAOH, AHG TAG/JRIHG IYAN AY HAHGAllARHN #G HIGIT NA MALAWAIC HA ICAHU!UGAH: IUHG NAGUUHGHAL HG SAR/SARIHG l'ALAIAS SA AIAHGAH/H, SA AKOLU., IAIASATllA'1/IAPA;ISAHGSAlllAYSAl'AG11AIO·SIRKO OllA PAHG , U PAHGAHllHA fl'AGTATAH<illAL "OKLAHOMA A & M" basketball type championship shoes Sa sirko, ang katatagan at tumJJak na pagkuha ng uras ·ay siyang kinaknilan:,:;m; n~uni't sa sapalos na goma ay ang pinakahuling discnyo at ang itatagal sa pinak;:unahir:lp na daranasin sa mahabang paglalakad. Gawing ganap ang inyong iskor sa pa111a111ag ifan ng JACINTO, ang sr1pafos na gomang nagdudulot ng pakiramclam na para kayong "UM:AANGAT SA H.'\NGIN" sa lahat ng oras! - . . 19AN6! KISlflllllf/I(:. · , lf!IP!IP!lttJT _ _ _ - -Gineóra San ;fligue! P<>kln111rn ,1 .. M .. ';';':,º !~i~º~: ~t .. :~~~º:! .. ~;::;gS,'.i~··.,~~- ozrM '"w1n11 "'Mii" 11:.,wu10 fil Lola Ba11an9" 1 a OZPI 1uwln11 81.r-nu mula oa !ka· a:00hangg(log 8:30p.m. Na•-kod na Karlktan . . . at Nrng1111911na sa Uri ang lADY de LUXE! "Walan¡!!h!ya . .. ! Hindi ko ak:'llllin ... !·· :it akman9; p:u::bubuhatan ng kam:iy ni Florf'ntino Balleccr anl.! kinapopaottinG fa!:i.!d . saman talans tila may lkln::i.p;'lp3ma:rnjt sina Lili:t Oizon :tt i\-f:lrio Montene¡no. 1T;' 1?1 10 naman .<;a .. DUGO NG DUGO .. ng LVN n:i pinamamatnugutan ni Gregorio Fernandez •. IKAW . •• At Ang TALAMPAS N A,?a~~S n!'ba':ig~a~~~n~~ yong buhok:. Natablngan ang - lyong mga mata. Plnalis mo ang mga yaon. Naupo ka. Naigaya ka sa tanawln. -Huwag na Mna tayonr umalls dlto. -wlka mo. Natawa ako sa lyo. Kung maaarl nga sana! Na.upo ako sa lyonr tabl. Gusto ko'y nasa tabi mo at lagi kitang kausap; huwag ka nanrJ ma~·alay sa aking panlnfin. Umlrap ka s.a akin . Dahll ba sa pagkakatawa k.o? Sa pagta.bl ko .sa lyo? Hindi ka tumugon sa ni Eduardo Bautista Reyes pagtatanong ng ak:ing rnga rna- mi.n ni;- kapuwa. Hindi lll" dam- :Bumuntot ang i.sang bun tungta.. damin mo. Buli np kuni: dam- hlninga sa pagkaJtaklpil ng a--Kay sarap mamangka! Kung damin mo. Yao'.r muli kon~ ma- klng labi. naltapagdala. ba tayo ng pam- pa¡;-hihilom, Mat.atahi n¡;- a- -Ehemmm! -Napaiingin ka paltgo, .e!_ -Wlka mo . king .... Hindi ka marahil ma- kay Francisco at Teresa. Klnu.Ka ya tugon ko: "Kabí't ba kayo magkapatid pa, e! At ilanr beses ll:ong sasabibin sa l1onr ikaw ani:- iniibig- ko?" Tumuron ka: "Alang- k'wenta. sa'kin ka.hit sabihin monr ako anr lnl· lblr mo. Talaganr ... ". Napatirll ka. Namuo anr par-aallnlanp.n sa Jynoc mukha. "lka.w ani: ba· bala,' 'ikako, "b.a.tanr araw e. malalam.a.n mo rin kuar pano kit& inilbig.'' Tumlndlr ato. Ma· dilim sa Jabas n.- inyonr blntana. Walane- bituln sa lanclt. '·Laan akong magtüs, S . . . ". Mul.i kang natawa. Tila sa akala fBuklatin sa pahina 19) Nagf.1rung sa iyo an~ ·pam- niniwala. rot ni Tt?resa ang k.at.abl. ngln ni Arlng. Nag-uus1g ang . Napatawa a.ko sa. pantumula • ' , ... -orr.n: ~~~f·0~:-~W:rin=ª~n~g;:~~ bt~:t~~f;g ks~~~~~~=ll~~ ngAlyong mgtl: pls!1:f· . . , kaphl ng lyong mga Iabi. Anl- ako ng pa.nmgtn_ sa iyo. Na.su!5~~ª n;run~is~~ mo~a ·kol ay ko (sa sarlU lamangl. kay gap- yapan ko ang iyong panyolllo nahawakan ° lútag3:: magkabld&N:'g ~~1~anra~!1.dam11han ;~o~~~~~P~~;n~n.Klnuha ko ~~~h!~lik~~;:~ ~cr ~~~~ ay naklta ko ang tyong lnEf.I -Hu"ll>·:ig, Rt'nt'! . pa¡:nana!s nng iyonc mp l:\bl : blnU. Tinukso kita .. La~o kang Hindi ko lbinigay ang pan- n::i.~uob 11¡;- tnit t1nc mgo plsns l nap;itawa. Akala. mo Y hm d.I lo- yn!tto. - Aklrla •to! -Sinamyo mo· al. nabigyang- llwana g ng too ang slnabi ko. Animo'y nnJ ko a ng panyollto: mabango. aki~g clamdamin ang Iyonr. mga 11g&Jlgarap ako. Tlnablngan mo - Manimi "yan! - Suma.lit mata . .. at ako'y nangarap! n~ ~7nda~a .~ng mga y:10_11. :int:: iyonJ!" PR~Lawa. - Hindi a - Al. k un¡t" ako".v mangangarap, ~~~~1 t binlbno ako ni; h.1- kiu •y;u1. k;1y . . -llapaligH k;t, ~IS.'Lbih.ln _ko: Wala kang kam~ª~:ª~!~~h~,:1k na~f ;;~~r~~~¡; iy!;~J1:~~:in:11=~~-ro ~~~1;1~~¡ 1~~~ ~~~~~n~~·w :11a~a a.~~nngg d~~~~~~ N'apatanaw ka sa. kanilan:': f'!i~ 11;1nasanc m:1J;.:1laur:kap nq . n- 1ka~ an1t akLn!!: pangarap; anR" na(l'tatao.•:inan. Napahalnkh'1k k111 .. mP.a lal11 :rng mga. ngilm';' kaligayahan ko. ang aklni:t ka rln. May tagintlni;- vaon na. ~:aon ! Gaauo . . 7 pa.g~lb1g. Al magpapa.tuloy. ako : kuin;lat sa ~klng kat.al~han Tm.., kib..... ,..,.11.íkita '" 11a--=-~~~~ ~1~~.. -:l~nab~tu~a~~ halak~:kf"ª~A ~l'i:1~ pa an~ b:'l- h11r.-iti k;• .. lf""'"_hi'". t1akita n:i.- pan¡?. Ikaw anf? uampanir a~ k Na;htl~~~ an1:1/~:i~·.: m7 ku;;::~;;· 1:11:~,.~.~·:;:: ... 7 :! .. ~ n~~!~ ~~~J1'~~ :<:lo~·o.L<l(;~a:~~~g ::~~ r.~ka~l;U n :! ~v:~~ 6~~1~k1~~r. :·: '\~; ,.,: c:sutat. Mwa11 kn ~tin~ akon; ttangganan - kundl ~~~:~s~7~:?0Sus~~~:~~ 1~~~~ :~id:~:k:::·:·;;~:~~~n!~::: ~~~~~~~tak~~n~":1k~ws:1! ~~~ Naf'ntindn J..7 ·~I'! ak·n . ~ _ , ,,,, n1!'" mu~··asa. ,\yokt1! l\bfal<i h arap ko"y narl!Unln11:: sa tl-' ~~aª~n:~: ~~~j/f{ kn~ . ;.t~~: ;~'" d:~"r1~~.•1i'"c~!':~di~a.~:~:~; ~:~rh1~1iwa_ an! 1~~;,~~~~ A~~ anl!' Jiwan~{! na lsinaus;;:oa~.l 1 '1 11!" • • • K:iinab.':v n;otafawa ka ani:r kapa.n::-yariha n mo? Slnam - ~o:i;:p:"tnln11:in. Nguni'l bali~ :~:.ª~~~-,;::'ª!~'" m;l!":a~:":~~~ yo kong muli ang panyollto. ~~ru~:~~s n~º~in~~n~~~~:m~~~ ~~·'v ~~·1:¡:.,.~:~r: •;k:. pa~i:~~I~ N;~k:m:n~ ~:~:oli¡~~~a~~~i; sa;:>. anc- invonc rn1niwala-walan,r mo, araw-araw." Talal!"a 'ka::;:':~~ i~nulat ko Ho. Na:~~:t~::~~~:b~:~t 11~~~1;:~~ E::7~ ¡:~~:~~¡~~¡!;º~:~~¡:~~;;, is konA' sa pamama¡:ft.an nito'1 ilunv'1' na r ka ka m a 1 i. · I':\- Nanl!'atwiran ka: "M:ickAihlmaballd mo anr sinabi konr Ubhaiia•, ;1¡11r1¡ ka rn:a11inl"""':i.· ran ka.mi". 'ika mo. Sabi ko na· :raon na hindi ko na. narurª' "ª"S"-Wab.nl!"•imik " ko. Na- man: "Ma'no kunc:: kalblir~n mo tunpn. N'aPakatorpe ko ~ra! fl&bwa ka s• lnan•o kt1. Binl· SIVA?" NaU.wa k.,. Sabi rru>"y :flindi mo Daman a.lo m aslsl- r o mo ako. Tlnuk~o. Talaian,ti hindi ka makahahaala111t AA kasi. Ayokong sum11pt nr damda- larawan ka n r Ju.walang malay. tioyahan ng lyon' kalblgan. LINGGO. lH.\'\'YO 17, 1951 4t ,,.,..'r --rt,.Uir hh.aliholtn• ...... m&QJ>"#'ll- • :::· =-~! -::~ 1 1>•••···· •• FIN&. o-xnu .. Mat.lo• • T.,P. lla9-'- P~k•t. ....__.IN.a _ .. _ ... t.Ma\. .Ms ~ -·· ... 1.111.mirt-t •• J'tNE - O - XJHA --· .. ·--tlblir' •ll•· 7 (KARDG'l'úNG) to ang nakak:tpinsala nang mab..k.i, ::mg ba.tis n!i. pinagmumulan . ng lahat ng sagabal at ka.guluhan na saan di naman magbuOanyan ang kanyang sinabl na pagpupuri sa pagkasilanga- bunga nga ng panann.lat, ay ang pagpupnrnillt ng m.ga ~a.pon D:ª nin, bagay na slyanr; plnag-uubusan ngayon ng mababangong igilt a11g kanllang mga paraan, na sapagka't silanga~m ay s1kam.angyang ng mga humahanga sa Hapon. Maklk~h ~~ i:i1na- yang anila'y mabuti, na hindi man lamang alintanahmg i.a sa harap, kung dumatlng 11.ng sandall ng dakllang pagsllbct.:, .Kuu:r ibang bayan 1;1la, na may iban¡; mg:.i. ugali at wani ang tagarito blbig nga ng bayan a.ng kallyang glnamlt o blblg lamar:¡i: niyan'~ at sa pag-ilas sa kasalatan at paghihlkahos, dapat maging guro sarlli sa pagsasablng sablk na magtils ang plllpino ng ano mang ang pllipino at hindi slla. pagpapakasaltlt pa, malp¡¡gpatuloy lamang ng. Ha.pon ang kan- Ang plnakamabutlng bagay nga n::i kapalti-pakina.bang at yang banal na gawain. Matagal-tagal na rln .namang ang ba- dapat lsagawa sa Jalong madaling panahon ng mga pinunoni;: yang hlndl Unate.nong at slnns.ang!!lllli ay pmapa.gsasa.llta ng, pllipino ay tot-0hanin ang sinasablng ku.sarinlan na iplnagkaloob mga kumakatawan duw sa kan.ya at ang kailanga'y lsang tu- na sa Plliplnas, kwnllos na malaya nang nag-ii~, maghubad ng na.y na pagka.kataong lkallllwa.nag ng ganltong sullranln. Sa pagpapakumba.bang lpamimihasa sa pag-uutos ng mga lblg paaraw-araw na mga pangyayari, ang bayan ay may na.tututuhan\ panginoon, iwaksl ang kadunguan)f bunga ng napakasagwang at samantalang nagt.atagal ang kalagayaug tio, ay falo namang pag-lingat, is:lloob na mataimtim ang pagmamahal sa bayari, nagtltln!ng sa kanya11g buclhi at. kalooba:i. an~ mga akala a~ anuman ang mangyari; sa isang sabi'y magpakalala.ki s,ui.n man pala.-palagay, na pagdatlng ng ukol na sandall ay kanyang pang- makarating at anuman ang kahlnatna.n. Na ito'y hindi magahahawakan sa paghatol. gawa sa llalim ng Republlka, at sa pagtat.angka pa lamaug na Dapat !tala rito, pagka't katotohanan namang nadarama, gaw1n ay magpapaulan na ng lintik ang mga magi!'loong sllana gaano mang kanlngnlng ang mga pagtatanggol na gln~awa nganin? Hindi kailangan, kung may pagtitllsan man ang bang mga nana.nallg sa Hapon tungkol sa mga banal at mahll~ yan dahil sa gallito, ang kanyang pa.gtltiis ay map.ipaukol sa na. adhlka nito sa pa.gtatayo ng Lalong Malaklng Asia sa Kas1- isang karapat~dapat na bagay: sa bagong pamumuhunan n~ Ianganan, na Jalo pang tumpak marahil kung t:i-w8:glng "Lalong mga pagpapakasakit dahll sa isang tunay na kalayaan. Malaking Sabsaban sa Kas1Janganan." ay lund1 p1nagpapapan- Bllang karugtong ng _mga naisalaysay na, sapagka't may kasin ne; mamamayan. Pinakamalaking pala nall!J :rntatamo ng. mga ugnayan namang talaga, na aklng babanggitin dltong sadya, nagsusuob ng kal!1anyang anr; lsang mahiwagang n~ti at isang\ kong kinausap ang Kabahala sa Pagsasaka at Pangangalakal na. ].lagklklbit ng balikat, sapagka't a.ng baynn ay may 1bang baga.y si G. Alunan, noong ika-22 nito, tungkol sa nangyayaring p,tgkana plnapansin ngayon. na Jalo niyang minamahalaga: ang pag., gipit ng mama.mayan dahil sa kamahalan ng bigas, na hindi na. sasalal at pagkakamahal nJ mga kakanin. Nalalaman ng bayaD, kamah:ilan lamang na matatawag kundi tuna.y na pagsasalat. na sa sukaL abuting pagkagutom: ang "Lo.long Malaklng Asia' Aking islnalaysay sa kanyu, upang ihingi ng luna.s, ang nangyaay hJndi gamot at Jalo n1yang batul na ang mga pagyayao't dito yari sa aming 111 magkakapook na dating hindi kumukuha ng s¡, Tokyo, kalu't mak:.tJJJ.lll ng mga papuri at n:1:;a mcdalya ay !Jigas sa Naric na ngayon ay hindi makakuha dahil sa slnasabing hindi makapagpapamw·a ng bigas at ang mga ngiti at kindat ngi utos na galing sa itaas. At hindi lamang ito, kundi hinlngi ko Kanya.ng Kadakilaa.n, ang Emperador, ay hindi ma.n lama.ng> rin sa kanya ang pagkakaloob sa akin ng isang pahintulot upang> makapagpapababa sa halaga ng bangos; kaya•t siya•y nagha-< makapagpakuha ako ng bigas sa aking. lupa sa S. Jose del Monhanap rg gawa at hindi salita upang hangga't may pana.han te. Bulo.kan, na kinalalagakaan ng ilang kabang palay, sa a.ni ang kakanln ay huwag magkulang. pa.ng nagdaan, na ayaw ipahintulot sa aking makuha ko roon. Sa d!nam.i-dámi ng mga panukala, mga balak at mga tang- Ang Naric din t.ng ayaw magpahintulot ng ganitong bagay dahii ka, na an¡?; iba'y isinasap,:awa na al ang iba nama'y plnag-aara- din daw sa utos na nag-babawal. Kaya ibig kong makakuha ng pnlan pa. sa nagkakasah-salimuot nang mga tuntunin at palakad hintulot ay upang huwag mapllit bumill ng bigas sa halagang upa.ng mapaluwag di-umano ang kagipitang naghahari: sa hin- napakamahal, na gaya nitong aming kinakain ngayon ay nagüi na 111awawaan halos na mga utas ukol sa paghihigpit sa ga- kahalaga ng PI00.00 isang kaban at napam.ura pa ako dahil sa nito o e;ayong pangunahing kailangan, ang tanging nadaramang. kakilaln ang nabilhan. Ang lba'y bumabayad na ngayon ng hangklnalalabasan ay ang pagkamahal na Jalo ng bagay na ibig rna- gang Pl60.00. pamura. Tmah, pabaligta.d ang nangyayari at alin sa dalawa o Pagkatapos akong dingging mat .. a.imtim ni G. Ahman, isan'l' hmdl mlttuumpakan ang· pag-m1tos o l1indl nala!uman ng inga mabuLi kong kaibigan at kadamdamln, na sa panunumparan ko nag-uutos ang dapat na gawin k1_mg ano. Alin man sa dll.:1.awang ng iba't ibang tungkulin sa datmg Pamahal~an, ay di-mlmindnhilan~ ilo ang iunay na sanh1. ang katotohtn•an ay tba Ja- sang nakatapatang loob. lalo pa noong Kalih1m ako ng Senado mang aL maliwa.nag: na kailanma'y hindi pinakinabangan a.t at siya nama•y wnuungos na kinat:i..wan sa Batasang Bayan; ay hindi pa.k.ikinabanagn ang mga pag-uutos ng dalawa, gaya tin walang nasa.bi sa akin kundi ang ganito: Hg kaguluhang ibmung.i. at ibmul>unga ng kung dala-dalawa -Sapagka't kaibigan kang mapagtatapatan ng tunay na .ang kapangyarihang ibig na makapaghari. Slnabi na nga ni l{e- nangyayari ay hindi ako sasagot sa iyong lúnakdal. Jyo na la.sus: ang kay Sesar ay kay Scsar at ang s::i Diyos ay sa Dlyos. Di- mang basa.hin itO- at sabay na kinuha sa lsang kahon ng kanyang mesa ang isang putol na papel. Iyan-anya-ang kasulatang lto ng pamahalaan, sapagka't ang gyong pangya.yarl'y tumutu.llhim, na nakaptnld ang mga pinto ng aklng tanggapan kung' gon lamang sa dinaramdam na tala.ga ng karamlh&ng mga ka-. aming pag-11.'lapan at hangga. ngayon ay hindi namln mapagpa- wanl, lalo pa ng me.y mallll1t na. tun¡kulln. Sa araw-araw ay wasiyahan kay&'t matatawag natlng l.'\,'lhg matlndine aaklt ng ulo la silang naldadalangtn kundl ang pagkaballk ng dattng malasa amln¡; W1al yang katayuan ng bayan. bagay na masusunod lamang kWlg! lilna-.-;a ko :.it a.ng kasulata'y naglalaman ng lsang puglala ... ,mapatayo sa Pillplnas ang lsa.ng pamahnlaang mapapasallg sa. had ng k::isalukuyang tayo ng Pamahalaan ng RepubUka., na wa- tuno.y na pagkakapantay-pantay. At !to rln na.man ang ma.salang kapangyarihan kundi ang lplnahlhlntulot lamang na kan- sablng dahilan na pagharap sa pagtltlpong iyon, ng ilang tanyag yang magamlt al. :-ia ma.nlngntng na pagmamatwtd ay hinihlngt na mamamayang sadyang lnanyayahan. ng s1unulat na ang gayong katayuan ay mabago, upang huwag Kung ang pagmamatlgas ng mga namumWldok pa rin hang .. layo ::mg manghingi kundi tayo ang hingnn; at. kung hindi na- ga nga.yon ay wala na sa matuwl.d sa palagay ng taong-bayan; man magagawa ang ge.nito ay laru;ag:ln na ang ttlnayong Lupon .,,ng gayong pagkatlpon ay hindi rnagagawa, hindi patatakban sa Pagpapanlhala ng mga bagay-bagay ulr.ol sa kabuhnyan ng ng llang plnuno na nakaalam at Jalo nang hindi dadaluhan ng sambayanan. Nang akln rung mabasa at JsauU ang ka.su!atan matataas na kawanl ng Pamahalaan, na kahl't hlndi mga ta~a­ sa aking kausap, !to ay nagsabi ng sumusunod: ugit kundl mga ka.waksl lamang, ay may tWlgkullng mangalaga -Gaya ng Jyong na.basa ay dl-dap:it pagtakhan ang nnng- .,;a lpananatm ng pagmamatapat sa pamahalaang kaJonb at tayayari sa biga.~ at sa maramlng baga.y. yo ng mga hapon. Sapagka't ang lahat ay nagawa, ruu1o1nc.:i tang (:lgla kong nawatasan ang lahat at napalarawan sa aking pakay sa pagkakatlpon, nagkakllala ang mga magkakadamdamga mata ang nakahahapls na klnasapltan ng o.lvan sa ilalim mln at hlglt sa lahat na napapagtibay ang pagt.atapatang kaiug lplna¡p.namalakl ng Hapon na kanyang pagkukupkop sa mga. langan sa t.alagang magkakasama at magkakaramay; ang taba.yang sllanganln. Kung ang Plliplnas na plnagkalooban na ng¡ nglng katotohanang mahahango sa nangyarl ay lisa lamang at kasarinlan, ay napapalagay na batang nakasuot ng pamasko, lto: na buo at hindi nababasag ang .damdamlng bayan na baga.ya nga ng slnabi ni Rizal- ay ano ka'ya ang kalagayan ng kahin ang panluluplg, kahi't !to ay napapalamutlhan ng mga mga bayang hindi pa plf'..:igkakalooban ng pagsasarl_Jl? Naka- hiyas ng isang Republlka. panlulumong Islpin ang sukat pang magawa ng Hapon h;angga•t l'ungkol sa pagmamatigas na ita ng mga hindi nagslsuko, :~gg::: ,~:n~:ia~~~~: ~Fa':a-11~~ 8it ~~~~~!:;, ~~ª~a1;,. ~~dn~n~a~:~~~ ~;et~;a~~~a~~a~~gª~fy~!°f~a~~i:oª~; hlnlay ng katapusan. pagkayag na glnagawa nr. mga pinuno sa mga namumundok, -Ano ba ang niloloob ng bayan sa kasarinlan? ang blglang ay na.aaJala ko ngayon ang pagkakapagtanong sa akln ng tsang .tanong sa akln ng kausap ko, nang mapanslng hindi ako kumi- Kagawad ng SanggunJang Pambansa kung ano ka.ya ang naglKibo. glng dahllan. Na.sabl nlya sa aJtin ang pagkabahala ng Pangulo -Hindi nasislyahang loob at walang panlwala, kaya•t slya ng Republlka sa suka.t mangyarl, sakaling ang kanyang pagpaay hindi tumutulong- ang blgla kong naisagot. patawad ay hindi nga pa.klnggan ng mga plnag-uukulan at a.ng -Siya nga- paklklayon ntya- ang bayan ay hindi tumu- mga paghlhirap ng Ioob na dahll dito'y kan.yang Unltlls, Jalo pa. t.ulong -ang mapait nlyang pagtatapat at sabl sa aklng putos kung glnugunitang mangyayarl na ang mga ha.pon ay maklalam. ng lungkot. sa pagpapayapa sa ..;ambayanan, yamang kanllang lplnalalaga.y, -Yamang ganyan- ang nasabi kong bilang pagtugon sa na Isa nllang tungkTúin ang pag-alalay sa bagong tayong Repulsang akala--- ay ano't hindi pa tayo bumago ng landas? bl1ka, na sapagka't yarl at gawa. n.Ua, ay plnagsasakltang maSiya ay napatlngin sa vkln at hindi sumagot. Ako nama'y ,glng tuna.y na tagum.pay ng kanlla.ng panana.guyod ngayon sa¡ nagpaalam na a.t nang ;;1ananaog na ako sa hagdanan ay nasa- kasllanganan ng A&1a. Matapat na pala.gay ang hlngl sa a.kia ..sabl sa aktng sarlll, na llhlm sa be.yang napapasuong sa tsang :ng kaiblgan kong kausap at sa panlntwala kong katotohanang tuna.y na pagsubok, ang kagitingan, ang pagkaplllplno at ma- taJaga ang kanyang hanap, ang lsinasaloob kong tuna.y na. darahll pa•y ang pagkalalaki, ng llang matataas na plnuno ng Re- hilan, ay aklng slnabi. , · publlka na nakaaaJam ng nangyayarl. Na mapangan1b na san- Una- ang wika ko sa kanya- ang pagsunod na bWlga la.da.U an.g Unatawld, sapagka't n.auuwi sa kung ako ay aleo o hln- mang ng panlnlmbang o paklklbagay, ay hindi na maptplllt na di náman ka.ya at ano mang bagay na umaabot sa ganltong maging tungkulln pa at Jalo nang hindi mahlhingl na maglnv hanggahan ay lkinatatapos o iplnagslsimula ng lsang panahon pagtatapat. sa mga dahon ng kasaysayan. Ikalawa- na. saan at kailanman, sa. kahl't sino ay hindi maKung sa mga araw na darating ay lumuwag ang katayuan hihlngl na managot sa hindi nlya gawa, at ang be.yang pillplno ne bayan, tbtg sabtht'y nagtagumpay ang ating matwtd na pina- na hindi na.kagamlt ng kanyang k..apangya.rihan sa pagtatayo muhunanan ng tlgas ng loob ng mga. may-pananagutan; ngu- ng be.gong pamahalaan at sa paghahalal ng mga plnuno nlto, ni't kung hlndl magbago ang ka.la.gayan, ang lblg sablhl'y sumu- ay hindi mahlhingan ng pananagot, mablgo man nang kahlya'.ko na. slla nang lubos na. lubos at pwna.yag na ang kanllang mga hlya ang pa.mahalaang lyan at ang kanyang mga pinuno, at batok ay malagya.n. ng singkaw. la.long hindi mahlhlngan ng tulong o pagtatapat. Mag-tltlts nang malakl &.ng bayan, sakallng ltong hullng ba- Ikatlo; na iWlg ang kabutlhan ng Jsang bagay ay naklkllagiy ang mangyarl, kakain stya ng lamang-lupa, magdadamlt la sa lblnubunga, ang nada1·ama at nasasa.kslhan ng bayan na ng balat n.g kahqy, gagapang sa hlrap, ngunl't ang kanyang ka- mga pangyayari buha.t nang mapatayo ang tlnatawag na ReJuluwa•y hlndl ipasusupll. Ang kalupitan ng kaaway, ang katak.. publika, ay nagpapatotoong hindi tunay ang kasarlnlang tplnagsllan ng kabatat, ay hindi mnkamamatay ng kanyang pag-asa. kaloob ng Ha.pon sapagka't hindi taglay ang fübos na kalayaan Mabubuhay ang bayan at magpapatuloy sa kanyang lakad at at dahll dito'y hinihlntay pa rln ang pagkakatayo ng Lsa.ng "'toslyo.•y daratlng sa talagang plnapakay: sa paglglng lubos na ha- tohanang" Rcpublika na maiblblgay Iamang ng mga tuna.y na rl ng kanya.ng sarlllng kapala1:an. kalbigan. Ikaapat: na pagbantaan mang tatawaging "tullsan" pagkaBUUNG-BUO PA RIN tapas at uuslgln nang mahlglplt ang mga hindi magslsuko sa loob ng takdang pana.han, slla ay hindi rln mababalino, sapagIsang mahalagang pa.ghaharap ng mga plnWlo n.g "guertlla." ka't may htnlhlntay na magslslballk na sa kanlla'y tatawag naat ng kanilang mga kadamda.mln, upang magkaklla-kllala, ang man ng "baya.ni" at mga "magtt.lng'. Dapat lsaalang-alang ang' .nadaluhan ko noong la-12 ng Pebrero ng taong !to, 1944. May kaibhan ng katayuan ngayon sa na.ngakaraang na.saksihan na .. so.dya akong paanyayang. tlnanggap tungkoJ sa gamtong ba.gay Un: noong tayo·y magahis sa laka.s ng mga amerlkano, ang paat bago ka pa mandln natanggap ang tlnurang paanyaya, ay nanaUll sa pamumundok, 'J.Y isang tuna.y na pagpapatlwakal me.y nagballta na sn. akln ng gagawin. Ang k1lusa.n, pagka't tu-; sapagka't waJa nang maaasahan_g tulong, samantalang ngayon nay na kUU.'lang matatawag ang gayong pagtltipon, ay glnanap 18 :;-,,y patuloy pa ang dlgmaan at wala nang bagay na napaka.sagaaraw pagka.tapos na. mawalan ng bisa. noong lka-25 ng Enero na sa mr.a dl-sukat akalalng pa.ngyayari, na gaya ng lsang dlgng taon dlng tto, ang pagpapata.wad na. kaloob ng Pangulong ma: ngaypn n~ ganlto at mame.ya laman.gay Iba na. Laurel sa mga. ayaw swnuko na nagslpanatlling may sandata Ikallma; na lsang tunay na b!Lha, at b!Lhang n.apakalakas, ea mga gubat at kabnndukan. ang iblg na saJungahln ng Pangulong Laurel .i.t kung tunay, ga-1 sa pagkakatlpon naklta ko ang palnugot ng isang maha- ya ng pantnlwala ko, na slya, napapalagay mang 1Caplling ug lagang Kawanlhan ng Pamahalaan ,isang kawant sa Malakan- llapan ay hindi naman lumlllmot sa pagkaplliplnonr,: may tungyang, dale.wang plnuno ng mga Purok ng Mnlaking Ma.ynlla a~ kullng !layo sa sakunm ang kan.yang mga kababayan; ay dapat mga tanyag na glnoong sadyang plnaanyayahan. Hindi ko pl:nagtakhan mun.tl man ang pagkakaklta. ko roan se. mga taong< <Buklatln sa Pabina 13) l.INGGO, HliNYO 17, 1951 9 ma¡:ulang. -ani Nardo. -Ako'y mahJrap laman¡ at bak.a hlnrJI nlla mabutlhln ang pagtungKuwenfO ni FELICIANO C. EVANGELISTA "~..1:~a~'::.~.~y~~:·••n sagot ng dalaga. -Nguni't kung'J ~akallng maging katolohanan ang lyong pinangan¡;ambahan, hindi \f:a na ba. muling parlrlto'.' -Iyan ang hindi ko r.oi.asa8 u:~~11;ad~a::~~~a~y:! ~ª~u~U::r::~. -KahJ't na Uan ¡~~·t ~~~:!!~~~~~k~:~:Y &I?~ ~~~i, ,;¡;;~~·g;;,8:r: ~~~º~y--Nn~~: si Nardo. Blhlrang sayawan ang -Huwag naman ho, tama sa mga sayawan na slla angl tltiis ko at malpagpapaumanhln · hindi nlya dlnad&luhan dahil ~a ang ~; Ayaw ko namang Jaging magkapareha. Ang gayo'y ang_ Jaha1, aJang-alang sa !yo, na rln sa anyaya ng mga ka.da- masaktan kayong lubha da- llhi.m sa. kaba.Uran ng mga ma.- Lyd1a. la ahan nakababattd ng kan- hll sa pagblblgay sa. akin. gulang n1 Lydla pagka't kusa.ng --Slyanga? -nallmbag sa 11ya~g k~tangtan sa pag-lndak'. d~I~ ª:ar1::.-S~~~:g ,;:¿ ~~:;s:;gdal~:ggltln man la~isº~a d:~~a n:n:asl~~n~ataSa mga sayawan ay stya na ha .. ang nats mo'y tkaw ang bahala. Isang gablng mullng dumalo -Oo, Lydla, sapagka't lka~ty l~~::npi~~gk:~~:I':g n~alZ:, ~air;~~:~s~~~ :~;!y.maklusap ~~ ¿~~~: ~~Y~:Yn ::a~~!f;9¡ ak~~a~~i¿~tg! upang maglng kapareha. At si -Ano lyon? Turan nlnyo't lsang lalakl na ayon sa pain>a- -Manallg ka sa akln, Lydla! Nardo ay nasislyahan naman sa hindi rln mababall, gaya ng pakllala ay tsang doktor. Na- Minamahal klta at inilblg nit "kapalarang" lyon na blhlrang pagpapalrog nlnyo sa aklng ka- balata kaagad ni Nardo na ang lsang pagslntang wagu: at dallta.muhln ng mga kapuwa nlya hllingan, -wlka ni Lydia.. - doktor ay nagkaroon ng pa.g- say! Magbuhat pa nang una.ng blnata. -Kung maaarl'y huwa.g na, hanga sa dalaga, bagay na tpl- sandall~g tayo•y magkalaplt atl An katapat-bahay nlna Nar· tayong magpupua.n, at lturtnr nanlbugho nlya na'.ng Ilhlm. magkad1klt ang atlng mga dibdo a: lsang tilagarang tsalet na ~lkak~~gkit~~~:.1ª8M~a:~11:; pa~:~~ ~a~n:;g::ar!~k~; ~t1~· ~~:am:a:ito~~~kln~k~; klnatltlrhan ng lsang maya.mang hindi na maaarlng mabuhay anikan. Dlto nakatlra ang ma- nang malayo sa tyong plllng! irandang si Lydla. Ang !na ng Hindi naka.sagot ang dalaga.. d11TRe-a av lnbhang "mataas" Parnng nalunod slya ng mga. at hlnc!l nalabaU sa mga kakila- pane:ungusap na lyon ng blnab't. k111b\e:an. ka.va sa nook na. tang ang tutoo·y malaon na. ivon av n:irang waJa silan~ kaH e d e H d rln"' may pltak sa kanyang dibnlt.bahay. Katunava'y may ilan~ 1 n 1 u w a dlb~ Ngunl't nang mga sanda1 taon na slliine: nantnlrahan do... Jh1g lyon ay kung baklt nawa..1 on av hindi man laman~ nag... Jan slya lll? laka.s nll' loob na Jutkabatlan slna Nardo at LY- ma1?buka ng mga labl upang dla. ~ · · Lu1rnnin ane: ihihahalng pagmaS11hall't llhtm sa ka.batlran . . mnhal ng blnata. ni Nardo. mallmlt. sllfpln ni Ly- Nae:kataon1? noo'y sa daratln~ dla 11ne: bina.ta kunrr lt.o':v l!U- rlin si Reynaldo. ang doktor na mmrnhlt. n"! :mumane: larawan, tagahanga ni Lydla. Kaya ba::l~~~~~l~hthanbaakl;~n~eg a~: . n.; ;f~~a·~t~~~do Paªy ~~~a'.;oªgp!; l)lnittane: kaoltbahay ay naka- ~i:-ra at nagpaalam. blhis m1mi: ma¡rnra at maklslg Katulad nl Nardo. magbuhat na natnl'le-o sa sa.vawan. Llhlm noon ay naglng mallmlt na rln n11. hnmnhanl!:a si L:Vdla sa ka:- MUNTJK NANG MALINGI.ANG ANG MAG-INA NG .:i.ne: P:l!!flalaw ni Reynaldo kay ;~,,~=~:011\~;:~~·tªtankgak~!~~·~ JSANG NAGBABALATKAYONG BINA TA - SALJ\l\IJ\T ~~~~~P s~t k5a:1~;: ~~~b~~J,~; ;~;;-;~~o.na lamang ng kan- NA LAMANÚ: AT MJ\Y NAGANAP NA PANGYAYARI ::; k~i~~y:;:;-a~~~~a-=:~~~:~ Isa.na: umaa:ang si Nardo'y mot ay mapaghahalatang nals •'<•rinna· ne: b:ihnv upang ma- niyang silawln ang dalaga sa mn.<:val. ny 1'1:>1!'k1'1taon~ na.<:a.lu- kanyang angking karangalan at bone: nlva .<:l Lvdla. Sa malabls karnnungan. n11. UllJ!t:otak:t ni Nardo av ngl- -Ako'y nakadesLlno sa North nltlan .<:\va ::it blnatl ng dalan. -Iyon Jang pala, e. Masusu- I.ydla bagama't kung sa. sarlli Genero.! Hospital. -wika pa nl-ManJ?: Nardo ... e.. maa- nod din ang iyong nals. lamang ng dalaga ay lnlwas~ lo, isang araw. -Kung ano man ·ar! ho bane: maabala ko ka.yo At slla'y nagkangltlan. mga na sana nlyang maka.sayaw lto. nng maipagtilhigkod ko sa lnyo l'l:indali? -t.lla naklk1ml pang nglting naglalara.wan ng mga Anupa't ang mga paklklpagsa- :i.y pag.5adyain lamang nlnyo wtka ni Lydla. plplng damdamlng hindi mal- yaw a\. paklkllJ.!.ngonl!.' iniuukol ako :i.t nahahanda akong tumu~ -KA.hit na ho, 11an2: oras ... ' pahayag ng kanllang mga labl. DI!.' dalaga sa bagong kakilala a.Y long sa abo\. ng aklng kaya . ...... n:i.blrong sagot ng bina.ta na Samanta.la, habang magkadl- bilang pagtallma lamang sa ali- Bagama't 11lndl gaanong plnat.lnltl1!l'm ang dllag na Jabls kit ang mga dlbdlb ng dalawang¡ .......... ., ""' kap.:anrlahan~ asal. halmlagahtin ng dalaga anl!I din!? 11m:iklt. sa. kanyane: nu.<:o. umllndak sa sallw ng mga naka- Klnabukasan, nang si Lydla'y mga pagmamagaling na lyon ng -Alam nlnvo. manct Nardo, klkllltlng tugtugln. ay kapuwB. nagbuburda ng panyollto sa ta .. doktor, ang lna na.man nlto ang biie:nma't ako'v nahlhlya sa In-- nakadarama ng kakalbang dam- bl ng kanllang durungawan, ay labls na naaklt at huma.nga sa yo av mai?lalakas-loob na rln damlng nal!:Jlapalnlt sa kanllang nama\.aan nlya si Nardo. D?.11- manggagamot. Kaya lsang arawi tiknrir: m:iP"t::inat, ne:: akln~ nats: katauhan. Magls:adiklt na mag- c.'allng sumalubong ang i:lalaga na stla'y nagkakasarUinan ni :_~fnl!:h•mtonf!'-hlnlnga pa ang kac!lkit a.ng kan11ang mga plsngl :i.~ malugod na plnapanhlk ang Lyd!a. ay klnausap ng matan,.falairn h;if!'o nal!tlatuloy. -May nt sa kanllang mga anyo ay bina.ta. dang babae a.ng bunso. me:n t ikPt. ho ako sa sayawan para sfütng lplnagduruyan sa -Mabutl't. napasyal ka. - -Lydia. kung mag-aasawa ka nn kln:olrnllanriimi: malpagbtll kali:i;ayahan. , wika ni Lydla nang slla'y mag- rin Jamang ay nals kong si Dokkon,. lahat. At kung mapa- Ang gablng lyon ng sayawan kaharap nang nakallkmo sa tor Rcynaldo n:i. a.ng lyong plllln. mml:ibn ninyo ako ay nals sa Manila Hotel ay slya nang loob ntr bulwagan. Nasa kanya ang lahat ng katakone: knmnha na kayo ng Isa. naglng simula ng makulay lla -Malaon nang na.is kong du- nglang maaaring hanapln sa Ma11.nrl ho ba? kabanata sa buhay ng dala .. malaw sa lnyo. ngunl't nag-aa-Oho, -masayang sagot na- wang llhlm na nagtatangt sa laala lamang ako sa tyom mga fBuklatin sa. pahina 15) 10 MAGASIN NG BAGONG BURAY (}unila LUMIPAS N k~;;,~~¡:ng 7~~~n ":a ~~k~"! -Amelia.. . damahln mo ang halln. Sa mga gabl ng aklng pa- tlbok ng aklng puso. SJya ang ngunguliln. at pagluha ay pin!- makapagsa.sabl sa lyo ng buon; pilit kong ltakwll ang isang ka- dlnaramdam ko ... ng buong hapong naglng bahajti ng aklng' inli.slp ko! ~uhay at pag-lblg. Batid kong lplniltit ko ang a.klng mga isa nang tuyong batis ang na- mata. at bago ko nahnula.t na. gtng makulay na mga sandallng mull ay naramdaman ko na lanamai¡:ltan sa iyo at sa akln. Isa mang na nakahlnanr ang Jyong na rlng lantang bulaklak ang nilalagnat na mga labl sa. akln11 pagsuyong namukadkad sa atlng mga labl. mga puso. Ang mga aJalahanlng -Amella, !ni. . . L . . blg klta.I yaon, ngayo'y mga Iabi na la.,, -halos nangangap0& a.ng lyong ~:;¡ª;ªgPi'iª~~p~~~a,:a~:~~m 1~~ Kuwento ni MATEO V. MENDOZA ~~~baM~~aba.1 kita... slat sigla ... patuloy sa paglalaho, -Arturo ... Arturo!! -at mapatuloy sa pagkaparam. Mag- higpit mo akong JblnUanggo sa. kaka.sala ako kung Sil tuwina'y iyong mga blsJg. paguukulan kit.a ng mga dala" Naghari sa aun ang lsa.ng manglng ukol sa pagpapanmnballk habang katahlmlkan ... ng datlng pagtinglng punung- Nahllam sa hlha ang a.klng :~~l~bn~a k:[,~~~:1a~~ b~~~~= ~u~~~ATA~t~Nlún~~~~~ada- ~r¡t n~aª~~~:o:m~: ::, ~~ ~ª~~~:~an:~~~~!1a°ug ai~: tayang pag-llblgan. l:tw kang mlnsan sa amlng na- araw ng aklng pagbabakasyon nagdurusa kong puso kaTi~nn~a:;~a~nti n~tln maika¡:~\~1ª~~~~ r~~;, ~!~~~!ª~n~ ~~ s1~/:~;ngn~~f~;· ~~r:~;k~t kl;:n~~~ga~a~aw~l~:1fr~~ lblga;l at na s~~n ayo. Nag- ng may-ari ng Jupang amlng ang lyong Unlg -·hindi ko nga damdamin! - ba.stlg mo sa kn.kamatayan glam:a.ang tanging slnasaka. Nangallangan pa ng yata masasabl ~a lyo. tahlmlkan. -Kung naging subf~~g P~~~pa~hl~;la~n~a 1~!i~1~ ~aª:;~l~~pu~~~w sa11~n. 'b:~ u::~:1: k~~ ~~~~':i~; k~~!n~~~!'ia~;g ::~ª;~u~~~ mt?:a ou! 9 ah~na~g ng ating tuluyang nagkahullhan ta.yo ng c ng aklng dlbdlb. Nagka.salu- mo ako! Nakaha.nda. o.ko, mo. .. lninaha Y hmdi mlmlni;ang loob. Aywan kung sa. anong ka- bong ang atlng mga tltig Napa- hal ko sa anumang· lyong mamea la;J~g ng nauu1_ltld natlng drihilrinan at madall kltang na- tungo ako pagka't hindi Ír:o ma .. glgi~g pa.slya. Tata.nggapln ko Ung· kmfa· ~;t;~g~t.k~a~b~a~: ~~~ª~!1ª¡1;0 ~~n:ur~~w·~ª'!f1~'! ~~!~~a.ª~ fy~~gk¡_,J~r~ªi~t~ !~~~: m~f~~'to~~a t~~Y~~ ~: ta:o 0~~h~~~~e;P~;~d ~~k~~1:: ~"::¡~1ª:~t k~~:::~~t:ma~~~ At~illndl ko sana nals sugatan. w!~Ha~~ ~~~:m;!: ~:!ª:n~: ~.~~ll~t! 11:ihihlvasan 111!" mata- pag hindi ka nadadalaw sa. ang iyong puso. Amella! -pa- ni't sa tuwl kong magugwllta tan. ·N:n~~.11~~-;;=l: :!•vkat~~~l; ~~~~~log5ª a~g~in~~~n::.1~:~~~ ~;~~.m~:a:~~:~~a::o•yPfyg~~; :~:a~g:;k~:~~I ngkoat~¡pl~~l~ ~~;a~. ;:~~~;~P~~1:ªs1:1~nnir ~~= ~:pª~; ~~~11y~~~i'k~~~~:r1g~t .~~b3:t~~1~~~ 1~fi~~a~~ mo~~ ~~gn~~~t~~a~fy 9!1~1fn;g:i~::~ h¡¡v anv. nkln~ nuson~ naknhl- ang magandang hawas ng lyong iba.ng araw na ... ~a mgiL ·~an- Hk. sa Maynlla at magpaalam sa ~:1~1~1;:111~~n~af:::::a:;1~~·~ ~~~ ~~~k:~0H!~d~k~~~in:~T1.n~~t~; ~~~g n:k:'~li:;ag!l~~~~~a~~s~:: ~~~nti;t~ i~~a~~~tl~o~g s:~~; :~11~,~~;9~ª~:P:;~~k~~,ii~~~~: ~ka°~~n~1!~~~ra~~n H~~~~ ~~:~~ ~: s~~al°::: . . Saka na kaya .. . ::~"~.fgal~~l~gM:1~·~.1:a=!: ne nt.in,.. ml!'a dlwa ba~a.v n:i url ng damdanlln anR' nagslsl-. -Htndl mo ako ltlnutunng na tay ang aklng puso . . . at lkama.P1V01n'! laloncr nnl!'bigav tnt<:H'!'. mulang gumlyagts sa aklng ka- Jsang kalblgan at kapalagayang- mat..ay ku . ang atlng paghlhiML l~an2 nrinannllg: mnhuhav ta.Uhan, sa aking puso. . . .sa lool>. Arluro! -may bahld n¡:' walay na iyon. n.t manallll ::;a pafl'marnahala!l aklng kaluluwa! Namalagi ako pagdaramdam na tugon ko. _ -Hindi na klta mallllmot, ARnp; allnl!' lll!!a nuso. __ Namala- ng maramlng araw sa ¡;anlton!( At ... baklt kit.a pakasusumpa- melia! -wlka mo. samanta.lang d tayo sa iranltong lfamalavar1 kal>allsahan. Suball't . . . in? Ano'ng mablgat na pagka- hawak-hawak mo ang aklng da'at kaoanlwalaan. Magancia -Amella ... hindi ko malaman kasala ang lyong tnllilihim sa lawang palad. - Ikaw ang tangi an2 lahat n(l' tanawinl!' nakaJ kung pan.no ko mabubuksan sa. 3.kin? at nag-Usang kallgaya.han sa a· paJIJ?ld sa atlng sarlllng daJl!'dl~ lyo ang aklug dlbdlb, -lyan ang Mapitagan mong hinawakan king l>uhay .. na glnaJ?alawan. Ngunrt hull sa kanna-unahang pagkakataon ang isa kong kamay at mara- -Hlhlntayin ko an¡; lyong na :i.ng lahat nanl!' tayo•v ka .. ay natatandaan kong wlka mo l1ang dinala sa tapat ng lyong pagl>aballk, Arturo! -nangglgl~~~~o~~~~l:gn:~n~~:~1a~ ~~ sa gum:i.¡;aralgal na Unlg. -Ma- dlbdlb, sakn pagka.tapos ay... (Buklatln sa pabina 13) tlng ml!a panlngln, At .. . saka ko p:i lamalll!' nnkurong ano llll. anc lsang buhav na nanallg sa ~~~~~=~n san~a1~~~;a:?a~~~o~: ""'"""""""'"""""""'""""'"""""'"""""""'""""""""'"'""""'""'""""'""'""'o=""':; Ul\IASA SIYA SA PAGBABALIK NG LUMAYONG PAG-IBIG, NGUNI'T YAO'Y TULUYAN NANG NAGLAHO SA KANYANG BUHAY AT INIWAN SIYA SA LAOT NG PANGUNGULILA! ang- lsang pag-lbli:r na hindi dlnal\say ng maramtng pagtltlls at pagbabata? Wala .. , wala nn! ! . . Htndl maaarlng an~ mga pusong tunay na nagkaka~~~~a~ :a~~~l;ngn:1~:m~~ ""'""""""""""""""""'""""'""'""""""""""'"""'"'"""""'s;;;"""""""""""""""""""' sa pangarnp. sa kahmlsan at UNGGO, HUNYO 17, 1951 11 Kuwento ni ANTONIO ABLAZA Ang BINABAE (Karughmr> sil-pisil ni Doming ang mga paM ~~~~ nn~nbr~~~w ~~ NAPAGKILALA NI GRETA NA SIYA'Y ISANG :~:g n;lk~~sln~~:~r:.t a~~~~ p~uulayaw nlna oomlng at DP.- SAMNG-PALAD ... KAYA MINARAPAT NIYAl\'G tandann mo. Dcly. eagama·~ ~~~ ~~~~~b~:~~~1ª~~ k~~; IIANAPIN SA KABILANG BUHAY ANG MARAl\101' ~~r~·ykat~::1k~~~l~~~hon:ª!~~ ang datlng masayahln at pala- NA KALIGAYAI-IAN DJTO SA BAI~AT NG LU .. A! magitan sa atlng dalawa, paka-o blro. Sa tuwlna'y natltlgllan at asaban mong hindi nko magba .. wa.rl'y may mga alalahanlng bago! Ikaw pn rin ang aking gumugulo sa islpan. iibigin at pakamamahalln hangIsang araw na muling du- gang sa huling sn.nclali ng a:::~:w n::..?;:~:~:h~~~n:.~; '-¡--i·ff'.·~ 1\~.'. ki"l<A~~l;~'n 'Y goy"ndin, irng nalitang Isang bagay na llhim ng lahat, ano man ang kahing datl, ang blnata ay may ibi- ~' ,. -._· ko! -wika ni DeJy. -Sa kablla na~~~!~u~U:o11~~~a:~ ~ ~~~1::~a~gp~~1tn~~~~~~~~11m!: ko, -masa.yang wtka m nom.ing aasahan mong hindi rin mag-Iblnn.ballta ko sa Iyo na ma- mamaliw ang pag-iblg ko sa lapit na akong lwnagay sa ta- -t;.;,"!:-:.i11-c:-tt1rt:-:.:<::--:rt-:.:(:-:,-:.:,~·-:r::-:-c .. tr'!!r1'~~;,¡,..;,·trll'!!r~-t.z..;:,·:r1:'!!r'!!r~*M•~*"-'t:: iyo! Ilblgin kJta, Doming, hanghimlk. Pakakasal na kami ni ganr. sa. labi ng aking libingan! Dely.. --At tuluyan nang yurnapos Hlndi nakasa.got si Greta. Na- . ang dalaga sa lumuluha na kagat ang mga Iabl, at sa hin- loy na sa. kanilang tahanan ay At nang gawln ang paglihtis ling blnat.a. di malamang sanhi ay blglang tumlgll s1ya upa.ng maklpag- sa hukuman, bagama't matlgas Hindi natagalang pagmalatumayo at walang paa.Jam na usap. ang pagtanggi ni Dondng na sin ni Greta ang tagpong yaon. lurnl.san. Nguni't hindi pa siya nagta- hindi slya ang nanal.nk sa Sa kablla ng malungkot na ta..r Napamaang na Jamang o.ng tagal na naklklpaghuntahan ki- lalaklng napatay, ay walang nawtng kanyang namamalas ay bina.ta. Hindi nlya mala.man na Doming ay sa lala.pit ang nagawa ang panlg ng pagta- nangingibabaw sa kanyang damkung baklt nagkagayon ang ka- ilang lalaklng sa mga ayos ay tanggol. Ang mga. katibayang damln ang lakas ng panibugho. lblgan. Ngunl't nagklblt na Ja- mapagkikilalang mga laslng. lniharap ng pag-uuslg ay pa- Minamahal rin nlya si DomJnll:l mang siye. ng ballkat. Paragasang nagsipasok sa. Un- wang !aban sa bina.ta at Rag- -tulad ng pagmamahal ng si· Samantala, si Greta ay nag- dahan ng lntslk at pallbhasa'y pa.tunay na siya nga ang na- numang babae sa Jalaklng pinatungo sa. Lsang bar at umlnom nakasa.ndal si Domlng sa may kamatay. At dahll doon, naha-- kallbig - kaya ang nasasakslnang um.inom ng alak. Nais nt- pinto ng tlndahan ay nabang""" tulan siyang mabllanggo ng han niyang tagpo ay halos guyang llmutln ang s~ ganaHG: ga slya ng isa at muntlk nang sampung taon. muta.y sa kanyang puso. At nang kanya•y mapait na. katotoha-. mabuwal. Ga.yun na lamang ang sa .. mga sandallng Jyon ay namulat nang lpJnagtapat ni Dom.ing -Da.han-daban naman kayo ma ng loob n1 Dom.ing. Paa- si Greta sa lsang mallnaw na Dl.yata't 1ka.kasa.l na slna D~ly mister ... -wika ni Domlng.- no'y talagang hindi slya. ang katotohanan: siya•y lsang ballw! at Doming: Paano nga.yon ang Hindi na nlnyo tlnitlngnan ang nakamatay. Nalalaman ng Lu· Jsang hangal na kusang napaaka.nyang pag·lblg? Ah, hindi lnyong llnalakaran! mlkha na Iba ang may kasa .. allpin sa isang hlbang na panayata nlya matutulutang aga- Nagl!lg sapat ang sinablng lanan bagama'.t hindi nlya nalig nt pan!niwala! Ano man w1n sa kanya ng Iban¡:- pag·i'>iit lyon ni Domlng upang maga.lit maturol kung smo sa kanllang ang mangyarl ay hindi maaaang puso ng blnatang plnaka. na ang lalaklng nakabangga. magkakasama. rin~ magtamo ng: kasiyahan ang mahal na nlya sa muia•t mu- Tinungayaw ka.agad si Domlng Nang dumalaw si Dely sa bl- pag-ibig nlya kay Dom1ng sala pa. Ngunl't ano ang kanyan~ ha.nggang sa nang magkasagu- langguan makallpas ang llang pagka't siya'y Isa ring lalakl - tnagagawa! Iplna.gtapat na sa tan ang dalawa ay nauw1 na araw na pagkakapilt ni Domlng sa tw1ay na diwa at kahulugan kanya ng bina.ta ang baga.y na sa labulabo. Pati na sl Greta ay ay gayon na lamang ang pana- ng katagnng lal'.1ki~ Matapa.t na lyon, at marahil ay hlndt na naparamay at naklpaf.'pamook ngis ng dalaga. Nagkataong namala.s rln mya nang mga maliahadlangan ano man ang na rin nang makitang si Domlng durnalaw rln kay Dom.ing si sand:illng iy_on na ~¡ Domlng ay mangyarl. Kaya nga ang ma- ay nasapol ng suntok ng Isa sa Greta nang araw na iyon, all hindi ukol sa kanmo pa mangi paJt na kasawlang kl1:aJmn~u ... mga kaaway. kitang-klta pa nr. binaba.e na l:labae, mallban sa kay Dely na ngan ng kanyang kapalaran ay Nang c\urnating ang ilang ala- •Jl.agyakap ang magkaslntahan. siyang ganap na magmamaynllulunod na la.mang niya. Sli. gad ng batas at mapa.yapa ang -Doming, mahal ko! -lumu-. ari, magpakallanman, sa puso at espil"ito ng ala.k. kaguluhan ay Isa sa mga ka- luhang wika ni Dely. -Hindi pag-ibig ng binata. Gabl na nang malsipang umu- !aban n1 Doming ang naklta ko a.kalaing d!to humantong Lumaplt si Greta sa dalawa wi ni Greta sa kanilang ta- na lamang nakabulagta, ma}" ang ating pag-llbigan! Oh, Do- at mapanglaw na nagpaalam. hanan. Bagama't mara.mi ¡:¡ .. malalln;i . na sugat sa kali .. ming!: .. Domlng! ... Kay luplt Ngunl't bago siya tuluyang uyan_g natnom na alak ay untl- wang d1bchb na llkha ng lsang sa atm ng tadhana! malis ay hlnawakan niya ang unti nang lumlllpas ang bisa patalim at nallllgo sa sarlllng -Huwar. kang lurnuha, ma- isang kamay ni Dom1ng at g1· nlyon sa kanya.ng katauhan. ~a dugo. ha! ko! -wika naman ni Do- na:"'nran ng isnng ha!ik. Nangimay pagllko ng huling lansa- Nang gawln ang pagslsiya.sat! ming bagama't nanglngllld na ngilid ang luha sa kanyang mga nga1";~· patungo sa kanilang ba- ay si Doming ang IUt.pa<tiln rin ang Juha. sa mga mata. - mata. Bago nnkapagsallta ang hay ay naklta nJya si Dom.ing at. at naparatanr.an ng mga may .. Ito ang itlnadhana sa atln ng 1ut.pamaang na magkaslntahan ang ila.ng kalblgan nito na nag- kapangyarlhan. Slya ang ltl- Lwnlkha., at napakasaklt man sa :::iy malayo na si Greta. huh11ntahan sa lsang tlndahan nuro ng mga nakaaway na stya atlng kalooban ay wala tayonl!I Kinabukasan nang araw na ng Intslk. Bina.ti slya n1 DomJng, umanong sumaksak sa napatay ~nagagawa kundi tanggapln iyon. si Greta ay natagpuan n.l ka.ya na.Is man nJyang magtu- na ka.sama nang maluwag sa puso1 -Pin!- Jamang bangkay sa k::i.nyang 12 l\IAGASLV NG BAGONG BUHA Y suiling silid. Nagpa.tiwa.kal ang gaanong kapaitan ang iyong idlkula.ng-pulad na blnubae sa !Xl·· uulot sa. ak.in, Arturo! Para ako mamagltan ng pagtungga ni l l A N G J A l U D J Q D noong plnagtakluban ng 1-t mabagslk na lason. Dalawang, at lupa! Ngayo•y ano pa. ang llhlm ang nat.agpuan sa inay ni l\IOISES A. SANTIAGO halaga ng aklng paghlhlntay sa tabl ng kanyang bangkay. ung iyo? Ano pa. ang halaga ng a.lsa•y para ka.y Domlng a~ ang KA.LAMBA klng buhay? Wala ... wala na lsa.'Y pa.ra s:i. mga. mayka- nga! ! Plnabayaan mo alr:ong pangyarlhan. Ganlto ai~r. mga <Sa Kaarawan ni Rlr.al, lka-19 ng Hun10J malunod sa kawalang pag-asa ... na.sasa.ad: Sa dibdib mo'y isang puso ang sumibol )~a~~~~. !~~t~~~~nii=i Sa. mga. alapd ng ba.l::as: iNa anr bawa't pintig aJ banal na layon, Datapuwa:t ... hindi klta ma· Ako, si Greta. Matampubin, Ang dueo sa. upt na idinadaloy, iillmot, bu~ay ko! Sa kablla. ns ay nagtatapat DI' katotobanan Sa ¡ltlng at tapall&' ay nagpapayabODlf; mga. pag-upasala sa atln na alang-alang sa katarungan; Ka.ya nang tudlai.n nr dusa't llnll'atong, daigdig ay mahal tapa rtn aa Ang sumalr:sak sa lalakinc na- sa slna.pupunan ng Jahl naburol... aklng puso. patay sa isang labulabo na ipi· At, anir kaallpna'y lupJc na yumaong NGAYO'Y wala na akoD« kanacdurusa nra1on sa bUangp- KasabaJ 111 pntong paclayang DaSballl'OV. . . ra.patane- mahalln ka a.t lblgtn, an ng naparatanpng si Domln- Subali, 11.aitan pamulinl' babalonl' Ma11kakasa.la ako sa. 81numpaa.d go Salva de los Santos, ay wa· Y&Olll' llacltinfaD¡ supllnf mo kahspon'? kong tungkulin sa Diyos. H1Ddl. lang iba kundl 11.ko. 111.ndi ko ko na pag-aarl ang aklng kalulblnunyag ang katotobananr luwa. ang Iahat ng nalalablnf iyan sapagka't natatakot akonc karapatan sa aklng puso. . . a.U mapa.rusa.han ng batas. . . a1aw sa aking pagkata.o. Ang tanglngl :n:k~1=~~1ºk!'n',ª~~~b~u:~ Gunila k:ig-tsang-dlbdib sa 1sa.ng ba· :,~;;i::amd°aJ!;: ~ !~~~~:.i::n:!9!~":·.:i!~o::-~: (Karurtonr n¡ n~· i:.hln:L 11) bll~g k!a~; ::~::: :: :::: ~~~g::a~ª~ª=yaii~~~ nan. Gayunman, hindi na aleo puapos kong nasamblt sa g:ltna salap~. Hindi ko napJgllang lu-1 p!Ung ng nlllkhng l.plnagpallt :i:0uus!:'a.:~n:!~:~::. h::.:,k:~ ng paghlhlrap ng nklng loob. :::~n~~g ~':::1~t. Hl~~g rl:~ !:~h5:¡ aklng pag-l~lg at pagmalr.usang kikltlin ko na anr aklnc Ilang ullt mon1 lnllagd3. ang kaw'y paghlganUhan. Pagbaya- · · · buhay mga tanda ng lyong wagas na rln ng mahal at pa.panagutln sa -Anak ko. _. nalhanda. mona • Greta Matampuhin, :Fr:3!i~:a. :~~~gapt~!: ~~~=ªp~i!ir~::=~~ : !': ~~Jf;º!1 s~~ s:a:r: Ilo naman anr nauukol kny 00 .. hld mo ang mga butU ng lu• magagawa ang gayon. Tumutu- sakit? -nagballk ang aklng kamlng: ~::1ng, ':~k~~a.hang ~gos sa ~~~n:;:;~~:~~1~~f1at':~~ :!1,aJ~= :i~:l~~~:O,~ tlnlg Doming; pa~=~~A,!°ga.ª~!,::'"N!::P:- ~~ll~~~! ~:ngm~~:r=s: --Opo ... Padre Kompesor ... Habanr binabasa mo lto ay P~ ang mga buwan sa pagl- iyong kata.uhan, Arturo. Hindi ~!~!i~t~:mr:- ::b~o! -¡;b~ :!ª~~C:.nt:':!~~;. n:u:º .::~ g1~l_ ~ga ~~ihahabulan ng ~~tm!1~:P:~1~u~: = ~harra!lr nanranga: ~g a~::,n;:~~==:~=:i;~ r':,8~!; ~= :!::a~n= :1 ak¡~:::~ ~:,1~1:;:.:;~ahB~f:n n:! n:~~i~!:11:0n;-:':00 ~ii, = palU sa kabllang dako'J ma• a.lalahanln ang pa.lawak .nang: hahangarin ko ang lyong ka.pa- pagpalaln Mo po ang aklng ka· !;'::!:.::a;:1':~ ..f:~.!~ '::'a~ ia~!;:! ;!ª11~~=~ ~~ !~1~:: ~~~:;:! a:~n1~ycm, hindi ko :;;ann'a!paa~pagn-::it~=O: Illigayahan na rhi sa kabllanl' nang palaklng pagltan ng aung MANDI'Y mawawa.sak ang a- ko=.,1 pa.t1mngkod sa Iyong Kabuhay kunl' makikita kong ika.w ka~uhayan. Ikaw'y Isa nang ki..: klng dlbdib sa matlndlng pang-: m an · · · ~!a;'::•:.:~.:.n:. ~;:: :.-:: ~~1!~~~~n ~~~~::1iaia A~~ ~~·~:u~!°rir ~ga~k~~:iltap~:: saA~~:~~~un~~: :: wln mo sana anr akinr Ii- pJnagplpitaganan ng lahat, sa.- akln ni ama, na lkaw'y luma.gay kinapapak:uan ng dakllang La· bingan at par-ukulan mo nr mantalang ako'y Isa pa rlng a- na sa. magallng. Inlhatld mo sa laklng yaon a.y sumilay sa aklng kahi't lsan¡ malkllng dalanrln nak ng magbubukld na lnlwan harap ng Dambana ang ba.balng dlwa ang lsang bagonA: dalgdld ~: :..~:'n1k~::;~~-a.a:~:-:.:: ~,.º ~~an~cn:-1:~ ant~::nn~: ::::~ª~ ,~::: =~~ri~::1 :a~ ka~fn!!~~~~. nrx~tubusan all ngln Ir.o rin sa Maykapal na lu· ng lyong malawak na buklrln. migaya nawa ka.yo sa. babanr Patuloy ako sa matlyagang ••• .,. :::'."~:,';!·~·.!'.~~~.:~·;:'"f. Nang Magdaan Ang Daluyong Anr kulanr·palad monr 1:i:~;1~1~~ ~l:C:,. ~~~~ (Karurtonr ar aua pab. 9) "kalbigan" dalangln. Sa.gllt man ay hindi Greta ka nawawalay sa aldng alaala- ~a magpakadaklla a.t lta.bl numa ang sarlli nlyo.ng mga kuro at lalung-lalo nasa mgi. sandall pala.gay, gaano man ito kamaha.l sa. kanyan2 damdamln, a11 Kung katotohanan ang nasa- nf.' mablblgat na tllslng laging marpa.rayang tulutan ang lahat na maghlnta.y .- loob ng kapa"'( saad &ft unang sulnt ni Greta nakapataw sa aklng dlbdlb. yap&an at pananahlmilr:, na slya nga ang na.ka.mata.y, ay -Art.uro ... Arturo, paano pa Sa paghaharap na aklng dinaluhan ay nasalat kong hindi walang slnwnang tlyak na ma- ka.ya klta malillmot.! -sa ka.pa- ~alalay~ sa Ita.totohanan ang mga kuro at pal~&l'· ~·ing llo. Hlnkapagsabi. Suball't dahil sa 11- lt.an ay madalas kong malhlmu- ru nags1suko ang amlng mga nakaharap; nagst.lgptt !amang slla ~.:i sf~~~~~g :r n~ii~~~r ~~u:i' :~1~1· hi:!1 s:i:ali~: i:::¿ ~a.:::!1~~h=:k=!:a ª~~°:~~~i:~~.~::11:.11S:1~a n~a:;; ka.raan lamang ng llang araw. mahal ay parang ikaw na rin J::impilan, ngunl't patuloy ang mga gawain at; ang paggagayak At tlnupad naman ng blnata ang naghangad ng aklng kama- ng sarl-sari at ma.lalawak na kapa.raanang malmpagtiudulot ng ang kahllingan ni Greta. Dina- tayan. Oh. . . paano nga kaya? madallan at mabl.sang tulong, sakaling ang pania,n11allangan ay law nga nlya ang llbinga.n nito Nguni't ang klnatatakutan dumatlng na. Masasabing la.lo sllang ibinunb·Js:od 1;gayon ng: at p,lnagMukulan ng talmtlm na kong pagdatal ng ara.w na yaon malaking kasiglahan at baga.man kanilang klnlkii!.ala na 1nua· da.langln ang kaluluwa. ng yu- ay naglng lsang katotohanan. gabal at mahlhirap ·ang gawaing islnabalikat, ay masa.saya ang mao. Makallpas ang Hang araw, Kasabay sa pagkakahlra.ng sa kaloobn.ng nlna11t1tllsan ane- lah_at, maka.tugon lamang sa banal ang mga puso nlla ni De:ly ay lyo bllang pangalawang Plskal na tungkuUng malpaghanda ang ba.ya.ng mlnamabal ng lsang plnagbuklod sa harap n¡ dam· ng siyudad ang pagta.takda naba.na. <X> man ng nalalaplt mong pakl- <BuklaUn sa pab. 17) J.INGGO, HUNYO 17, 1951 13 Ang gusaJi ultol .sa m¡::a k.awa- ~ ªw~~ aºt'nan' '• ncaJ 0aagpkala"'::un""r a' dlul.u ,an1 ng Stanvac, laluna ne nai.:a .... _ term.lnal sa Pandakan ay pina.. L 1 N G G u HAN G u pacgawa ng tabla. sa Plltplna.s, atnaya.an s.a parnamagttan ng sa pama.magltan ng paggamlt sa ~~ ;~~[~~~gium~~~~::~ ~~1~ ~! ~~~tii:a::'8~~~:r . o; ~~~~~h~~ª~-~~ SA KABUHAY ~~~~~::.asasan~ay na ito Lehman, parui:amantalang ta- :tasakltin ng sarnallan mt 1t.agapamahalang J>!LDgkalahatan; guyod ang lsang malawalt na :-a:~~r:ss:~ia,ª~:::1r:; ~ ni D. R. INIGO i~:t~~~~as 1:ª~.~ ~uy~~ P. Ba.rclay. superintendente n~ nidos, Hapon at sa Iba. pang terminal sa Pandakan at l. bansa ng mga tablang may Blanco, na slyang naging guro lbang bansa ng kapuluan. no magpapautang at. mamumu- matataas na un, &a. pamamanr palatuntunan. sa pangkat ay kabllang ang hunan gltan ng pagsasa.katuparan .sa Ang gusall ay may mga ba- Phllprom na klnatawan ni F. A. mablblsang haltbang na naglalan¡ka.s na asero at nasa llku- Nove.sarlo, tagapagpaganap sa layong pangalagaan ang ma" ran ne t.anggapan ng terminal. kucnta, Rellanee Travel Servlee, Babaguhi.n ang mga pafaan butini:- pa.nplan ng maUt.iga.s An& loob ay klnablbllan¡:an ng kinat.llwan ni r. M. Estacio, ta-, ng pa.cgawa nr .sapato.s na go- na kahoy ng kapuluan. malaklng ~ulwagn.ng kalnan ng: gapamahala : Nat.lonal Develop- ma at n¡- mga gulDn& ng automga ltawanl., dlt.o ay may mga ment CDmpany, klnat.awan ni mobll, allnsunoct kay Don car- - - - ~~:i~e~~ m~af:!f,udu~it pa~~ ~~o!!,ed;~Jl~unt sa.1 r~kl.sfd Jos G~ronlmo, pangulo at taga- Sa su.lai ua ipinadala sa ka· ltatn . ª· our s or pamahalang panrttalahat.an ng gawaran ne kalakal at lndusHirut1ng ng Phllippine Elec~[:a~~~!~ 1:!'lh~ei5 ~f11"~ n: El Porvenir Rubber Products. tria ay iplnatalutas n~ The ~~le~ ~~:i~teu~~~r ~~¡~~: ~:Smahala sa ~bibl~I s?'pw~- ~~ch'a~ª :aun:i~~n!an!ªln:~~!~~ ~:~~1 s!r:~~os ~~':!. c:1; na Pansamanta lang Kallhim Sa- · parlalakbay sa Estado.s Unldos. han~artn na magbukas d1to ng turnlno Mcmtlnuet.o ng Kalakal Slya ay dumalaw "'sa. mga ba.n- isang sangay upang gumawa ng na luboS na lpagbawal ang pag- •giucose.• Nlnanal:i ng samehang angkat ng mga bombllya matalos ang nauukol sa pabuang una at n~ 'chlpboard' ang Wls, kautusan at mga Jba pang ikalawa. bagay na may kaugnayan sa Hlnlllng din kay Pangalawang balak. Pa.ugulong Fernando Lopciz, sa Ang samahan ay may apat pagka. kalihim nito ng pagsasa- na pabrlka sa Estado.s Unidos a.ll ka at Jtkas na. kn.yama.nan. na 12 sangay sa. iba't lbang bansa. patunayan ang pangangalla- Ito ay nakagap.wa ng 50 porngan na ipagbawal ang pag- siento n¡ '1lucose'' na lcinakaiangkat ng Unurang produkto, langan sa Estados. Ito ay may gaya ne ttlnat.adhana n¡: seksioq 40 taon na ka.rana.un sa pag'1 ng batas sa kontrol o ng batas gawa ne ganltong panangkap. blg. 426 ng republika. Ang batas.! Gayon man; lpinagunlta n~ na lto'y nagtutulot. sa dala'Na.ng mea ibang Upunan na kt.ta.takallhim na maba.wa..san o ma- ta.e lamang ng Glucose Corpora¡-dagan ang inaa.ngkat na ratlon of the Phllipplnes at na. mp panindang saklaw ng kon- sa unang yu¡to na ng pag:gatrol. wa ng tlnurang produkto. Na.Is ng &amaban sa elektri.si- Iplnalalagay ng mga pinuno dad na Jpac:bawal ang pagta- nito na matutugunan nlla ang tamba.k dlto ng r'n.ga bombilya, pangangallangan dlto at hinisinablng ang nayayarl rito ay llng ng sarnahan kina Pansasapat na makatugon sa panga- manta.lang Kallhlm gaturnlno ngall.angan ng kapuluan. Ang Mendlnueto ng Kabkal at Pamga bombilyang nlnanais !aluna, ng.alawang Pangulon! Fe~n::md:> na ipagba.wal ay ang mga may Lopez na slya ring kaiihlm ni "w:t~~· kna8h1~11~g:~ ~:· Phillppine . 'Kuha ito sa .. cocktail party" ng Borja Human.os Mula .ta ka~:~~k~p!~b1!~~1 n~n~aya;~~= ElectrlcaJ Manufacturini:r Com- luva: ~ose C. Borja, pinunong tagapa9paganap ng ti11dahan 1ig anekat ng 'gluc~e.' .pany ay lniha.ra.p ni Fernando ~nga luyas: Carlo.t Vclayo ng Velayo Jewelry Storc at M"'rnel BorE. V. Slson, pangala.wang pa- 1a. lsa11y ak.slonida sa Borfa Hermanos. A11g samahan u.v .~ivang n¡ ulo ne samnhan. nagkamit ng 1tr1a1t9 9anthnpala sa murang paypapaa11u115¡0 ng MahJG"jJIC na. tlnututulan ng "ª~~~:~.!! ~::i r:a1~~~: Aducrfül11g Club o/ thc Ph.lllppines. ~~:g:pª~!;~·e~a ~~~u~:~ªa~ ~: ~a:a:t':~ n:d:~:~nrla. sa.n11:..~An 0 . kabuhayan na plliUu ang mga ~:iu~ mn g ; k~~:: ~;rpo~~~ Surefy c!~~~t:~ur:c~a:U~ ~g ~~~~¡f~rk a~ªni!;~~!f~~ :~~g~:~ª=:~a~~~~n~aat :~ yon na ang pama.halaan ay ::1~ ;a-::1a,~dla at si O. Oon~ mga bagong paraan s.a. paggawa mamlt ng kamoteng-hhoy sa dap~t na gumawa ng hakbang tagapa~aha~~n~~~~ !a~~ ng mga tlnurans kagamlta.n. kanllang m~a. produkto. _ upan¡; makallnga. ang mga m- It.o ay tlnulutang makapamuhu- . - - Itlnagub!hn ang bala!.": sa ladustrla rito. ~~~. ng dalawang a.ngaw na se;:;;~:~b~~ ~I~=~~~ :a~ ~~~a~~:1:~:a~~~ T::: IUnaLag kamakailan a.ng Phi!.. latuntunan ng PhJllpplne Lum- wasan ang lnaangkat na arinR.. lpplne Tourh:;t .Associatlon at Ang mga Iba pang naJc:atulonlf ber Producers A.ssoclatlon. Inc. Slnabl ng mga. twnututol tto•y tnaasaha.ng maka.pagpapa- nang ma.la.tl sa pagkakata.tag Ang mga sumwunod ang .si- na ang kamoteng-kahoy ar sigla sa. Industrio. ng turismo sa. ng korporasyon ay slna. Dr. B_a.1- yang nagpa.tala na. mga inJr.or- walang gaanong 'proteln', na kapuluan. domero Ro%u, Abugado Julian porador: Ant<inlo de Ja.s Alas, H. tulad ng arlna at· hindi gaaAng Philipplne Promotlon C. S!n11::;::>n, Vicente Slnrson. Jr., C. Pope, Ca.rlos P. Femand~. nong masarap pa. Iplne.nraBureau (PhJlprom), lsa.ng tang- Pedro An¡;-ulo, Ouldo F. Advin- A. w. Robert.son, Tomas B. Mo- ngamba na baka. hindi mabW ¡a.pan sa .anunslo sa. MaynUa, cula at Federico S. Nava. rato. Luis J. Reyes at M. Dlaz. ang mga kakarún o Unapay DA ay slyang nahalal na. panruJo Ang bat::ontt sa.mahan ay ma- Plnalawak ane m¡a layun!n niyannc may kahalong artna ng ne lupon sa palatuntunan sa. nga.ngalakaJ ukol s.a seguro, bo- ni: sama.han upang mapa.Ia.wal: Jtll,moteng-kahoy. 14 \lfAGASIN NG BAGONG BUHA 'f Hindi Huwad sarili. Sl Lydla ay ma!<aya pag- ang nangyarlng sakuna sa lna na al kumlnclat pa sa anak n:i ka·t nabatid na nlla 2n~ kato- ng kanyang minamahal ay ma- tila may ibig ipakahulugan cKaruglong ng nasa pah. 10) tohanan ukol sa kalauhan ng daling lumipat. isang marangal na kabyak ng ~.:1¡~P~¿'l~!~ni;n~'.~~~~~gat ~!~~~Y, Kaiba sa kanyang mga unang rli~ª'~~~~;ai~;g~~~~in~gs\~~= puso. sa kai;yang pag:-ibig ang na- pagdalaw kay Lydia. noun la- m111g pamp::damig si Nardo, ay -Nguni't mama, -tutol ni pupusu:rng si Nardo. Samanta- mang niya napansm ang ma- p:ihl1nn na n1lapil:in siy:i. ng Lydia. -hindi ko slya iniibig. ta.·y rwlulungkot naman s1 Don- s~ya at ma_lugod na pag,tang- ina at ang rn1.k<1.ngiting wik:i: z~gsiitl~;t:~~~ ~:g=~~·~ siy~5·~ i:or~t:~~hi~~~;a·tni~~n~n~ª;~:~ j~~~a~~::~y~an~iy~ot~i~~ ~=li~~: -Patawarin mo na sana a~s:n~a~a~~ni~k~~ ~~tant~~~l~:~ ::: ~~~~~~iiinnt~e~~gal1d~J~~hl~~ ~~gp:st ~~~;¡,~: s:ª !u~;a~:nm~:= ~~·ngªnª!;g;a ~:~~~;am:;~~~ ang lubos na kaligayahan. Jone malaking kahihiyan ang ayos-ayos na_man ng buhok at Kung mag-aasawa ka rln la-Nalalabuan ka Jamang, iha, kauilang sinapít may panauhm. mang, ang nais .ko'y si Nard1 -wíka ng ina. -Ang kaligaya- . _ Pagkatapos malama_n ng bl- na ang 1yong p1llln sapagka 1 ~!~a~:g~~~~- s~ap~~~~~~ !~~~~! sa'<:~~~[i~11~n~a~:n~1;~~n~a ~1!~ ~aat~a~i~g n~g~i~~rgyna;:n:~ i;a~! ~~a~A~~ay na lalakl at HIND. Japi at karangalan hi<>lt na na- klltok naman sa pintuan si Nar- g_aanong nasak.tan si Donya Felalasap ang tunay na"' kallgaya- do. Kauuw! lamang noon ng hsa, ay masayang hinarap na Isang halik sa plsng1 ang 1s; han. Ano na ang pag-iblg, kung bmata buhat sa isang mahala- ang ka_nyang nilalanglt. Si Don- nukll na. lamang ng dalaga sfo masasadlak ka naman sa !sang gang lakad. al nang mabatld ya Fehsa naman ay tumallkod gayong tmuran ng ini:i. (X) abang kalagayan na kung minsa'y halos bahagya nang makaraos sa oras? Saka anong karangalan ang tatanggapin mo sa piling ng lsang pintor na kung hindi gumuhit ay walang lkabubuhay? Bagama't nais pang sumagot ng dalaga ay nusawalangklbo na lamang. Wala slyang maapuhap na panalo sa gayong mga paliwanag ng lna. Isang araw ay nalslpan ni Donya Fellsa na magsimba sa Klyapo. Islnasama nlya si Lydla, ngunl't pallbhasa'y may mahaJagang bagay na plnagkakaabalahan sa loob ng tahanan kung kaya hindi na napllit. Subali't sa kasamaang-palad. nang sl Donya Fel!sa ay tumatawld sa lansangan ay natumbok slya ng lsang h11maharurot na sasakyan. Nagkagulo ang mga tao at slnaklolohan ang matandang babae. Palibhasa'y hindi naman gaanong nasaktan at nagkaroon lamang ng llang galos sa katawan, si Donya Felisa na ang kusang nagtungo sa pagamutan sa mungkahi na rln ni Lydia na kabllang sa mga unane sumaklolo. Napahatld sila sa North Genernl Hospital pagka't wika nila·y hiltit na matitingnan doon si Donya Felisa. pallbhasa'y nanglngibig kay Lydia si Doktor Reynaldo na handang maglingkod sa kanila sa Jahat ng oras. Subali't laking piigkablgo 1 Nani;! !pagtanong ng mag-!na ang pangalan ng Doktor ay nagkatawanan na laman~ an¡;t mga nars. -Ang taong hinahanap n!nyo ay hindi po Doktor sa pagamutan~ ito. Ang Reynaldo Baldo na Unutukoy nlnyo ay Isa Jaman!!: ta~apaglingkod dito, na kahiipon lamani¡ pinalaya1 ng dirPktor dahil sa mea pagkukulang at kapabayaan sa l1.1nyan~ tungkulin Na¡1:1111ulaJ:!a! na Jamang an~ m<i¡.:-ina ~a katotohanan~ iyon na kan1lang natuklasan. !\1ó"1tapos malapatan n,~ kaukuJ¡¡ng lunas ang mga t:all)'i a¡ p:i.sa s:i k;itnwr111 ni Donya Fch.'a nn ni1 an~· m.1· s1Jan~ m:;:::ka1lJa kinak.11.>m;i\' .,1 Lubhang dalisay. . . lubhang nakapagpapalamig Danasin ang Pananabi/c ng Panfasa sa pamamagitan ng · Royal Tru-Orange lsiDabotelya ng ROYAL SOFT DRINKS PLANT-Ari at Pinamamahalaao ng SAN MIGUEL BREWERY 1. M•b"n:~:.·:::.~stang IPanlinggong PALAISIPAN ng BAGONG BUHAYI :: ~::~~:. "• ... u anak ne Sc·bu ;:;;:~=;::;::;:~~;;;:;;;;;,;;;;;;;;;::;=:;::::;;::::;.::;;=, 15. Pagkaing blg 1 'nuling 3. ::::1::a ns~n~~Psan~:::a- t::'0;,-+,'7;!1:>7',¡fl7!fo>*-'-'-fl~P.'"'F4l-'--l-!~1-'-<-"'-.J_L!-ll-'-J pan11g1 23. Mabangong bulaklak 8 ... Dizon 2. Adel. .. 3. Pinihlt 6. Laganap • 1. Hallna 18. Sabihin fhullng pantigJ 9. Dlsln :O. Y na hlnunlaplan • l. Walang lakas 25. 26. 27. 29 . 33. 35. 37. ... A pula Mga pulo sa sulu Isasagupa Atungal Baligtad Jtawang bahagya Katulong ni Dulles Klklbo !2. Nakaraan 42. Tagurl sa bayanl '4. Alipln ng pananamba 44. Kambas !8. Na dale sa ulo 45. Ugall 10. Mga kabig na tagapagtang- ~*""'f.t'-4.""IS4"'?-l=+"4J~:µj.Y...µ.J-U~"1-!W 46. Buwang Unatampukan gol ng esmeralda 11. Magandang pangalang ba- 48. Ta.U ng trumpo bae 51. Panlapi 12. Talyasl 14. Tagpl 16. Paraw 18. Itatagpl 10. Bulkan sa Luson u. Saluk 43. Batid 47. Tagapangulo ng PNRC 48. Umay 12. Pagdlrlngas tlgJ tgltnang pan- 49. Pangalang babae 50. Pansarill, tayutayo ~-------52. Ina 1 TEOTICO CLINIC llRl!llARY DIS"nlRB.\NCES CBNEML SURCERY .a. Nllang 54. Pangko 1 X·llAY SU.VICES 55. Hindi islnama ! 1olUl.)No.IT_..., !Z-Jf.M, Q.lape 1::1~ ~:::: ) Cal.:J:."'·· PABAB& 1. Dationg panlmpla ongmgopo1poron9 RIZAL • JAR • LIWAYWAY ·• SUNSET Ga- n11.ms• Piliplno paro sa 11190 Pillpino PHILIPPINE MATCH CO., LTD. L_ .... ::~~:::·; ...... ,..:: .. ~~ ... ~· .. u .. ·==c__._ 16 2. Bangay 3. Tagu1·J sa mapagsamantala ng di-ar! 4. Hangad 5. May basag 6. Unang lalakl 7. Napatid 9. Hinto fhullng dalawang titlkl 10. Dal.umat U. Islnllang TINGNAN ANG TUGON SA SUSUNOD NA LINGGO Mga nanalo sa PALAISIPAN noong Hunyo 3 l. Si/vio Leoncio - Pulo, Bulhan, Malolos, Bulakan. 2. G11g. A11gcla S. Baca - Gen. Mascardo. San Antonio, Kabite. 3. Emilia11a Carde11as - Pulong Gubat, Blgaa. Bulakan. 4. Simplicio Santiago, Ji. - 1956 J. Luna, Tundo, Maynila. 5. Mamerto B. P1mcala11 - candelaria, Queznn. Magsisltangga.p sila ng tlgalawang buwang walang bayad na .suskripslyon ng Par;illnggo ng BAGONG BUHAY. Ipadala. ang lahat ng sagot, sa: PALAISIPAN, Macasla ne BAGONG BUHAY, 920 Lepanto, Sampaloll, MQnila. CAng mga lpadadalang sagot na wala sa pangalan ng PAi.A· JSIPAN ay hindi pahahalagahan. "' Anr mga nanalo nt1. sa PALAlSIPAN na y,·ala pang tatlong bu9.·an ang nakallllpas magbuhat nang malathala ang mga pangalan ay hindi ma8aring papanaluning muli.J MAGASIS NG BAGONG BUHAY Nang Magdaan Ang Daluyong =1;!a..P:~~~1>a~r:;'~nrp~~~~:8'~~:~l'·san~o:!he:n«ºngm;;_ ' K:1 ,,,,., ·'~ '"' • P3hlna tl> luwacan a.tato ng rnga ginha1n.ng dulot ng is1nc:: mauca!l-in~ kapalaraM 1co.-:q>;¡~-1J:-p::..l :>.i mga pagpupunyagi at ~akil na ~~~~b~~~~ ~;m::~!'~:an~ 1~~n~~ag~~t1rsª'~~~~o~'" n:ª~~~~ Jcanyang b1o:i.1;1 kagiplta.n at pananalat s.a pangungubll at pag-ilag sa m~h1Jp1t. Maraml :.::.. •.1'~ª nakaharap doon na pawang may rnra tung:- na pag-uuslc ng mea taaway, ang paetaml~y ng pag-asa at pakulln sa nags1s1~a..mundok, ay kabataan, at mayroon dir. na- niniwala. sa kanllang mga gawa. Slla'y lip1 dln ng ~ga bayanl mang mga lalakmg katamtaman a.ng gu]ang, na sa ayos ay ma - ng 96 slla'y tubo sa ba.kura.nr plnagpunlaan n1 Bomtado a t ni ta.gal nang nag-sis1pamaran~. Mga sunog sa araw at batak sa la- Jac!nt'.o ng blnhl ng kaglUngan: si.la, sa tsang sabl, ang buh'lY a~ kad, na ang iba'y n~gallng aa. mga kabundukang nasa slla- pag-asa ng plnannrap nJ Rizal. ngan ng Ma.ynlla na kanllang glna.wang taha.na.n at Jr.lnakabll::i. Pagkatapos ni pagka.ta.tlpong lyon ay mull stlang ma.g!Jsliamang a pacyayao't dlto. 6a kanJla'y mayroong tasamang ta- kalat. Ang pa.mumuhay na. lagala.g a.y kanlla.ng lpagpapatuloy a.t Jaga at mga plnuno sa. hukbong sumuko sa. Bataan na hindi hu- maanong saan mang dak.o slla mapagawi ay makat.aos sana n~ :marap sa kaaway at dala ang Jcanilang mga san.data at kawal tapat na pa.klklsama a.t ng wagas na tulong at alalay sa kanina nagkukubli ngayon at nai;chih1~tay. Klnuk<>'?kDP slla ng m11:a lang mga gawa.ln. Sa U.nlla.ng mga ama sana ay makaiagpo slla nagtata.lclp dlng magbubuk.ld, plnagpapala ng mAY magagan- ng tapang at ga.na.p na paklkia yon, sa kanlla~ mga lha 'Y ng¡ dang kalooba.ng mama.mayan at p\nagpaparayaa.n ng mga pi- tlgas ng puso at Ubay ng kalooban at sa ka.n1lang mga ka.si ay nuno at kaga.wad ng batas sa ba.yan-bayan, n. nagpapalagay na ng ka.slglahang lr.anllang magagamlt sa pagpape.t uloy ng gawaln. ang kanlla.ng pagmamatlra.s ay ka.ligta.sa.n r:.g lahat. Mapalad na di a.no lamang ang kabataar1g JU:., n:t sa ma - Hlndl mapag-a.a.llnlanga.nang ang mar&!!ll &a kan1la'y may raml at sall-ullmuot na landas ng kabuhayan, ay natutonc tu31.klt na ngllti'. ang putlaJng kulay ne ta.nllang balat ay naesl- malunton sa. landas ni; ka.d<'kllaan at lpa.gkaka.purl. 6tnab1 na ni slga.w ng garutong katotohanan: lalong hindi malkllkaJla an¡o sonUacio sa kanyanc paggl.slne sa bayang nakakatutoc noonr kantlang dlnarana& na pa.gsa.sal.at 38 manunlng mga kalla.ngan1 96: "ang buhay na hJJ\dl l\lkol sa Isa.ne daklll.l\g gawaln: ay ~a­ kunr dlto sa baya.'y mahlrap hanapln. ta. llat>undukan at mga tong nahulog s.a Ua.ng·• at wala nang dada.A'l.la pa s.a gaw:ung lhg:¡ubat ay sadyang wala na: ngvnl.'t gayonman ay hindi slla du- tas a ng hayan a kukong malupit ng lsang eant~ na _pa.nginoon. maralng at sa pag-uusaP-usaP na aklng naaablhan slnoma'1 Sapagka't narlrlto ang pagka.kahidwa ng mg-a. ls1pan. may ri:ga hindi Ir.o klnarlngean ng gaputok mane paghlhlnagpls dahll sa. nag-aakala. salamat at kak11.unti sila, na yamang ang _k;i.~ann~ mga kahlrapang t!nJtlls, ba.gkus a.ng kanllang ka.slglahan at pag-: Jan ay lblnlgay ng mga. ha.pon sa plllplno, an¡; mr,a pillp1ul)·~ ~a­ talaga sa ano mang mangyayarl ay suka.t magpatapang sa ma- pat na tumulong al magtapat sa mg:a bagong kaibi¡;an. ;·naki\~a tatakutln mang kaharap. Nang ang lahat ay maglr.atlpon na sa .~a kanilang lungga.tl at maklbakanr ka.sama nlla sa mga trnalsant: umpukan. Jalo nasa sandall ng panananghali at nang na- tawag na kaaway ng rnga lahl sa Sllangan ng Asya: sa isang u - kalimpl na an¡!." plnak.amata.as na. m~a plnunong naroon sa du4 bi'y akinln ng mga pUlplno ang Inaakong mga dahílan :;a p.ikllang na marahll a.y rnaglulan ng 18 katao; ay saka ko nagunita kldigma ngayon ng Hapon. I to ang sinasabl ng mga hind• .rn :i.':aang pangantb na klnabtngltan ng gayong pagtatagpo-tagpo na nnawa 0 umunawa sa ma.twld ng mga nananabik at nag:hil1 in-' mun1.\ nang humangga sa lsang malaking sakuna. tay sa pagbaba.llk ng mga amerikano. Wala na dl-111~any11g- su~ Wala pa ako sa bahay na pagdarausan ng pagUUpon kunc:ll kat na hlngin dilo, pagk:i: t. hawak na ngayon an¡; m1tl .. 1ng !<apaparoon pa l:tmang. ay may hurhabol.sa akln a.t nagbalitan~ snr!nlan: samakatwtd ay kusa !amang na lnila\a~_ay sa !J:l.'•$:1.· ang m ga kawal ng Hukbonr .Hapon ay n.a.pa.tt1Dgo _ raw sa bahar nib ang kalagayan ng mg¡\ nagm.amntiga~ ~a ~indi P"g.~:~'.~o. •11 na pagt.lt lrounan at lto'y klnubkob at sui:at, aa..btnalang doon ay patl na katahimilr.an n~ stmbay¡\mtn ay r.1Jil1i::1.hg :it pa1, m:: •• 11:1 mp plnuno ng " ~unllla" an1 maC)calr:atlpon, Nang slla'y puma- nam.amayapa ay Da.J*.~ªY .;a pagpapar·:..~;i ng m;:a ' ·" · .. <1• ~~t~~n"'~~gpap~~h~~!~':n~uh:n~~uar~rm::~;;~a~ª~1;ª~; tmrrutoY> 1c:i....,yang mga katulonr.. Salamat at ang lahat nama·y sadyang 11!11!!!1!11••• IUnaon s a pagdirlwang sa lkasantaong buhay ng Bamahan nr Magkakapltbahay sa Pook na. plna¡daua.n. kaya't .sa.. mga palamutt•y kabllang ang laraw.an Ilg .mtúataas na ptnuno ng Rep ublika. a t nang mala.man ng mga hapon, na sa inga panauhl'y may kabUa.ng pa. ngang mga plnuno .a.t kawanlng ma.tataa.s, buk od. sa mga kllalang mamunaya.n. ·na. na.lr.atlra sa mga palig1dllgld; ay na.gslalis, na a. wari'J ria.ngaslslya.bang loob fungkol sa pagkawalang tabuluhan ng pagtltlpong doon ap ga.p.w.ln, baga .. ma't nalwan ang tapltan, na. nakasa.lo pa sa pagkakatnan. Ang dalawang paa ng lltson na ptnaratlng sa tanlla ng may-bahay ay lalo pa.ng nakapaepaniwala marahll sa kanUa, na doon ar wala ngang nanguarlng anuman. At wala namang talaga, matangl sa pagtatapat nr 1'.sang duma.lo na buhat nang matapos ang pa.nahong takda sa pagpa.pataWll.d sa mu namnmundok, ang panJnUr.Uk ng mga pulls ng hukbo ng HaPOn. ay nae--lbayo at a.ne i:anlla~ plnakalat nra)'On ay ang mga "ganap" na blnJgyan na naman og kapangya-' riha\'g makapa.ngbuU at pumatay kung i:a.llanpn, lto a.ni sabl, sa kanllang aiga mapaehlhlnalaan na tumakas t> twnakbo. At nasa bl pa rln doon oa. si Benle-no Ramos, mataas na plnuno ng mga .. ganap" ay sa Far Eastern na nakatira upanr, ang buo ·niyang panahon ay ma.Iukol sa tapat na psglillngkod .sa. mga hapon. Napa.gkalsahan, da..hll dlto ,na ang pag-ilnga~ sa. mga usap ... usapan ay lbayuhin yamang ang Jr.aaway ay nagdB«"d&g ng tainga a! Wa huwa.g na rlng pa.llml'8.n ang ma.lalaklng pagtltlpon~tipon. Masasaya.ng ang lahat kung masusukol sa gayon laman~ na mu pagkakataon ang mga tuna)' na -kawal ng Bayan at .<.a1J3.Cka"t kalU1tman a.ng ka.Hangan upang makabuo, :uic pagül!him ay dapat na slyang gawlng hudyat at pa.nata sa mga mim:u1uti.hing kilos sa hinaharap. H;onc:;an~ sa ako'y umalls da.la ng lbang pangangallangaDI' ak:ui; hahai:apin, ang pagtataJa.sta.sa.n ng dalawang Ji;ahara.p na mga J'ir.u.i.ong Purok ng Ma.ynila. a.t. ng mp pa.na.uhlng galln• ,;·: Ound \IK ay patuloy. sa aktn&: pag-alls ay taclay ang mala .. kinl!'. pa:.!h&1•ga. sii. kabata.ang nakahara.p ko, na blgay na blgay. · ~no; pi:.~v ,d. k¡¡lo.:illan sa l:iyunln: kanJl'1.ng niyakap at banda :;a ;.1w r.1 .1 · 11~ .1' a~1)!.y:1.v :nl , ay nak:-qp,yr.k ~a lahat ns sanda llng L1i:1:1 ;. i·¿ Or i ,...,. 1· :111 s;1 ~t~bln~t ng 1111.g:o m1i..auay:i.n Anon( U~(i(;(I. llll~\'""l} 17, 1951 17 "AS<~ IUl"OS AY Sl':\f . .\ISH.'0' Si Lurás Paredn, sa p:iptl n!: isanf al;11:11l n{ kab:in:ilan. "ltUMt:STA ASC. DALA· GANG SAYOS ~ "-Si Pacit.a Fn.nci11co ~amartblan~ kinak.1uup nina Sah·o.IJor Zan.,on, tucas ParedH at Luis Visconde. Hahangaan Ang Kariktan Ng Pelikulang "Dahong Palay" ANG kauna-unahang paglatambal nlna. J ose Padilla, Jr. at Pa.clta Francisco ay masasaksihan 1a pellkulang "Dahong Palay" ni Feliz Vlllar na buong ltarangalang lnihahandog ng Tamaraw St udios, Inc. sa madla. Ang pellkulanii: 1to'y lubhang makasaysayan Ir.une pagbabatayan ang mga hindi pangkaranlwaug pangyayarl, sapagka't di.to nagslmula ang lahat ng tlnatawag na "una" .. unang dlreksiyon ng may magandang kinabukasang direlttor na si Felix Villar, unan~ handog ng Tamaraw Studlos, lnc. at unang par;tatambal nlna P('mpe Padilla at Paclta Francls<:o. Macugu.nlta na si Paclta o &1 Pacy ay alyan1' bitulng kiualug~l~~ns: J:i1~1:~~~~K5U.m:e'trk":i~:n~~¿'ha~1'~ ~:.~.ntalang 11 Pempe naman ay Anc dulang pampellkula r;g ,;Dahonc Palay" ay may tat.loug taoni inihanda u pang magawang a llnsunod lia tala¡:ans Ulea ne ioumulat na si Fellx Villar at a ng mga tauhan ay talagang íniangkop sa karaltter ng mga bltulng mq:sisiganap .sa lka ririlr.lt ng kaga.napang sadyang hJnihlngi sa kuwento. úilnapdfkul:a ilo &a malawak na est.udyo ng Tamuaw 5a Polo, Bula.kan. Ka-bituin sa pelik\11.ang lto sina SalTador Zaragoza, Lucas Paredes, Lu!s Vizconde na ka.sama aln~ Pffro Faw~no, Matty Torres at ma raml pa.ng mga ~:!'a~i:;.,:r!~.!U:J:~~~=o C enizal ang dlrck\or sa mwika ··\UY S :\."\C.\'.\Hl ' I K\ "il ,\' ll ' S .1¡;fl.d 1:11i1a ~ira R orr1:tn:1. Pal· Slua JO!W' r.ulill:i, Jr. :r.t tub \'irr11nde 5a is.ang l~•~ pu nr vac5u~u~tan ug labs. :il .I· )l.1ll ~ 1· m r., ~ . . 'i.1h·:Hlor 7.ar:•¡;o·ra · ·I•· .n -''" '' ( , ,,.., '·' lkaw ..• 00.ructong ng nasa pah. n 10'1 hindi 11.o matuhapad an1 Jlnabi Ir.o. lsa·isaRC" bumaisak sa bayt.ang ng- iDyonJ b&C"daaan anr aking mga pa& .. . mablblr•t at tila may pataw. Nilin«on kit.a. NalLat.ayo ka pa rin sa 1.abi ne duruncawan. Tiniilnl"nan mo allo. lnib&batld ng panaaaw. . . banrranr hindi na ~ malllta 1a part.ahins ne puaonr kawa,an sa lyonr llata- ...... Kaiiabay nr pagtlndlg mo'y •,umlndlg na . rln ako. Ngayo'Y. naekat.&b1 na sa pagkakaupo stna Terua a.t Al'.lng. Kapuwa slla umaawlt. Malunrkot ang kanila.nc awtt.tn. Urnllyak si A· rlng. Nagtat.aka a.ko. Anlko'y ba· ta slla nasasaw1. Kay Iunrkot pala - kung ganoon - anr ma1awt. Gayun pala. . . Nals ko tuloy lbulong sa !yo: Kung ako'y ma.sasawl ay doon din ako aawi.t; doon ako magbubuntunghlnlnga; doon ako luluha; doon ko gugunl-gunltaln ang attng kahapon; doon ako magtJUka at doon ko tatapusln ang ... hindi nr.a pala! Ba.ldt ba doon? Hlndl ba may ta.lampas din akong mapagsa.sadlakan ng aktng kasawian - sa dlbdlb mo? Kumlmbo~ a.ng a..k..lng mga labi. Hindi mo naunawaan ang ka .. hulucan noon. Al t.ayo'y lwnl&an sa pook na 1aon Nagkahlwa-hlwalay tayo. Namagitan ang maramln11 pangyayarl n atin. k&hapo'y linangg:ap ko ant liharn mo. Da li-dali konr binuk,an, Baila 'kako binicyang-waUs mo na anc alúnc pag-hihin- 1 .'ay. Nanginglnig a.nr aking" 11p kamay nang- punltin ko uar dulo n g sobre. lnJladlad ko .anr liham. MaJksi la.mane. 'linunghan ko. Napabuntunchlni""ª ako. Nagsikip &nC' aldnt -:Ubdib. Rlndl ako makahlnp • • innagsak sa hapa.r-swulatan fl..llg akirtc mra kama1. Hawak. P9 rln ang Uham . . . anc UbalQ ,ong babaC1anr nalutot s.a ,arkllkasak)ot ng aklnr mwa 1aliri. JU muli akong napa'Juntunghininga. Naalaa la ko ni salagimsim na dumalaw !';a .. kin s.a tal:i.mpas na atin!':' pl'ªCP3hint:ahar: nan!':' hapong ~!·~~~~·!~~:7. ~·:~u~=~··~7:~ 1 rercsa at Arlng. N¡:unrt wa:u1g si~.:11w n.a pumulas sa akin¡:' •ra Jahi: walanr; luhan~ pu,.;at:lk sa akin¡: mi:a mata . al ~·:ihnr. .11\'it n.l ipitl2'1:" an_t" tii¡:" na un11- unti11¡: bumabagal 4\ tib-0k n (' :•kinr puso. ba,r;a11= •1 1>ak:.buk> ;rn:: akinc n1c3 •,.·,.1i;;:1ya r · · l\:.\!."O ·:-. ifo~nging paq-a6CI 40 paqloloba ... 0110 mobulo ot maAng b1son9 PMC LUTO/ P JJe ¿tJTO av fr' .1· tJf momtJddJI ' napdsaqananq mtJbl.511 btJht1ltJ-¡,g, ng Sil /a ' I ¡0 ¡,a/vn· PMC LUTO ay ag.:.d tumataros sa hllatsa ng damit . . kusang inaalis ang makakapil na dumi. Dahil dito'y nagkakamit ang mga damit ng malinis, magara, at bagong anyo! Mogkamit ng m 1 na kutis sa ~n;mbot, makinis pastilya n ºc"9 unang 9 amay! "Ukol sa ka sa kutis-~:~daahan . ... nagtitiwal koibig-ibigl}" Wolo nong higi; oko . an1 Dolores Crescini."ª