Magasin ng Bagong Buhay. Hunyo 24, 1951

Media

Part of Magasin ng Bagong Buhay.

Title
Magasin ng Bagong Buhay. Hunyo 24, 1951
Issue Date
Hunyo 24, 1951
Language
Tagalog
Rights
In Copyright - Educational Use Permitted
extracted text
"KE KA SPECIAL" 2 t:u:mg hl.ruwa. ~:;;:: l::umr.n ng ll:isang-hlr:i\l'll.• h1wanc 11.pull.d 5 ltlog n~ ¡lato 2{l ~~!~~ ni: l•1mpla \ 1aun11: tln:i.dtad n:.. u~mpo } \:o$ano¡:luyong Ju1but(' !ln:.tk1 lta:ian¡¡i'llnlwa.ng sl.buya.~ :tasanghln! .. ang he.mon :i.:;m . p:r.n1mpl1A Cirio C. Rtvn el mo1M1nok GO"Q/ongjn,Ma¡mHo Malalasap nl.ll) <> 11.ng sarap al linamnam n g mea pinirito kunJ? ang gina;!amil ay Purico. Gaya ng mai:-anak na Rl·yes... sila"y nadudulut:i.n :i.raw-asaw ni Dra. Js¡¡,bel P. Cn.u.-Rcycs ng masa~arap at k:i.siya-siyani;: mga pinirito. gini~:'.I. at hinurno sapagka't ane: Purico ay pino <U mainam humillo sa anumang lutuin! Kaya't an¡: pagkain sa kanila'y 'ctvonq kau bik-sabik! Ma~iaan J:a¡;i ns: 1n n¡: kartori OJ? Purico sa lahat ng oru ;¡Jról ~a ]¡inat n:- p!lnP.;:nµaila11i:an SI kusina! Wika ,,; P"r/to: ""All!I P tirl('fl CJJ n /JJOr1 s11 da /ul>/llUQ ll'I p11raan ,,pr.,.u ll111nQ/" n¡¡11111tf'a111 1alollof 71'7Íl<J/P l!!1 /IJ.! Uifl! "" PAOl<.Al.IP1rtr.e 119""~h&M rln namanc pM\8.hol)g P84°" kakawalA)' sa· oqa.. m~ n. bllhay dahll sa pa1ta.taDS1ol H mga slmui.n;.. tl!J. donM!léMJ*" t'Ml lilaplling ng mea l a•ai ncNacka&alsang mf;&o._QanM , .mr& baha1l ng lOth BCT na D~­ paglaban sa K.9(~ at_.~~ s..:iartllng bayan n00h1 lka.-15' ng ka.sa.lukuyan9 bu.wan ·na. taglay ang k•a.ngalan1 buODg· P8'1bubunying lslnuiuot> sa. kuilli... ng madla . . . At a ng kallgayahang nadama ni; b;t"'a"t lsa..sa ina& Ullang sandali ng mulina; pa.gtung ... ~~s~~.~~fn~!y1~~~~1'U.l~~tnS: ~~;~ :;g:l=~y~gn~:: rawen .sa p¡.mamag1.tan- DFpanitüt, ir:a1a ng plnatu~unayan 119 mea lara.wang kalaJrtD. nltQ, .. "Saku, a n1 anak kti '. K.ar·ta ba al anl' lak.1-laki na~ " " Anr nu:a b11n.sonr ito huv.·a.r ka~on.r umiyall at lünulunan l.anc layo nr Ja u.wan: .. At a nr m,;a t.auh an~ iya n ng Htb ay ha los ,,.·alan,; mal:amani: a;av.·in sa pa( yakap u mJa bur>J& ng kanl· lanr pa ir· •biC", h a banir nasisi,.a hanr na.(lllam asid &D( 11.aoU&Dt: m r a mina mahal na kapilas nr bubay MAl .. OHI({ ~~~ IUll .. lU .. A Bl>I0 .. 00 Gineóra ~, San Jliguel Three lfings Wbiske¡ 1~ ~ GINAWA NG NMIBIGAN SA KANILANG LASA AT 1 WAIJSAYAN 1 LA TO N D E Ñ A. 1 N C. b¡j , ~2U'lf,1~ M.#Íf-1U f fLJ i6 fÓ h.~ .. HH "":.:.~!.º ;.~1J0~: ~~ .. :~';th;ft~:.::~~'i'lf .. ·:i cmi '""';;;;-1 ~ •• l:ww."Hfe Di L-ol• lon<1ft1J00 o ~ OZP! '" "'"' ""/ lie1:>~0 ,.,,.10,. ;¡,,.. · - ---~~.:....~"•·qg'.'~1J _! lO _P ;~- ---- - - _ j "PRINSIPE AMANn 'SA RUBITAMYA" Ba.od n9 kCLSQ.}ISO¡¡a.ii: NANG BlSPtRAS ng Juual ni Prlnslpe Amanl.4! ka)' Prlnsesa Eh:na sa J.;aharian ne Sni\Ja, ay naka tang¡e.p ane Prln~ipe n¡ 1san.¡: µaa nya~·a buhat kay Prlnses:i. Varrah ng Rubltanya na na~­ aa:1yay:11:g- Jum<lhok slya sa lsang mai;;.klng torneo. Sapagka't ma~· r. :.ii.n1pa~ t1allta kay Prlnslpe Amante na maaart niyang rr.ata~pu;in sa Rubltanya ang kanyang nawa9.·alang kapaUd na Jalak1, ay 1plnai;pallhan nlya ang ·kanilang knsal at lumahok sa ~oweo. Kasama nlya si Abad na lsa nlyang matallk na «a.lblgan. Ang sadrang nais makata¡:po ng Prlnslpe ay !san¡ lalaklng nag· ngangnlang Utarzo na ayon kay Buroka ay slyang tanging naka.tatal.os ng kasarsayan ng angkan ng Prlnslpe at "Sl)'ang nakaba· batid ng lü\lm na pagkakakllanlan H kapat1d nito. Ang llhlm, na natatago sa lsar.g kahlLang pelus, ay nua pag-lingu ni. Duke Jorda. ls:in1!: tali.suyo ni Prinsesa Darr.ah . .Sa Pa";"r.ihlnala ni Prlnsesa Elena na may masama.ng bina• b;iJak ~ 1 Prtn~esa Darrah. sumunod .slya kay Prlnslpe Amante. N~~l<tkl:ll.Y $iyuni.; naKa.b.llat·kayo ng isang \alakl na kasama ang isa:10.: pinttGtitiwalaanJ; abay. si ArHM .. Na ni;i klaos ang nialaking torneo sa kaharlan ng Rubitan~·a ay si Pri11s1pe Amante ar.g na.gt~umpay. Dahll doon a}· la long na ~ tu 1niiln ;1111! pa~· .¡o¡~ sa kanya nJ·Prinsesa Darrah at gumawa ito DI? ffi!!O. Jalang upang makamtan ang puso ng Prlnsipe. Samantala, upan:; mabatld ang iba pang mahahalagang bagay. ang na~b abalat -ka yong si Prlnsfsa Elena ay nangiblg kunwa kay Llnl, ¡,ng pan~unahing aba.y ni Prlnsesa Darrah. na siya.ng nagbunyag ng Jahat ng lihlm ng kaharian at n¡ mga bala.k ng kanyang panginoon Nguni"t ang pagbabalatks.yo ni Elena ay natuklasan. at sa utos ni Darrah. ~iya'y ipinilt· sa. tsa.ng madillm na bllangguan fBuklattn sa pahlna 18) Sa inyong unang pastilya ng Camay ... kayo'y makatitiyak ng isang malambot, makinis na kutis! "Kinusot ko ang aking mga mata, makalawa kong pinagmasdan. Oo, ang aking kutis-Camay ay pangarap na nagkatotoo!" ani Alicia Vergel A N G Sa lnyong Unang Pastilya No Camay-kayo man ay hahanga ot magtatakang malaman na ¡¡ng kagandahan ay napakádáling matamo ... sa pamamagitan ng lalong kaibig-ibig nei kutis-Camay. T uklasín sa inyong sarili. Gumamit ngayon ng hr.hanga-hanganq pinabangong Camay. Sa Jalong mada!ing panehon na hindi ninyo indakala ... kayo'y magiging higit na katbig-ibig. Camay Pa Rin Sa Tnyong Paliligo! Maiibi9,.n ninyc an9 tu~ .. tngnl nn holimuyal ".9 Camay. Ma!aon na kayong nal: ... pal,go, a~ n_anaMlili P" rin ang las11riwaan9 lulad ng bulallak ... mahonhonQ halomuyok na nnlaukit '" kalolalihnn. ·-····. ·-SABON NG K A G A N O A H A N K1U1Uut:1n.J.ny Aurelia; Alah81..ftJr R Robullidn. Ino. Si Allein V~rg~l oy tno1>a1,anMd 'ª '"Dernnr.lo Ca.-p;o"" ng SnmpnJrUila l'iotm ... AHG HOISUMOfS, KATUU.D NG MGA U.RO NG "QUIOT", AY GlNlGANAP SA P.UWU.GITAN NG MGA METAL NA HUGIS lllAl NG WAYO. ITO'Y ... JtWfAGH SA ISANG "PEG" NA NASA U.YONG MGl 40 UWIU'AliN, AT ANG NANANAlO SA PlLIGSlHlH AY AHG IUIAPAGPA1\HltOC U "PlG" O ANG MA.KAPAGMAGISNc. PlkllAMll»IT DITO. l.NG "HOIKISMOI" AY MAY SUU.T HA 7\!t" KUA AT ANG llGAT A.Y DI HIHIGIT U. 2%'' UH.A. "OKLAHOMA A & M" b•sketball ty~ ('bampionship sbon Walanc hangganan ang lnyong pagkakataon sa pana· na lo sa lsang Jaro kung ang suot nlnyo ay lsang pares ni; sapatos na gomang JACINTO. Ang dalubhasang pagkakay::ar l - na bantog na sa matagal na panahon - ::at. ang paggamit ng. mga pinakabagong makinarya sa paggawa n:; sapatos na goma. ay siyang nananagoi ~a ln ~·o sa !sano; ganap na samn sa paa. T:imasahin ngayon ang isang "PAG-ANGAT SA HA:-lGIN .. s:i pamamagitan ni; JACINTO at mala.sin'! bumut ~n~ ln yong laro! · ..... ¡: ·~-- -J. _,. ..... > . .; --...::;-, .... ..,....._ '--.. Na!athala kamakallan sa pahayagang "The Chlcago Sun~ Times"', Es1..ad6S Unidos. Inilalarawan si Stalin na sumls\llo sa isnng bint.ana ng KurUnani:- _Bakal ng Rusya, at naklta nlyang a.ni? kany:mi:: mea balnk ay hmadlan1tan ng lsang Bakod na Baknl n::1. blnuboo ne mga barll na may bayoneta ng Mga Bansa sn Atlantlku. "Ako Man Ay Naedanas Din Ne Pagkagutom Sa Lupain, Kaib.igan!" N:ilalh:ila n:imnn ;¡;.1 pahayag::i.ng "The Wai;hJngton Pon". Washill1?lon D. C .. Estados Untctos T ~~~:~:r. 1::a ~aª• ~~·;;:a~::¡~~~ n~o~!~~~1~!~: tapak sa gasolina. Umwigal mo lyan, at hiang pa.g-iblg na ang maklna ng tra.k. Sinulya- maging sa Jyo ay plnanlnlndipan ni Milo ang knmay ni Ra- ganan ko ang kalapalan. mon sa paghawak sa cambio. -0, e ano ang masnma roon'? Lumakn~ ang ungal ng maklna, -napatawa pa nang marnhan at makaraan pa ang i.sang sag- s.i Ramon. -Ano ang masama lit ay ¡;wnapang na. nang ma- sa talaga namang karapatan ra.han ang i;asakya.ng k.lnalulu- rno ang umlblg bllang lsnng lanan sa llkod ng lsang rehi- may karapat.ang malaya? Nag mlyentong bote ng mga lnu ... lWlgO ka 'ka mo sa kanlla, dlmlng pampala.mig na lrara.syon nadalaw mo slya ... araw-ara?.• sa mga lindaban sa Jabas ng si- halos ay lnlhahatld mo at slnuyudad. sundo sa uplslna? SI Ramon ay tsuper. SI Milo ay -Oo... sape.gka't J~a nga.ng siyang pinakaahenteng lwna.-. layunlng daklla ang ak.lng paglagda sa dala-dalang kasulatan lblg sa kanya. at talaan. -Ngunt't hlntay ka nga IUU• -Kanlna. pa k.lta na.pupuna, na., Milo ... --naknngunot ang Milo... -nglngltl-ngiti s1 Ra.-- noo ni Ramon at sa kauna-unamon samantala.ng hindi lnlaeJii!I hang pagkakataon aa um.aganc ang pagka.ka.pa.ko ng mga mata iyon ay ngayon lamang tuwisa klnakahara.p na lansanga.n. rang napatltlg sa. kalblgan. Kung sa. bagay ay np.yon la-o -Ilarawan mo nga. muna aa. mang nlya na.puna ang pagka· a.kln ang katauhan, ugall at Iba. ILANG TALUDTOD -ni Moiscs A. S11ntiago KA YA MUAN Nakayukayok nasa tindi ng antok Ang mfnagdamag mong matakam 11a loob; Ny1ml, .hayan pa rin, at hayok na hayok Ang lyong damdamin sa kau'aJI 1tg lugod; Ang nakaplktt mong puyat 11a11g allndog, Stnislkangan pa 11g nasang matmbot; Hala, kung sadya kang nagpapatianod Su layaw, ay baktt di ª''º susunod? At, sa hahantungang mapanglaw na puntad, Pagnlntngastn ko ang ilang taludtod. PAG-IBIG: lsang Buntong-hininga LINGGO, HUNYO 24, 1951 7 (ll.\RllGTONG) mang ginagawa o talangkaing gawin ng- pamahalaa.ng !to, na hmdl tinululw1gan ut n.ilalay1.la.11 pa nga ni; bayau. Ang nangyay:i.ring mga kaslgalutan sa bigas, gayon din ang paglaas araw-araw ng halaga ng mga pagkaln at ang pngkawaJa naman ng ilang mahahalagang kailangan, ay nagpa¡.¡atunay na ang Iahat ng hakbang na ginawa ng Pamahalaa.n, sunod marnhil sa iblg ng mga hapon, ay natapo.s sa mga kahlya-hlyang pagkablgo. Ang Blgasang Bayan na iplnallt sa Narlc, kung tawagin tuloy ngayon ay Bltayang-Bayan. Ang dahllan ay sapagka't kung ang nalplntas sa Nal'ic.ay ang kawalang selang ng iiang matataas at mabnbaba nlyang kawanl; na allnsunod sn bu!ung-bulunga'y nangagslyaman sa katatakal ng bigas. sa Biba naman ang Jp!nlpintas ay ang pag-ako ng di kayan~ gawln, ang pag-aglahl sa nagugulom na mamamayan na kung blgyan ng bigas ay halos butll-butU. At kung alln pa ang durog, ang maltlm, ang maruml at lnaamag na bigas, ay slyang nalblblgay sa bayan, na tila sa.ctyang walang makuha o hindi makakuha kungdl ng labi at labls ng Iba, na ttnatangglhan at ayaw nang kanin ng la.long may-kapangyarlhang makakuha. Kasaklt-sakit dalumatln na sa.mantalang sa mga. hlmpllan ng hukbong Hn.pon dlto sa Mayn.Ua a.ng nakukuhang kanlng-bahoy kung hnpon ay ka.n.ing putlng-pntl, sa kallnlsan ng bigas na ilü1w.s:iln!{: ~u. Malaka.nya.ng n.t alinsunod sa mga. naanyayalmn na sa p:.mannghnll ng Knnyang Kamahalan, ang Pangulo Hindi na. dapat. sai,ung muli pang pangatwiranan SIL mga. ta.:~f11:J::~'.1~~::rl~:g~~~~oi!1:!~: !~~¡'~!!;1~º~:ªt~:Y~ kr:, la kong Jto ang paglm.ka.mall ng mga mny ganyang palagay. Ang hn ang gan.llo'y nakahlhirln, na ang mga kawal na ha.pon ay nasabi ko sa m~a unang tala ukol sa talagang m!tm n~ mga PI- dinadalhnn daw dilo ng bigas na kanllu.ng klnakaln; ngu.nl't llpino ay sapat na marahil sa lknuunawan¡::- Jubos .sa tunay na- ano n:::unan a.ng ma.'>!ISabl natin mi. pagpapatotoong may slllll.pa ma.ng uillslp ng ba.ya.11, ngun.i't upang ID.Jong mapal.ampok a.ng pa. n¡~ mga k:il'a.pat-dapa~ panJwalaang kababayan, na nagsl$1llwa.rui.g s.a. .sullra.n.lng U.o ay lt.q,Wa ko r!t.o ang pahay:ig i-:a. :l.kln pagsalJlng sa ka.n..ll:i.ng lalawlgan, sa. kala.gltnaan ng Luson, ang nl Qeneru.l Francisco tongkol f.<• gan'yang b~y kuiuukuha ng palay ay mga k..lnatawan ng Hukbo? Maaart ba ·- lb!g ko--- :rnya.ng-- ni:i.kaba..llk dltu. 1!1¡; :rnH:1 ikauu, hindi ~~:~1~~~ k~;'~~~~m~~ 1~~t:·;;::s~~.~ ~!~:a~m~~~g::: upang pangl11001mln: kWldl .sapagka't s1la u.ng magbiblgay s.a )"ni'!? hayan ng mga ka.kulangang aklbat ng ltasar!nla.ng biga.y sa. atln Him.li mapag-aallnlan~anan. n:i. sa malawak na Jarangang ng Hfl.pon al n:i.ng s.a ga.nya'y malubos at maglng tunay ang ka- llu 11a P1Upllfas ng mga .. palabn.s" at mga ·•mallkm.ata", ay IlULY sa.rlnla.n natln~ haw:ik ngayon :lllf" kalayaa.n ay hlmll 111alhlhl- lbig mallg-ulol sa. ta.le.gang pauulol o kaya'y mga araw ito J1i1 walay sa kasurlnJan linJ:uigru1, na· ang laJong tanga :it mulala ang slyang maaa.glahl Al iyan ang toloo. 11ags11.Sarlll ng-..1 .. ta~u ay hlndl naman m:i.·· ~~;l~~~~~~l ~': :a't1y:g ª~:n::e~~ ª1~7u~~~Y~aª~1::~~ ª:= l.'.Lya, anopa't sa turlng lamang ngulli t .s.a katotohana~i ay ba- Janda.s na tapat.an Jamang ang lklnararatlng na madall sa. iblg yang s:i.kop at ng Jsa.ng panglnoong nagplpllit na tayoy maka_- ¡iarunan; ang pa.mamangka sa dalawang llog lta.llanma'y hindi ladkad :>a lkabubu.sog ng kanyang masapang kayamuan. Dallil naging mabutl at yamang buo pa rln at hindi nababaSag ang nga sa pagkakilala ng bayan ng katotohanang lto, ay matnmlay, uamda.mln ng tuna.y na pagkama.Jcabayan, ay tpagpa.tuloy na a.ng kanya.ng kal.ooban: lto na rln ang ~ kong kwig bn.klt anir lakad sa talagang nntatnpat sa pu..~o: su tunay na kalayaan: ang paugangaslwa ni G. Laurel, na plnagp1pi1Jta.n na.roa~ nlya,ne n~~ Bansa mapabuti at kaglllwan ng mumamayan. l1angga ngayo y napakadala.s maungaong s.a magagn..labog na pa.gkablgo at sa wn.rl ''} mapapaliblng nang wnlang kabaong pagdating ng araw. HANDA NA ANG KABAONG Ang pagkabalik ng pamahalaan sa panahon ng mga Don Napasabay sa ikalawang taong pagkahulog ng Pilipinas sa Custodio ng Noli ni Rizal, ang nagkakapatung-patong halos na kamay ng Hukbong Hapon, ang masl!Ulay naman, ág'aran at 1r1ga panukalang binalangkas upang isagawa, na hindi pa man puspos na paghahanda nito ng mga pananggol sa kaaway, na Jamang na.pasl.simulang gawin ay napapalltan na ng bago na gayong sinabi at plnatunayang hindi na makababallk sapagka't na.mang balangkas na mga panukala rin, ay na.gpapatotoong '.'laitaboy na sa totoong malayo, ay tila hindi lamang magbabaang kalituhan ay slyang nagpapagalaw sa matataas na pinuno llk kundi !ulusob pa, upang bawlin ang .sa kanya·y nawala sa ng pamahala.a.ng nakata.yo ngayon. Sukat na makagulat an1 samantala. Dlkaslng ang pagmamlldali ng mga hapon sa pagnangyayari, sinom~1n ay tila dl-na.katitiyak ng gagawin, walan' papay¡¡.rl ng mga kublilian, sa paglalagay ng mga kanyon, i,a lumpak na tinutungo aL :>a ipagkakaisa lamang ng mga bagay- pai;:gagayak ng mga dag<lag na paHparan ng kanilang aeroplabagay na ibabalila ,,a bayan upang ito'y magkaroon ng panga~ no at sa pagtatalatag ng mga palaglang kawal sa mga pook na l\gabayan sa pagtawid .sa kinasubuang mahigpit na ta.yo, ay k..1- kanilang plnip11i; ay nakaglgising sa kalooban ng bayan ng nailangan ang paglansai; sa 1ba't ibang .~angay ng pagtiabalita paniniwalang t¡indi na magtatagal at ang hinihintay na mga upng ita.yo ang isang sadyang lupon na plnilil na mabuo ng mg-a pangyayarl'y masasakslhan ng Jahat. tanya¡;: na manwnilat sa ingles, kastila at tagalog ,na may ka- Ang .Maynila, na tinatahanan ng maraming tao noong bago wan1han sa Malakan::ang al pmapa.mahalaan kay Arsen.io Luz, magsimula ang dlgma at klnatltipunan ng yaman, ng kalakal at na m:-ayon ay kaslngtaas n~ pangalawang kabahala sa kanyang ng lalong mahahalagang kabuhayan ng sambayanan, na hindi katwv~kulang hawak. Ito raw ang gamot, ang lunas sa hindi inilaban ng USAFFE upang huwag masalanta at madurog, ay pagkakaunawaan ng mga napip1litang maging biblg ng pama- tila hindi pagpapakundanganan ng Hukbong Hapon. Slyang plhalaan sa pakikipn¡;-usap sa bayan; tangkang narlnig ko kay nagbubutlng ihanda at plnallllgiran ng mga pananggol at mga Arscnio Luz na nn. 1111.ng ako'y kinapulong upang mapabilang ;>a kanyon !aban sa aeroplano, na magiglng tunay na htmala kung 111¡::-a kagawact ng Lupon. Ang lupon nga ay napatayo. samakat.- hindi madurog at maglng abo, sakallng ang kinatatakutang pawict an~ tangka ay Jtinutoy npang magamot ang kalltuhan. ngu- nganib ng mga hapon, ay dumating. Mula sa Las Piñas, baybani't hindi ako na.pabilang sa Lupon sapagka't a.ko ay tumanggi yin ng look ng Maynila. hanggang sa Grace Park ng Kalookan at dinahilan ko na sa ka.layuan ng kinalalagyan ng aklng taha- na kinalalagyan ng magandang bantayog ni Andres Bonlfaclo, nan ay hindi ko magagawa ang pumasolr araw-araw. Kung ang ay kasalukuyang ipinagagawa ang magiglng pallparan at babatlnahl kong dah!lang ito ang twnalab, kaya hindi ako napala- an ng aeroplano, na pinapantay, hindl lamang ang mga pilapil gay o kung ang naipip!ntas ng::yon sa akin ng mga. na sa pa- sa malalawak na kabukirang datl'y plnag-aanihan at ngayo•y mahalaan na napaka.maka-Quezon ako (gaya. ng naipagk'ltapa!J hindi na mapagtatamnan, kundi patl maluluwang na daang lpi.sa aking mlnsan ng: kalbigang Rafael Corpus na r.agawari :1g nagawa ng Commonwealth na nakapaligid sa Maynila at sa Sanggunla.ng PambansaJ; ang totoo'y dapat kong ikatuwa at nasasaklaw ng bagong Lunsod Quezon ay plnagsakitang maging ipagpa~lamat sa kapalaran, gaya ng pagkatuwa ku at pa..sm.a- hiyas na sukat ipagkapuri ng pagkakasulong ng mga plllplno sa Jan1at ngayon, ang hindi pagkak~ama sa LUIJO'l, sapagka'b pagtatayo ng mga bagong kabayanan, ay plnapantay na r!n · hanggang maaari. ang lalong mabuti'y huwag m:magutan sa ano- ipinatitlbag ang magagandang panghatl sa gltna ng ma!uluwang no. daang !to na sadyo.ng gago.wlng halo.mo.no.11, na ano pa't ang bllnng na sa mga pan1.11n ng kanyang pag¡>apatiwakal, masabl lahat ay glulglba upan¡; masuuoll ani; kanllung lrnlu.k, iu1 pall- Ju.q1aug_ na tala¡;_u. alyang matapang, ang uararapat sana'y llayo giran ang Maynlla ng mga pannnggol na suknt nilang magamtt. sa. paDganlb ng mga main11mayan nt gaya ng glnawa sn Tokyo, sa p:i.gpnpnkita ng tapnng. na hindi po. nagtah.ga.1, ang mga hindi makalalaban ay plnalaKung dadalumatlng ang Jalo mang hubad sn lslp ay na.ka!\- yo at plnallpat s,_ mga pook na inaakalang Hgtas sa pa1\ganlb. alam na ang lsang hilad na kabaynnung gaya ng Maynlla, na Allnsunod sa napalathala sa mga pahayagan tungkol sa pagwalang malaking Uog kundl ilsa, na wala man lamang kahl't handa ng Tokyo, patl ng mga kawanlhan at mga paaralan ay isang burol na sukat pagkutaan, bagkus nakalatag sa lsang ka- lplnaaall3 at 11Jltl.e.1Wpat sa malalayong pook, samantalang d:to patagang daluhungln man kahl't saang dako ay maaartng pa- sa Maynlla, mata~Pos na lamang ang paggagayak ng hukbo ng sukln, mato.ngi sa kanyang baybaylng dagat na nasasakop ng kanyang mga panai}ggol sa pallgld-Ugld ng lunsod, :ay walang look: ang mga atnagawa ngayong paghahanda ng Hapon ay lntuutos sa taong-bayan ang mga plnuno kundl ang paggawa tll:a rin pa~saso.iansani:: nakatayo ng barnho., na sa hlhlp lamang ng bawa't mag-anak ng mga kubllhang mapagtataguan, sakang hangin, ay mabubnwal na. Kung sa datlng mgo. panahon llng magkaputukan nn. Sabay sa ganltong utos na slnasanay ug dl¡maan, noong hindi pa natutuklasan ang mga. aeroplano, na namM a.ng: mamamayan so. pagpatay ng Uaw kung gabl na sa mi::a p1mahong Jto·y kaklla-kllabot na ka.sangkapang at sa pagtuturo ng 1lang mga paraang pangkaranlwau upang pangwasak sa kamay ng tao, mrahU ang glnagawang mga pag- dl-umano'y mapallgtas sa mr,:a kapahamakang lbubunga ng gall,ayak na lto'y akma at. tumpak upang blguln ang tangka njjt kaaway; ngunl't ngayo11 na ang mga aeroplano ay nakapagdado.la ng mga bombang sakdal lalakl, na kung pabagS11.ki'y nakapagwawasak nr,: malalawak na bahagl ng lupang tlnatamaan at ~~k:1~~iri~~ µ:t ª~~~1~~~~~~~11:1~~':Yo~1nfa~~ª s~ªna~~~~~~no.ª:~ ~~!Ji' p,m::1!.~ªtu~~ sr:an~~.~~· ::n::~~~~~~~1.n:~: ~~~~~ madallang iplnagagawá ng mga hapon sa buong pallgid ng da- gwnaw'"a n1 paraan sa lkapapallgtas. tlng Ms.ynlla, ay lsá lamang pag-aanyaya sa kaaway na duru- Nakapagtataka nang di ano lamang. kahl't na sa lalong gin ang kabayanang ito hanggang sa walang matlra kundl abo matlm~J at hindi mapanslnln, ang tila pagbubulag-bulagan ng lamnng. mg& plnuno ng Republika sa mga panganlb na sukat kasubuan Ang kaloo!Jan mang Jahmg matimpl ay sukat pagharlan n~ ng labat, dahll sa mga paghahandang lto. Bakit hindi malatos, laglm, kung gugunam-gunamln ang mga mangyayarlng sukat hang¡a't ro.ay panahon at maluwag pang magagawa, na nng na lbunga ng pagpapasikat na Itong glnagawa ng mga hapon. mga marJtamaya'y umaalls sa nasasakupan ng lunsod?. Bakit ang Sapagka't sa tiyakang pananallta't walang ibang kahulugan ang napakaluwag at madnling sundlng kautusang lto ay s1yang hlnkanilang glnagawá ngayon, kundi Lsang tunay na paslkat la- dl lsagawa at a1¡1ig tila plnagsusumakltit.n ay ang pagpillt sa mamang. Tanghalan ng kahambugé.n ang kanllang iglnagayak na mtLIDf.Y&DI ¡umawa ng mga kubllhan at manatlll sa kanl-kaniito al hindi tang¡¡¡ulan at ang kasaklt-saklt at nakapanlalaglm lan1 k.Jnatatayuan ngayon? lblg kaya bagang sa ganltong pa1,;ipan ay ang tangka nll1mg ldamay, sa sasapJtln~ kJ.palaran, raan i;¡.y patunayan ng mga pinuno sa mga t1may 11a pangmoon, ang llbu-libo at laksalaksang mamamayan na kung magkatao·y na ang panlnlwala at pag-asa ng hayan sa lakas at sa kapanguna pang mang:amamntay. Tila 11.ng kanUang tangkn ay ulltln sa yarlhan ng bukbo ni Tozyo ay napakalakl, na sukat nang maamga araw m.1 ito sa Plllplna.~. ang y,lnawa ni S:im~on sa mga lamang slya'y nakatalatag sa pallgld ng Maynlla upang panallpillsteo, no. aug lpagkakalna lo.mang ay 11.sang slmbahang puno gang, ang kaaway, gaano man karaml nt kalakas, ay hindi mang tao ang pinaguho ni Samson, samantalang ang lblg paguhu- kadad(l.ltl? Iblg han¡ patunayan ng mga plnuno ng Republika, In ng mga hapon ¡1y ls.mg buon¡;: kabayanan na p,aya n¡;ayon ng sa ganlto nllang napakasalarlng kapabayaan, na ang hayan Maynlla ay tlnltlrahan ng liumlglt-kumulan11: sa Ísang angaw at nga'y numniwalá sa kanllang plnanallgang tlyak at walang kalahatlng tao: na dlto'y halu-ho.lo na at magkako.sama n:l@; pagsaijang tagumpay ng mga ha.pon, sa dlgmaang ito? mga bab:i.e at matat:111da, ang mga maysaklt at mahlhlna, uui; Ang pagbubulag-bula¡an \payag akong papaklnabangln sa mga bab at mga sang-gol. patl na mga pasusuhln. Saanp- batlsan pag-aallnl:i.n¡::an ang mga pplnunong Jto), ay hindi dapat makayu ng walaog pu1~gulang kalupltan fü\ nmtnndaug Asya. nasa- glng kabangawan ~a ka.hl't nadarama na ang katotohanan, ay hod ng Hapou ;1n~ kamunclai,: ng ganltong Unatangkang katam- magpapatuloy pa sa pagpapakabulag. Ang pagkalagay sa pangapalasanan, na Jabag na sa sarlllng b:i.lt, ay humahalay pa ~a nlb ng sambayanan ay dapat nang makaballno sa kanlla at li:atauhan'! I.sa Jamang hindi nagtlpou kaya walang-Mnnyan;::: p~gkaraanan man ng kanllang lkapapahamak (ang pag··ilag dimagtapon, ang makai-isip ng ganito. to Y slya nilang lpln:iglng malambot na pagklt sa kamay ng mga Sa katotohana'y uno nga baga sa mga h:ipon, magkadu- nagslratlngJ ay dapat sllang magsagawa ng mga paraang tumrug-durog man at mawasak ang Maynlla7 Hindi slla ang nagtayo pak at wasto na sukat lkallgtas ng lahat; at nllnsan man lang lunsod na itong nakatirik sa hindi naman so.rlll nllang Ju- mang, sa. hindi pagsang-ayon sa lblg gawln kabuhungan sa ba~~~~:g b~:0'uªg n:a~~~:r::n k~~ya~~~~a~~u~g:kl~u~;n~a~~r~~a;ª!~; IBulllatln sa pab. Hl pangulong kabayanan ng Sangkapuluan upang maglng buht\y ""'""""""'°"'""""""'""'°"'"""'°"'""'""'"""""'"""""'""'"""' na tanda ng pagkasulong ng sambayanan: Jalo pa sa mga hullng panahong lto na ang mga plliplno'y matuling naklbagay sa lakbo ng panahon, ang Maynlla ay naglng tunay na hlyas at manlngnlng na tampok ng kanllang mga pagsusumaklt, na hlnahangaaIJ..sa gandú at karilag:i.ng taglay, patl na ng mga dayuhang ~aklklpamay:m dita na .wmasalllong sa mga m:ikataong kautusang nagsasaayos ng pagsasamahán sa sulok na !to ng sansinukob; datapwa't ge.nito man ang kanyang mga katanglan ay tila ltlnatalaga siya sa pagkakawasak ng napakas:¡lgwang pagmamarnngya ng lrnkbong hapon sa kanyang laka.s ro_! katapangan. Hindi masabi kung ano ang inilslp at lslnasaloob ng matataas na plnuno ng Republlka, sa hindi na pasasakslhan pang balak na katampalasanúng ito; ang totoo'y naghahart sa mga kalooban ane; Jinggatong at ang lahat ay sabik na naghlhlnta~ ng sukat magawa ng mga nasa pamahalaang, nane;agsasabl nang buong pagmamalakl, na slla ay mga klnatawan ng hayan at tagapagtanggol ng kRpakanan nito. Isang tuno.y na pagsubok sa kanUang magagawa at sa kapangyarlhang slnasablng hawaJ¡ ng Republlka ang nangyayarl; ang lkallllgtas ng bayan sa mgR kabanglsan ng lsang digmang gaya nito, ang klnakallangang pagpumilltang magawa; at may pagkakataon dahll dlto ang mga pillplnong nagslsipamuno ngayon, na pagllngkuran nga nlla nang totohanan, kahl't minsan, ang kaawa-awang bayang nasa binglt ng lsang pagkapahamak na .pagkakatao'y pagkakaramayan ng kanyang buhay at kayamanan. Kung dahll sa masagwang kapalaluang slyang lklnapapatangl ng Hukbong Hapon, ang kanyang blnabalak na paklkliaKARANGALAN Karanralaa, Sa rlnto moag- pu¡ad ... Na¡Ucla ne duro 1arin1 akinc bu.hay ~~u:~.~n~~r~~- ay aklllg makamtan. ,.......,.. .. , .Tul•J pa rbt Sa la1;1du ne nasa: S"uball't hlmala, an¡ malaong nals /l.J aarlto pala sa bungang panltlk, Kam&Pf•DJ na ..,.ia Sa DOQ io .. -JUAN LA PALTAO San Leonardo, Nueva Eclja ban sa Maynlla ay hindi mallwasan sapagka't ang ganlto'y ka- ""'""'""""""""'""'"""""""""""""""""'""'"""""'""""""""" MATllM NA PAGKAKAWANGKI NG DALAWANG BAYANI NG ATING BANSA: Jose Rizal - Manuel Quezon l)r. TuSf' Rizal niJESUS C. OLEGA patuloy an11 pa.g-aaral, ang na- la na slyang d;ipal. pan3 ~a· ~ ~a~~a·~t ~::~~~~n;1 a~~!: ~~y!ª n~~'::~~~af1~Y~: ~~:: j nJyan¡: Unubuang lupa. HJna- pinas opang harapln ant; kan!- 1 ~ . ngad nJya, sa pamamasltan nr yanc m¡a llhlin na kauwa1 a11 .t kantyang mp slnulat at mga lpakllala sa inga taong ho na. talwnpau. na ane: Plllplnas ay slya'y hlndl natatakoL sa kapagkalooban TI(;" mga Klnata- matayan sa pagtatanggol sa wan sa Cortes, Ckapulungang kanlyang mga slnulat at ibl, i tagapagbatas) upang ang mga nandllang mga simulaln: ga- ' · klnatawang lto ay slyang mag-· yondln upang iilgtas ang mga pahayag ng mg:i hangarln ng taong plnag-uusig nang dahll Plllplnas al sa ganya'y magka- sa kaniyang inga sinulat, Jalo lapit ang i:lamdam.inr Kastlla't pa ang kanlyang m~a maguManuel L. Quezon ' J Plllplno: maltalln ng P1llplnas lang, mga kamag-anakan at nanampalatayang un:ang nagN A:a~g 5~a~~~Z~al ~~ ~~~ ~~a~s~a;:,:t ~~u~·~~aª~1 : ~:r~p~ª~~g~~m~~~11:1~~ : ~i~~b~~n~ª !~~¡~=~¡:pal~~;ª ~: neo. anr. daloy ng ka.niyang pa- pamahalaan o aut.noml•. Sa Hongkon11:. at buhat sa kolon- kan!yang mga magutang. Sa nul:i.t ay pa.wang nauukol sa. paraang ty.1.n ay magkakatulu- yang tto ng mga Inggles ay pagslslkap nlna Padre Balak:i.dakil.aan :::t pagpupurl sa ngan ane dalawang bansa. sa yumarl siya np: dalawanR JI .. guer, Vilaclara, Vlza. Faura, at. Katolis1.smo. Sa kolehlyon¡ !to lkallllcaya ng Pillplna.s at sa ham. noong lka-20 ni:: Hunyo iba oa. nani; cabl nang lka-29 ay siya rln ang kaHhlm ng Con- 1ka~at11.tar nr Pamahalaani; ng 1892. An¡r unang llham ay ng Oisyembre ne 1896 ay plnaggregac1on Mariana. Bago nUlsan Kastlla. ukol :ia k:i.nJyang TIN'UBVANO Jumayan nlla na hlkayatlng ni RIUl.I ang Ateneo ay umuklti Nang si Quezon ay nasa A- BAYAN at ;.ing Isa ay pamam11- malamuyot a.ns: puso ng bayapa slya ni: lmahen ng Pu.so n1 merlka bllan¡; Sugong KJnau.- alam ntya ~a llanlyang MOA ni na llo'y yumarl ng lsang Jesu.s, Si Rizal ay nagtapos i;a wan ay nlnals nlyanr madulu- MAOULANO. MOA KAMAO- PAOBABALIK-LOOB. Sa wapagka-Bacb~ller en Artes, sa tan anc Plllptn;u ng mga kalu- ANAKAN AT MOA KAIBIGAN. kas ng Iahat ay nagl-ac:umpay koleh1yong tto na ang Unamong wagan sa Pamahala.an. Iplna kl- Anc tagubilln nlya ay huwag an~ mga He.swila at napapagnota ay EXCELENTE. Ja la at lblnandlla nlya ang ka- munang bubuksan an¡¡; mga balik-loob nila ang dantdamln Simula sa ~amw;musan nl rapa.tan at hangarln ng kanl- llha m na lto kundl kung siya'y al puso nl Rizal upang sunmlat Qu~zon ay .kap1san na s\ya ng yang bansa sa kanlyang mga PATA Y NA .. IpluagkaUwala ni- llJ!' lsang Pahayag na siya'y hu~~~~s~sk~n~~~ªstªRe~~le~~O:o~! ~~~m:~t~ng sab ~nol ~::e\ ohln:~ ~~;n;a Pi~~-1~~~ª~:3 ~~~qu!~. ~~~1;::.lay Sasa ~~i::ira;i~a:t:J~ Fernan.dez na s1yang nagturo Amerlka. kundl gayon din ka-manggagamoL at matallk :ine: kaoalaran nlla ni Josefina: sa kamya ng nauukol sa pa- sa lba't tbang llpunang niyang: kalblgan. sila'y iklnasal ni Padre Balanunam~lataya, latln, .balat-lu- lmnlyang dinaluhan o plnagta- Nang pumasok !il Quezon sa i?ner alin.sunod sa Pananampapa, :it iba pa _ Nang si Quezon, Jumpa~ian. Bago nll!san ni pagamutang Johns Hopklns u- lntayang Kaloliko. Basa.hin naay magpat uloy 11~ pag-aaral sa Quezon anc tungkullng pagka- pang magpatlstls ng sakn sa ba- tln ane: slnulat na PAGBABA· ~etran ay nasa pagtatan~kl\ik. sugong Kinat.awan ay na.tamo to, sa pag-aakalang wala Di\ LIK-LOOB NI RIZAL: ~W:n;g 1:~~ ~~~~~~. d;tm;~~; ~~~¡~: :_a~;on~; ~ªala~~; :Z!~g a~;u~~~~is b!;º Y~~:rJ lpi~ahaha~a~ ,7 :0 ak~~~58sa;!I~ :~~~~~gkri!~~~~ ~~~sai!iPQu!: kaluwa gan s~ ~~:n1ahala !~;Is~¡; ay d ªu~~1w a~ gka~~~!:;1g ~:11:;u:i:ta.:ai~r ito 11:clni: :~~11:r" e~1ª,e~~ ~: e:1~~~;:~~ f!wica n: paldkll1ag-unil~·.i- ~~'!:yeu~a:a~T~: ~; kaª~! !:'uºn:a~~ ª1~ai1~ª'~::~º. ~~t~ ª;~~ ito ang tinamong nota ay an ni Rizal sa mga dalubha- yang MOA KAANAK SA KA- mabuha~· at mama (&) · Pmags1 EXCELENTF.. sa at pautas sa lba't lbang pa• NIYANO MAYBAHAY, AT MOA sisihan ko. ng ~oonlt' P~~ im!;' ni¡;: ng dalgdlg. slya·y r.aging ANAK. Ang tagubllin niya ay bawa't ak111-': 1un~lal, m1latha· ka laban ng pananampala la· huwag munang bubuksan ang la. al mga g111aw1 n~ 11ala~bag Kung hindi dahil sa mga ka- yang K<itollllo. Slya•y na~lng mga llham na ito Jtundl kung sa akinl:" k;3looba11 b1lan:. 1san~ gulut.ang nil.lkha ng Pagbaba- Jsang masug:ld na Mason. slya·y PATA Y NA. Ipinagkati- a~m.k n~ S1m~ahan. Ako Y na· ~~~~~ ~,~'.~ntcm1~~~i~ig187~~ans~ ~n B~~ue~!i p:.l":n~·u:~~= ;~~a 1~~~ 31~3 ~~:-~~:ª~aj~~ ~1::~m:~~i}~:n:.'"~!~b~~~aª:r~~ .. ~~ parlng Hl'swna_ !~asan¡;: Amerikano, slya·y na- Nieto ang kanyan" Ayundan- ako'\· surna.sadallm s~ biurn. I Kun¡; h mayaau lamang na glllg kalaban ng pananarnpala- te de' Campo. º kaniyan~ kakailanca1 11n . . ~~~;:ªs~01~:01ol11~~. ~~g1::aW1~ ~: ~~;1gm~~~~l~k~.a 8 ~~n.11aging ~ • ~ ~ ~ a~!n~1:::~ª~~11~io~:=-s:~~n; pahinain ani; loob. si Quezon Di:t.hil sa ma labls na pai;ma- makapann·arihani: ph11u10 ni: .sana.')· magiging iung parln¡ mahal ng mga HesW'lta kay Ri- ¡1a111mam11alata.\'lt, :rnt" narara· Oominlko :.latapos .sulatln ni R1:al ang za!, plnagsumlkapan 111; m¡a 1 1at na nn.ghap.¡: S.1. bayan 11c nobela nlyan~ "El 1'11Jbusteris~ alagad ng pananan1palaLayang aklnc paha1ac na ito "' booni; Nang si Rizal ay nasa Ea- mo" <karugtonr ng "Noll Me lto na $lya'y ma¡ballk·loob. panya aamantalang lplnagpa~ Tangere''), lnakala Nyan¡- wa- bago bawtan ng buha;r, s.a pa- (Buldatia sa pahlna U) 10 :\JAG,'\SI!'\ NG O.\(;o:'\G BUH1 \V MAYO. Patuloy ang pagdaday A LA A N G B u G H A w at hindi ang may alr.da ang blgu hop ng anlng pampanJttkan, sa kanya. Iyan ay sa dako ng Katulnd ng mga J?uwang naka- manunuring wala.ng dala.Dg kallpa~ ang Mayo ay walans mag-aksaya ng mahalagang pa.~~~~1;~¡'~~ ~~1~¡~1~111:~~:~~~~~~~~~ Ukol sa Mayo - Ni A. G. Abadilla ~~~Z~s ~ª1~~~ba~~~~t:~10 mg! ban n¡:: lig-2 12 biluill. "L.auro:·, walang mahalagang lblg sablkntha, ni Miguel B. Alvaro (1-1~ --------------- - · - - - - - - - llin. Ngunl, sadyang ganyan wayway n~ ika-71: "Talaara- ang manunuri: matlyaga.ngwan ng Isang Ina," kalha, ni T/\Li\AN SG KAKANGALAN matiyaga, walang kadala-dala . . '\rsenio G. Avenido rnulaklak llg at lag! nang may hinahanap ika-231: "Nl Kallanman,", kat- na wala sa kanyang panahon. ~.~'y nl ntik~=~~l?:nd:~a;Li~~Ít~ 1 Mga Pananda: Liwayway, L: Bulaklak, B; Ilang-ilang, ~f:~:: ~~~~a~~gt~::il~~:asa~ nang Darllng", katJm, nl David Uagong Buhay, BB; Maikling Katha, MK; Tula, T. kanyang panahon at hindi slya P. San Pedro tLiwayway ng Jka ang llnllikha nito. ~ -211: "Sasallla Ako :-;a lyo", AGUSTIN, MAXIJ\.10 11. Ang manunurlng sumusunocl 1 kalha, nl Robcr\..o s Teodoro n Marupok na Tanlkal:i (MK·I·:\J lamang sa panahong klnabuha(Llwayway ng lka-211. " AL\'ARO, MIGUEL n. yan at kinabubuhayan, katulad Ang tula, gaya lll:t clatl, ay ,,,.! Laura (Mlt·L·7l ng makata o manga.n.gatha, ay patu.loy sa kinamulatan: ang ANGELES, ANASTACIO T. walang karapatang makapagpananatlll sa mallit na galawan • Bawa't Gabl'y May Umag:1 <MK-B-21 sablng siya ay stya na nga, Iba at makipot na durungawan. ANTONIO, JOSEFINA E. at nallba sa maraming layak sa REKLAMO. Gaya ng slnu- • Dalawang Kabayan1han ng Puso (MK·L-71 lansangang kung saan tisurln mang naggagawad ng paslya, " Bantayog (MK-BB-13) ng katauhan ay doon na. la. ... ang may-ari ng Talaang Bug- AKETA. PURIFICACION mang nllulubuga.n nr araw, Iblg haw ay hindi maitárlng makal- " Isa pang Bayanl CMK-B-301 ba ninyong mabllang sa pana~ IHIS 1!8 pagmamaktol ng mga ARCEO, LIWAYWAY A. hong walang sarill: walang kinauukulan. Kung mlnsa.n. ay ** Tao IMK-BB-6) kalbhan sa mga slnunda.n? hindi lamang pagma.maktol ang BARTOLOME, BENIAMIN A. Kung lbig nlnyong bla11angyayari kundi pagmamaktol * Mangga, Mama CMK-L-21J glng karanlwa.n.g Iayak, ka.yo na humahantong pa s.~ rcklamo, AVENIDO, ARCENIO G. na nakapaloob sa pa.n.ahong !to al rckla1non¡;: kadala:;an ¡¡y may *"'! Talaarawan r.g Isafl8 lna tMK-B-23) ng nanllllmahid na panganga.bilbil 1m p:tgkamuh1 n:; dam- BATUNGBAKAL, BRIGIDO C. lakal sa pa.n.ltlkan ... hayu kad<1ming ka.hit katanghahar¡_Ha- u Da.gong Linamnam ng Lumang Alak IMK·I-17) yo, ma.sasarlll ninyo ang mapa\ ay walang inaasam kund1 BAUTISTA, MANUEL PRINCIPE gandang kapahamakang lyan, nng slkatan ng mga b1tum. • Hara.n.a IMK·L-7) ang huwag mahango sa. lu.sak. tladtiyan, sa hahmbawa. l<i BAUTISTA, PABLO N. Ang kababaang slna.sabl ng Manggano na nagsasablng u- * lsang Dula sa Karimlan IMK-BB·6i iMng sukatang pampanltJ.kan mano·y hindi nabig-yan ng ka- BOGUSLAV, BEATRIZ G. ay wala sa pagsasabl Jamang: tarungan ang kanyang katha • Ito ang Pagasa IMK·L-71 kallangang Ipakllalang mabanang ilo"y hindi nakaabot sa eui;;TAMANTE. ANACLETO L. ba nga.., gaya n~ slna.sabl. Lusukatau. sa sukatang naghaha- ..... Ang Kanilang Sumpaan <MK-1-31 malabas Luloy ang Jbig ltagong nap ng tiyak na bagay sa lsang'. ('ARA\'ANA, NEMESIO E. madlllm na kallka:san ng nagakda. maging katha u t.\1la man, .. Panitlk !T-1-IOJ :-asabi. Datapuwa, sakallng ans Malpagpapaumanhln sa sino CAINGLET. GREGORIO f'. pagpapakilala ay mahirap <baman. Jalo pa nga sa !sang kung- ~ Sarhentong Pulpo! <MK-L-28l gay na mahirap ma'y paklld~ tawagi"y manunulat. ang pag- CRUZ, .-\LBERTO SEGISMUNDO nabangan naman nir hJnahahahangad niyang slya·y maklla- * KaLarungan at Bulaklak. IMK-L-26J rapl ay hindi naman kallaJa at matanyag sa llpunang CRUZ, FELI DE LA ngang magbllad ng kababawang pampanltikan. Bunga n1yan ay '"* Nanlinsan (MK.-L-21) karaniwan na sa mga nagpabuong katiyakang masasablng CRUZ, JOSE ESPERANZA panggap lainang. Ipalagay na natural din sa kanya ang slya•y ' lisa Lan1ang (T·l-241 abot na sa matlnong sukatang maglunggati sa paglalagpak ng ESGUERRA, JESUS s. pampanitikan at panslnlng ang 11:,p bituing plnagmimlthJan '"'"' Tagun1pay ng Isanr: Talunan !MK·l-17! lsang akda dahil lamang sa l•'-!- balana. Suball iyan, ang '"~ Ang Ibon rT-I-3J ito"y nagtataglay ng mga kaJl:;g!agpak u hindi ng mga bltu- ,, Ang Langlt \T-1-171 tangiang pampama.maraan, na i11. ay wala sa nagrereklamong * Ga.mugamo <T-I-31 l madalas ay pampaaralan, ay man·u-u-lat lamang kundl na- ESTRELLA, JOSE DAL. sukdulan na ng kababawang ~a kakayahan niya !kung may- , "' Kamanyang sa Araw ng Paggawa <'T-L-7 J maaaring sayaran ng kahlt 10001 bilang manlillkha, at la- i E\'ORA KRNESTINA c. bangkang papel na karanlwa.n.g long wala fdi nga kasi!l sa ano ' ,,,. Slnan\ba ng Kanyang Puso fMK-1.-7) ¡},ipaglalaruan ng mga musmos. na mang hangin sa i.slp, na. t•ERNANDEZ, A. Gaya ng nasabi na, hindi sakung kaya lamang nagsa.sabing '"~' Ni Kailanman 1MK-L·l4l pat sa may-ari ng Talaang mababa ang sukatan ng may- Bughaw ang mga katangtang ar! ng Talaang Bughaw ay sa- <Buklatin 53 kabilang: pahina) pampamamaraan Jamang (gapagka"t hindi nito napagkaloo- ya ng malinis na pananaga• ban ng 3 bituin ang akdang lag. katimpian o katlpiran sa 1p!nalalagay na obra maestra. pananallta,. at iba pang katangiMayroong mga tao, na kada- magpak sa sukat:i.n n!ya ang i- niya. Kallangan myang mas1- ang higit na saklaw kaysa hlnlasa·y may pagpapanggap sa yong akdal ay wafang katutu~ yahan sa mga a.kdang pinagti· di ng kaanyuanl. Ang kaJlapanunulat. na hin~i maalam ran, baklt na nga t.anggapin tlyagaang basahin at suriln, at ngan sa isang akda ay mga kamagdala ng clanut-kablguan. pang luma na nga ang suka- kung maaari'y mapaniwala siya tangiang pangkalamnan na Nabigu ka, :,a h~llmbawa. sa Lang g!namit. Kur.g mayroon ng awtor sa kadalisayan ng ka- may Jakas ng Joob at ka.kayamanunuri fmay liscnsya o wa- s!yang hindi nablgyan ng kata- totohanang lnilarawan - ang han pa ring makapagpahayag la.1 at ang obra maestra mo'y rungan rnapakalaking salita mahalag_ang pang-isiplng hina- ng mahalagang iblg sablhln ng lundl nlya klnllala. Bakit ka ilfl• iyon ay ang sarili na rln ng hanap mya sa isang katha o tu- awtor fkung mayroonl ~ ya-011~ magmamaktol. bakit magrerek..1 mW.mnuri at hindi ang sumulat la. Sa sandaling slya, na manu· pang-lsiping dahll sa url'y kalamo, at bakll tila iblg mong i~ aktlang hindi naiblgan. nuri, ay mablgo at ang mahala· sing kulay, kasing gand:: a~ kamanghingl, lamang? Ang slna- Ang manunurl, sa. kanyang ti-' ga niyang panahong iniukol .sa .'>ing bisa na rin ng katotolm~ sabl mong hlndi pagkapagblgay nutungkol. pampanitikan man pagoaoasa·y nlndl nagantimpa .. nang pangkaluluwa. ~a lyo ng katarun¡an (nang Ju- at panlahat, ay pa.nsarlll dlrt laan, siya ang higo sa may akda: PAGKAHOL SA euWAN. Ang LINGGO, HUNYO 24. 1951 11 aso, palibha~a·y hayop nga lamang na di n::liil.m su. lcara.uJwnng kahinlog na walang bait, wlka nga, ay palakahol sa buwan. Ang ganllo'y makatwlran: may pagpapalagay ang asong ;ing buwan ay kesong makakaln, at sa gayong pagkahul-kahol ay maaaring malaglag sa kanyang harap. Nguni ang aso ay aso nga lamang; may kakatwang igpaw ng lsip, kung may islp nga. Snpagka't. mlnsa'y naka11ag-umlt ng krsong ltinago ng panglnoon sa paminggalan at natlkmang rnasarap, at sa dahllang ang buwan ay tila buong kesong nakabltln, kaya lpinalaga.y na ring ang buwan ay keso, at kung kaya klnakahulan ay s:i. palagay na Jyon ay malaluglag. Saka na.n.g hindi malaf¡lag ang buwan, ang pobreug asoug si Manggano. at dahll :>a kablguang may pagkamuhi, ay payamot na nagsabi sa sarili ng ga1ito: A, keso? Walang kuwenta :111g kesong ·yang hindi ko ma· kain, .di tulad ng kesong inumlt ko sa pamlnggalan ng aklng panglnoon! Bilang leksyung moral: ga.n.yan, walang iniwan sa isa.ng hayok na aso si Manggano, si Mangganong nagpapakamatay sa karangalan, at na.ng tto'y hindi makuha sa pagkahul-ka~ hol ay nagkasiya na larnang sablh1ng umano'y walang kuwen., ta ang karangalan, at sa gayan ang sukatang klnasasampayan nito ay mababa MAGANDA UMANO KUNG SINASABI. Mayroon namang Iba na naghlhinalang rnagandang nalpahahayag ng rnay-arl ng Talaang Bughaw ang mga -~lmulaln niya sa pamlmlli, suball di naman alam kung papaano gagamltin o iaagpa.ng. kaya. se. pagsusuri. TALAAN NG KARANGALAN 1Karuglong n¡;- nasa pabina lJ) GARCIA, BASILIO RES. n Katapatan (T-B-30) JOSE, LEONILA GAT!\IAITAN * Liha.m na Walang La.¡da rMK-B-231 KAHANDING, RAFAEL * Hlnnnakil (T·L-l41 KARASIG. JOSE DO!\JINGO * Makatawa'i Makagnfü CMK-L-IOJ .t Si Melang (MK-I-241 I.AUDICO, ADRIANO P. * Ina ng Anghel (MK-I-101 *"' Ang Pag-lblg a.y Di P1unapa.tay IMK-I-l'J) "' Konsiyerto ng Pag-lblg tMK-1-24.J LIZASO, MARINO L. ~' Ointo sa. Putlkan íMK-L-'JJ .... ! Nang Dmnalaw sa Blyenan IMK-L-14) "'* Nagbakasyon ang Senyorlta CMK-L-28J LOPEZ, GAUDENCIO TOL. • Langit ng Isang Paglblg (MK-B-23) LOPEZ, JUARIO l\llJAREZ - -~ Wala kang Kapantay (MK-B-lG1 1\.1.4.KAPUGAY, EMlí..JANO '"* Matandang Dalaga tMK-L-14J -~ Hindi ako Bagay sa Iyo (MK-L-211 MARCELINO. PATROCINIO R. 0 HanaPin rno a.ng Katotohanan (fl.:K-I-3> H Salarnat na Lamang tMK-l-24J u Bantayog ng Tatlong Buhay 1MK--I-31J MARCOS. VICTOR TOLEDO "'* Pa~kuktmwari (MJ{-J-l'JJ MEDINA, BUESAVENTURA G. * Guro ~a W1k:mg P:i.mbansa <MK-L-28) MENDOZA, CL.\RO H. * Pamumugad ng Marlines tMK-L-141 MINA DEi\1ETRIO Y. " Tennessee Walt.z i_MK-1-31 l\IOJICA. ROSENDA A. ·'* Ang Unang HakOang· iMK-L-211 MONTEVERDE, WILt'REDO DE "' Pandrmgg·o ng Buhay lMK-B·9l MUNDO. CLODUALDO DEL ~ Diyosa ng Buwan <MK-1-10• ~.:. El Traidor (MK·L-141 *'=' Sumasayaw :tang May Luha sa l\fata IMK-1-17) ' Huling Liham (MK-I-24J May matuwid ang ganyang pa.gblbintang knng malpaklkllala ang gayon. Ang pagpapakllala ay pagpapatunay. Ang paghlhlnalang sinasabi lamang I NAVARRO, JOSEFIN . .\ R. *Sumpn. ni Imelda tMK-1·3) OCA.MPO, 1\1. L. :i.y hindi makapag-aalay sa kapakanang pampanitlkan. Papaano kaya rnalpahahayag ng sinuman (at sa paraang mao:i;anda pa rlnl kung hindi niya :1lam gamitln ang slmulain, o iagpang kaya ang akdang slnu'uri sa simulaing buong bisang naipahayag ng gayon at ganl- 1 long simulnln. * Duma.langin <MK-L-281 P.\GT.l_"-::>.4.NAN. JUANITO C. " Para ring Kamatayan IMK-8-DJ PINEDA. GE1\11LIANO (· Pagbabalik <MK-1-101 Magkabagay !MK-I-17) Nglpin sa Ngipin (MK-l-24l (ITUTt1LOY SA SUSUNOD NA LINGGOl liko. Kaya't sa wakas ng lahat ay yumarl :;i QUl'ZOlL ng lsan~ pnhayag bllang PAOBABALIK LOOB nlya sa kaniya.ng klna.mulatang pananarnpalataya. Ang pahayag ni Quezon ay sinulat niya sa wikang Kastila noong lka-18 ng Agosto ng 1934 at lplnadala sa pangalan ng Arsobispo Michael O'Doherty. Basahln natin ang sinulat na PAOBABALJK LOOB NI QUEZON: SA INYONG KALAKHAN: May m.ca dalawampu't limang taon na ngayon, humigit kumulang, simula nang ako'y hu• mlwalay bilang isang anak nr PananaQJ.palataya.ng KatoUko, na daU'y kinabibllangan ko da.hU Sil pagkakapagbinyag sa aldn, na katulad din naman nr ak.lng mga. magulang, na nangauna sa ak.ln, na nablbJlang din sa pananampalatayang ito. Ang aking pagkapahlwalay sa pa· nanam11alatayang siyang umakay sa ak.Jn buhat sa kamusmusan, nang aking ka.bataan. at maging nitong rnga huling taong ganap na ang aktng kaislpa.n, ay hindi lamang dabll CBuklatln ~:1 pahina 17) Pag-ibig. (Karugtong ng nasa pabina '1) lbig. "Gnano. Estela, ang kaluwalhatlang nndarama ko sa aklng Puso ngayong gumallng ka:· Napatit.!g ang kanyang magagandang mga mata sa aklng mukha. Hindi ko naa.nag-a.g sa k.anyang· pagkakanglt.I :mg anumang pagdaramda.m o pagkaknroon kaya ng anumang hiwalig sa aking sinabi. Ngunl~ batid kong nakakita ako ng 1sanr. liwanag. 00, isang liwanag na di ko pinagkamalan. nguni't yao'y labls kong plnag• takhan npang limit kong maalala. Kinabig ni Rnmon ang manlbela. Lumiko sila sa kanang daan. -Napuna mo ba, Milo, ang pagkakasanga ng daang atlng tinahak? Muling napatitig sa mukha ni Ramon si Milo. Tatangu-ta1 ngo pa ang ulo nito. , -E, sa binaba-haba ba na¡ man ng panahong yaong nag- patamis nang nagpatamis sa inyong pagsnsama ay hindi ka g~~~;in:1!:ahng;~~1(a~~sa~ªc~~ Mafiim · an~a:=~~~gbali~k:~n n~ª~~ez~~ ~~~?1~n:i~nfu¡~a::~:~~~~~ln ~; siya namang tuloo, Jalo na. para (Karugtong ng nasa pah. 101 sa pananampalat:Lyang Katollko hindi mo man lamang nasabi sa karamihan ng mga manunu- ay naisakatuparan dahil sa la- ang. "iniiblg kita, Estela"? lat sa wikang pambansaJ hindl ka¡:-itingan, u1•ang rnai.sa-ayos ging pagdalaw sa kaniya ng -Kami nga'y nagpatuloy. sa !to dahilan upang masabi Oa- ang mga sigalo~ sa di pa.gka"3:- Arsoblspong si Mons._Michael O' pagtitinginang napakadakila, - ?1angJ ng balana, lalo na. ng unawaan sa akmg mga 1nadb1· Doherty na ang lagmg napag- mulin!!," pagpapatuloy ni Milo rnanr. awtor, na ang may-an ng ka at nang upang sa bagay na uusapan nila ay ang nauukol sa na higlt na masasablng pagdu1 Talaang Bughaw, katulad niya, ito ay patawarin ako ng Diyos Dogma o mga Aral ng Katoll- rugtong sa pagsasalaysay kaysa. ay hindi pa nakasasapit, dahll at ng mga ta<i. sismo, gayundin ang lagin~ sa isang tugon sa katanungar1 !amang sa Hong huli'y tumang- Maynila, ika-29 ng Disyembre, pag-amukl sa kaniya. ng ka.ni- ng kasama. --sa bawa't sagllt =:ing tumunghay sa mababanl!I 1896 yang maybahay at mga anak: kinalalagyan ng una. (XJ JOSE RIZAL na pawang masusugld na Kato· IBuklatin sa pahina 15) 12 MAGASIN NG BAGONG BUHAY David T. Mam.aril. at '·Ang Orasan, ang Tao a~ ang Panah1.m" ni Vito C. ~autos. , ' SlbUYM na mura· nam::in a ng ··Ako'y M:i.kabago' nl Rullno Al~jandro :i.t :i.ng "Dlw:mg Kayum::ingri" ni Narciso ~- ~eyes - m::i.lambot, pino't m:i.Ullit nguni't maangh:l.ng at sum1slg1d sa di· MGA PILING SANA YSA Y Tinipon ni Ale,iandro G. Abadill<t Inilathal a ng Inang Wika Publishing Co., 1950 xvii-211p. Sinulot ni CRISTINA C. EBREO la't !~~~%1,~"Siste Nito" ni Macaría Pineda at. "Sa Pagllllh.l" ~ Alfredo s Enrlqucz ::i.y pinaghating buong bulaklak ng cauliflower. Palibhasa'y lisang buko kung kaya't pag-ugpungln mo'b husto magkatulad. Kung paanong ang cauliflower ay tampok ng repolYo at mula sn puno nllo aI'.g taglay na .Unamnam ay gayon din ang da.lawang sanaysay na nabangglt na hltlk sa kasayah&l\ _ knsayahang nag·uugat sa tunay na karanasan sa. buhay. subuko.ng aliAfl.n ng 1.s::a. ma n Jamang sangka.p anr Uapauy a b ito'y ma:Hib::i ng lasa, maglging k11lang sa tamls at sara~. Oa· y'undh1 naman ang aklat ni Alej11.ndro O. Abadllla. pa&lta. t b8:'" .,,,a•t 1so. .~a mga sanaysay na kasama. rito ay may sarlllnr kat.a.• nglanr. kanyang-kanya 13.m~lt na di maaa.rlne tumba.san ne (P. ng P.: Ang sumusuncid na pagsusur ing-aklat SA katipunan ng mga sanaysay na inihanda ni Alejal"1"· dro G.•Abadilla ay sinulat bilang assipment sa kla· ~eng Pamumunang Pangpanitikan [Literary Critic· ism] sa ilalim ni Propcsor Teodoro A . A ¡:oncillo ng Far Easlern Univcr~ity.) Jban:a s;~~~;~·g kabuuo.n. n.ng Mra Plling S•n111s•1 o.y lr:akang· gata ng Taco.lag at ts::a.psuy ng Intslk at misa. b3.bas& ang pt.JPW ng lutulng ll':o.nlbne n::ils. .. PILI s::a mg;t pili. o.n~ m¡r.1 sanay.io.y s.a nll:la~·ko.Upunang ito·y siya n:rng ll':akanggo.ta ng ating Pnnltlkan sa. pa.n.:Lhon ng kan.yang pamlUuu\aklak a.t po.gkasulong." Sa pambungad n:i mga salltang ito ng llmbago.ng Inang WI· ka bilang pagpapakllala sa nklat ni Al~j:mdro O. Abad.Jlla. :i.y ipln:i.hayag nnnc buong lin.i.w nt akmo.ng-akma. nng tuno.y rus kaha.Jaga.han ng b~nva't ~anayso.y at patl ng aldat, sa 11':..a.nyanf kabuut.n. sa pagkakab:mgglt. ne imlil:me "kakanggata'· b\lang Patho.· harnblng, bl¡::lang papnsok sa lslpan ne mllmbab:wl a ne lsa rtng url ng pagk::Lln¡ llagamo.'t nallba - n url at 1>:i 1a.sa - ay mo.· S:Lsa.blng k3slngs.11·ap no. rtn n1 ka.knnggn.ta., .ll:ung hincll m.a.n na-' kahlhleit. llo"y ang pinakatainpok. sa lutulng JntsUt, n.ne tsap.suy. Ang "'Ak.o"y Isang· '11nlg"' ni Oenovev:i D. Edroza. ay at.n.y - lsanr plrasong lamn.n, ma.itlm, ma;Ugas, ngunl't. roa.lasa, mall· namnom a.t naetata¡ lay ng mahalagang sang.ll:ap na lunas sn. ta· ong sakim, malmbutln, at n1::i.pagsam::i.ntala. Kung p&.anong ang tsapsuy ay llnaJa.Jmk:IUl ng rng:i. plra-plr:isoni:: manok upang tumlngka.d ang lasa n.y ea:Yonciln :ang ak· lat sa. pagkakasama ng "Si Rizal ang Sagisag" ni Eleuterto P. Foja.s na n::i.glalahad rig mga katanglan ng aUng b:i.yanlng Rl· zal, mga katanglang ayon sa k~nya'y "sagt.sag ng i.:lkas, pagka .. ka.isa, ka.Ubayan ng loob, pagpapa.ka.saklt a.t lcabayanlhan", ng ·•5¡ Ellas sa Nobela ni Rizal" ni Teod.oro A. Agonclllo, ma.suslng sanaysay na buong IJnaw na nagpapakllala sa U.tauhan ni EIJa.s nr Noli Me Tanrere, a.t ::i.yon sa. may.akda'y nagkatawang-tao ka.y Boni(::i.clo mo.tapos panr.arapln nl Rizal paeka't slya.nc ka.ti· punan ng lahat ng katangiane hlnangad nito na. maglng totoo. Ang dalawang sanaysay na lto ay ma.y llnamnam ng laman ne isan: dumala:a ng manak, maJambot at tacos pa.U sa. buto ang· las:i.. Ang sanays::i.y na "Ang Panunurtng Pampanltikan" ni Juan C. Laya na tumutukoy sa mga kapamaraanan ng t::i.gasurl upang magkaroon ng lsa ng pamumun::.ng tapat, walang kl.llng at ma· husay na tagapagpallwanag ng tuna.y na layon at dlwa ng ke.thang p:i.mpanHJkan, at "Ang Panitlkan ay Ka.$.lnlaya ng Buhay" ni Cornelio S. Rl'yes, sanaysny na twnat:üa.kay sa ··katapatan sa. i;lnlng ng isang alagad ng panulat," ay may sar:i.p ng manok na lnahln. Ang hlniwa·hiwang karneng kasama ng Tnanok sa pagpapa· tingkad ng lasa ay nasa ••fangangarap" ni Brigido C. Bntungbaka.I, .. Alaala ng Isang Taglagas" ni Pedro S. D:i.ndan, at ng •·Pang:uap ng Kabat.aan·· nl Pablo R. Glorioso. Ang .. Naunslyamlng Pag-a9a" ni Gemlllano Pineda a.y tu· matayong pinakahlpon, nag·llsang url sa lutuing as.3. mo·y nagdara.mdam sa kanyang pa¡.Jisa na tulad nl'" p:igkakapukaw ng may-a.kda sa hlmig ng Love .and De•oUon. Sa mga gulay-gulay na sangkap, :m g repoJyong Bagyo - lungtlan al malutong - ay binubuhay ng "Tagalurin Mo" ni Sllvina C. Laya, ni:: ··Ang Florante sa Ating Panitlkan" ni Trinidad Tanosa. Subido al n~ '"Ako •ng Dalgdiit: ni Ab::i.dllla" ni Clodual· do del Mundo. Sa katauhan ng patola ay maihahanay ang "Ang Kaka.mbal ng Llgaya" ni Maria Luna Lopez at "Pag-llsa" ni Llna Flor. Gumaganap ng tungkulin ng petsay ang "Sa Pagsllang r.g Buhay" ni Liwayway Arceo, '"Durungawan" ni Manuel P. Bau· lista, '·Maktsindi nga Po, Pare" ni Teo. S. Baylen, at ang "Pag. utu.san, ang Pangalan Ko'y" ni Mabinl Rey. Centeno. Sa habitsuwl'Jas, maplpili ang "Ang PacpupulJs·Trapiko a.y Jsang Sining·• ni Epifanlo o. Matute, "PnctlSJnr nr Kall.kasan" n1 LINGGO, HUN\'O 24, 1951 --oOo--Gamitin ang inyong landas sa himpapawid • • • PHILIPPtnE AIR LIDES -d .••.. •.••. erieut-St•r:' 1 13 Nang Magdaan Ang Daluyong (Karugtonr nr nasa pab. 9) Iang tglnagayak kundl patJ sa malalayong lalawlgan ay naghahanda na rln sUfl.. Kung manghahawak sa mga balita ay malpalalagay na tlnatangka nUang sa Pllipinas ay mag-ubos l"'S ka~a Sinasablng may 5,000 raw na piloto sa aeroplano ang nangarinto yan, ay kanHan¡; ma1pak1!.a na kun...: n:1pa11lol mans minsan ay ngayon, bagay na matkapaghihlnuhang marnmi ang kanyang nahindl nr11nan rn:\:wrin~ ululm sa tu\\ i na. Dapat ilayo '.l:lg ma- kahanda rltong mga sasakyan sa hhnpapawid, na isasagupa sa mamayan su pook na ilal;1ban ng lrnkbon¡;- dayuhan. lhanda ang kaaway na daritlng at sinasabi pa rln na ang mangangasiwa ng mga. kabayanang kalaplt ng May11ila o ung malal<1wak na labasan paglaban dito ay hindi ang Hukbong katihan, kundi ang Hukbong nito upang siyang maU¡;ilan muna ng mga walang klnalaman sa dagat. labanang nalalapit at. llo'y :;a lalong mndalh1g panahon sapa~- Kung sa mga unang araw na lto ng Mayo ng l!J4.4 ay daraka't ang walang-likat na kHus:in n~ mga nan<layuhan dlto ay tlng nga sa Plllplnas ang kanllang pinaghahandaang kalaban, ay nagpapatotoong may naaamoy na sila sa hanglng nllalangap. aabutang hindi tapos ang kanllang mga paggagayak at maging Ang pagwawalan¡;-baha\a n~ mga plnuno, ang tila klnuku- dlto sa Maynlla at sa mga lalawlgan man, ay mabibigo ang kanlsa nllang kapabayaé.n na Jalo namang lnllulubha ng sugat sa. lang na.Is at pag-asang mapaklnabangang puspos ang mga tangpuso ng ba}•é.n, ay nagblbigay buhiy tuloy sa hlnalang kaya gulang Jplnagagawa. Hindi sapagka't walang naipapayarl kundi marahil glniglplt ang mama.mayan, na sadyang lbig ngang ma- ang kakulangan sa taong gagawa ay lklnaaantalang di ano laplkot at mapagltna sa magsislpaglaban, ay upang masa.manta.la mang ng pagkatapos ng kanllang mga panukala. Sa bawa't pook ng nagmamatapó.ng na hukbo ang pigpapakundangan ng mag- na lnlhahanda, ang klnakallanga'y llbu-llbong bislg at ang blslg slslratln¡; sa mga daratm\.ng hindi kalaban, sa labang pataksll ay wala, mallap at Iumalayo. Ang sumusunod na talaan ng ka.gaya ng kanyang klnamihasnan at pinagkunan ng lplnagmama- nllang hlnlhlnglng manggagawa ay slya nang magbabalita ng lak.lng mga tagumpay. ka.halagaban ng kanllang mga lblg lpagawa at ng pagmamadali Maaarlng sablhin, na sa lsang dlgmaan ang lahat ng kapa- namang malpatapos na Jahat sa Joob n¡; Jalong madalln11: panaraana'y dapat na gamitln upang makalamang sa kaaway: ngunl'l bon. kung ang paraan nama'y llnsll ay hindi lplnagkakapurl bagkus 1p1naglglng aba at hamak ng lllong nagsagawa. Nanlnlwala akong ang nagbalak man ng "magandang pangarap" na "Malaking Lupalop ng Sangkasaganaan sa Sllangang Asya'°, ay masusuklam din at mandldlrl, kung maklta nang ang kanyang "pangarap" ay lblg buhayln sa pamanrngitan ng nakapanglngllabot na mga kataksllan. Mapallgtas nawi ang Maynila. ang maningnlng na putong ng magandani; Perlas ng Sllangan, i;a kapanganyayaang lglnayak sa kanya ng nagpapanggap na kalblgan daw at kapatld. Ang kanyang kabaong ay nakahanda na, kulang na lamang nni; hukay na pagbabaunan. LALO PANO NAGKAKALAYO Patuloy ang Hukbong Hapon sa paghahanda, na anlmo'y napatataopo na ang kaaway. At hindi lamang ang Maynlla ang kanl14 Ang Hukbong katihan ay nangani;allangan ng: 5,000 manggai;awa sa Maynl\a 500 sa Batangan 4,500 i;a Kapampangan 500 i;a Sambale.s 1,000 .sa La Unlon 1,000 sa Tarlak 1,500 sa Bukldnon 2,000 sa Mlsamls Oriental 4,000 i;a Dabaw May balltang hull, na ~11 Oabaw an~ kinakailangan na ay 14,000 tao. Ang Hukboni; dagat naman ay nangangailangan ng: 1.500 manggagawa sa Palanyag, Maynlla 1,500 sa Las Plñas 1,400 sa Batangan, Batangan 1,000 sa Legaspl 1,500 .sa Bulan, Sorsogon 1,200 sa Sebu, Sebu '100 sa Takloban, Leytc 1,500 sa Ormoc, Leyte 3,000 sa Daba\\', Dabaw 800 sa Buwangan, Kotabato 900 sa Samboanga, Samboanga Bukod sa hlnlhlnglng ito, ay mayroon pa ring kinakailangau ang Hukbong katlhan sa mga sumusunod na pook: Sa Blgan, llokos Sur 1,500 sa Aparri, Kagayan 1,000 sa Tugegaraw, Ka.gayan 700 sa Llngayen, Pangasinan 300 sa Kabanatuan, N. Ecija 1,000 sa Muñoz, N, Ecija 200 sa Mabalakat, Kapampangan eoo sa Kalookan, Maynila 6.000 sa Balara. nayong klnalalagyan ng padaluyan ng tubi:; sa Maynila 500 sa Marlklna, Rizal 500 sa Malabon. Rizal 1,500 sa Lamao, Bataan 600 sa Lipa, Batangan 1,000 sa Malvar, Batangan 2,000 sa Iloilo, lunsod 2,000 ¡,a Kapis, Kapis 2,000 sa Sebu, lunsod 1,000 sa Buluan, Sebu 1,000 sa Victoria at Talisay, Negro~ Occidental 5.000 sa Binalbagan at Hlnigaran, Negros Occidental 5,000 sa San Carlos. Negros Occidental 2,000 sa Takloban. Leyte 10,000 sa Kalbayog, Samar 1,500 fB111datln sa pa.hlna 18) MAGASIN NG BAGONG DUHAi Pag-ibig ... (Karu¡tonr ng: oasa pab. 12) :iy al33l:t ko s!}':l. Anum:m ang 1~:iaka1~ kong m rE:i!l:it~i;: kas1yanau niv:i ~ :; !)[,1i;i!;i 1 . knn1 in:'l.ifü\}.J '.. i 'ih b'.1~;, !:.!":'. ;, .lUlíla•i'~ k C1!ij · . ·:t10W :r'.ét•ll.l!' .. l!;!.·., ¡.·.G s:. k1u;:a a}' ;_,,., ;1;;.11g mala.kiug• ~~~¡~~~·~~11ili;··~a -~~~~a1~~~h~i:: klt din nang mariln ang mga mau. nJ Miio. n¡::uni't hindi sa. malakas na ha.ni:tni; tila l~na­ '>aboy ~l kanlla.ng mu"ha, kundl sa kumiklrot na damd3.mihli: t.um:1.t.ai::o~ sa nl!!::l hlmayma.y ni:: :Ca.ll)'.l.!1:·- ,,.1•:-<). ·-Milo_. -:lnf! linig ni Ra ... mon ay t.i/:\ k::id:.igU rin{:' naiwa.n s:i kanilan¡:; dinaanan, - hindi ko in:.knla. nguni't. bisa.hin mn <1ng !'-•11a\. na ito. " .. . Milo Bel.monte :lD&' pancabn nr labkin1t yaonr ang ta.kbo ng k.anila.llt; ~k nans una ay in:akala llonr yan. Dahan-d:l.h:ui na rlng na;, naittoturln: sa ak.ini:- paranr anrat 3.l'll: p.,i.."l. ni ftam(ln sa r-;· isani: kapatid. Ng:uni't s:i. ka- solina. N¡rnni't t ila h indi 7'....:.! blla ni; lcanyan¡: ra~lat.:)rat ni¡; :i.y hindi it.O Jum:ngon , ::.'\:~~c~in ~¡ti~~,a~;~~J;:~:; ;:,¡~~~~~~n ... k:.o !<a iyonc > "lMitulurilll':' i<o At sa. maluri~kot u .,. p-.ig-'J~., pa ring isan_.:- lapat. n:!. kaihi- ni Ramcn kay J;.-.;h.l :iy :L''H! unti ring nagvrn.wak! ~ni! il:11.T1 fyo, yang labi sa m:uilng pagltal:: EsUia kagat, nang cf:i.t\:?.n-dah:ui~ ¡¡ -Ramon. . wanagin . ng isang n~U en;· Unti-unti nang butnabagal! mukha ni Milo: CU ra!,atan !l.::! aklng µusv, ng puso kong umiblg a1. nagnana1s ¡;,l man_ atillng umiibig .. Napaillng na muli si Ramon. 1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Hindl anc dating. pag-lling ng ulong nagpapak!lala ng pagkaha.bag o dtli kaya·y pagkaawa sa. ka.sama. Ang UJng na yaon ay may hlwatig ng pagkakaunawa a lsang ncayon laman~ nata.n111ap na katotobanu. Anll lu.nyang noo ay matagal na napakunot. -At .. . -napalunok pa muna ng laway si Milo. Napatun10. Tlnanaw slya ni Ramon, at ang tltlg nito ay Ula umangat sa pandamdam ng nakatungo. -Sa ganlto nagwakas ang tsang pangarap na ang klnah9.ngganan ay pinipllit lamd..,g ngayong parUwalaan ng aking puso . -Hindi kita maunawaan .. Ano·1.g na ngyarl? -Dumating anr. araw ... ang sandallng yaong hindi ko na matils ang malabls na pach.ihirap. Naa:tapat ako sa kanya ... at ang pagtatapat kong yaon ay tuman1?i:aP n1 lsang pagut3pat na katugunan. Matagal nan1: nllkatapo& si Mllo sa pa¡sasalay.5ay. Anl kahuli-hulihang mga katagan¡ pabuntong-hlnlngaog pumulas. sa mga Jab1 ay nadama. rm m Ramong nagpaklrot sa kanyang ::~:a~~g d~~:~:°!·!~~~~ yang kalagayan, ang kanyar.g budhj, Ngunl't ang damdamtn,· dlng yaon ang sa wakas ay llt!.• kapagoakar.at nang m·uiin S<', kanyang mga labl, ... pagka~:a­ gat-lablng hlnd.l napawl maglng sa pagkakatapong mull ng lsansr maltmgkot na sulyap kay Miio. -Aywan ko, - ana: mullnr pagbubuka ne m1a labl ni MIio na udyok nang bum.abaga.bag na damdamln, hindi nr pagnanals na magsallta. -Oo, aywan ko nea. ngunl't labls kong plnakadamdam· ang lnlwan1 sugat sa aking puso. Bukas . .. -at sa pagsulyap sa kalblgan ay nagtama ang kanllang mga tltlg, -bukas ay aalls ako. Nagpaalam na a ko sa at ine: oinuno. Nals ko mun9.ng mamahlnga nang mga dal:'lwang buwan sa lalawigan ng :i king lolo. Dumlin ang tapak ni Ramon sa gasolina. An¡: pagkakagat sa l:illi :iy nahl¡;it pa sa ro~e-~\b'.!.d Df! li:'.ISakyan. Ang damuhan. ar¡? m~a pur.on¡:-kahoy. :it m:icin~ a ng maputlng lansan¡ang k:inllang kinakabarap ay n:igl'1 .. isanc- m::r.1,,Hng bahang ma· bilis n::i mabills sa pa¡salunga 5a kan:yan: mga mata. NapaplNaito ang sa araw! .. Laging magugunila ng bawa't isa. Bilang bahagi ng kasayahan, magdu1ot ng SAN MlGUEt.: PALE PJLSEN - isang maaJamat na sagisag ng mabuting pagtanggnp ng Pilipinas. Arig tunay na dakllai1g erbesa11g fto ay ílt7iatagu11od ng anfm nc1 pu't wcmg tcw11 ng alamf!t at kara1;asan sa pagr¡awa ng alak. GINAWJ\ AT ISINJ\BOTELYA NG SAN MIGUEL BKEWlmY PAHALA.NG l. Ibiyak 6. But.i 10. Sulsi. 14. Ama.. (da.sal/ 15. Ka.yong panali sa sugat 16 Sintv :¡ Ginapas JS Hudyatan sa µagtatago !9 Luto sa pata :JO Hinto -· Hinagls 23 Kainan sa paslalakbay lhuling panUgJ 23 Sakbat na tungkod :.!6 Bahagi ng baro 30 Pagkaing malutong nang pantlgl 31. :-<"ihkhang may pakpak 3~ P:;.ngha\\i ng duml 34 Dulo ng daliri 38. Linamnam 39 Alak 40. Supil " Katagang panuro 42 Bangka ng esk.imo 44. Maga ... Samahan ClnJklianJ 46. Ibabawan ~· Dakong lnaarok 53. Turna! (huUng pantig¡ 54. Dlnaluhong 57. Partto 1 1 26. Banal na garnpanin ng Panlinggong PALAISIPAN ng BAGONG BUHAY ,','.· ~~. Pangalang babae 29. Langhap ,f\ 4r ~7 30. ~:"1~ºt=- plDaghabl.llnan } N 33. ~~~~ l r klnaltas ang hulln!I ~-Jc!-'-j,ri'll"-tL1-+,.-~!',.-J~¡_L-+--'-_.¡;:,'4-_j:i..LL--l.'..CCJ 1 ~: ~:!~::ikt~h:U~~g ~+;~7;+.f:- /-i),i-+.íi;Lb,J;'::1f-4-{jj#,4,~.L.jb?-./-'=!~'-H 36 . ~~~~S:nª~ºa ~i~~:sama nf ~'i.;:'4!'74':1--J-'C-~~"li~f'.41'.LfAL-J,..,.,l;;..,b.,..,h,[,.!J 1 ;; . !~~~~n~-k~";;r~~g p~~:;:: f,!:'+1:c.p-'-f"'-.j~~-t"'+,t~:>.-1Lf;;t~~i*.:L4,~ 1 43. r~~~la.nggalang liniklian 1 45. Kopra. (hullng pantlgJ t><;-i':-t'-t-:-1'.LLW#'+:'-+';-+~ift'.'+1'+''-+-"'+.>.W l 47. Dlnadahunan ng nlyog 48. Is!kad. F,;-T,1-t';:;-f-;+17?~~-H';-f.!:k-f.~ig,,f.fly.':14-'4~/49. ::~uyong dumi ng kata17Z+?#.7*~"""1-"--ft4;;..,!J,,..-J-il...l""'iL-l.i:4'~nJ l 50. Magandang pangalang baba• ~'jé.L~"4,;LL¡.1"-µJ.if;~'L¡.,;..,l;~f-t-.j..'.1--IJi.,/.,',',kli,J 1 51. Panglnglblg: ¡.;::,~+4'"--+?<-f!-1--h".4-'~~~~j.-"---f?:4;~'.'Ldl52. :~agl.ng !baba ng kata55. Tlnlk ng kawayan ~t--t'::+"--tml.toi+"-+:;+4~~+.g_µL!-''--l--'-H s6. Hau 58. Iyon din l;i'c--t'---t'"--t"-1W,r.f'-l-"'-+'-'.4-'-'-!~µ.1_µ:4.L4-il+...l..LI 1 59. Bayang rnay gusot dahil sa Iangts /*--t';~t-+','-i7'77~+':+o.+H-JW,IJ:-~Cf-:!:+u,.+.+1 I 60. Panimplang soya. 61. Gusto 62. Panukoy sa mara.mi 63. Ka.sangkapa.ng pa.nllnang M. Paa ng baboy 65. Daklp 66. Walang buhay 67. Kagyat na pagkuha 3. Slnga.w ng kalum.aan 4. Mlnasdan 5. Nlyugyog 8. Salok TINGNAN AN«l TUGON SA SUSUNOD NA LINGGO 7. Sangay ng pamallalaang ~iiiiiiii iblg buhaytn 8 Lasang-alat 68. Bibi ,..__T_E_O_T_l_C_O_C_L_IN-IC- 69. Itlm na anyo 9. Asukal 10. Bwnbong 11 Taga-Arabya UIUNAAY DISTUP.BANc:a GENERAL SUk(;U.Y .V.·RAY SERVICM PABABA 12. Katagang panuk.so t~ t.::) s~ Taridu1 l. Kam.kam 13. llaga.y sa nJngas 2. Inseltto sa balahlbo ng ha.- 22. Itlog na may slslw lhuling T6 1t1~ H::> c:ai.o._.~·· ii~~k) (klnaltas ang bullng pantlg) 24 Departamento (lnlkllan) • LIWAYWAY • SUNSET Gawo "!I m90 Pjfipitto para MI mto Plllplno PHILIPPINE MATCH CO., LTD. ,.... .. ...... . ~ ....... -, Mga nanalo sa PALAISIPAN noong Hunyo 10 1 Bb. Sofronia P. Caeto--CADP Nasugbu, Batangas 2. Socorro Mendoza Cornel-Candelarla, Quezon 3 Bienvenido T. Belen-512 Azcarraga, Maynlla 4 Marita Jgnacio--488-B Jose Rizal, Sto. Niño, Marlklna Myrna Florendo-216 Pepln, Sa.mpalok, MaynJla Magslsltangga.p slla ng tlgalawang buwa.ng walaDg baya.d na .suskrlpslyon ng Pa.nllnggo ng BAGONG BUHAY. Ipadala ang lahat ng sa.got, sa: PALAISIPAN, Magaslll llg BAGONG BUBAY, 920 Lepantoo·Sampa.lok, Maiynl)a. (Ang rnga lpadadalang sagot na wala sa pangalan ng PALAISIPAN ay hindi pahahalaga.han. • Ang rnga nanalo ne.. sa PALA· lSIPAN na wala pang tatlong buwan ang nakallllpas ma.gbuhat nang rnalathala ang rnga pangalan ay hindi rnaáarlng pa.pana· luning rnuli.l MAGASIN NG BAGONG BUHAY Matiim. Ml~nri 1lahil sa :1ki11::: m¡:a ~i- niy<111¡;: katakha11 na ali.~in '<a An!!: (Karugtnng ng nasa pah. lZ) 11:1"1 upa11¡.: aku'\· mai;:'\amo n¡;: akin :1111: 11ah;u1¡:·;:il ua p:ii:su- nialiitn ~11i¡ ~\tf ~\;;~~;l:·i~f f ~; f !~~!~~~~:·f !;~;~ ~~.::::::t:· ~:nr:!i~~k~~~:~:!ª:i11~, :~: =-.•••••••••••••••••••••••••• aral ng K.atolistsmo. Sa loob nang nabanggit na dalawampu't limang taon, ako'y walani;:- inaangking anupamang pananampalataya. Sa boong pagdaramdam (bakit hindi ko sasa.bihin nang ti-· yak). taglay ang malabls na kahihiyan, h>inagtatapat ko na sa Joob nr mahabang panahoni:ito. hal<>'l nalimutan k11 at1g' aking Oiyos. kung hindi man lubusang ako'y nawalan ng pa - niniwala "':l Kaniya, bagama"t SiTa. s:i Kaniyani;:- labis na kabutihan at awa. a:v patuloy na' na!fdudulot sa akin ng mga bi- 1 yaya. Bilani; isang Mason. naniniwala ako sa tuntunin na ang lahat ne: pananampalataya ay magkakatulad. at dahil diyan. ang isang tao ay makapagaane-kin ne- anuman~ JlallanampalataTa su~og sa kalooban niya. Baeama't an¡::- akine pagka-Mason ª" lub11san,i::- nagpa· hiwala~· sa akin sa pananampa· latayane: Katoliko, gayon ma'y pinili kong magtamo ni:- mga ara! ng Katolisismo. bilang pag-tatangi ko sa pananampalata~·ang íto kaysa iban!!; pananampalataya, sapa,i::-ka't ito an,i::- si:van" pinananali,e-an ng: aking kabiy~k ng dibdib at ng aking mga anak kun1: maipablhintulot na ito'y taglayin kong muli Sa ngayo'y nahahanda na ako upang muling-pumasok sa dating Simbahan at maalab an, aking pagnanais na ako'y mulini:- matangll:'ªP sa sinapupunan nito. Nais kong ako'y muling maginir Katoliko. upa.ng mabuhay at mamalagi ako sa aking paniniwaJa. Ito ang aking panalangin sa Diyos at boong kapakumbabaang inaasahan ko. na Siya, sa Kaniyang waJ11n~ hanggang pagkahabag, ay ipagk.akaloob sa akin ito. Tlnatalikuran ko ang Maso· neria at tatalikuran ko ito magpakailan pa man, hindi lamang sapagka't ito ang pangunahinit kinakallangan sa bani:Katoliko, kundi sapa.gka't ang paniniwalang pang-pananampalataya na sa ngayo'y a.king niyayakap, ay tahasang sumasalungat sa iba't ibang si1D,J1laing Masoniko. Dahil sa. mga pabayag na ito, isinasamo ko sa. Arsobispo ng J\.Iaynila na allsin sa akin ang pang-pananampalatayang pagAng pinalamig sa yelong Coca-Cofa ay naso lahat ng dako 1 O J. """'.'" '" '" '"" ., mc1111¡ paruc111 CllHJ dn/cw nng tatak m¡ ii1u {1111¡ l:11h11/1u1u11 MAY PAHINTLLO'f MAGSABOTELYA $an 1Jlliguel fjrcwery WALAN G KA H AMBI N G S A E S PANYA Ang hiyai; na nasa lara~an ay ~ng "Dakilang Kuwinlas" n~ Orden ni 1s:1bela. arig Katohko, na mlhandog sa Pangulong Qui rino ni HcnNal Eduardo Oallarza sa ngalan ng pa~ahaJaan n!ll Espanya An¡; k11wintas na lyan ay malluturlng na isa nang ka .. yam:i.n:rn ng sinomang ma::;mamay-arl. "Prinsipe Amante Sa Rubitanya" (Karucton1 ne nasa pahlna U upang pahirapan at E:awlng pangit an~ mukha. Up~ng maiJi,t::i¡; lam::i.ng si Elena, nagkunwarl si Prlnslpe Aman te na may pagibi11: din kay Prlnsesa oarrah ... Suball't b~g~ .n~anap an11: kanilang pa11:-iisang-dlbdlb. ang Prinslpe ay p1mg1I b1\ang lsang bllangp:o sa Joob ng palasyo. Samantala. nabatid ni Duke Jorda kun11: ano an~ laman na: kahilan11: Pf"lus. Nafa.man rin _ni~·a na ang pa~-an11:kln ni Darrah :-;a k:i.pangyarihan ~a trono ay kahimthinala at n_iaaarlng pawal:ln ng: bi~a no:: mo?:l k:ilihay::i.nf!: nai;a loob n¡i:_kah1ta. . Nan!!'. lum:i<'n. 1iah1.1n~·::ic: n:i anc: kap:'lt.1d na hinahanap m Prin~i;il' .i.1:.1 111.• .,_,. dili iba k11nrli ~• H:irine Clo•ii;. anl! Harlng wal~nz k'>:>:.,1-.:v:-ori~an 1'~'"~"-t :)in:il •:ii::iila·.1.• lamanc: ne: kapan~~·t1ri~~:~:~ir;,;;,~1~~;·'¡~;~·~·.i~:l!::"-~-~n1:rnnMn .i;jna Hari~~ C\l')vb at D11kr J orrl:i. al n:l~U!:alan n:mlt' mnh1.bha ::inl': Han. Nal~1rnuan :o;ivn 11i Prin.~iPt Anl:lnt". al nnlaitut:in n~ hininea sa b1siE; ni! k;p:itid. rn:>t:l:Yis mnl!p:ikila\a. . Upane hindi maibunya.g anE; linim, ibinilanll.'.~0 ni Prlnsesa oarrnh ,¡¡ Ouke Jorda. Sa kabilang dako"y nakatakas si Prinsipe Amante nl lbinunya11: sa bayan ang mga n angvar l at ang katoto· h:inan. Snnngka't mlnamahal nR mRa tao ane: :vumaong hari at n:monoot ka:v Da rrah. :o1ila"v na~s!pall.'.hlmagsik. Nakatakas din si Jonia al linlpon ane: kanyantt: mga tauhan upang maltipa¡?:laban kAv O:lrrah Sa p,ui:.<:i~al!UPaan ay nanlkot si Prlnsesa Darrah. at dnawn n;,·nn~ k:.J:,~:'le si Prinsesa Elena upane: d i slva mabiha!:l:. Oinafa n i\':: anr: P :-!Nt':o\:'I !;ay J')nke Jor<la at Hnamu'lot ane: kalooban nit huli 11.n:rn•• r•1mnnl~ na :-;a kan~·:i .. At na2tae:umpay naman an1 kanv:lnP l;a1 ·.<>:ad. Ne unn n:mg m!l,'.:'I sandallne: lvnn av dumatlne: si Prlnsipe Am:>nte. ~·:i•<;•mn nnl!'. ki1.nvang mita tnuhan at an R ml!'a kapana· lil': ne na•:i.winc: Hari. Nangunf?un:l sa nane kat ¡;¡ Abad. Nanii: m:ilt.it<t :i·•~! .~nntU~111Nd na rñga kaawav. ttnnunnn ni Darrah n~ O~IMaw ~; Fl•·na nt hinalnanJ! papabvin niya ito kunR patuloy n:i !:il:ipit - · i n:'I Prin.~in" Amante. Suhali't naitulak slva ni Lini at 11.iilnf! ;~:.,. n·• ~·.--.p:11i:i n F.lPni1.. Sumunod anc: nakahihindik na la - b:ir: ~•n . "l'::}:i,.:;:;:., , .. ,·imn si F.lena kav Darr::ih. si Prinsloe Amante kw JJ11il:- 1. ... 1:i . ·o:. < : ,•\hP. rl kay Mf'lak. a n~ Unyrnl.e ni Duke .'nrdn ~.';;'! ·., •1·i nw, mi!~. 1»• nchihimn::osik. M11\ine: na!!kalaoit sir.a r i 1r~,,.·:i f ;, 11:' .~ 1 p,.; 11.~i 1•r A?Tl;"tnte. at nn"!. Rubltanya :iy nabalik 1\.1 l ~" ~I: \·· l•:o•: í PI! Sl'\'illa 111 ·11.· ~11<:"'.• pa!v:t?n:•hin:· 1:111t1nn ne k:isnv!<nyan ay pamul i r.~ ;ia"' . ··: :t rH 1 11w.dh:1ti ~ t k:l H~:i vahan ! NHg Magnan Ang Daluyt119 Otaruct.oDt •e oaa p&bla.a lU Sa t;,i.Jaang hawak ko, na plna1kunan n1 ganJton1 mira ulot, ay ipiuallllwanag na hl.ndi madallan a ng pangang.Uangan ng mga manggagawa sa Malabon, Rizal; sa Lamao. Bat&an; sa Junsod ng Sebu at sa Buluan, Sebu. Mallwanag na maklkltang magkasabay n¡a ngunl't bukod ang pagpapagawa ng Hukhon1 dagat at ng Hukbong katlhan. Dapat itala rito sa.pagka't bagay na. naghlhlwatlg ng tunaJ na pagmamadallng makatapos. na sa Lsang itasulatang nab&sa ko.at may tagublllng .. pansarllt lamang .. ay mallwanag na nasasablnc h:i.ngg:rn~ lka-31 ng Mayo ng traong Iumalakad ay dapat na malpadala an!I:' mga manggagawang ltong klnakallangan sa mga· pook na kanllang gagawan. Sa mga talan¡ lto ay lumalabas na ang Hukbon~ k" tlha.n. han11:canc lka-31 ng Mayo, ay nangangallangan ng &'1,600 katao at ang Hull:bonc dagat naman ay nanga - nga1langan din ne lS,000 katao: na acupa•t. anc kabuuan ne dami ng blslg na kallan¡an ng Hapon upang makapanannol n:i mabutl ang kanyan¡ mga kkwal dlto sa Plllplnas, ay 82,flOO. Sa bisa ng kasunduang plnapagtlbay ng ltlnayong Republlk:l sa Plllplnas ng Hapon at ng Hapon na rln, noong malpag· katoob na ang ta.sarlnlan fang .. dangal ng tasarlnlan". itaya nang buoni;. pagma marangyang sinuabi ng mga plnuno ng Hukbo sa tuwing mababancglt ang Ir.anua raw kacandahang-loob na ipinaklta sa mea plllpinol .ang 82,800 mangpga.wang Ita a1 sa pamahalaan hinlngl at. sa.blhln pa, ang pl.mahalaan nama'y a~ad na tumil.ngo. Tumango, sapagka't umuang m&J bayan1 umaalalay sa kanya, na m•gpapahalaga .sa l" . .sundaanc nJlagdaan at plnapaitibay ne mga nag.sasabing slla anc ma:a pat.rHi:bay ng Sambayanan o tumango sapacta't walanc Jba.ng macagawa, yamang ang t at.otohana'y napapallt ang .kapanuarthAn ng mga plllplno na ma kapacJlapaslya sa tanllanc sartU, sa la.ruang kuarlnla nir: sa kanua·y Jpina!kaloob. Ngunl't sa uni pa larnang pagsubok 'na tto. anc napala na ng pa mahalaan ay an¡ kahlya-hlyang pagkasungabang. Lumtl aw ang nakatagong damdamln, napalantad ang natulcubUn1 panam1lig. nalpatbabaw at nagnln1nlng 11.ng panatang n&U.tanlm sa puso ng bayan : ayaw slyang tumulong sa bagong napapa pang!noon. Ipallliwanac ko ang ka~lran ng ganlto kong,..slnasabl. Ang panganeas1wa sa panl!langalap nr: ganyang k11.ramlng tao. ay ip1nu:katlv.'a la nir Pa r.gulo ng Republlka sa Kabahalang Kallnisan. Pae~a\\·a at Kair:allngang-Bayan na sJ O. Emlliano T. Tirona. nir;uni"t isinangkot. aywan kun~ sa anon!r dahllan at matwld •na hindi ko ffi;\Sipat anuman¡t pagsusumakit ang gawin. sll.· pa!!k:i.'t :i.!aric;oar.g totoo si kanyan~ uring ta~lay1 ang mulint:: 1t!n:i.von2 L1.1pon!!: Ta~:a payi> S3. P:iggawa ria k1nablbila ngan ko n!!avon <ll l.:ir.:il)il3nfan naman. noon pa~g itavn an¡ tlnuranr: Lupon ni G. \"ari:as. upane; magmungkah1 nr: m~:i paraan~ sukat lkapa:in;m ng kapa.kanan n~ mga anak-pawis. Jslnangkot nea. sa naturang panr:anga\ap. anv: Lupon . upang magblg-ay n~ payo at an¡ nangyarry isanc tauhan n2 Lupon , si G . Pablo Ma n!ap!t. a ne: napalagay na tagapamahala R'l' isang pansamant o.Jang samtay n~ pa mahalaan na agad itinayo, sa Uallm ng kapan!!:yar1han ni O. Tirona, at bagong sangay na binlgyan ng m:i.laking pan~(ugol. na h umihlglt sa isang angaw na piso. Ang_ pakakasakay DIJ" Lupon'l' klnablbllangan ko sa bangk~m: ib1_g palayagin. a ng pagkakapaglagay ne sangay na a lr::lng bm::in11:g1t at anc: asi:ad na .s:lnlmulang,pancangalap ng t.ao, ay sa pahayagan ko !amane nabasa, kaya't aking naalaman. Ayv.'a n kung dapat ll:ong lturln¡ na. Lsang tunay na kapa.laran na dahil sa isa.ng oagkakasalr.lt na malubhang dwnapo sa atJn 'no.on11: ika -5 ng Marso n'l' taon!t !to, na lplna.nchlna Jr:o nang di . ~~~P!~7nªt~~ot8~a ~:~::a~~1e!~a~~:;·~~·~~~r. .:.:.~~d~J a:~ ka.tupzd uad n t un1tku.llng mullng lnlatang sa alr.ln a.t antt: ntp un:i.ng h:lkbang na glnawa sa bagay na lto, lslnanggunl man ·n. Lupong T.aupayo. a y hlndl ko na.saltslhan at lalo nace hlddl ko napak1alamar.. Kaya·t sa una lr.ong pagdalo aa. mp paJOflg; ne: Lunon. ang lnabot ko na lamang ay balangkas na ylU"tngpinagpip1lltang mapaganda o sa maUwanag sa sabl'y mga sa.11.t aan na lamang a.t · pagpapahayag ng mga kuro tunpot sa kung: paano r.i.akatutue:on D!f buon~ bisa at kaslyahán ang ltlnaYong sane:ay sa ~an!!:angalap. sa araw-araw halos a,y nadaragd&Jang daml ng manei:tagawa.. na hinihlntl ne; Hukbon~ H11.pon. [t;o ay naglagay ng Isa nl~anP.' lr:lnatawa.n na. siyang nakJk.lpagta.l&sta;s:in kay G. Manlap1t at kay G. Tirona. at bawa't P&IJdala.w utya._ upan2 mae;tanong kune: ~ayroon nang nakukuhang mga mane -· ~~fi!;ª;nªi'. _1~·'ºi:'o~~ang 1klnapa pabllad ng katotohanang napa· !ITUTULOYI .\t.y in " " M,..f 11 ,...,;¡;._,.. .... ....; l'hil;W¡.,, '""'<i<>n Lile ,.;.,, .,.,..,...., " ' "'~"'"";' ,.. •um .. ~ ··~ 1a P"41•1aya .. ~. ,; ~•••J• n "'"'g ª' "J: ;.,,,,.,S k .. ,..k. l~t"º" ~ .• ,_ lflJu ~ Nguni't ano'ng rekord! Ang sam3hani:¡ ito sa Pilipir.as, 1nihahando1: ul)3ng m1hlulon!: s.1 p,a~p~­ p1unlad nJl kabu h ~ya n n ~ b.:u"'"· ay l• l'lll"n¡: taon pa Laman¡: na nakap•;t· lilin( kod sa i'n:tdla. G•yunniar., ilo'y n::k•likha n~ ;ung ~kord na kaip.11la'y hindi map,apan1ay•n u kna)'uyan n:: m~a ¡w,papurgurosa buhy l!lani r• kord na m1ip.¡1RkakMputi n11 m ~:1 Pdipino Ang mga ulal .¡;i •mini( buon ~ tatlung ta.un ria •ll•~ "' "W•kas """"" 01~· y•mbr• 31 , 1950 ay an~ "''" • umu•unnd: ' -"'· • -· )""~ """k""' '~ , ........ _., ,_,._. 1:>1::rn .,,,,}':; ~::~ Kl); ~ i M 11~ J.1;·ak "ª ut.•n:• n~ may "' "~la. ""''" '·'!>' '<I m~a 1•11.a """ ll"llp;lral>:•h>Y a l m)IJ ~ª""'"" ukul ""kalakal "ª may k~l.>uuan11: l'S.9f'o1,426.~l. '"""C ka n~d~¡~:1n na l'J.072,079.21 sn l"<>b ni: 1..:in. Tinani;gap na m~I :oriar ian na may kabuu•n~ 1' 10.280,~.19. iun~ k~ raida¡:an na ~.049,lJJ.112 ~• l<JOb n~ 1aon An1: i.mini: talnn na m::a karagd•~an sa mi:a ma." bisan¡c Sf'!:-Ul"O ... bullay na m1kikit1 ¡.a ibaba ay is.an¡: r~ kO<"d din ng hun11J1kin& P""C•n~•­ Ja¡:n ll kali1tla»n. al p.akikil'agtulunr1n ng "'"ªllosa PilipinN: 2',IH 4~,%51 '""' -~y Bisa PM.,ll7,7i50 IU,974,760 211,QIO.OSI ~.. ........ ~'"' ,/ /( .... ; • :: • '1p/He oY~~~ .. .. ~,é'' .. --· ~+.4j•l·i-l#ii:+Mi·*'·':>& :ronggopan: EAKI. CARKOL Ouaallnr; Wllaon, Maynlla Pnngu/o .l!¡,11 Simy¡¡y : LrNG4Y~ .. SAN FERNANDO o Ba.T.utG&a • LmA&Pt ... Cr:au .; l LOlLO 84COLOD ~ DvMAGVnt. '', Z AMaOANGA 0A11A0 Natapos din ang paghahanap sa ..• aking