Magasin ng Bagong Buhay

Media

Part of Magasin ng Bagong Buhay

Title: Magasin ng Bagong Buhay
Issue Date: Marso 11, 1951
Language: Tagalog
Rights
Place of publication: Quezon City
extracted text: AA l ~ 1 951 9001113 URA•c;.;lANG tNrnAHANDOG NG ~ ~,,,;/IÍ?m' A I ' LIFE SISIMULAN BUKAS- MARSO 12 t1aU1\yahat1 anl \a}la.t u. sanwanc \1namnatn ns sTAR )largarlne ... OOo· a..C: tab•\.-ma.g1n1 bata o ma~ndt.\ J.t.O anl 11.anuan& \l.\nt.t\11\IW&nl -pen1-1.1\am 58 t\nt.P'-Y· puto o b\b\ng-P.! .U•"' ni 1'h-' n• an& sTIJ\ ""'"In• ., ,..,,,,nanl n•I"""'" ni ""'"''º'ni A " o--"''' ,.ngaaP n• '°'°""' º" · papal- " ....... ,. ... , ""ª" 1••'º' ... """" ...... - ""' ,. 1nyonl .... , ,. ""ª' ng .,,.,1n. ,. •nu.nan< oras! ' . Nanr dumaUnr sa Manduriao, llollo anr Panrulonr Qulrlno. Bapma't pumapat.all anr ulan ay slnalubonr alya nr mra taon¡- ba7an na plnanrunrunaban nr Panralawan:r Pangulonr Fernando Lopn. MaldllHanr narpupura1 aa bandlla anr Panru.Jonr Qalrlno, nua llallwa si Brlr. Ben. Calb:.to Duque at sa Juman •1 llna Ten. Kor. Alfredo Santos at Panr. Panrulonr ....... KAWILl·WILllG PAG·UUSAP LA TON DEN A. 1 N C. • m-s~} HKACG! l.!All'!I rEL 3 u 10 Fokl"llll"" o!Ma~:.º =~i!º~: ~ .. :~~o~º~~ .. ::::;11a;~g·· P ·~ OZFM 1u'*ln11 "Mga ll:\1wnta,,; l.olo Baoran11'" oo DZP! 1u ... 1n9 Blera• • mula •a 1•co 800 hang9aa11 8c30 pm Nagtungo Sa lloilo Ang Pang. Quirino Nang Dumalo Sa Kombensiyon Ng Mga Magtutubo ••• ANO taunang llomberuilyon ng ll:allpunan ng magtutubo na Id.1naos aa lunaod ng Ballolod noong laang Unggo ay nagtng mall:ulay at natlgtb ng "magagandang pag-aaa sa hlnaharap". Ang Pangulong Qulrtno, na dumalo aa naturaog kombenslyon, ay nagpahayag ng kanyang pnklklpagtulungan sa Jahat ng bagay aa mga mag-aasull:al at lplnakllala ang ll:anyang pagtlngin sa mga lcawal ng blslg nang lpangalco nlyang lalagdaan ang blll sa haUang 70-30. eamantalang nasa Kablsayaan, ang Pangulo ay nagtungo aa lunaod ng llollo at nagsallt.a aa lsang malall:lng pagtltlpon ng mga nag-aaral. Naglahad slya ng mga lcurukuro hlnggtl sa ll:alagayan ng dalgdlg. . nanawa.gang maklpagtulungan ang mga. tabataan upang batahln ang mga "mapanghlmagslk na damdamln" na nagbabant.ang magpadlllm sa langlt ng banal. ... at hlnlnglng magatkap ang lahat ng mamamayan na lhadlangan at bakahtn ang komunl.uno .sa kapuluan ... Maklklta aa mga larawan ang llan sa mga tampot na babqt ng nabl.nggtt na paglr:a.tataon .. Sa klnah&punan ay dumalo anr Panrulonl{ Qulrlno sa ma· laklnr pamabayar ng- mra nar-aaral na idlnaos sa bakuran ngmataas na paaralan. MaklkJta ang Pangulo (naka-barong taralor) nang mga sandallnr na¡tat.alumpati .. Nasa ltaliwa si Konrresista Aururlo M. Abeto na siyang tumayong int.erprite. MGA NARARAPAT GAWIN PAG NASUSUNOG ANG ISANG GUSALI ... nr 1 111 ...1 ,iíafandabaq loob nr ~ :1. [i~ •. :· I rT~~~·I·_ Natlo~l füe hot<otion ""°"laUon ~·· LWU ANO SUNOO ay isang salr:unang kallmlta'y pwnuputl ng buhay, bukod sa pumJplnsala at tumutupok ng mahahalagang artarlan. MaramJ sa mga nasasawt sa apoy ang hindi sana humantong sa gayong kapahamakan kung na~~~::b:y~m=~r:i~a:ra~a~tni~:n;a:~~;~!~. hlnd1 ~~~?.i'k==::J;ll Kamakallan lamang, sa lsang sunog n:i. naganap sa ~~-.{,""'ª lunsod ay nagtng abo &Dg katawan ng dalawang bata pag:::a~~~~:~~ :S" w~=cª:a!1a1!~n~~::~~ak~~~u~~~ !~~ "4 _ _ =..'1.,.._li nguna sa paghanap ng kallgtuan. Ang gayo'y hindi sana l"'"J a nangyarl lr:ung ang mga maruianr ng dalawang bata ay di nagpabaya at sa tuwtna'y may 1nllwang mga tagubiling ...,;:-/ - ~ 1 namapat .. wln ng kanllang mga anak kung dnma<atlng ang gayong sakuna .. sa kapakanan ng mga taong hindi nakababatld ng mga nararapat gawtn sa mga sandall n11: pagkasunog ng lsang gusall, ay lnllalathala r1to ang ilang larawang nagpapayo :./.' . 1 ~ ng :••L:::.·::~.::ba~g annor. Paro•~• aa laanecu"-:J l __. - :~n~ª::!~~:n! ~;::::,~plt na pinto o Iagusang ma!. Tandaan na Jaginr mapanpnlb anr pananatlli sa isan¡- nasusunor na cusali. Kun¡- m.lna'y mablll9 na lumaJafanap anr ~poy at na1bubuga nr nallakalasonr ¡-as. 3. Ruwag maklpapapalaranr pumasolt sa lsan' nasu111nor na rusaU upang marliftas ng mra arlarian. Nararapat cawln ito llun¡ ma¡-lilirtas lamanf nr buhay. Pabayaan sa mra bambero anr gawaln sa par-apula sa apoy. 4. Kung mqkaroon nr sunor al nagkakarulo an: mga ,tao sa paflaba.s aa panrunahlng plntuan, lumayo sa kara-; JDlhan at bumanap nr ibang madaraanan. Higlt sa labat, kailan¡an¡- marinr mablnabon ! 5. Kunr sa lsan¡- parkatataon ay kinallanganr manllhli sa isanr nasusunor na rusaJI, laring alalahaning anr hanrin ay malinls at di mapanranib sa malapit sa sabig. Dumapa o gum.apanr. Kunr llLlnakailanrang sumarupa sa usok o apoy upanr ill~ &ng sarill, plgtlin anit pacblnra. 6. Ang isanr pansamantalan¡- kubllhan sa apoy ay maaaring magln1 li(tas sa kablla nr nakaplnid na pinto. Kahit anr m.anlpls at tablanr pinto a.y pansamantalanr maJtahaha.dlanr sa usok at sa nakalalasonr ras at maaarinr hindi masunor kaagad aa loob n¡ llang sandall .. '7. Huwar ka.Han man tatalon sa mataas na blntana ng lsang natutapot na psall, maliban kung lyan anr panghulinr bakbang na lr.lnalla.llanpng rawln, Maramlnr tao &DI' tumalon sa lr.anllaDC' lr.amata,.an, ba1aman anr mga bumbero a1 naa-habanda na ns mp bagdan upanr 11la'1 lllrtu lr.ata~.!ª:;!,am:!::-n.:-..:..~:~nc babart ne ~ Ang Lumang A Wlr"I~ N \oe~~~tA:n~ ~:8;~~;h;~ ni Remedios V. Ramos sa buhay sa gulang na labllltatlo, nang siya 'y ampunin ni Donya Rosa bllang isang utusan. Mula noon ay hindi na si~:~~~! 1~~~!~1;~~1_P~~~~~[i;~b1~~ Dahil Sa lsang Lumang Awit Ay Muling Nagkatagpo Sa ng mahuhusay na damlt ang Landas Ng Buhay Ang Kulang-palad Na J\'lag-amang Pinaglay0 Ng ~~t~~~tya~1~11~~~~~!~~- ~~i!:~~! fadhana At Ng Malupit Na Mga Pangyayari ang kanyang kutis. Bmnulas :~1~8~~~Y:;ga::t:1~:n~n:!a;~gi~ Gulung-gulo ang islpan nl sa bawa·t araw kundi ang -Ang ibig ko sana•y maipalanir kamay ni Donya Rosa ang· alln_g. Carmen. sa pagkawala n_g manghlngl ng maipag-aagdong.J gamot kayo sa doktor, -dug~1~it~u~~8pa::a1!~'.1~~1gnguUl~i1~~ :.~1~~~~~~pak~~:~~~00~a n~~:~:b;k bu~i;ra;:~~: -malimlt sambitln to~;t::a~! ~~~~~11~g'¡n si aling matanda ang nagpaaral sa kan- ng tadhana ang kanyang kl- ni ahng Carmen sa anak, -hu- carmen sa bunso sapagka't naya. n~kaha1:ap. At nal~e.lagay p:'lll3' wag k~ng pa.kalalabis sa pag-1- Ialaman niyang mahlrap matuMasipa1r. mabait, magalang, hmdl mya maralul maltatagu: lntlnd1 sa akm. Ikaw ang aklng pad ang binabalak ng kanyang masunurin, hindi katakatakang yorl a1!g kanyang m.ahal na s1 lnaalaala .. Alagaan mong ma- bunso. kaiüliwan llf!' matandang maya- Ba}:a1!1· At m?ngya~1 pa, dwna- butl ang 1yong kata~an. Mali- -May tallong araw nang man si Bayani Lalong nag- n~s sila ng d1-mab1Iang da ka- gaya na rln ako kalu t na may tumutulong ako ngayon sa tlnuumaoaw sa puso ng Donva h~rap:in, hanggang sa m.alslpa1~ karamdam'.1n, maklt~ ko la- dahan ng isang Makaw, -naanc: kalic:ayahan kune: nakikU.a 111 ahng. Carmen na 1pagbll1 man~ na 1kaw ay d1 sumasal.a gine; tugon sa nag-uusisang mga ni~·11.n1? kinai?ie;iliwan ding maki- ang kamlang magarang tah~- sa ?ias. Ako na dapat magsak1t mata ng maysakit. -Ana: sabl n:i ... laro kay Bavanl ng kanyang nan. at pagkatap.os ay bum11! sa 1yo ay narlto at walang ma- ko'y huwag na akong bayaran, krli.~a-isane: simllng na si Aliv.~. naman s~ya ng 1sang muntl··q- gawa upang .tumulo~g. Sadyang ngunl't ipagamot Jamang kayo Mae:kasing-gulang ang dalawang kubo sa .1sang pook na malaplt walang tangmg ma1tutulong sa sa doktor. E. ayaw namang pubata. sa Maymta. !yo ang iyong inang nasa ka- mayag, -at ang masayang mukNe:uni't ~11e: nagdaani:t kara- SubnWL .hanggang sa munting ramdaman kundi. ang kanyang ha ni Bayani ay biglang nangu11asan MI buhay ne: batang si kubong pmagyaman ng mag- mga pagpapagumta. limlim. Ba,·ani a_v naminsan-minsang ~na .bila!lg Jsang tahanan ay -Ang nanay naman, -lugon -Anak ko, -lumuluhang n,:anun11lu1w din sa k;inyang gu- inusig sil.a ng kasaliwaang-pa~ naman ni Bayanl na Ula nag- sukli ni Aling Carmen habang nitri. Nilalamoaso ni Bavani ang la?. Dalul dlto'y nagkasakit si daramdam, -magawa ko ka- nararnmdaman niyang sinusuk..: makintab na snhiJ!.' nanl? min- Ahng C~rmcn sa pag-aalaala. yang di kayo alalahanin? Kayo 'lay ng mga daliri ni Bayanl .•:in!?' maeban1 :wn sa kanyang Na~·atay s1ya sa banig. Ang ma- ang ipinagbilln ng tatay, at ang ang kanyang buhok, -wala isloan ang malululll!kot na ka- dalmg nakapagpalubha sa ka- totoo, matltlls ko ang magutom, kang kasing-buti. Nals ko pang banata ne: kanyam! buhay. Tu- ramdaman ng guro ay ang lagi huwag lamang kayo. mabuhay upang magantlhan Ji>rl ng isall!! nakatikloil na nang pag-aalaala sa kanyang Himli nakatugon ang ina. ka.. ngum. . -at ang Iba ,:ali:Jat. :w isa-i~ane: binuklat ni btmso na batid niyang sa kamu- Naramdaman niyang unti-un- pang nals sablhin ni aling CarBavani sa alaala ang nat?"daanc raan ng gnlang ay hindi pa na- ting nababasa ng luha ang men ay nilunod ng sunudsunod manaoait na karanasan niya sa rarnpat na ~aullla sa kanyang kanyang mga mala nang ma- na hikbi. b11hav. pagkakandlh. Awang-awa ang dama sa kanyang mahinang Isang araw. sa gitna nr, pag~i Bn~·ani noo':v ma:v walong ina sa anak, Ialo na kung na- puso ang pagmamahal sa kan- kainip sa paghihintay ng maytnr"'C: f!ulan:! oa lamanl! at klkltang lto'y wala nang ginawa ya ni Bayani. i:akil ay di pa dumarating si anak lll! mae-asawan!?' Luis Vt>r- Bayani. Nalalaman niyang ga .. 7.0Sa. nwhusav :it kilalane: nrn- hibla na lamang ang kanyang nmimo:'o". a! carmen Parai.~o hininga. lblg nang pumanaw i~anoo: uliL·ang guro naman ~a :rng kanyang buhay. Nguni't ibig isa1'": mnra\anc:-lrnv::ui. Baga- niyang bago tuluyang mapl~~~~-~1:~~~~~. ª~n~,~~.~~;s~~~1111~~ OJ Aking Panulat ~~;i~~~il~~ny:an~ª~~~n·;at:un~~ ~~~.<'i~~1~;~~r~;1ºri ~:~~~~~:igl~~ O! aki11g Pa1111lal, sa lamis 1u1 awit, ~~~~¡~1~"!~¡¡1¡1~:nangn~uls.k~~y=~~ ama 11¡ Bnv::mi sa mim Haoones lMWc ang aki11y naglahony vay-ibtg; kab1yak. Iblg nlyang si Bayana11e- naetatarnualin ne: me-a 1- Any uhaw kong puso, sa iyong lrmgkilik. ni ang mag-lngat ng awit Yon ~ne: kanvnne inn. Halos Pamuli1ig tanglawan sa luksa ko1tg laitgft. na yaon. mawalnn ni!: ulirat. si Alinl!: car- Lumipas pa ang sandali bago men. Di-l1mano'y plnarusahan Aliwin mo sana any sawi /cony puso, humahangos na dun1atlng si nanrr f!avon ane: kanyani? lna Di/igi1i mo ngayon any lantatty ¡mgsuyo; Bayani. Tuwang-tuwa si Baya~:n~a~~~~a~·~n~~!~i1~1:cl m;:~:~ Uaboy mo sana any dusa't siphayo ~~l~~izk:~~a~~~=~~~g~~'tlp~~ sa maoait na oanl!yavartng ito Na lao11 ko na ring kalagu-layuyo. nasan1a sa kanya ang lsang ang oagkadakio kay Man::· Luis doktor. n~ me:a He.nones nane: Julnikha O! akliig Pamdat, iyo11g idampu/ay Nguni't. ang naging pasaluito ne: isane: awit na nagslslwa- Ang sutlang palad mo sa amis ko1w buhay; bong ni Bayani av ang nakalat ne: kahirapanf!" dlnar3nas ng Ang banykay kong puso, sa halip tangisan, 1ulunos na panaghoy samanatine: ba:van dahil sa mga ka- Isinasamo kong biyyan mo 11g buhay! talang plnagyayaman sa kanhuktutane: ginai?awa n~ m2'a V:lllll: mll:a bislg ang malamig ~~~~a~~k!~g~a Hi;;~~ªe~a:~~· a~; -SIMPLICIO MA. EUSEBIO ~~~;k~~~ti:~i n~a kl~iz=~= ~~~ ~¡ Bayanl at simula na noon Southeastern Colleye, mange:ae:amot sa nasaksihan. ttY hindi na nila naballtaan Lunsod ng Pasay Sa tulong n~ llang kaoit .. kunit ano ang nanp:vari dito. bahay ay maUwasay na naiha~~~~lang parang klnain ni;""'""'""''""''""'""'""'"""""'""'"""""'""'""""""""''""'"""' 1 (Buklatin sa pahina 12) LINGGO. J\fARSO ll. 1951 7 (KARUGTOÑG) lik.1a11¡;:- apalnapung taon, at magLatag ng isang bagong maluwalhattng Plllplnas, sapagka't ang ka.aalukuyang dlgmaan aa L..'\"Ang pananaklaw 111 anglo-sahon sa SUangang Asia ay ma- long Malaklng Sllangang Asia ay lsang pagkakataong kaloob n¡:; aarlng matunton sa. Unallkdan~ mahabang panahon. Sa loob Dl~·os. . ng mahabang panahong lto ay gaano ang kataasang lnugall ni.. Ang Estados Unidos ay nangakoqg lpagkakaloob ang malaon la sa panlg na lto ng dalgdlg? Hindi ko na. kallangang sabihln pa nang lunggaU ninyong pagsasarlll sa 1948, lyan ay apat na taon sa In.yo an1 bagay na 11an, sapagka't nalalaman naman nlnyong mula ngayon. Oayon man ay nanlnlwala ako na kayo ay magumabutl dahil sa lnyong mga karanasan. Nanlnlwala ako na ka- lumlhanan kung mat.almtlm nlnyong mapag-llslp kung paano mlng mga hapones ay makapagpapahala1a n1 hlglt sa alln mang kayo mnkatataguyod matapos magsartll. BakU.? Mangyal·I, kaJbang bansa kung paano kayo nagtllS sa pamamahala ng anglo- yong nMlra sa · matatamls na pangunguaap at mga pangakong saho.n at makapagdudulot. DI lubos na pak.lklrama;y sa Jnyo, .sa- pampalubag-loob ay nablgong maklta, sa pamamagltan ng mga pagka't bilang Jsang pangunahln sa Silangan¡ Asta ay mata¡al tunay na pangyayarl, ang magdarayang polltlka ng Amerika atl nana kaml ay nagsusumaklt na ma¡ab1s an¡ malaganap na pag- gayon din ang paghahanda ng Jnyong mga saiill sa papasartll. n11.1..& ... n ng anglo-saho.n aa SllaJ¡lllUl at. Dllll maaalunga &DI lba't Ang Estados unidos ay nagmamarangyang nagpahayag na Iban¡ kahlrapan sa. ucapal!l•lll•tl 1u1.~o~on~uan DI 'Jt.Sla w:ol 68. banal nlyang t.ungkulln1 nasasallg sa katauhan, ang pagtulong mga A&Jatiko.' lto ang saruu .11:un1 baklt ang unan¡ ministro na- sa Plliplnas. Oayon man, sn. hallmbawa ay ano ang glnawa ng mm, heneral Tozyo, ay nagpahaya¡ aa D1eia Imperial na, 'kung Estados Unidos sa ltapakanan nir mga plllplno? Tunay na blnlll ang mga plllplno, bunat ngayon ay makauunawa sa t.una;y na ng Estados Unidos sa matataas na halaga ang Uan sa lnyong :nangarm ng Kanar1an n1 Hapon at. maJr.1.IUpq:~ulun¡an sa a- .mga kalakal; ngunl't. bllang kapallt. ay plnWt kayon1 tanggapln min, buang 1sang kaanlb ng lupalop ng J)Ul8glaK1p na kasagana- ang mga mahal at. mararangyan¡ kalakal amerlkano na JU.bhang an ng La1ong lv1alaK.lng 81Jangang A111a, ay buun¡ katuwaang mapamlnsala sa pagtat.atag ng tunay na lakas ng bayang pUI· ipag.1r.a.u10ob .sa &amia ang Jcarangalan ng pagsasarul." Sa 1ba.ng pino. Tangl sa rlto, ang Estados Unidos ay nagtatag ng mga paa., .salita, kung ang mga pi11pmo ay magnanaugaa. na. matamo ang l'alan sa bansang lto, ngunlt plnabayaang aadya ang pagtatatag karang::i.ian ng pagsasanJJ, ay buung pagsang-ayong dapat s11ang ng tunay na lakas ng bayang ptllplno. Tangt sa rito, ang Estados pauaum sa panga1>1waang 011l1tar napones na angacio an¡- Jutios Unidos ay nagtatag ng mga paaralan &a bansang ito, ngunl't. pi· .na pag11:a.1r.11a1a sa tunay na hangarm ng Hapon aL sa pagtatall.- nabayaang sadya ang pagtatatag n1 mga paaralang botasyonaJ. wll sa ano mane bagay na amerill:ano, ay muling bllhaym na- na lubhang kallangan sa Ur.apag-Ubayo ng kalakasang pambanman ~mg Katut.uooug mga katang1an ng Pmpmas sa l:iUangan. sa ng Pillplnas. Sa dakong esplrlt.ual ay lubbang maWt. ang pag· Kw1g ma.g11:a11:as1ya na Jamang ang mga l'ilipmo sa paghanap ng papahalagang 1nluko1 sa d1wa ng tungkullng nangangallangan .karangalan ng pugsasarill nang pmababayaan ang tuugll:ulm Dl- ng t.iyaga at. pagpa.pakasaklt; sa haHp, ang mga plHplno ay nala. aa pagsasagawa ng ltlOlranga. na misyong kababang&it ko la- Luto nang pagmamalabls sa sarlll at pagpapasarap sa katawan sa mane;, ay hindi nila mapagslSiuayaan kallanman ang nasabing pamamagltan ng pagpapa.sl.gla 111 mga karapatan ng bawa't ma:karanga1an; sa katumballKan nuo ay dapat auang pakltun1u· mamayan. sa gayon, ang pulltlka ng Estados Unidos sa mga pt.hang tulad sa lalong masamang kaaway aa pagta.~tag ng lup&· llplno ay napalar:iwan sa lsang katangl-tanglng kulay - lt.o ay lop ne pmaglaklp na Kasaganaan ng L~long Ma1akln1 811angan1 ang kadayaan at kawalang patnubay. Dabll dlto, .sa haUp ng Asia. • .May Kaucnayan dito, ay sinasabin¡ mayroon pan¡ uang panlabas na pagpapataas ng kalagayan aa pamumuhay aa llang matnamayill.n sa baruang !to, na sa malas ay nagkakaroon Jll a.. takclang bllang ng mga plllplnong kabllang sa matataaa na hanay ilnJangan 11:un1 1pag:1r.a.1r.aloob ne Hapun ang pagsasarlil ng !'ill· ay hindi nagkaroon 111" kaunlaran o pa¡kasulon1 na material sa pinas. isa bagay na li.U ay lblg kon¡J .a.blhm na iyan ay 1sa11g ka- kalakasang pambansa ang bayang lto sa loob na: no.ka.Upas na tanwi.gang sa 1nyo dapat mapaukol dalawampung taon. Nagkakaroon tuloY airo ng panlnJwala na lto ang dahllan ~ung baklt anr llang mulat na pllip1no ay nahlbl.Ug 11a uboi;-kayang ttapyod ang kllusan sa pagpapallban ng pagsa~arlll samantalang nalalaplt na an1 maluwalhatlng 1948. Dapat. nlnyong matamo ang maUwanag na katotohanan, na ang Plllp1· nas ay glnawan1 batong t.untungan ng Bitados Vnldos aa. pa1papalawak ng kapangyarlhan nlya 11. Sllangan aa kabll& ng magagandang pagsangkalan sa kapakanan ng sangkatauhang glnawa tungkol sa paghahawak sa banaan1 lto. Pa11U.kataonr kaloob nr Diyos air.r Wgrnaan sa Silangaug- Aala "Maslng sa ano mang ilulok nlnyo pag·ukulan ng pag-aa.ral ang kalagayan ng Pillplnas, maging sa dako ng kulay, hecgraplya o ano mang J:iahagi, a malas o.y walan¡ lbang salungat sa kat.utubong gawl na di gaya ng pag-asa sa :Estados Unidos na gaya noong araw. Dapat nlnyong maunawa na upang mallgtas ang bansaug lto Ea gayon1 kalagayang hindi pangll:aranlwan (abn01·ma11 sa pamamagitan ng pagtatakwil sa lahat ng kasa· maanc umlral dito sa loob .01 Uanr daap¡- taon, lalo na sa tina8 lplnayo sa labát ang pag-lbJ1 sa paccawá sa katotohanan a.y nlnanals ng Hapon, saya ng nlUwanag MAGASIN NG BAGONG B11HAY sa pahaya11 ni pl'emiere Tozyo na ang filiplnas ay gawin, sa pang11.lan at sa katotohanan, na isang nagsaso.rillng b:rnsa na sa habang panahon ay magsislnaya ng kapayapaan at kaunlaran ng Silangang Asia, bilang kaanib sa Jupalop ng pinaglakip na !msaganaan. Sa lnyunlng ito, ay dapat nlnyong makllala, ga}•a ng altlng blnangglt na, ang tunay na hangarln ng Hapon ay lhandog :rng lnyong po.gllllngkod sa Jubos na paklkipagtulungan sa amln sa. matagumpay na lpagtatapos ng kasalukuyang banal na Dlgmaan ukol sa maluwalhating pagbabangon ng Sllangang Asia sa pangunguna ng Hapon. Matatag akong nananalig na tanglng sa. parnang ita maaaring mapaglbayo :mg pagp.lpalakas ng bayang pllipino a\, sa lkapagiglng katotohanan ng nmlaon nang lunggatlin ninyo. Hlncti lamang ctapat kayong magb11hos ng lahat nlnyong magagnwa sa hanay ng pambansang kabuhayan nlnyo sa pagpapalawak at pagpapaunlad ng inyong pagsasaka, komerslyo at industrlya at iba pang bagay na teknlko, kundi dapat dlng alis.in na 1·1to ang pagiglng materialismo nt hlllg sa kalayawan ng anglo-sahon upang mabago nng ayos ng kabuhayan sa pagiging karanlwan nt pasiglahin ang 'pag-lblg sa paggawa• sa lnyong mga sarilL Ang lahat ng sallgáng ito ay lubhang mahalaga sa ikapaglging katotohanan ng lupalop ng plnaglakip na kasaganaan ng Lalong Malaklng Silangang Asia at kasabay nito ay Jyan ang inaasahan sa inyo ng Hapon sa pagtataguyod ng kasalukuyang dlgmaan. Ang mga pil!pino ay lblnunsod na ng mga hapones sa katangi-tanging gawain sa po.g1.atatag ug lsang bagan: filipinas. M¡\y isang da;u1g angaw na hapones ang ngaron ay nagpapal"inlg ng marlsa sa bagong Pillplnas. Wala kayong titlgilln sa paglakad na pasulong sa gawaing ito upang makarallng sa katapusang hangarin ninyo s11 ilalim ng pangaslwaang mllltar hapones Pav.iin ani; 1•a1namaraani; imperialista ng anglo-sa·1011 Lakas-loob na nanMdata ang Hapon, itinalaga anp, kanyang kapalarang pamba.isa, sa hangad na maltatag an~ lupalop Nanlniwala sa nakahihigit na dugo ng mga mamamayang silanganin at sapagka·t ang myong dugo ay katulad ns sa amln, waln akong nlinlangan na ang araw na inyong matutupad ang inyong lunggatiin ay hincl1 gaanong magtatagal kung kayo, · sa pagkllala sa pangunang kamalian ng anglo-sahonismo, ay papalls sa kanilang mga kapangyarihan noong una, papanumbalikln ang mahahaJagang katangian ng isang mamamayang sllanganin at Jubos ang lnyong makakaya at plnag'-isang pagsislkap sa ilalim ng ating pangasiwaang milita1· upang tuparin ang mablgat na pananagutan na binaballkat ng filipinas bilallg kaanib sn lupalop ng plnaglakip na knsaganaan sa L11long Malnking Silang[lng Asia." Ang mga talumpating ito, na may malaklng kahulugan sa kasalukuyang lagay ng Bayan, ay aklng slnlpl at hindi binago munll man, sa bilang ng '"Taliba'" noong lka-18 ng Mayo ng 1942. Hinlin nga natin ang katapusan, sa aklng palagay, ang hui! at katapusang yugto ay mapapataon na sa pagbaballk ng klnasasablkang dumatlng. S¡iku Jl[\ nali11 mapapa1•ood ang lalong malnam IrAUPl\TlJLOY NATIN Matagal-tagal na L"ing hindi ka naipagpapatuloy ang pagsulat ng mga talaug lto ukol sa mga nangyayarl at ang katotohanan buhat noong lka-24 ng Mayo ng taong ltong 1942 na nag!nlapos na lamang, ay himii na ako sumusulat. Ang dahllan ay .'apagka"t ibang mga bagay na nauukol sa kabuhayan :mg aklng naharap at saka ::i.ng mga pangyayari naman, ktmg may iplnagl>;1go man ~a mga un:-:tng naitala ka na, ay masasablng pawang J ····•;""'"'"'·'·•"-·' -" 1,;,,,¿, KJc...iyu::..og g1p1t na plnagpupumilltang mabagayan ng mga nag-aakalang nasa pagsasayaw ang ikallllgurn sa mga k[\panganlban at pagkallgallg ng sarlll. ng PlnaR:laklp nn kasa.g~naan sa Lalong Malaking :Sllan~ang A- Karanlwan mang mga pangyayarlng matatawag ang nasaksla at sa layunlng pallt::rn ng bago ang lumang kaayu~n sa da- .<ihan ng bayan buhat iioong Mayo hanggan ngayon, Jka-8 ng 1gdlg. Ang pangwakas mi. layunln ng kasalukuyang d1gmaan s?. D1siyem1Jre, na sinusulat ko ang bahaging Ita ng aklng mga taLalong Ma.Jaking Silangang Asia ay ang pagpawl sa pamamara- Ja. ay nagkakaroon tig matlngkact na Ul"i ctáhll sa nangangahuang impe1·iallsta ng an5;lo-sahon sa mgn larangan sa kapamaya- lugang napapalusong na maialim ang mga naklklsayaw at Jalo nan at kabuhay3n, at sa kanllang palagny na ismiran ang la- namang nag-llgllng sa lsipan ng bayan ang paghlhlnalang hat ng lahlng ka.iba sa. p·.1ti na mababa sa•ka11lla, lato na upang hmcti na paklklsayaw ang nangyayari kundl tunay nang paklklgamltln ang Sllangan na kanilang kolonia al ang n1ga mama- tugtog. At ang Myan na hindi natutulog at matlyagang nagbamayang silangantn bliang mga tagasunod nila, a~ sa gayen ay bantay sa kanyang kapak-inang iplnangangambang baka tu:tatag, ang saligan n:.i. _siyang magpnpahlntulot upang nr lahat nay nang mahamak, uy gumagawa sa llhim ng paraang mapang mamamayang Silanganln ay magtamasa ng walang katapu- lianda sa ano m::ng mangyayarl, kaya't sa maramlng lalawl· sang kapayapaan at kasagnnaan sa pamamagltan ng kanllang gan ng Luson at lalo pa sa Kablsayaan, ang nagslslpagkasundo nagkakalsang pananallg at pagtutulungan. Ito ang plnakadiwa ng llh1m upai.g mamundok at manJaban, &.y kumakapal arawng plnaglakip na lupalop ng ka.saganaan sa Lalong Malaking SI- araw. Ang gan!tong kllusang, sa paslmula pa lamang ay nakalangang Asia at gayen din siyang slmt,¡lain at lunggatlin na pa- Jiligalig na sa mga bagong napapapanglnoon na sa mga rnw na tuloy na plnagyayaman ng Jmperlong flapones sapul ng kani- ito'y nangapllitan nang gumam!t ng lakas ng kantlang hukbo .Ytlng pagkakatn.tag. Kamlng mga hapones, ay may mat\gas na upang sugpuln ang kilusan, gaya ng glnawa na sa Iloilo, sa baypasiya upang maganap ang simulalng ita at sa ano mr,r.5 1Mg- baying dagnt ng Makabebe. Kapampangan, at sa maraml pang papakasakit, at isang matatag na paniniwala na ang pagkaka- i:;ook na hindi na lamang maliwanag na nababalltaan; ay sukat ganap ng slmulalng Ita ay r.usa ating mga pelad na. Napanatlli asahang lalong Jalaganap at magsislklab na tila rin ,lllalaklng ng Hapon na ang kanyang Jupaln ay huwag madungisan ng alin siga, sapagka"l U11tl-unling nnuunawaan ng maraml na sa hlnimang p~glusob na dayuhan sapu\ nang magsimula ang kanyang Juahingi1 g tulong ang snkllng natatamo ay ang ¡:iananatUI pa knsaysayan. Maglng nang ang mga kilusang imperlalisl . ng .nga rin ng nmhlgpit na pagsugpo sa mga kalayaan sa kapamayabansang Knnluranln ay gumambala sa kapayapaan ng 8ilangan nan. na siya Jamang lkinapapanatag ng mamamayan mag-utos may isang daang taon na ang nakalilipas, ay matagumpay na lpl · man ay puti, dilaw o kayumanggi. At ang Jalo pang nagpap9nagtanggol ng Hapon ang kaluwalhRtlan ng kanyang kasaysa- Juhha sa nangyayari ay ang paggugumiit naman ng mga ipiyan, bllang natatangi sa mga mamamayang sllanganln sa pama- i1adpad Jamang cllto ng pabagu-bagong kapalaran sa digma magltan. ng kanyang nagkakalsang pagslslkap at taglay ang di- ng kanilang palagay, nn ang lahat ng kanilang lnabot dita, bumaigugupong dlwa nlya sa ilallm ng matalir.ong pamamatnugol nga ug aUng paklklsamnng may mga tatlong ctaang taong mang dakllang Emperador Meiji. Ngayong ar.g Hapun ay maglng h1git sa Es;.iaua at ng may apat na pung taon naman sa Estados isang bansang klnikllala ng dalgdig, siya ay n:mandata bilang Unido.~. na nag-akay sa atin sa panununton sa pagkakapanllder ng mga lahi sa Sllangan ukol sa kanilang pagkahango sa tuy-pantay: ay pawa1:g walang-kabuluhan at dapat na be.gupamatOk ng mga taga-Kanluran. Dito ay mull kong s\nasabl na hin. kay~n pali ng Filipinas ay tinatawag na nilang "Bagong mayroon kamtng ganap na pagtltiwala sa matagumpay na pag- Pillpiuas:· Sa pagkaibig na ang Jahat ay mabago at malagyan katapos ng kasalukuyang dlgmaan at sa pagkapawi ng mga ka- 11aman ng kaml:rng sariling tatak upang maturingan marahll pangyarlhang anglo-amertkano sa Silangan. Sa katotohanan. na sila"y mga tunay na gmo o panginoon sa tinatawag nil~ng :mg mablbllis na tagumpay na nagampanan ng Hapon sapul Malaki1:g Asya sa Silangan, dilo sa filipinas ay ipinlpilit J11lang nang sumlklab ang digmaan sa Lalong Malaking Silangang A.~ia, makapagturo ngayon hindi Jamang ng mga bagong ugall na aniang malubhang katalunang tinanggap ng Estados Unidos ~t ia·~· Jalong agpang. kunctl ang lalong kalait-lait na iblg gawin, Bretaña, at lalong-lalo na ang lubusang pag-uurong ng kan!- ay :rng pagtnturn raw ng bagong mga kabaitan. Napakasakit lang hukbo bnhat sa Sllangang Asia ay maliliwanag na katunayan at katiyakan ng matagumpay na hinaharap ng Hapon. (Ruklatin sa 11ahina 12) UNGGO, MARSO 11, 1951 9 N adulas Si Akang 10 MAGASJ1'" Ne: fl.'\(00NG Bl!IMY hmdt nakatils ang Hang nagta- mang Bo.syong sa ?::agtkgikan Jawan ng matanda ane dalawa nata natin. tanong. ng mga katabl. at halos doon pa'y tagaln na -Eh, paanong hJndl sasang-Eh, ang nllakas-lakas ng -Slguro'y saka. pa lamang na- ang mga lto! N¡unl't nakapa- ayon ay nakatlpak stya. n& hus· paglamon 0 y slya rlng nllakns- laman ni Akang na sly'!'y na- magltan sl allns: Dorang. Ano tosa Jabanang iyon? An¡ sabilakas ng pagdahak, eh! Nagkan- dapa sa karbon, pa nga ba ang kanllang maga- lun nlnyo'y talagang malas si ~usuka ang tlnamanang bagkat! -Ang sablhin mo'y hindi pa gawa kundl ayustn ang naslra'r Akang! Iyon pala'y kaaway na kaaway rin nalaman pagkataposl --Kaya pala kagabl'y nagka- -Oo, nga, malas ni Ake.n¡¡; J.t ang pang-ulam namin. -Ay, papa'nong nalaman ni hulnn ang ntga aso sa kanllaug :<uwerte ni Vicente! -Ah! Kaya pala gayon ang Akang n'.t hindi si Ent.eng ang pallgld. Slguro'y nagtalalak si At lsang tila hindi malalapt. bansag ngayon sa kanya? 00_ kaulayaw? ---.si m:mg Kanutong mang Porong, ano'.' na halakhakan ang tumapos sa rlong... Eatanggenyo ang nagtanong. -Magtatalak man ba slya•y pa~uusap ng mga lalaklng di· l!k~~;~~~-ulf1fa ~~~k~:itl0~º sa m~~hP~1~onngg 1~:h:~~o~ª J~1t~n~~ ~~o np:ot8~~:a~~~r;;~n1ng e~:~ ~~~~ ~~1!~;a~8~x~abae sa 11ª .. Napaangat sa pagkakaupo si mang Kanutong Eatanggenyo. Matagal na namalaglng nakabuka ang mga Jabl 't namllog A p t k 1 N K :~~~:::n;.;:;1;0~;.-~i~·~~~ ng ag u as g a rnnnngan har1m. p1;;;,~!~:n~ª':.~~:,_~~~w.r•0~! ni Consoledad Cruz Castro rang Hlka, ah! Warl ko'y do~~~1:;~~~1~~~~\ª sa malaplt klna r\uu Nga Kaya Ang Mangyayari Sa Daigdig Kung Ang Lahat Ng Walang kumlbo. Pat.uloy ang Tao'y Magpupunyaging Tumuk1as Ng i.Uatataas Na Karunungan? µanaghoy ng nlga aso. Saka, sinundan ng tila slgawan, mga yabae. da\n~. sagot ng mga al:io sa bahay-bahay, oagkakagulo... !SANO 1'AON mu1aman ang ng pag-aaral ang tutukuyln. hunso, subali't kadakllaang kayat µai?huhumindlg ng n1agka- matuling lumlpas at tya•y Isa Patl na ng dati·ratl'y magsa- lll't ng maglging biyaya :H ~ { kaumnok sa barberya ni Berto. nanamang getla sa noo ng da- saka at manglngisela ay nasa lakl naman ng mallllkhang ka-Masama !to! -bahagyang lgdlg, subal.l't ·di tulad ng taong sa paaralan na rln at nagsusu- panganyayaan, Sapagka't kung nangangatal ang tlnlg nl mang habang tumatanda ay lumlllpas mlgaslg na makapagtamo ng ka- matupad man ang kanllang Baste. -Man!? Eosyon¡;. mane- naman ani lw1ng kaklslgan at runungan at katangian. Ang mithllng makltang nangakataKanuto. mang Ba!?tlng ... butl kasiglahan. Ang dalgdlg ay ka- kanllnng mga pangarap sa bu- pos sa pagaaral ang kanllang kaya'y mai:t"hlwa-hlwalay na ballgtaran ng Iaha~ ng ito, sa- hay ay siya marahll nag-udyok mga bunso at maplklt naman tayo! Duela ako sa pagkakagu- pagka't habang nararagdagan upang lwan ang kanllang blnu- ang lr.anllang mga mata ay waJong Ho! ani; mga taon n1agbuhat nang bungkal na lupa at tunguhln t~ la na silang sukat mapalihabilto'y llkhain ay lalo namang tong lunsod upang maklpag- Jlnan at mapag-lwanan ng dakt-ANO BA MANO EOSYONG• umuunlad. nagkakakulay at na- sapalaran. lang gawaing kanllang tatallku~;khang m'aaga tayo ngayon~ J~1~~~g~mno ng buhay. Iyan ang bu~ln~tb~~~~I n~a~~a.ª~ub1:1:t ~~1;~~ª ~~~ll~~~afu~~~;al~a~: -Ang lagay e, wala laman~ Ang kaniyang di maplgllang sa kablla ng kabutlhang tyan matatag na sandlgan. magawa kaya't napaaga tayo! pag-unlad ay slya na lamang ay may lsang mapatt na kato- Maaari kayang ang isang "de Pero, ang akala ko kagabl'y laman ng mga pang-araw-araw tohanang bagam~'t nakalantad titulo" ay magbanat pa ng buto 'iy,in na an~ huli natlng pagkl- na pahayagan at slyang Iaglng sa atlng pangmas1d ay hindi ga- at magpatulo ng pawls upang kit.i-klta, eh! paksa ng usapan s·a llpunan sa- anong mapag-ukulan ng pansln. ang lupang tlwangwang ay pa8:--Ako man oo, mang Bosyong. an mang panig ng dalgdlg na Isang kalotohanang nagbabala yamanin? Hindi. At kung may -si mang Baste ang sumagot, lnaabot ng kablhasnan. n~ ~alaklng panganlb kung llan man na maaaring tumu-Akala ko ri'y kung ano na ang Kung paano naglng mabllls .hmd1 natln pag-uukulan ng Iu- pad sa ganltong gawaln ay Jsang nangyayarl! Talagani:i: akala at matatag ang pag-unlad ng nas at mga karapat-dapat na hlmalang kaipala'y karapat-dako'Y hindi na ako makatatayo dalgdig ay isang katanungang hakbang. pat sa lalong mataas na pagsa pane-lnginlg, eh! madaling lhanap ng kasagutan, Papaano na kaya tayo maaa- hanga. Sapagka't ang katotohaNagslndl ng slgarllyo si mang sapagka't lantad sa ating pa- rlng mabuha.Y kung sa mg:a da- nang kaya slla nagsipagsunog P.oi;yong. ningm ang walang humpay na rating na araw ay mga ''de ti- ng kllay ay upang kumlta ng -Tlngnan mo nga lamang pagslslkap at pagpupunyagt ng tulo" nang lahat ang mga tao salo.pi at mabuhay nang masa~ .ing suwerte ng tao! balana sa pagt.uklas ng lba'tl -wala nang magimsaka, ma- gana sa magaang paraan ay -'I'alaga po! Sukat ninyong lbang karunungang maaarln!) nglnglsda at manggagawa? Pa. isang katlbayang hlndt na nlla .1kalaing sa dinaml-daml ng maglng ambag nila sa llpunan pano na kaya ang atlng mga nanalsin pang magsunog ng liato'y sa allmangong maltlm pa at sa sangkatauhan. Ang lba't~ lupa na siyang balong ng ma- balat sa slkat ng araw, magtlls nadulai; ~¡ Akang! lbang paralan, unibersldad at saganang blyaya sa atin ng Da- ng lamig sa patak ng ulan at -Eh, baklt nga ba nagkaga- kolehlyo ay siyang unang ma- kilang Lum!kha? Papaano pa µapanglipakln ang kanilang manuo11, mang Eosyong? Hindi ko kapagpapntunay sapagka't ang kaya !to baQ.alungan kung wala lalambot na palad upang may tuloy napaklnggan dahll sa Una- kanllang maluluwang at mala- nang mga kamay na datl-ratl'y m<J.knln at iknbuhay sa arawrnaang bagkat na si Kuwala, e! laklng plntuan ay parang batls &,iyang nagpapala? araw. -Gan!to. mang :Baste.·· !to na walang .~awang blnabalu- Ang llan sa ntlng matatandang Dahll dlyan, hlndl matututu~!~agn~~~:ka;0gb1ayar1:~1~~\:l':~ ~~~~n n~at~:~~~~a~al!~:O~ng at~; ~ag11a.saka na ngayo~ so.na•y lang cH tayo maaarlng mabuhay ~~. ~.ag::::::hii~~a~~~f ;¡~~~~ ;~~k~~-/:~:ª~~ª 1aº::;!~~-~:~ ~:~r~~n~ª~~~s;1~.~:~~1.11~~ª si~~ ~;1~~a~1~~aiar~~~'.i~m:~a~~~;~ 1 p k hl lang sawang nagyayao't-dlto sa pa rmg na¡tsu.sumaklt na ma¡¡:- kung magkakagayoy mallalara.s .~8¡~~gna~~~g s:n:n:1n:g~wa inga paaralan. ~:~:na~; ~i~g :;~:~~~!1 n~: ~:;1 ~~ ~~~~la~~~gna~~~~~1~; ~j? Akang at nananaog kung gaw~~u~;~~n:ng a~~g~u:U~~~:~; :~~gsabU,,naS:-a~~al. n;.~~a~~=~ª!~: ::~~~ª~=~¡~~ª s~Y r!!~:~~:i:.s~~J: ~a~l~k;:1~~;;~;1~~ ~ªa~~ ~~~o~~ ~f ~=~~ntgfa~~lt1~gk=~~u~:ffªi~ ~~l;~s~l~~a~~P~;n~~nS:':ga n~= hat ay mas~laPI, 'ele titul?," 11~· Karne. At. kagab1 nga Y mullng Jan manir mahlhtran na nak:a- nak ay blnabalntat pa rln, na walana: panaya11: na pallahm pa narlnlg m Akang ang sipo! na na~oapatuloy ay parang plo hindi ma¡¡:lalaon ay maaarlng ;;a lbang kaoas!yahan. Sa gabudyat~n. Nanaog ... at nanga- Iamang kung bagasa bigas. su- slyang maelne: sanhl ne: maa- vo'y walanir mae:bubunl!kal ng pasa d1llm! Hindi akalalng ang ball't ngayon, mavaman at ma· e:ang pae:kaoutt ne- kanllang luna. walanp; huhull ng lsda nt makapa'y di si ·Enteng, kuncll ... hlra,p ay nagkakapantay-pan- buhay. Daklla ang kanllang la- walang paoasok na manggaga-naputol ang pagsasallta ni tay na halos kung sa ngalan yunln para sa kanllang mga wa. sa ganya'y maaarl kaya taLINGGO. MARSO 11. 1&51 11 youg mabuhay1 BuhaL noo'y naging laman N M ·d A D j Ang mags8:ka at m8:gbungkal ~~g~:lab!~~~~~~:nna s!ly~~y:~ ang ag QQd ng Q UJOftg n¡:: IuJ?a ay 1sang dak1lan_g ga- hi't sa mga snndall ng panana- <Karug1ont ng nasa pahina ~) -:;,:~1;1·s~~~~~f1:~~,:1~g~~;s~~1tpa~~ ~;~iia~~ ~Yg~:f~1~~ªn11gºw~1a~; damctamin ang ganitong upasala, na :mg tunay na kahulugan h:anga ng l.ahat, kaya t ang a- sigla siyang naglnlakad, maru~ ny nangabuhay tayo hangga ngayon na walang napagaralan, tmg i:ng~ tiwangwang na lupa ngis ang damlt, gusot ang bu- ·'lglng sa sarllt at maglng sa mga nakasama natln. ay. hmd1 n~rarapat pabayaan. hok. at mmglalallm ang mga Mlnsan daw ang Dlyos ay nagparusa na sa kapalaluan ng ~~·J~;:;a;~~!, ª~a~~1~:nªg~!i, ~¡1:;ªna~~sa t:f,~~~l~g :aª\~~~~~ !:~anngg 1~~ª~~ ~na1a~~~~e ::P~:::~a~~nª~ s~=~~~ana;~~~~~l~~i ~;1;~a~gt¿'tf~~;og~~ ~1~ ~aÍfk:i.~:1~ ng 'kanyang buh~y ang knnyang na rln ng parusa. Ang parusa ay darating at ang' bayang plllptsa kanllnng dlbdlb. Al ang pag- tagapagllgtas: s1 Donya Rosa. no ay maknkatulong sa pngpapnrusa. b:llong na Ho ay nasa $:1 aHn, At n_mla nga noon ay napaUra nasa allng mga kabalaan na na s1ya sa malakl at magarang lahis na nahulmmaling sa pag- tahanan ng matandang mayaaa1·al. sa mga kabataang may man. nai;:hihintay nn higil na mahalagJ. at <lakilang tungkulln. Ang Unli-untlng nanlabo sa kanmagsaka ay isang kadakilann. yang isipan ang mga gunttalng At kung ang tawag na ilo ng yaon nang malabasan slya ni tuugkulln ay hindi nlla ~aanong .'\liw. na nakaupo sa sahl15: at pag-uukulan !J-g pansin at wa- pigil ng is.-t~;i kamay ang mari:lang damdammg n_mtltinag _na. •.ning basaban, sapo ng kaUduminlg, ay maaar1 na nahng wang palad ang pisngi saman~11~~a~~~g ~~ap:~~~!w :~ni~~~ t11lang ~akalatang ang siko sa kuÜmlinl na daigdlg sa bina- may kahwang tuhod at S!I. maharap. Jsang panlbagong daig- layo nakat~dla ang mg:1 luhadig na kabaligtaran ng ating ang panlng1n. tunay na dalgdig sa kasalukuyan. --o O~ Ang lumang .. (Karugtong ng nasa pabina 7) tid sa hullng hantungan ang ba1~gkay ni allng Carmen. -Aba, baklt, -ms.nghang 11sisa ni Aliw, -bakH tih mnl1yak ka? Nakagalltan ka b:i. nJ Mama? -Hindi, Aliw, napuwing lamnng ako, -pagc\adahllnn ni(Buklatin sa pablnn 111 Sa mga pnngyayari n~an¡; ito, ang mahalaga sa aking akala, na stu:i:at 111apatala, ay ang sumusunod. Kahapon, ika-5 ng Dlslyembre, ay napalagay sa mga pahayagan ang balitang nllansag nang lfthat ang mga pnngkatln sa polltika sa tangka raw na ang pagkakalayo ng mga damdamln ay huwag maglng sag_abal sa kallangang pagtutulungan ng lahat upang malbunsod ang mga bagong gawalng lkasusulong 1lgad ng bayan. Mabutlng tangka sa malas at tila tumutugon sa layong makayarl 3gad ng ano mang lblg gawln, na sa warl ay dlnadali-dall sapagka't lpinangallangan ng lsang napakamagahasang hakbang na gaya ng pagsugpong lto sa mga Laplan sn polltlka, at dapat na purlhln at ipagbunyl. Bagama"t ang tunay na pangangailangan sa lsang bansa ng mga Lllplan sa polltika ay upang huwag makapagmasagwa at magmaluplt ang n1ga namtmtnuno, kung kaya•t ang mga Laplan, sa lsang pamahalaang tnltralan ng pagkakapantay-pantay, ay nanunungkulang tallba ng mga kalayaan ng mamamayan; ay mabutl na nga marahll na paligpltln muna slla at nang ang pagtutulungang gawaln ay matapos agad; ngunl'l kahapon din al sa isang mahal na kaibigang naghahawak ngayon ng isang mataas na katungkulnn sa ating mga hukuman, ay naballtaan kong tunay ngang sinugpo ang mga Laplan datapwa't upang palltan ng isa ring tunay na Laplang, mnrahll ay Jalo pang malakl sa lahat ng lglniba at ang nakatata.wng ng pansln, sapagka't hindi pa maalaman kung sa. anong sanhi at dahUan, ay hindi m.aaaniban ng batana kundl """"°'""'""""°'""'""""°'""'"""'"""""'"""""""""'""""""""""" ~;d;.~f. kawanl lamang ng Pamahalnang plnailral dito ng mga Mga Sukal Masabi ni Oionisio Oinnña Tacawagin daw na "Samahan ng mga nagllllngkod sa Bayo.n" al pangunguluhan ni G. Vargas. Pinakapangalawa nlya, 1!a siyang mag:ging tagapagpatupad ng mga layon ng samahan, ay si G. Benigno Aquino at magkakaroon ng dalawang tanggapang mahahalaga. na ang isa'y ukol sa pagpapalaganap na paANG PAGPAPARANGAL kay may pitak sa kanilang mga pu- mamahalaan ni Benl_gno Ramos, ~ng ka.taas-taasang pinuno ng B.:uagtas ñg mga alagad ñg wi- so ang· wlkang sarlli na slyang mga GANAP, at ang 1kalaw~ nama Y ukol sa pag-aayos at pagtaka sa ,nalalapit. 11a Jka-2 ñg kaluluwa ñg J:ihi. • t.atag, na pamamahalaan m Plo Duran, tanyag na maka-Hapon. Abril ay Jalong maglging maha- Bukod sa mga taong !to ay magkakaroon din ng tatlong tagapalaga kung ang "Panitik Kaba- Ang mga babasahing tagalog yo na kakatawan sa Luson, Bisaya, at Mlndanaw at ang nangabaihan:· lsang sama.han ñg mga na nakikinabang sa hanapbuhay plling blgyan ng ganHong tungkulln ay sina Alfonso Mendoza manunulat na babae. ay mag- na Ho na pinagyaman ñg dakl- sa Luson; Osear Ledesm11 sa Kablsayann at Juan Alano sa Mln-' bunsod ñg isang ambagang ba- lang nmkata ay hindi sas:ilang :cinnaw. yan sa paglikom i1g isang ha- tutulong din al makikiisa sa la~:ing maipagpapatayo lig ban- pagpapnsigla sa kilusan alangta~ og ni Francisco Baltazar sa aµng sa pagpaparangal kny Baaha mang hayag na pook dilo lagtas. sa Maynil.i. Ang satnbayanang nagmamaKung ang iblnunsod ng '"liaw ha! sa sariling wika ay maáasaat Pa11itik"' noong di pa nagka- han ding hindi magr,apabaya s11 kadigma ukol sa pagpapatayo pagkakaloob ñg kanilang makañc. isang bantayog ni Balagtas kayanang tulong upang malsaaY nablgo dahil sa kakulangan katuparan ang pagpllpatayo ñg ñg sapat na nalikom, ay maaa- bantayog ni E!alagtns. ~~rr~\kip:_~g!~~\~a~·~ª~~~~~g :a~= Ang mga si.nehang tagalog, a~akatuparan ang magandang lalaong baga Y an~ mga dulaJay,ming iyon sa pagpapadakila ang nagt~~anghal ng mg~ pellsa makata ñg lahi. ~~:ni~rcid~~~~~· ñ'gªY~~a d~ll~~! s:i. palagay rlg sumulat nito lang ~agalog, ay hindi .magpaay rntulong ang mga kalalakl- pahu~1 sa. pagtulong sa ik~tut~ ha1,g manunulat sa ikapagtata- uad ng- makabayang layurung 1gu1'1pay ng makabayang la- to yu'ling ita. . Manguna lamang ang "PanlAng matataas na pmuno ñg tik Kababalhan'• ay mali.asahan ali11g pamahalaan ay hihil!ngan: ang tagumpay ñg pagtatayo ñg din ñg tulong sa bagay na ito bantayog kay Balngtas dlto sa at rlito maipakikilala nila kung Maynila 12 Ang balitang lto ay hindi palipad-hangin laman~. Ang· katotohana'y lnalls kahapor. din sa pagka-Kalihlm Pangloob si G. Aquino na pinalitan nl G. Jose Laurel at sa mga p:ihayaga•y napabauta nang si G. Aquino ay biblgyan ng lsang katungku13.ng lalong mahalaga nt mat11as. At napakataas nga, sapagka't s!yang magpapatupad sa mga ndhlka ng bayang panglnoon, na sa pagnanals makapagharl agad nang Jubos na Jubos, ay di na nnnglmlng aigawln sa hayan ang tanging sandatang pananggol sa kanyang mga kalayaang plnag-ubusan ng maramlng buhay bago natamo, upang masarlli ang paggamit ng sand¡i.tang. ¡yan at kasangkapanln patl ang mga lnuupahan ng bayan, na saan mang bansa ng sansinukob ay pinagsasakltang huwag malahiran ng dungls ng burak na pinatatalslk ng mga !abanan sa polltilr.a, sa pagbusog ng kanyang kayamanan. Kulang-palad na ba}'an ltong atin, na bukod sa pinipilit na namang maghari ang abakada, ay tatalian pa ng isang ~anikalang kakaladkarin na hanggang kamatayan. Kung idaragdag sa napapaballtang pagtatayong ito ng pamahalaan nll rin ng kanyang Lapiang sarili, ang ginagawa nang CBuldatin sa pabina 16) MAGASIN NG BAGONG HUHAY GUHANG ULAT KABUHAYAN ni D. R. INIGO triyang kumikila at nagtlt,pld nakapagpautan¡¡ ng ¡¡maabot ng dolyar, bllang pag-allnsu- sa ·p150,ooo,ooo sa iba't 1bang nod sa patakaran ng pamaha- samahan. sa halai;canp; 1to ay laan sa kabuhayan. trmaabot sa Pt t0.000,000 ang lplnautang sa. P339,600,000 nng nalpautang sa pai::sasaka, .o 75 porslyento ng loob nr,: taon, ang PlS,500,000 o bbuuan ng lnllaan upang lpa~ ang 3·¡ poL"SIYento ay n¡¡iuwl utang. umaabot Iamang sa P8, sa mga gugulln sa mga sangkap 754,000 o 5.9 porsiyento ang nasa pagkaln at sa pananJm na 11autang sa mga industrlya at . p::mluwas samantalang ang !?31,061,000 sa mga bahay-kaP58,700,000 o ang 17 porslyento Jakal. ay lplnautang sa mga lndustrlya. Ang mga samahan sa pangangalakal ay nakautang ng -000-Ang naglng Kongreslsta Os- Napag-alamang paklklnaba- .P158,000,000. Masusln~ pinag-aaralan ng car Ledesma ang buong pag- ngan ng Plllplnas na pag-lbayu- Ang- mga sumusunod na ka- mga plnnno ng pamahalaan ang ~:~f~sanngg ~aª~~~~s~¿~ n~all~~: ~lanpo~~g Psfn':::~:a1a:~=~k:'~ ~~w:~n~~ a1}'.i~~;1~n1afl~Wu~~!~~ mungkahl ni Placido L. Mapa, nan ng Magtutubo. Ang pagha- ang bayang 1to ay Jsa so. mga maghngkod ~.-, taon~ lto: Rlcar~ pangulo ug RFC, na magpalahii.lnl sa mga plnuno ay .!!lyang plnakanui.Jakas na pamlllhan clo Nepom1ll'er•n, ¡¡angulo; V1- lias no:; mi;a bonong nagkakanag[)lnid sa pambansang kallpu- ng sarlwang sangkap ng Pillpl- cente Carmu11.i., pan~alo.wan~ h~;[,,r,.l ng kalahating bllyong nan noong Sabe.do. nas. Ano mang ·lumabls sa ltl- pangulo; Btblnno ll'leer. Dr. An- piso 11pa11g mapatatag ang a/~~aº'KUr1eb~o P~~gt~lr::;:~~l 11\1~ • ~~k~~~i~lt~;;o~~oo:a~Ka~:s:!~~~I~ 113.ng pangalawang pc.ngulo; be- rn~dagim nito ang lnlluluwas metrio S. Sanl-Os. Jkalawang panr,alo.wang pangulo at Amado n Garcia, kallhim. Ang mga bagong hala! ay si- An:{ malalaking blllhan ng 1•;. fj'lJvadol' Benedicto, tagn- mga arlarlang hindi natitinag ingat-yaman; Gel'man Unson, ay•lto: ;>angalawa!l¡i: tagaingat-yama:1 Isang lotcng may 2,911.5 me..:, ~t Em!Ho Elnfanle. pangalawang trong parlsukat sa Echague, sa halllüm. paanan sa hllaga ng Tulay ng Ang lahal ng pinuno ay hini~r~~p 1~\n~:~~ñ~I k:;P~Í:~~~ rang na mga kagawad ng Iu;:ior1 r Valencia at sa asa.wa nito sa. ha~~~n~~~;ª~ri~~ Jt~~~l~~J;~1J~~~ lagang P80,000; B. Puey, Fernando oonza~a.. Ar· Isang loteng may 834.55 me-' .~cnlo Jlson, Jose Narciso, car- lrong parlsukat sa Avenida Taft, Jos Ledesma Jose Mauzano Me.late, lplnagblll ni Emllla EsCarlo.s Rlvllla'. Jose Martlne:>, ai tudlllo kay Rosendo R. Llamas Flloteo Palmares. sa halagang P62,500; _ Nahalal ull ang mga k.i.g:iwad tl'~~~gp;~;~~~t ~~y p1i\~1.>ilu~~ ~fn1u~~~iun~ª~~~~t~d ~a;~~f~ ~~11~~ª~fg~ei1 :;r::r;:Os~~~ªi; Nava na plnalltan nlna Conra- Universal Investments Company, do Guanzon at Jorge B. Var¡¡:Rs. Jnc., sa P60,000. -oOoIsang loteng may 273.16 me- Makikita si Gng. Perlita Bautista, pangulo sa panr;ingilak ng tong parlsukat sa 415-417 A. Ma- abuloy sa Krus Roha sa purok 11g Nalional Development Corr:.Hindl matatagalan at lalag- blnl, Ermita, iplnagblll ni Juan pany, samantalrmg fniaabot kay Pangalawang Alkrlldc Cesar da.:n sa Tokyo ang lsang ta- ~;d~na1ai~~gkª$5~~00:11º Ramos Miraflor, panyu/o ny ki/usan sa panyingilak ng_ al>11lo11 sa mga ngmg kasunduan ng Plllplnas Isang lupalng may 692_ 480 me- bahay-bahay, any tsekeng kumakatawan sa na1lal;_ n!ya. Maat n: Mataas na Pamunuan ng trong parlsukat sa Mariklna !pi- klkita rin sina Dr. Mariano A. Jazm1nes, Gng. Mercedes Panga~~fay~kna:~:la~l n~gtut~~ot r: nagblll noong Hulyo ng 1949, nl nlban, Gny. Aurora Azote, Dr. Carmen Santiago, 01}9· Conchtto. a~ at ng Hapon~ san:ant~la~g ;:r:~~ll;~l~~nB~l~d~~a C~~~~~ R~rigue~. Dr. Virginia Felix, Gng. Benita Ortlz, Matimo Songco, hmdl napagtltlbay ang kasun- tlon sa PI 028,349 subalit ng Si/vino Vela~co, Angel O. Salug, Del/In Diangco, Dr. Justo Dtng~~~ns:ª n~~~:~ng 8~a1;::!~nar:~ ~~1~~:~~ang' Ungg¿ lamang Jpl- lasan. Abogado Pelagto Achacoso at Inhenyero Fernande1:. ng mga sullranlng panlabas. Isang lupaing may 19,184 me- ---------Nalakacl sa nabangglt na pa- parlsukat sa Makatl tpins.gbill ~unuan ng mlsyong Plliplnong ng Ayala Securltles Corporatlon bmubuo nlna Ministro Jose P. kay Aurelio Montlnola sa hala- gusto J. Cortez, De~etrlo S. pangkalahatang kabuhayan naMelenclo, Lucas Madamba at gang p115,I04; .Santos, ,,ergio Osmena. anak. kapuluan, Ang panukala ay si· ~~~g~~~u~:~~~~·8~ª31~u~~~~a~~ Isang Joteng may 650 metrong ::!a~g:Yn~~~a~~!;~g~~:: nusurl sa pamumuno ni Miguel kasundu:i.n ay mapapawi ang parlsukat sa Kalaanan, Kaloo- so, kumakatawan sa lndustrtya Cuaderno, 1obernador ng Bantakda sa mga panlnda. maba- kan, Jplna¡::-blll ni Carlos Im- ng tahako at Conrado Benltez, ko Sentrat at slyang maghaha· bo.wasan ang kalamangan· na quimboy kay Slnforosa. Ray- kumakatawan sa lndustrlya np; rap ng ulat pa.gkatapos ~~·OJ~r~~Odag~~n;~;n:a:i~~~~·~~ munclo sa halagang P26,000. ?i~ºl~r:~~~m~:~:u:;;ina~:au;~¿ Ang .bono ay magkakaroon halagang napaoaloob sa kasun- ---o00- ng lupon sa kontrol at osear ng halagan¡ hauggang sam. duan ng mula sa $33,750,000 Ledesma, pangulo ng Pamban- pung plso upang mablgyan ng ha1~1~~n~!~~·~ºº·~i°'Pansaman- nai~~~~~\~ s~i~!~;k~3'k:~;o~iJ. sang Kallpunan ng. Magtutubo. pagkakata.on ang lahat na ma· talang Kallhlm Felino Nerl ng sa loob ng taong natapos noong Iplnatalastas na niluwagan ng kalahok. Ito a.y klklta ng 4 na mga Snllranln~ P;mllibas na ang Dlsyembre 31, 1950, ayon sa ta ... banko ang pagpapalawak s~ porslycnto na. paklna.bang taonraªia-l~~s mnaggt~fu~o~ª:ad~l~l~I~:; ~~~~g p~:~~gn~t~::ª:k:i~ot~I~: ~:~~a~:~fn~~gn~~ ~; ~ag;il~~~g~a laon, matutuboa 8& alln m&Dg na mara1?dagan ang kanyang tan¡::- Jdlnaos kamak!Í11an.. pamamagltan ng pag-uukol nif banko, malbabaya~ ta buwla at ~:ib'.º~~'!I~:.ªtro~~ :f~~Y~~ ~r~ ia~J~;s~:~as~ ~~~P~:a~~~ii:m:; ;~~11~11~~ sa b~~~~~P~~t~:ay:; mga \~a pan¡ pananagutan !a :mg Jnnnngkat sa Hapon banko ay ln,lukol sa mga tndus- mga purok ng pagsasaka, Ho ay pamah"Jaan LINGGO, MARSO 11, 1951 13 Si Ct.sar Ra miret. anc makisl:; tuin sa t:i.nghalan at sn radyol, na Jalaking gumaganap ng p:i.- o.y 1;::anlto an¡r kanya ng !slm1.sansunahlng pa pel na katamba l ni ¡¡:ot : ··Kung sabagay ay may kaAllcla Vergel sa ··Bernardo Car- hlrapa n n¡ a ang ga nyan .. . pio" ng Sampaguita, ay Jsang nguni't wa lang kalla ngan sa kandldato sa pagka "'Mr. Phili- akin an[: magkagayon man , mappines." pambansang llmpnla k d11h1ta11 ko lnm:\ng ng kasiyann ltinMaguyod ng Elpo. Anp; han :rng mga n:'lkakagiliw sa 1nadJang maitiliwin sa panonood akin. Ani; maktta kong sila'y ng pelikulang tagalog ay naha- napagbi¡;y;i.n ka sa ka nilang kahandanc magtaguyod kay Cesal· hillngnn at pa wang natutuwa, a t maranli nng umaaJ>ang hindi ay i ~a na ng gatimpalang namablbigo :rn~ kanilang mga katitighaw !'ia akln¡; m~.i kapagpapai;:ud. pa~ala n.'' Si Fred Montilla ay may gi- An¡: ·11.n:ak 11::: l'ulubi" ng nagampana n ngayung mahala- LVN ay isinasapl'lik11ln nn ngagang gawnln s~ rndyo l.lilan~ yon ui; nahan[:i;it. na samahnn. pagt.ugon s:>. kah1li11i;an 11¡;: mll- Tunml.upad n~ mp:n pnnguramtng ba hay-k:i.lnkal na lai;n- nahin¡; pnpcl sina Mil::i. del Sol, t.angklllk ng m~a palatuniunnn J nimc de J;i Rosa nl Evclyn Vi1Ha¡Ja.pamX.:.J sa pellkulan~ !a - galog dahil sa pagslsllca p ni; mg<' dlreklu1 sa ··settlng" na .sina Vedaste a t J oe de los Reyes Tungkol sa pellkulang "Santa Cristina", Jplnahayag 1i ! dfrl!ktor Edua rdo de Ca.st.n1 na mahigit na sn 70 poulye.1to nir peUkula ang kanyang na tut.apos, r.gur.i't .~1ahihirapan S'l~·a i;a riatlt irang 30 porsiyento. pagka't :11to'y ka lla ngang gumawa stya ·1g i:iang ba1eay na hindi pa na~agawa kallan man sa. pelik u'ang sarill. Ito ay ang ma laklng 'laha. ang pag-akyat sa lup:i ug :.ubig sa clai;at upang lumubog ang buong bayan ng "Tyro" na siya n; plnangyarlhan ni; ka~ay sayan ng ··sttnt::i. Crislina". sa radyo a t ni:: maraming tasa· llu . . ~a pam:unahala ni Ton y Ang ikaLloni.; kuv. cnlo .sa • AK~~~~P.~~i~~;:~.~1~~~1ii!1t:~1~11~f11~'~ ~~~\~111c~o.la~11;:~ta~1~f~~tzy~ p~~~~ Enrique J;\rtego ~~L ~lM~a~~b1g.'llat~~ll~l~::~11::: gl¡ lhwanc. b1tu111. Sa 11af:Latn- pchk ulani: tlo na pmama ma l- Anit 1 1 ina ka bago11, dlrcktor n r "Mavon Oil." ay slyang susunod nong ng: 1la n¡;- kakilala kun~ 11u~11! ¡111 11¡; ~:1ang baguha n ng:11- L\' N na may "malakin"' ipina- na ·pama mnhalaa n ni dlrekt ohlndi siya na hihirapan sa :·pa - ni"l. _ ··urny :mmsa bin¡;" dircklol' n,an,ako" sa hinaharap. Kasa- ra consuelo P. osorlo. Na ka takmam~~gka .s~. dalawn1~g. 1log " :w :-:1.vang »ai;a11.~~in J>a !~1yo ns· luku~·an, 11in:1.mamah:1.l~an ni3·a dan~ ilanghal sn unang linggu 1a ng 1b1g sab1l11 y J>a png1 gm¡; bl- "Allak 11~ l'.uh1b1 N:;um t ayon ang "Talisma n". n~ bu\\'an ni::- Abl'il. a n¡:: "p. i.rtiSa mga ~:i.!'lc\a li ng paJi¡hihirap n~ isang ;;niktfa ay di nawa - walan ne mahabagin, kamay na kusanr dumaumay, : a ya ni: pinatutunayan ng ta;pon¡: iyan sa "Kadakilaan" ni:: Prtmicrr, ·na pinama1naha laan ni Consuelo P. Osorio. Tumulupad ng mga pancunahing papel sina Anita Linda at Danilo Montes, ka.tu•Jon: sina Pa tria Plata, Naly Rubi, Osear Kcesce, Ramon D'Salva a t n1arami pang iba. 14 chcla"' ng ·'Kadali:llaan·· ay Usa mgn nakaknsaki.1 sa mga na in pos ua .~ulalin. ni dkektora ;~~~~li~'ls~: n~1;:;i~i~la1!~ai~fu¡~~ ~s~•;~~tas~.i:;j: a~~~¡ •:,~~l~¡~f~~~ ang pa:;-Ma n:; s:rnmh::i.n sa tes. na 11indl pa naluluwaL:ing pagtitlwal:l k:iy Tony. :,~;~~cl:n~gml~~~~\1.~:~~~~Ps~a Pp ~= Nalalnnmn ba ninyo na si To- n:;unahing papel. ny Arnaldo :iy m:>.hal na malml . ni Dlrektora Susa na de Guz- Sina J osc Padilla. J e o.t Pa - ma n. nt halo~ tila naknkaram- citn Francisco ay gum:1.gnn:1.p dam daw :<1ly:i ng pnnlbugho ng mgn papel na tagan:iyon sa kung naklkita 11iya n1: ito'Y t.u- "Dn~ong Palay" ng Tamaraw mllitlg sa lbnni::- babac? Nala la - St udios. Inc .. a1~g un.ang hanman din ba ninyon j!: b:lgama't dog ng nnbangg1t. n:i. samaha n si Tony ay l:<1ang "ma llkot na na pln:ig-uubusa!l ng ka ya llparupal'O.. noong slya·y binaL a pa~g maglng isa~¡; na tata - pa ay ganap no.ng na¡ttiago n~rng panoorln. llo y slnulat ?-l nJ!::ayon ang lalmt. sa ka1wa11g p111amamahalaan ni Fellx V1lbuhav :i.l wa ln siya ng plnag- lar, isa sa plnakabat.ang d irekuuk•1lan 11!! pagnmmaha: ku:1cU lor sa aUng bansa. Kung sino si "Nene'· Jamang ? Kung hindi ang '•Dahong Palay'• sa pellkunlnyo na lalaman ang m~a ba .. lang !to ay siyang pinagsasa11;ay na iyan. subukan ninyu si- kltan n11:ayong ftlabatid ng maJan~ dalawa sa pag-uu\ayaw rami. Hangga ngayon, ang i.il kanililllJ: maga1 ·a ng lill-.anil:•. Tama raw SL11dios, !ne. ay nagat saka ninyo mapapaluluha - hahanap pa ng. lsang b:i.gong nan. Ah, mapalad na n1a;::~im;- mukha na gaganap na: lsang puso! m:1.ha lagalll': papel sa pelikulang ito - pa pel ng isang baba ing Ang Jta lya na siyang ¡:iit•:i.ng .. maganda at may matamls na Uy~u·lhan ng kasaysayan r.i San- nlg ngunl't walang llaw :1.ng ta Cristina ay k:i.unaun.i.ha11i; mea. p:>.nlngln. Ml\GASIN NG BAC ONG RURAY "Kapitan Bagwis" tu.na kaluluwang labl.s na klniunwnuhlan at plnag-uusla ng Jn«& kaaway, ngunl't mlnamAhal nlUl'lan ng mga taong nab.uunawa sa kanyang makataong layunln at panlnlndlgan ... lyan ang kasaysayan ni "Kapltan Ba.gwls" na malaplt nan~ dumatlng sa lnyong du.laan upang dulutan kayo ng pananablk at kaslyah&n. Sa pahoorl.ng ltong llpos r.g pag-lblg, paghihlr;antl at madudugong pangyayarl ay kasamang guma¡anap ng pangun:'.lhln& papel !1 Anlta Linda, katulong ang komlkong si Lopito at ang lagt nJ.nyong kl~arnumuhlang si Osear Keesee. M1n.san pang lplnakJJala ni Elren na di alangang lkaplt sa tanya &ni t&gurtng "Ang Kldlat sa PuUng-tablng" dah.11 sa kanJUll _mahu.saJ at ganap na pagk&ka<tala ng papel sa panoorlng lto. Bamantala, si Antla Linda ay nagpamala.s din n1t lba:JODI tat.anct&n at hlglt na kall:&yahan nang matupad nlya nang bUODg Un18 ang papel na llanyang gtnampanan. Ang "Kapltan BagwLs," sa Uallm ng dalubhasang pagkAkapun&hala nl Cesar Gallardo, ay maltut.urtng na isa sa mga katanglt.a.nglng peUlrula ng Premien: na nuarapat pag-ukuJan ni! papurl :::=:.i~·,!•':. ·=~r:,·: .. tr.':!""~.:·:..~": ... ,. .. t•ll .. P"dl•~C.11 nr plllabbllco .. -..• .. ~ - r-•"r i10. Anr 11>uonp ,.. p•kinmd•m ,.. !U• byo ~1 ....... 1u..c1 u ..i.pup~ •:o no•l•l•mo l•m~n11: •• pamama«ibo n• U.U.. ~ 11• ... ,.u.,. n• ~•<>K .. Jl\(l~TO°S CUJIOlft•ba.ilC - "I: pin•k•mlbb•l'Oll( 111odtl<> n11t l11i n.&n1 p1unl•d 11• k.ab&i uh1nn1P>91:•.......,! '"" Sa sumusAOd na mga laRging katangian: • 1111 ... i, 11• ...,...;'"'... • Taa~nr lllM•f• • T...,.tnr 1- ll( •palDO • Cui.blon~d In t11p • Doble .... w ~ RWal & PIASTICS CO., INC. ~lh Av~nut. <:nr~ rark. ("1l0<>Un, Hio•I tri. l-~7-t.7 ------------Ang lumang .. (&anlrtonr 111' AUa pablna u1 ya samantalanc tJnukusot ng llkod ng palad ang mga matang luhaan -Slya nga? Tlllgnan to nga, -wlka na.man ni Allw at t1lnaltatl.pat-s.Jpat pa ang mukha ng nahlh11a ng r;I BaJ&nl. Madllllng ltlnungo ni Bayanl ang ll:anyang mukha at lldnubli IJon aa kanyang mga p&lad. Hlyan1-hlya slya. -Aba, e, baklt ayaw monr lpalr:lta ang lyong mata, -natawang wlsa ni Allw. Salla pa lamang napataa.s ang ulo ni BaJ&nl. -Umllyat ka, ano -nakanrtUng ustaa ni Ali'! at dagllng lumu.,...y na rtn u. aahJg at p&haJuklpkJp na m1nalu ai Bayanl. Napatango na lamang si Barant. Hlndl kayanc blgkasln ng lr:anyang mga labl anr m1ta ll:atotohanan aa harap ni Allw. -K.lta mo na! SI guro, naaalaaJa mo ang taa mong i:alblgang babae, ---ang blro pa ni Allw at pasulyap na Unlngnan al Ba1an1. -Hagllall:amall ka, Allw. Bataling may maalaala man alr.o aa alr:lng mga tapuwa bata ay walang Iba llundi Ucaw, -a.ni Bayani na muaya na a ng bultu ng mull:ha. SumJlang an1 Lsang matlmyaa na ngttl sa Wa talulot na mea labl ni Allw at nagstpagnlngnlnt ang 111alltlm nJyanr mga mata. - E bakJt Ita umllyall: kanglna? 8ablb1n mo sa atln at ball:a matulun~n kJta, --anya pa aa plnalamblng na tlnlg. Napabuntong-hlnlnga muna si Bayanl bago lslnalaysay ang ltanyang mga plnagdanasang paghlh.lrap u. panahon ng dlgmaan. -Kaawaawa ka naman. ---ang t.ang1ng sukU ng batan¡:: baba!' mate.pos mar!nip ari¡;- rai;~asa laysa~·. -Bagay :i¡;a sa iy{"I <>nr: lyong pangalan l.•a kang b~ yani ng lyong !na -Lalong bagay naman .sa lyo ang lyong pangalan. Kaslngganda ng Jyong katauhan at taJaga ng nakapagblblgay ng allw sa stnumang may kalungkutan, - gantlng tugon namim ni Bayant. - A. talaganr lnaallw naman ll:lta .e. dahll sa hindi ko ibig na ::1u~~~ng lkaw ay may kalung- Baklt nama n? - Wala. - kimlng tugon at nagUndlg na mula sa pagkakalupasay sa maklntab na sahlg. -Illrnlt mo na ang basahan. mar.P3h)nga ka at baka pagUdna pagod ka na. lsant maamong tln1nn anE: 1irlnanti ni Baya.ni kay Allv;. Pagkatapos ay tuluyan nang rumallkod ang batang babae. Mayamay:q1 napnhlnto sa paglakad at blnallkan si Ba;vani Paglapit dlto"y mav lnlabot ná lsang panyolilong ku!ay rosas -Sa tyo na a ng panyollto n.ng puso ang mahlwagang ll:a- pad at maputl. kong lto. n11.ng mayroon kang pangyarlhan nlyon. Kaya•t nanr -Ano tyan.1 hawalc mong 1malpamahtd ng lyong luha, - makaalls na ~1 Allw at nalwan yan. Bayanl? - .uslsa ng babu. paran!l' blrong turln¡.: ni Allw. si Bayanl. ay marahang nadala -Ito ang awtt na nillkha nr Hindi nakatanggl sl Hayan\ ang panyolltong tyon sa kan- aklng ama. at hlnayaang ang mga mata na yang mga labl at nllar akan ~r -Saan mo nakuha? Jamang nlya ang ma¡¡:pahlwaUg lsang hallk na punung-puno -5a. amlnit tahanan nang ng mataos na pasasa\amat. Ba- ng kawalang-maJay. mlnsang ako'y dumalaw doon. 1ama't sna·y mga bata pa at Mullng nagtagpo ang landas Ito ang matanda nang awtt na wala pang aapat na kalslpan nlna BayanJ at Allw nang mln- llkha ng aklng am11. noo"ng 11upang luboJ na maunawaan sang maklta ng hui! ang lalakt ya'y nabubuha7 pe., anJ tunay na kahuluga n ng ti- na m11.tamang nakalupaaay I& -Hallka't tutugturtn ll:o 18 natawag na pag-lblg, ay nada- damuhan at hawak aa laanK Jea- plyano upang malaman natln rama na sa ll:anlla ng mea mu- mav ang tsang papel na mala- (811lllatia • ,..lM lt) Kong Saan Mahigii sa kalahating siglong karuna. .. n at kahusayan an~ nag-dudulot og mateas na uri u walang kahambing na di.Dalisay na ser~saag ito. Kaya kuog nangaagailangan ng pampaJa. mic, laging bumiog:i ng Sao Miguel Pale Pilsen - piaalamig sa yelo. ~an Jllligucl PniePilscn /l lü /lf,//J TRfll 6RT1T.' o • INIMBA.K AT IBINA.BOTELYA NO PAllALANG 28. Bunganga l. Kam1t 5. Dumln$" kumaplt sa balat to. Ika-3 tenlsta sa Indlya PALAISIPAN ng BAGONG BUHAY 29. ,. 32 Pangalang babaP Plnagplgan Katag..,ng pammula 14. Bltling 15. Itunghay HI. Pr.. (datlng Prisco) 17. Alagad ng pananampalataY• ta. Bukal, tubo 19. Hatl 20. Batong pa.ng-Oktubre 22. Tarak (lsang ha.U) 23. Hin ta y muna 24. Ang tumatawag ng lolo 26. Panalangln 28. Pamamaga ng panga < 11.inaltas ang hullng tltlkl .,., \'. •' ~ ' 1 ~"· !l ~· 34. Mantsa sa muir.ha 3~. Masui;lng tanong V 'e,~ 36. Tawag sa mga lmaheng hayop na slnasambll ng mga ' ~ .. L ~" Ir.dlyan 38 Ama ng repUbllka ng Tslna 41. TB.gapangulo ng Krus na. Pula ... Ulllang pook ... lada sa Jata lhullng panttg) ... Baga.y, lapat 52. Balaplng ha.pon 54. Magsa.sabl ng kasalanan 55. Blblg ng tubo ng tublg ~·· 3!. y {a.reglado, sa lnglesl :l2 Yumaong kartonlsta ng "· Pag-llslp-lslp 58. Ilog sa hanggahang (' ~·· Mantsurya-Korea ;-.,¡_.r,:,;,::i.·ma:.ang lupa atlong llllkl ;;;'' .. ~ .. 59 Ugall .. Musmos ~!·~:~sin ~~ ~ ·~ ., ~ ••, " V~V~V/, " Klnamihasnan ... Lantsang may layag 40. ~i~:bansang sayaw ng Ir.asr0 ~· ~~ ~ ~. 65 60 i;andall 66. Ga,;law 42 Pellkulang musllr.al ng Sam'0 " u ~ " 66 Pang-abay-bllang 44 ~C~'tgbu~~:~:n;~~g~an:a!~nJsi- I" r0 •L ~ ' ' 45. ~1:a~~aª~~l sa utang i,,.-+-+-+-4.i:'l;:~~,,-+-+~-f--t,8Í,~,,.. -+-+~--i ... Kalbigang hayop 4f TD::-uri sa manggagamot 47 Ku rninang ng anak 1 70 Mediko legal ng NBI 48. Panggalong 71 Pusall 49. Haba~ 72 Alas na .. 51 I:l'I. bigkas ng bata 1 73 Almsunod sa utos ~3 Tiyu n¡i:: Amenka 74 Blyaya sa hala.man ,\ni! <:abi 75 Batha!a ng mga tula fi6 !'11dios sa la1a •huhnR" pan- 76 Tisang pangguhlt \IJ!I B. Panaog 7. Lag! sa ·~ 8. Re"l'l 1o 9. L:uo11,, sapalaran lhullng pantigl 10. Lakas sa dagat ll. Ka!amnang saga.na sa bltnmlna D TINGNAN ANG TUGON SA SUSUNOD NA LINGGO Sagot sa Nakanan PAK AGAl'IIN KAL TA'l"A BINATA AL AGAM AFl.LIT SAN 5INBAD SAT lr'ISA ALI V TI PI 58 IDJ!:tY ng hakbanl? l'ABABA 12 Sasa!tyang pangkargamen- TB'.'LALAS KALKAL 61 'Nalan!C! bayad 111n¡1.ng pan'1g1 63 Pan~unahrng )Jrodukto ng bansa 67 Takam 68. Ihalo sa slnaing 1 Bakal na tlllk to 2. Liks1 13 Op!nyon 3 Babaing taga-Mlndanaw 21 Oo 4 Kabayong pa.ugarf'ra• 23. Iaang bundolr. sa matandang 5 Pagtltlklop ng m.anggu (b11- Herusalem Ung pantlgi 25. Base ng EU sa Paslplko 71. niaran ng kahoy 'lAll JLAPA FLORA TWAS AGANA ARU'f BALAC ARliAlf EBO ASINAN KABATAAN ACAP TACA O LAT NlSN R KUTING TABA I A IHINGA ASIK ASAAll SACO ).~~\ ·•11u1 - • JAR ~.i';;Q,, • llWAYWAf 1 • SUNSET lllpipawalo sa PAlAISIPAN noong Pelirero 25 t . .1'11.Ubfo Eru:ro - Bulaklalt Bakery, Bauan. Batangaa 2. J. R, Conejos - 14 9-de Febrero, Mandaluyong, Rizal S. Armingol Nanong - e/o Rañola's Tallorlng, Quezon Ave., L .. Q. f. JU3tfntano Paguta - 33 tst Ave., Grace Parir., Ka!., Rizal 5. Cayetana M. Aquino - 215 Batangas, Sta. Cruz, Maynlla M.aplaltanggap slla ng Ugalawang buwang walang bayad na Nakripl!iyon ng Panllnn:o ng BAOONO BUHAY. lpadala ang lahat ng sagot, sa: PAT.AISIPAN, Magasln ng BAGONG BUHAY, 921> Lepanto, Sampalok, Maynlla. t;crwa'!ll"'9"Pllipinoparo1GmgctPWpino Pllft.lPPINf MATCH CO., LTD. ........... , ....... _ .. ___ , 18 CAng mga padalang sagot na wala sa pangalan ng PALAISlPAN ay hlndl pahahalagahan. • Ang mga nanalo nasa PALAISI· PAN na wala pang tatlong buwan ang nakalillpas magbuhat nanK malathala ang q¡ga pangalan ay hindi maaaring papanaluning mulU MAGASI~ :"/(; l!A(;O~'G Hl111 '\ \ - Ang l~;;~-- ~~&Pu~:t~af!ª~~t!d 1!1:n;ª:~~; ~~ .~\~-!~ª:d;~r:iªg ~:_~a~°:: ~f:!ª~~~~~ =~ªJ11::d~~':.~ - - - - - - - - - r:ª::nr~~' :~~a~g ia~~l~n~:~: !ªª~~n~~~~ªI~rak~~:~ª~~kºau~:g ~~~t ª'Yª at hlnanap an1 umaang hlmlg. tan at lumuh1hang napayukyok ni Bayanl. Nagkatlnr,inan na lamang ang Pumallanlang sa papawlrln ang kanyang ulo sa kan11.ng bl- -Donya Rosa, dahll sa lu- mag-lna et walang anu-ano'y ang nakaba!:111.lf'.n.lng hlmlg ng slg ñg ama na lblg na rlng l:ia- mang awlt ay natagpuan ko rln kay Bayanl nam11.n napadako awlt habang mlnamasld nang tlln ñg luha ang mga mat•. sa wakas ang aklng ama. Slya ang mga mata ni Allw na nang OOong paghanga ni Bayanl ang Napukaw .~a gayong anyo ang po ang mayllkha ñg awlt na mga sandallng lyon ay punungmagagandang dalirl ni Ailw na mag-ama sa blglang pagdatlng lyon, Jeaya't. nang marlnlg nlya puno ñg kahulugan. (X) ~~g~~ª;fy:~o'."~f:i~~~n~a~~:; . - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - . ñ' magandang tugtugln ang pansin ni D.>nya Rosa .ll:aya 't napalaba.-i lto buhat sa t.anyang sllld. Wala namang lr:amalaymalay ang dalawang nasa han.¡> ñg plyano, Jalo na si Allw na buhus na buhcs ang loob u. pagUpa. Ba l..ll:alawang ullt ay 1nawtt ni Allw ang mga Utlk. Malungkot ar.g hlmlg ñg tugtuging tyon, pallbhasa'y plntga sa na¡hlhlns.gpls na puso ñg Inang Pl.llptnas. Matapos umawlt ay nagulanta.ng si.Ja nang malr:H.ang .slnu11Ubulr:an pala.si.la ni Donya Rosa at ñg llang utuaan. -Npyon ko lamang nartnlg Da inawtt mo ang tugtuging 1J"Bn. Magan.da! Ano ang pamagat?-ualaa ñg matanda. -Yut7an"g P!Uplnas, at Ukha dg ama ni Bayanl M&ma. -Nguni't aaan nlnyo nakuha ang awlt na lyan? -Natagpuan to po sa am1ng bahay na.ng mlna&n¡ magtungo ako roon. MJ.nabuUng pa¡-aralan nl Bayani ang lumang awit upang m.a¡sllblng l&ang alaala man lamang ñg kanyang yumaoni" ama na hindi nlya mala.man kung buhay pa at kung ano ang napacaaplt sa buhay. Iaa.ng hapon ay warlng na.lulunglr:ot na nagpapQhlngalay sa llallm ñg puno ñg suha si Bayani sapagkat nang Unallkdang f:~~~~ ~~~~P P:~fal~ya~~ mga magulang. DI kaginsa-glnaa'y umalJngawngaw ang malamblng na hlmlg ñg lumang awtt na lyon. At kasabay niyon ay naklta nlyang nagdaraan ang laang matandang lalaking gulantt ang damlt at pugot ang lla.llwang blslg. Parang dlnagukan ang dJbdlb ñg matandan¡ Ialalr:i nang marlnlg nito an¡ malamblng na tugtugln. Napahlnto at nagpallnga-llngan¡: warlng tlnltlyalr: kung saan na«bububat ang tugtog. Ngunl't hlndJ slya nagkakamalJ, sapagka't ang tugtog ay nagmumula sa magarang tahanan nlna Allw at lto ang tumutugtog sa plyano. Marahang lumaplt ang matandang lalakl sa plntuang bata! at ltlnulak lt-0 nang bahagya. K.1tang-klta ni Bayanl ang bawa't pagkllos ñg matandang lalakl... kaya•t nang makapasok na lto'y .. -Bayanl.-nulas sa mapuputJang labl ñg matandan11: Jalak! -Tatay ko!-tugon ni Bayani at mahlgplt na nayapos ang amang dl-akalalng buhay · pa M<l.gkahalong lungkot at tuwa llagpalamig ... Dagdagan ng Sigla ang Oras Anc mabutinc pagtanggap ay isanc sining Sa pamama¡¡itan. ng Coca-Cola ... lto'y nagiginc madali ang naghari sa puso ñg mag- ._ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ .. KAllAP,f 1'D,t PA T sa ·Kapltan Bagwis" na tlnatampukan nJna Etren Reyes at Anlta Linda, si Osear Keese ay nakiklpaglaban alang-alang sa lsang dllag-tulad din ng marunong pumill ng mabuting s1garllyo na laglng lglni~it ang BUCCANEER VIRGINIA CIGARETTES! IU.l:INJG SA ··ewon COHT1!.0l. BllOADCAST" "ª ll'OVCNA SA JI.TI lfG "MOTBE• or HnH:TUAl flELP.. BURAt SA SllOAJUl.K .flC IACLAaAH TUWING Ml'rEUOU:S SA GANAP NA 1Ji,A-5•H RAHGGAHG li :JI re.e. AT IU-71N RAlfCGIUIG 71ll 11',G, 5A HUIPILAll'G DIPI AT ''llAPITAH BAGW15 .. SA DZMll TUWING &AIADO IU·l•H HDIGGAHG l&a..e!ll )f.G,