Magasin ng Bagong Buhay. Marso 24, 1957

Media

Part of Magasin ng Bagong Buhay.

Title: Magasin ng Bagong Buhay. Marso 24, 1957
Issue Date: Marso 24, 1957
Language: Tagalog
Rights
extracted text: NIDA BLANCA at NESTOR DE VILLA ... NAGKATAMBAL ULI PUGO . . # • PARA SA INYO ! e: - -~:~: .... "- -~~- ·~-~-- - LITA GUTIERREZ VAL CASTELO KAS!M ! SIN!, ROSA AGUIRRE * BEN COSCA PIANING VIDAL* IKE JARLEGO,Jr. VANAUH ING BllUIN , JOSE CORAZON DE JESUS,Jr. ~AUG SA D U LAN C PANRADYO NC DZXL N A lllN !IACUYOO NC S AN MICUIL BREWCR! ~ , . • • ( . .. UIMA N l•VIRGILIO "BEER" FLORES lttlSIKA N l,JUAN SILOS,Jr. n"-~~~p_:,~,;~ PIN A MAH ALIAN NI F. H. CONSTANTINO LIFE -MARSO 30 ·ABRIL 9 "" ~~~ "rll ROBO" ARMl'Nt10G011e&A * "'-IARA~~ t; CAfllOS PAOIU.J',.Jf' ..... JOSE \/aaeGl'flA p¡.,"n'lohaf º"~V\ "' MAtJtlEL COL'IP~ t6at1Jfiiin,g;f1.9 ~ D1Al1A * tJg P :ílkikipii .. 9-"* ~Qp~llAt'Q(I * n9 LV~ * Ang blglang-blglang pag· kamatay ~~ Pangulong ~:ri~ºn~ka~~ na sakuna aJ IWfdmbal SI' buoog daigdig. Nalllral!lly sa pagdadabmh&U og mga Pifplno an1 mga mamamayan ng !D.alalaJIDI bansa. tio~:itt:t~snt:=; ~~ ~::~~~=p:ª~>:l nubay og kasarinlan at isang masugid na mandirigma laban sa komwús· mo. Malabis na madarama ng daigdig ang kanyang pagkawala. . Ang bansang Amerikano ay nagpapahatid ng pakikiram.ay at pakikidalamhatí sa pagkawala ng isang matalik na k«tbigan. Ganyan din humigit-ku-mulang ang diwa ng mga kalatas ng pakikiramar buhat sa mga lider ng marami pang hansa. Para sa mga Pilipino, ang "hampas" na ito ng kapalaran ay higit na mas a kit. Hindi lainaqg mga kaana~ at kai· sang-simulain ng yumaong Pangulo ang kinamalasan ng matinding pagdaram .. NAGLULUKSA ANG BANSANG PILIPIND dam. Maglng_ 111& mga .,._ =ya': .f:'t ~.= D8 blunpotan. Nadama nsa ng labal ang t:irot na litha ng wala l:'..1:.'l!="' ~=.::. ~ sa mga - san· dllin¡j 111nusulat lto, ma· ='·~=:::.i::~: l>alwl, malulungtot na tugtugin at usap-usapan ang marlrlnlg sa labat halos ~ng d.UO. Hlgit sa lahat 11111g · pagbkataon1 ngayon iplriamala.s ng mia PIUpino ang pagmamabal at mataas na pagi:f!b~yg8ng s~;::~~~ taipala'y daraan pa ang matagal na panahon bago mabawa-bai,vahan ang pag~ dadalamhati ng mga naulilang mamamayan. Nguni't wala na ... ano .inagaW ng malupit na pangyayari. Sa ngayon. wala nang nalalabi sa tanang nagmamahal sa kanya kundi aqg alagaan sa puso at itanim sa alaala ang iniwan niyang magagandang simulain at ha ... limbawa.,. ,,___b .......... ·-.. ·~ ANONG LAKING GINHAWA ! ...... "'~" '"º"º"'"' .••• IHng pag<lhaya ang b1main ng dalian, At kung dumaranas ng di pagkatunaw, S.t Tablet<lng Phillips, lunas m•kakamtan, Kayo'y sasangayon pag 'yong sinubukan! "Pagkain at lak.as ay k•pwa nasasoyang. Walang sigla, hapo pati p<l\iramdam. Kung ang pagkain at ppginom ay ma· ging labis at humina ang inyong panunaw, humingi ng tabletang PHILLIPS MILK OF MAGNESIA. Kayo'y masisi· yahan sa taglay nitong lasang kanaisnais na nagdudulot ng mabilis na 9inha· wa sa pangangasim at panghahapdi ng sikmura, kabag at iba pang kalig$ligan sa inyong tiyan. Su bu kan.·'• at tingnan kung bakit · angaw·angaw na tao ang umaasa sa tabletang PHILLlPS. ·~go! Tabletang PHILL1PS, ang hirahg ng daigdig, pinakamabilis magsaayos ng masamang sikmura na ngayon ay nasa magaang na paketeng"Cellophane'', Kahanga-hanga para sa inyong lukbutan o hanbag ... At matipid pa. Lunukin ano mang oras, kahit saan. lto'y basta nalurusaw sa inyong bibig. PHILLl-PS' TABLETAS A MILK of MAGNESIA MAllSO 24,· 1957 - MAGAsrN NG IAGONG BUHAY· ANC KACIMBAL -CIMBAL NA TRAHEDYA BJGLANG-BIGLA ang pagdatat ng malungkot na pangyayaring kumitil sa buhay ng Pangulong Magsaysay. Kaipala'y ni hindi sumagi sa guniguni ng sinoman ne. magaganap ang trahcdyang itong gumimbal sa buong daigdig! Ha~os di mapaniwalaan ang rnga pangyayari. Ang lahat ay mabilis na nag<1;nap, kaugnay ng pagpapaunlak ng Pangulo sa 1sang paanyayang bumigkas ng talumpeti sa pagtatapos ng mga nag-aaral sa ilang unibersidad sa Kabisayaan ..• Al .. flumaling :mg balitang m1tagpuang wasak ang aeroplano. Patay :.ni! lahat nanlt sakay! Isa lamang ang mahimalang n.1 k<1Jigtas Nagpildala kaa~ad ng pangkat na panaklolo sa pook na pirwngyarih;;in ng sakuna. At natagpuang bangkay ang Pangulong J\1¡1~saysay, kasama ng iba pang sunog na katawant Ang makapal na taong maghapong nag·antabay ng balita sa hakuran ng · Malakanyang ay para-parang nagsipanlumo nang rnabatid ang opisyal na patalastas sn pagka,;awi ni:; Pangulo :\l<irami ang napaluha al n;ipabulalas nan,i: panan¡'.!is! .Sa· pal!k<i'l wala na ... patar na ang pinakamamahal nilang Ido\e ni-'. Ba_\•;:in.? 4--MAGA$1N NG BAGONG aUHÁY - MARSO 24, 1957 Nang pasakay sa aeropJ'lmo ang Pangulong Magsaysay patungong Sebu. lyon na ang ~a· huli·hulihang pagkakita · sa kanya o¡ mga ini· wan niya sa- Maynila. Kasama ng Pangulo sina Sen. Cabili at Kong. Lo"pez, kabilang sa 26 na nasawi sa malagim na kapabamakan. Masayang slnalubong pa ng mga taona:·bayan ,4 ang Punong Tagapagpaganap paglapag sa Se-., bu. Kaipala'y hindi man lamang kinukutuban ang Pangulo na nalalapit na ang: oras ng kan· yang kamatayan. Nabahala ang buong bansa nang ipatalastas na nawawala ang l•Mt. Pinatubo" matapos lumi· · pad na 9abalik sa Maynila. Higit na naligalig ~ ang mga taga.Malakanyang na sa bawa't san· , dali ay humihingi ng ulat ng hukbo ... sa KAGINHAWAHAN at Narito ang.isang gi noo, na,namam1hinga nasa gulang na fl5. Nguni't hindi niya kailangang milgpatuloy Sil paghahanapbuhay o magpalimos upang siya ay mabuhay. Noong panahon ng kanyang kabataan, ang giooong ito ay nag-impok tlg bahagi ng kanyang sahod sa buwan-buwan al pinuhunan ito sa polisa sa seguro SI buhll!Y Tiniyak niyang magkaroon ng sapat na salapi sa panahong higit na kailangan ito ... sa panahon ñ& kanyang 11::!1andaan. Ngayon, a~g kanyang pamumuhunan ay nagbibigay sa kanya. ng mabuting pakinebang ... siya ay lumabngcap og tseke buwan-bu\~·an. . . sa pare· parehong petsa ... habang siya ay .buhay. Siya ay ganap rta nagtatam:asa ng buhay na maglohawa at pan:itag sa panahon ng kanyang mga huling tlon. Al kayo nam an? Nakapaglaan na ba kayo ukol sa inyo.ng pangangailangan sa panahon ng inyong kalandaan? S• walan¡! ano mang gugol ay tumawag sa isa naming kinatawan u.g:;:y.~::a;n:koT~~P:~¡~;ª.~a!:ir~':X~n~~l~:~ Tawa~an si ya NGA Y<Uil IDENTION! BOYS ANO GIRLS! Join the -Motional Art or)d Croftsmonship Ci>Íatest, sponsOred by the Junior Chamber óf ~o~merce and '" ....... ;, ... '" ... .. ,... ~ ~..a.!~. MARSO 2t, 1957 - MAGASIN NG BAGONG &UHAY- 1 Buong~iliw n• n•kangiti •ng P•ngulong M•iS•YH'f H mga bat•ng nagsisipag-anl SI iung p.aral•n H S•n Fernando. M11b•bakn sa mukh• ng mga b•ta ang kHiy•han at P'gmam•· hal H kinih1ng lider at k1ibigan. WALA NA ANG KAIBIGAN NG KARANIWANG MAMAMAYAN! ANG yumaong PanguJong Ramon Magsaysay ay Dakilala n2 lahat bilang jsang "kaibigan ng karaniwang mga IJl.amamayan''.. Sa panahon ng kanyang panunungkulan. malimit siyang magtungo sa malalayorig bayan at mga liblib na nayon. Nakasuot ng karaniwa.ng polo, naki~ kib.alubilo siya sa mahihinp, n~alo sa mga magbul>uki<L nakikipaghuntaban sa mga dukhanli( mamamayan. Sa karaniwang pagkakataon, ang .tanging layon niya ay dinggin ang karaingan ng mga taong-bayan at ipag· kaloob ang kanyang ma· gagawang tulong. Siya ang lumalakad upang higit na maunawa at madama ang kalagayan ng kanyang mga kababayan. Kung hindi makapagsipilyo matapos kumain Sapat na ang Minsang Pagsisipifyo ng COLGATE DENTAL CREAM v Laban sa Pagkabulok ng Ngipin so Maghapo1 f V Pinapawi ang Masamang Hininga A-;¡;;;¡¡ I V'Pinananatiling Mapanda'I Molinis ang Ngipin! itinatagubilin ng PHILIPPINE DENTAL ASSOCIATION PINABABANGO ANG INYONG HININGA HABANG NILILINIS ANG INYONG NGIPINI 6-MAGASIN HG BAGOHG BUHA Y - MARSO 24, 19S7 Dahil diyan, kaya naman ang yumaong PanguNa"-·,uuot ng lo.anniwang polo, ang yumaong "k11ibig1n ng mga mamamayan" •Y m•kikita~g 0at· 1usuri sa is• pang patubig H nayon "1m11nng L•"ang, Kandaba, Pampa"ga. Ang km•ug111i11n9 pagtungo ng nuirang P•ngvlo u m•l•layong nayon upang alamin artg kalagay•n9 p•ngÍ.:•b11h1y1n ng mg1 t11ga·b1ryo 1y isa s• l1bi!; na ikin•mah•I niy1 SI kany•"9 mga k•babay•n. lo ay napamahal nang gayon na _ lamang sa kanyang hayan, lalung-lalo na sa mahihirap. Sa bigla niyang pagyao, nawala na ~~g k~r~~~~~n~ª .:aa~b:~~~ _yan . . Hahanap·hanapin ng lahat ailg kanyang mga kabutihanl at magiliw na pakikitungo - na aywan kung tamasahin din ng mga taong-bayan sa ibang uugit sa ating hansa . .. Umllnom•ntihftfvlo"'Ma.HY .. Y .. IHftf poso .. rtesy• no 111 i••nt n1yÓn1 l'Mlbiy•Y•· lft ng p1lotuntun1n ng p1m1° h1IHn 11 p19p1p1unl1d ne m11 n1yon, $1 1.,•won9 ito'y mins1n ,.ng m1p1tutunoyaf'1 n1 1n1 yum.on1 Lidtr ng b1n· H •Y udy1n1 kaibigan •I kii· Nn9-damd1min ng IHnni• w1ng m1• m1m1may1n. $1 k1nyan9 p19k1mat•y ay n1w1l1n an¡ m1r1mi ng iP ng m1b1it, l'l'lltapot 11 tun•y n1 k.ibi91nl Klneu11ll1n n1 rin na P•ntulont M11· 11y11y 1r19 w1l1ng·kHbu9 .. bot n1 ~ ~=::~• .~~ ~~:i::;:n ~mg~::! m•rTl•Y•n. Dito'y m•kikf .. siy• u tHnJ p•milih•n . . • N•"' clvm•l•w •ng P•ftllulo H iunt1 pHr•l•n •• P•11kl•Hk• SI .K•ni•ri"" Sur. M•kikit•ng sinusuri nir• •"9 ll•nt b•b •• n•tunng pHnl•n, ~ h•bang n•1·uusisa ng mga lwigayba· gay MI ik•uunh1cl "9 pq1M111k8 sa n•· turu•1 l•l•wlgan. na kasiyahan ---~~ ;~¿~ - ----Hayaang idulot sa inyo ng Coc:- -Cola ang pinakamasiglang .;andali Narito ang ~asan.p. m pampalarn.lg na m•tata.masa ng lahat sa inyona: r - i1Ja. Sa daigdig ay wala nang inuming napakadalisay at lr.asiya-siya - wala ng ma• 'lling, tuJniltislap na linamnam. MagÍaan ng maraming popular na Coca-Cola - par. hapag, sa panauhin, sa mga salu·salo. Ito'y laging hiniltintay! Mo\Y P-H1N..:ULOT HACs.u1nTELYA : SAN MIGUEL NERY ~ · 4, 1~51- •"AG/ .>IN NG B,F. ••(. ~ 'HAYMasdan ... ANG DAIGDIG SA PAMAMAGITAN NG MALINAW AT MAGAGANDANG MGA MATA ANG ARAW ARAW NA PAGGAMIT NG ILANG PATAK NG EYE·MO AY NAGDUDULOT NG KABABALAG· HAN SA INYONG MGA MATA 1f1 .• ,.c00,.;.,,-Ci.r .. .t..1ooollp.1 &.~A,,.J1•o<-' S..t.t.1"0S..l,l.,,01110' 1L"'Svl""°'o'I• ... lt-1 1--MAGASIN NG BAGONG BUHAV SA KABILA NG MALADNG PAGKAKALUGMOK, NAKATITIG ANG KAGAYAN SA ISANG MAUNLAD NA KINABUKASAN ANG KAGAYAN ay masasabing ísang lalawlgan sa Hilagang Luson na -matagal na napag-iwan 'ng panahon. Habang patuloy sa pag-unlad ang maraming· hayan at lalawigan sa Kapu,luan, ang Kagayan ay bahagya nang makaangat sa kanyang dating Iugmok na kalagayan. .An2 dahilan: ito ay na sa isang hiwalay at mataas na kapatagang kulang sa mga sasakyang nagyayao't dito sa mauunlad na lalawigan. Hanggang sa kasalukuyan, marami pang pook at hayan sa - MARSO 24, 1957 Kagayan ang larawan ng matandang kabihasnan. An,I!' isang naglalakad sa lubak-lubak na rnga daan sa lalawigang ito ay rnay mararaanang rnatatandang '>ímbahan na iginuguho na ng panahon (gaya ng makikita sa itaas). Ang maririkit at makabagong tanawin ng kabihasnan na taglay ng ibang lalawigan ay bihirang makita sa kanyang sinapupunan. Subali't sa kabila ng lahat nang' iyan. ang Kagayan ay nakatitig pa rin sa isan~ maunlad na ki;nabukasan. Hindi nawawalan ng pag-asa ang kanyang mga .rnamamayan na tatamasahin .din ·nna, balang araw, ang kasa• ,ganaan at kaunlaranp: uina.e:pa .. pasinayaan ng ibang lalawi.e:an. At kagaya ng: makabagong ting:gatan ng palay sa Nuweba Bis .. ka ya ( ibaba) na sagisag ng kaunlaran, ang mga taga-Kagayan ay naniniwalang darating din ang panahong sisikat sa ka· nila ang maayan2 araw - saga. na sa ani, mayamang mga imba~ k:rn ... masaganang kabuhayan! Kagandahang·loob ni Norma Jafilana MARSO ::!~·, 1957 -- MAG,ASIN HG U.1.~~J.IG SUHAY-f ANG "FILIGREE" ay isang disenyo na m aqing sa hugi.s tHl pambihif'o. lto ay !liya~ .so pinagsamang gina11tsilyong "lace" at "braid". _ Katu_la4 ng panghr:a!1iwang lloily, ang disenyong ito ay ginagamit na palanmt; sa ibabaw ng mga kab1nét fJ9 radMO, mesa Gt marami pang jbg,, MAPANGANTn SA SANGGOL ANG BERIBERI Ang beriberi ay kinikilala pa ring mamamatay bilang l ng mga sanggol Jto ay isang- katotohanang sinasang-ayunan ng maraming manggagamot. Kaya upang makatulong sa paglutas sa suliranin ng mga Jni ay inilalakip namin dilo ang mga paliwanag ni Dr. Alberto Tupas hing-~il sa Pinagmumulan ng beriberi. Naluklas sa pamamagitari ng mga pananaliksik na siyentipiko na ang berib~ri ay sakit na likha ng kakulangan sa bitamina. Kapag ang katawan ng tao ay nagkukulang sa bitamina ay nagi ging mahina ang panlaban sa beriberi. Ang sakit na ito av tumutubo sa isang tao· kung nagkukU· lang ang katawan s:i Bitamino. Bl at ang tanging makalulunas ay an2 mga pagkaing sagana sa sustansiyan_ g !';abanggit. Ang isang inang nagtat aglay ng sakit na beriberi, dahil sa pagkukulang ng Bitamióa Bl, ay magkakaroon ng sustansiyang m<'th yl glyoxal _na kauri ng pyruoic acid sa kanyang gatas na kapag nasuso ng sanggol ay siyang pagmumulan na ng sakit na ito. Gayon man, kung ang pagkain ng ina ay nagtataglay ng bitaminang nabanggit na natata· mo mula sa' sariwang gulay. prutas, karne, beans at itlog, ang kanyang. .'ianggol ay hindi tlada· puan ng infantile beribe· ri. Upang maligtas ang mga sanggol sa sakit A-a· ito ay kinakailangang gu· mawa ng paghahanda ang mga ina sa pamamagitan pg pag-inom o pagpapa~ ~aksak ng ineksiyon ng mga gamot na sagana sa bitamina Bt. Makabubuti rin ang pagbibigay sa sanggol ng Tiki-tik.i na· sariling produkto natin. Bihirang magkasak.it ng beriberi ang mga sanggol na dinudulutan ng gatas ~a lata sapagka't ang gatas ng baka ay may-Bitainina Bt na ang lakas ay blakaitlong ulit na higit kaysa sa gatas ng isang ina. Ang sakit na beriberi ay karaniwang dumarapo sa mahihirap dahil sa ang . pagkain ay hindi timbang at karaniwan ay sagana sa kanin nguni't kulang sa ulam. Ang sakit na ito ay naiiwasan din ng mga sanggol na binubuhay ng gatas ng nakaririWasang mga ina sapagka't ang kinakafn ng mga ito ay sagana sa bitamina. · . Sa kabila ng mga katotohanang natiañggit tungkol sa beriberi; hindi naman nangangahulugang ang pagdudulot ng gatas sa lata sa sanggol ay laging nakabubuti kaysa pagdudulot ng gatas ng ina. Ang gatas ng tao, bagama't ·kadalasang may t~gJay na beriberi sa pa· mg ng mga dukha, ay ma~aki rin ang kabutihang naidudulot sapagka't ang mga sanggol ay hindi ka1nka-rakang dinarapuan ng bulutong, tigdas, bulutong-tubig, at iba pang sakit sa loob ng unang tatlong buwan, bukod pa sa pagiging higit na malims at matipid. SULIRANIN SA KUTIS (Kagandahang-loob ni Nena Hermosa ng Fresco) na¿:a~a~~~a~a~i ~~d~a~f( ~~:l~=a b~:ªku~~n:n:ª~:;~ uusapa.n. Mula sa m¡a UD,. edyer hanggang sa mga may.ka.gulangan na ay pawang nagsisipag-ingat sa kanilang mga kutis, at ·1ahat sila ay nababalisa kung nagkakarocm sila ng suliranin ukol dito. Ang kutis ng tao ay laging nagbabago, at ito ay sumusunod sa maraming bagay at dahilaq - tulad ng panahon, pagkain, pag. iingat, at kahit na sa damdamin. .da::\u~l~i~yn~ab~~:~:y sa kaalaman np, may ka. tawan sa uri ng kanyang kutis - at kung papaano ang kanyang gagawin upang malunasan a n g kanyang suliranin ukol dito. Natutuyong balat. Kailangan sa ganitong uri ng balat ang kremang masag<1:na sa langis na siyang magpapanatiling .malam~ot sa kutis. Ang pagungat ng mukha sa malakas na hangin at sa labis na pagkabilad sa araw, at · ang qianipis na pahid ng "cold iream" o lusyon ay kuªt~~say sa uring ito ng Malangis na kutis. Sa uring ito.ng balat ay kai. langan ang pangangalaga. gaya ng makalawa o makaitlong paghihilamos na may sabon sa loob ng · ma~~apon. Gumamit ng ma1n1t na tubig sa pag~u· hugas ng bula ng sabon sa mukha. Iwasan ang mga sangkapl na malangis sa mukha, tulad n2 · krema. Ha_napin ang_ uri ng kosmetlkong sadyang ini· lalaan sa may ganitong kutis. Malangis ·nguni't nanu· !luyo: Ang malangis na llong at baba nguni't na. nunuyong pisngi ay kai. langang maalagaan . ng ~~alawang ulit na pag· hthllamos ng mainit na tubig sa n'l.aghapon. Pagkatapos ay . pahiran ng krema ang pisngi at paligid ng .mata lamang. Bago mulmg magpulbos o magp~hid ng • make-up, damp1an ng "astnngent" ang (Bwklalin """" ae¡ MODA NC MGA ALAHAS - Naging karcmiwa:11g bagay na ki1tababaliwan nq kababaihan · sa pan.ahong ito ang mngagarnng altlhas na niyari mula sa 111ga iwngl:ap na dati OJI hindi pinalta1ialaga. han. Ang mamahaling mga alah as ay pq.rano nilipasan na ng nwda at kinalulugda11g gamitin ng kababaihan ay ang Hnatawag na "fa11c!I Jcwelries" 11a gaya tig ttangakalarawan. la....MAGASIN NG IAGONG IUHAY - MARSO 24, 1957 BINTBINING MARISSA' NO o n . pong· nagdaang tag-araw, sa pagbabakasyon ko sa kalapit na lunaod a~ nakakilala ko ang U~ng · binaJ.ang nakatatanda &a akin ng isang taon. Ako po sa kasalukuyan ay may 21 taong gulang. Sa palagay ko po ay nagkaroon ako ng tinatawag na "pitg-ibig sa unang pagkikita" sapagka't sa pagkikilZla namin ay kakaiba ang aking nadama kaysa sa mga iba kong nakakiWa. Añg aming pagpapala.gayang-loob ay nauwi sa matamis na pagtitinginan. Pagkaraan po ng aking pagbabakasyon :iy bumaJik na ako sa aming lala· wigan, nguni't siya'y nagpabayag ng pag-ibig sa pamamagitan ng kan-_ yang mga sulat. At sa pamamagitan din ng mga liham ay ipinagtapat kong siya'y aking inübig. Pagkaraan po ng walong buwan ng pag-übigan sa ~:m~~it~':n~g su~r~a~~ tumigil sa pagliham. Al' .kamakailan po'y tumanggap ako ng balita na mayroon na siyang ibang ka~intahan. Ano po kaya sa akala ninyo ang kanyang Jayunin parit sa akin? Oapat ko na po kayang u. JDUtin siya o sulatan kon·g muli upang minsan pang bigyan ng pagkakataong magpaliwanag? -BELLA. BELLA: Ang masasabi: Jto ay tiyak na wala na' siyang pagtingin sa iyo, )alo't ibabatay sa pagtigil ~7aª ~~.f :g~~;!\o~ ~a b~~ yang kasintahan. Kaya ano pa ang hinahanap mong paliwanag? Nagsawa na siya marahil o dili naman kaya'y natagpuan na niya ang kanyang hinahanap at itinu turin~ na niyang isang pan~g.inip an"g inyon'f pag~tlal.a . ~ng maipapayo ~{¡~~~~~. mo na siya. BINIBINING MARISSA : Ako po'y dalaga al may 20 taong gulang sa kasa· lukuyan. Tatlong taon na po· ang nakararaan nang .makipagsundo a k o s a isang binatang kabaryo ko. Noong kami'y kapuwa n~ _ sa lalaw!gan pa ;t.) JllJ .. pü.it po s1yang kami ay pakasal na, nguni't kaml po'y kapuwa mga bata .pa at hindi pa handa upó.Qg lumagay sa tahimik kaya tumanggi ako. Sa halip ay hi.nimok ko siya upang ipagpatuloy niya ang kanyang pag.aaral. Sa tulong po ng M.aykapal ay nakaraos _ naman po siyang maluwalhali at ngayon ay mayroon nang hanapbuhap na Sapat nang makabuhay ng pamilya. Nguni't ngayon po ay nakalimot na siyang magpahatid man lamang ng balita sa loob ng :1umipas na dala· wang taon . Ang suliranin ko po ngayon ay ito: Maraming nangingibig sa akin at isa po sa kanila ang mapilit na sagutin ko at tuloy na kaming pakasal sa lalong madaling panahon. Natutuhan ko rin pong ibigin ang lalaking ito lalo pa't Jcung ang pagbabatayan ko ay ang kanyang ugaJing siyang hinahanap ko sa aking mapapangasawa kung sakali. Tatanggapin ko ~a ang kaQyang pagibig kahit hindi pa ako nakikipagkal~s sa aking katipan? Afio po kaya ang mabuti kong gawin? - NAN!NIMD!M. NANINIMDIM : Ang payo ko'y sula.tan mo muna ang iyong katipan upang tiyakin siya. Bigyan nio pa siyang minsan ng pagkakataon. sapagka't malay mo kung siya'y abala sapaghahanda para sa in· yong kinabukasan kaya hindi siya makaliham sa iyo. Gayonman, ·sabiliin mo rin sa kanyang hindi ka niya maaaring sisihin sapagka 't si ya ang nagkulang at lalong wala siyang karapatan upaiig hadlangan ang iyong mga pag. kakataon gayong lubusan siyang nagpabaya sa inyong sálitaan. Maaaring nalimot ka na nga niya, at karapatan ng sino :nang babae ang kumalas sa salitaan kung may sapat na dahilan. Hindi mo na kasalanan ang umibig sa iban~ lalaki. lalo't isang lalaking makapagpapaligaya sa iyo at tapat sa hangaring pak salan ka. - · MARISS.I. Sa 11 saglit, ang nakatalang pinakamabilis na !abanan ay natapos ... Nguni't wala pang DALAWANG SAGLIT ef¡;¡;;:f ang Cortal ay nagkakabisa kaagad! Upang mapatunayan kung gaano kabilil magkabisa angCORTAL, maghulog n1 isang tableta sa isang basong tubig at pa('l'asdan ang dagliang pagkatunaw nito. Ang nang:;ayari sa baso ay siya ring nangyayari· sa inyong tiyan. Sak1t ng ulo, sipon, kirot at pananakit ng kalamnan na dala ng lagnat o trangkaso ay kag}'&t, na plnapawi ng CORTAL. Ang 'CORTAL ay nagdudulot ng katakatakang kagyat na ginhawa sapagka't pagdaka'y natutunaw sa sandalin( lunukin ninyo. PimWs.i¡la pa kayo ng CORTAL. Sa lmuling papanghinain kayo ng bagaba - at kirot lumunok ng maaasahan at daglin,. nagkakabisang CORT AL. Para manatilin mtilinis at bago, ang CORTAL ay napap: . sainyo na nakasilid s:1 k i la la ~ 11.: ditaw at a ~ : 1 na "celtophane" na may larawan ng tanya · na si Kapitan CORTAL. co;¡;1 1\ DAGLI • l/GTAS • TIYAK r..,. ...W.• ..... ; • ., "'-"'1 .. 1;,r1:c oco.1, ~n .,.. Pi..,..,,,;. o.is.,.., ce1r,; ... o.os.... Jf•6 MARSO 24, 1957 - MA&ASIH NG IAGONG IVHAY-V Pakikipanayam .( Daw) ni IJ[m·io Nieves Mapuso~ Ang Kabataan Ani "Mister Sikolog " . o PUMASOK sa isang restawran ani:? isang sikologo upang magpalamig. Humingi siya ng isang b'oteng kola-kola._ Nguni't bago niya napasimulang sipsipin ang inuming pampa. famig ay nagpasukan ang isang buong "gang" ng mga tin-edyer. Di katulad ng ib11. hindi lumabas ng restawran ang sikologo. Nakaalis at nakaalis ang barkSda ng k<1bataan ay di siya naano, .Bihirang mangyari ang gayan. Kaya, kinapanayam namin ,::ing sikologo. T. Bakit po ba nagiging palasak a'ng ginaJ gawang panggugulo ng kabataan ng.iyon? S . .Sapagka't iyan ang kanilang paraan ng po.glilibang. T. Paglilibang? S. Katulod ng tawag sa kanila, para rin st.. lang bata na hindi maaaring hindi mag• la ro. . rnagtibang, sa la long maliwanag na salita. T. Sandali lang po. Ano po ba ang tinatawag na kabataan? S. Ang kabataan ay yaong mga taong na: sa pag1tan ng kamusmusan at katandaan. A lalaong baga, yaong mga musmos ne kumikilos nang parang 11Ultanda, at yaong matatandang ibig magbalik sa kamusmusan. T. Bakit po nasabi ninyong kailangang maglibang an~ k;.:bataan? S. lsang sikologong katulad ko _ang nagsa-bing "ang tao. ay dapat magpakasaya at magpakalango sa buhay h'abanq na so kanyang kabataan upang kunif siya'y tu• manda ay niagkaroon · siYa ng magagan-. dang gunita ng nakalipas.1' T. Kaya po maraliil kahit matatanda'y kumikilos at nag.aayos bata? S. Tama. Gaya ng sabi ko, para nga maka-paglibang. T .. Paano po nangyarin2" ang panggug_ulo ay nagiging libangan lamang ng kabataan? S. Ang kabataang gumagawa.niyan ay nabibilanq sa pangkat ng mga musmos na ibig tumcinda agad. Pag malakas-lakas na ang kanilang mga buto ay lumalayo na sila sa kanilang mga magulang at nagbubuhay-malaya. Akala nila'y matanda na sila. gayona sa katunaya'y may gatas pa rin sa mga labi. T. Ano po :'lng masasabi ninyo sa ganyang kabataau? S. l,ubha si!ang mapupusok. T. Mapusok po sa anong paraan? S. Sa lahat ng bagay. T. Mapusok din po ba ang kabataan nang kapanahunan nihyo? S. Naku, malayo ang pagkakaiba sa kabat~n ngayon. Noon. pag pi-ltabili kami ng singkong panutsa sa tindahan, kailangan panp isama namin ang aming lolo-.. parct hindi lcami madaya sa sukli. Ngayon, bigyan mo ang kabataan ng pambili ng sapatos at mabiiis na babalik - dala ang. sa.. patos, dala pa rin ang perang pambili. T. Saan pa po ninyo nakikita ang kapusukan ng kabataan? S. Sa pagdalu-dalo sa mga sayawan. -T. Mapusok · po sa pagsasayaw? S. Hindi. Sa pagkuha ng makakasayaw, lalo pa ngayong nauuso aflg rock n' roll. ~na akala nilang kahit sa pagkuha ng kapare .. ha'Y kailcingan ang gilas. T. Marahil po'y higit na nakalilibang ang gayon? S. Aba, natututo ka pala sa pagpapanayam natin! T. Higit din po ba silang nasisiyahan pag pumapasok sita nang palihim para makadalo sa isang pagtitipon? S. S~ palagay ko'y OO. ~t ang pagsasagciwa mya'y ibinibitang mlang tagumpay, lalo· pa. kung marami siian.9 magugulo sa pag .. tit1pon. 12-M.AGAllN NO IAGONO IUHAY - MARSO 24, 1957 T. Mapusok din po ba sa pagligaw ang kabataan ngayon? S. Wala ka bang balita? Dinadaig pa sa ka.. pusukan ang propesyonal ng mga "gigolo". Magkiz.tinginan lamang nang tuwid. a1_1g_ tsa_ng bab,ae at isang lalaki - paala· laplt nila, magnobyo na. T. Kay-inam, ano po? S. Lekat na bata ir<.'. T. Ano po ang masasabi niny~ sa nauusong pantalong'lo' waist? - S . .Mai11am sana pagka't matipid sa tela, pero napakababa. Minsang n:iahatak nang ba· hagya ay. • . alam mo na. T. ~:~ai!i1 s~~:~1m1l:f ~¡;w!~g3h~m":~:~a~~ pera? S. Naku, paano hihirap? Maraml na sa ka• bataan ngayon ang matalino.- Jsinasagawa nila ang sawikaing "na sa pagkakaisa ang lakas". Kaya nagkakaisa sila .•• sa pagdidilihensiya. T. Ano pong dilihensiya? S. Hqli~bawa'y paghingi ng pambili ng siganlyo o alak. 'l'. Paano po nila ito isinasagawa? S. Una'y sa mabuting pakiusap, kunwari. Nguni't pag tinanggi11an sila'11 bubugbugin na anq hinihingan. T. Mabuti po sana kung laging may ibibigay .ang kanilang hinihingan? S. K~ng minsail,. upang makatiyak, malalakmg tao na an¡:;i kanilang pinagdidilihen· siyahan. Dito nila ginagamit ang taktika ng tunay na mga manghoholdap. '1'. Hindi. po ba pagla~ag na iyan sa batas? p .. Paglabag nga, subali't tutoong madudo-las ang mga kabataang iyan. T. "Kung kadulasan po ang idadahilan sa hin· di ikapabuti ng mga nalilflyang kabataan ( Buklatin sa palf. 20) O.langin Ng lsang Tin-etlyer Ame rt1tnln, hindi H po INl•nl khwh• Mo al Jamff D .. n. "'"' huwag Mo PO mun.ng ~llllp .. ln "'' 11yaw na rock u' roll. Ngayon l1nt po 1k• natututo na r~k n' roll. hkl m1parl1 na n1m.n pe noong Hs .. ral 1ko ng charleston. 81110 p.1 l1n11 ako n1tututo 1y bi11l1n11 n1l101 •na ch1r• leston at n1p1llt1n na mambo. 'T1po1, nagir•I po 1ko n11 mambo, Jt9ro hindi P9 hu ako natututo, pin1lubo11 ka'gad ng chaob:a 1n11 mambo. Kaya Ama namin, Mbat•Y hu 1, m111man...,nasam1 ang loob ko 41hil kinuha Mo ai JamH Dean, !MfrO hindi na bale, huwag Mo lant po pal1l1u1in k1'111d ang rock n' roll. Natutututo na po 1ko, •I NANGHAWAK SA KANl-KANILANG PANATA ANG DALAWANG PUSO HANGGANG SA MAKIALAM SA KANILA ANG KAPALARAN SARI-SARI ang larawang dumagsa sa isip ni Alan nang natatanaw na niya ang apartment na dati niyang tinutuluyan. At sa larawang yaon ay nakapananaig ang kaanyuan ni Liog. Sa panulukan ng daan ay mabilis · ang kaba ng dibdib na napahinto si Alan. Muli niyang nadama ang pag-uulik-ulik. Hindi siya nakatitiyak kung naroon pa rin si Ling. May ilang buwang umiba siya ng tinitirhan. Ginawa niya iyon upang malayo kay Ling. Natutuhan niyang ibigin si Llng sa loob ng panahong naging magkakapit-silid sila sa apartment na iyon. Nang siya'y umalis doon ay iyon lamang ang mabuting paraang naüsip ni Alan upang mapanatili niya ang kanyang panatang noong bagu-bago pa silang magkakilala'y naisalaysay na rin niya kay Ling. Ma.y panata rin si Ling: Natatakot akong muling umibig. lkaliligaya ko nang pag-ukulan ña lamang ng banal na gunita ang aming nakaraan ng aking kabiyak. At ibig kong ang aking pagmamahal ay masarili ng aking naging katangian na ng mga mata ni Ling. Napipi si Alan at namagitan sa kanila ang katahimikan. Walang anu-ano, mula sa juke box sa kalapit na restawran ay marahang pumalaot . ang himig ng tugtuging Lave and Devotion na sumunod sa isang cha-cha. Yaon á'ng paboritong tugtugin ni Ling. At nakita ni Alan na mula sa pagkakatanaw sa malayo'y marahang yumuko si ~ing. At ilang ·sandali pa'y may kumislap na luha sa mga mata ng babae. Ang kalungk~tang na sa damdamin m Ling ay nadama ni Atan na tumagos din sa kanyang puso, at siya'y napabuntunghininga. Nagunita niya ang tatlong anak niyang na sa lalawigan at ang kanyang yumaong kabiyak. At sa mga sandaling iyon ay naihambing niyang kung paanong buhay 6a kanyang alaala ang kahapon ay gayon din marahil katüm ang gunitang iniuukol ni Llng sa lalaking minsa'y naging bahagi ng kanyang buhay. At noo'y naitanong ni Alan sa sarili: paano nga TAKDA ni Al/011sn l. Pagad11an anak, ni Alvin ... ngayong patay na ang kanyang ama. Sa mga oras kung gabi na kapuwa sila na sa ba· hay ay madalas silang nagkakakuwentuhan. Magiliw si Ling bilang isang kaibigan. At nang isalay· say ni Linjl: ang kanyang panata'y hmdi rin napigilan ni Alan na ipagtapat na may panata rin nga si ya. · -Kapuwa tayo may panata, -nasabi pa ni Alan nang gabing iyong magkakuwentuhan sila. At .slya'y tumawa. Nguni't nakita niyang bahagya nan,11: namakas ang ngiti sa mga labi ni Ling. Na. kita niyang noo'y matingkad ang kalungkutang muling · makikipagtalik ang 'JX19-ibig sa kanilanrJ m.ga puso kung ang mgii ito'y nakatali sa kabanalan ng · lumipas? Bago natapos ang tug· tugin ay narinig niya ang basag na tinig ni Llng. - Ipagpaumanhin mo .. , ibig ko sanang mapag-isa! AT NANG sumunod pang mga araw ay nabatid ni Alan kung paanong ang tugtuging yaon, na nakagiliwan na rin niya nang lumaon, ay naging pabo· rito ni Llng. -Hindi ko malilimot ang gabing iyong kami'y pag-isahin, -hindi napigilang pagsasalaysay ni Ling. At nco'y parang nakikita ni Alan na ang ala ala ni Ling ay nakatanaw sa nakalipas na hindi ina· kayang palabuin ng nagdaang labing-isang taon. -Sa gitna ng pagbubunyi ng mga kaibigang dumalo ay maligaya kaming umindak sa saliw ng tugtuging iyon. Iyon ang aming theme song. At kung paanong maagang namatay ang kaligayahang iyon ay siyang hanggang ngayon ay hindi ko mapaniwalaan. At baga. man nagwakas sa luha'y kung bakit kinadaramahan din ng lihim na kali . gayaban kung alalahanin. Ang katanungang iyon ni Ling ay naitatanong din ni Alan sa kanyang pagiisa. Bakit nga, . . baki.t? At kung ganap na naipa.ll.lipin niya ang puso't damdamin sa kariktan ng nagdaang mga araw na kapiling niyang tumatahak sa landas ng buhay ang yumaong kaisangdibdib ay saka niya inaaming hindi mapupunan ng iba ang puwang na nalikha sa kanyang puso. Ang makaliligaya na lamang sa kanya ay ang makitang naihatid niya, balang araw, sa isang magandang bukas ang kanyang mga anak at ni bahagya'y hindi niya pinagkulangan ng pagmamahal, pagmamalasakit at pagtingin. Nang mga unang araw ni AJan sa apartment na iyon ay kadalasang sa pa· mamasyal inaabot slya ng gabi. Nguni't nang maging magkabatian sila ni Ltng ay nakaiigaya sa kanya ang makipagbalitaan na Jamang siya rito, hanggang sa iyon ay magtng bahagi na ng kanilang mga oras bago matulog. lyon ay naghatid sa kanila sa isang magandang pagtitinginan upang maging isang bukas na aklat kay Ling ang buhay ni Alan. Ang lahat ng pangarap niya, ang kanyang mga lunggatün, ang ka(Sundan sa pah. 15) MARSO 24, 1957 - MAGASIN NG BAGONG BUHAY-13 (lka-28 Labas) MALAKAS na malakas ang ulan. Sa pagdidillm ng paligid, ang kubo'y nagmistulang isan~ kum· poi na itim sa gltna n¡ bukiran. Ang bitak-bitak na bukiran. tulad sa isang nauuhaw ay sumimsim nang sumimsim ng tubig-ulan. Nguni't hanggang sa masiyahan ang tigang na lupa; banggang sa tumanggi nang simsimin ang tubig na patuloy na ibinubuhos ng Kaitaasan; hanggang ia umapaw ang mga bitak at ut¡lagos ang tubig mula ta mataas na dako ng bukid patungo sa kapatagan ay hindi humupa ang unos. MULA SA pagkakahilig sa dibdib ni Eddie ay may pagkatakot na napaangat ang mukha ni Aida. -Natatakot ako, Eddie! Kinuyom nl Eddie sa kanyang kamao ang nanlalamlg na palad ni Aida saka ngumiti nang may pag-unawa. -Kailangang tunilgU na ang ulan, -patuloy ni Aida. Buhat sa isang pantg ng kubo'y lumaplt sa kanila sina Ramon at Chit. Larawan din ng pagkabahala si Chtt. -Ana; hirap naman ni· tong nasilungan natin, Eddie. I<abi-kabila'y tulo. -Si Ramon ang nagsalita. -Hanggang sa sulok na napadparan namin ay may tulo rin. -Mabuti rito, kaunti lang, -sabi naman ni Eddie. -Sus naman kayo, ... ang tulo ang iniintindi ninyo, -katlú ni Chit sa dalawa. -Alalahanin ninyong gabi na'y hindi pa tumitila ang ulan. Nakahalukipkip na lumapit si Ramon sa pinto ng kubo. Hindi nakatagal si Ramon sa gawing iyon nang anggihan siya. Hinahaplos ng mga kamay ang nabasang mukha, nagbalik ~i ya sa pagkakaupo sa tabi ni Eddie. -Malakas pa rin ang 14--MAGASIN NG BAGONG BUHA'f - MARSO 24, 1957 ulan, :_anJya. Sa pamamagitan ng bahagyang llwanag na pumapasok sa pinto ng kubo'y lnanlnag ni Eddie ang kanyang orasang panggalang -mag-ükaapat na. -Paano lto? -nang magtama ang tingin nila ni Ramon ay nasabi niya. kung magtutuloy na tayo ng pag-shortcut sa bukid. -Oo nga naman, Eddie. -katig kay Aida ni Ramon. -Saka isa pa'y asang-asa silang nakauwi na tayo. Kailangan pa nga'y huwag na. tayong pakita sa kanila, e. -l!muwi na tayo. Sa bukid na kung sa bukid tayo magdaraan, -ani Chit. Sumagasa ang apat sa malakas na ulan. Si Eddie ang nangunguna. Akayakay niya si Aida. Ang anag-ag ng rriakapal na kawayanan sa gilid ng highway ang laging tinatanaw ni Eddie. lyon ang nagsilbing patnubay nila sa pagsaluno sa unos. Sa highway ay malimit ang .:"aan ng mga bus. Hindi sih maiinip ng paghihintay. "!d ikasasakay na sila. Sasapit din sila sa Maynila. May pangambang nadama si Eddie. Marami si¡ang naisip na dapat niyang katakutan pagsapit nila sa Maynila. Marami rin siyang naisip na pumapawi sa kanyang pa· ngamba, nguni't hindi makapanaig ang mga ito. Nanatili ang pagkatakot na kanyang nadarama. Ang ulan ay unti-unting ,humupa habang nalalapit sila sa highway. At nang sapitin nila iyon ay naglilíwanag na ang kapaligiran. Subali, ang gayon ay hindi nakapagpatighaw sa s¡¡,li-salimuot na damdaming pumupuno sa dibdib ni A ida -pagkabagabag, pag-aalala, pagkainip. Si Eddie na nakauunawa sa nadarama ni Aida ay hindi makapangusap. Nanatill na Iamang siyang nakikiramdam sa kasintahan. Maging sina Ramon at Chit ay gayondln. Isang kotse ang humahagibis na nagdaan. Hinabol pa iyon ng kanilang tanaw. Nguni't ang kabili· san at kalayuan ng sasakngan ng bus na sasakyan nila. At hindi nagtaga ! ay sa-darating ang isang bus. Sa malas ay inabot din iyon ng nagngalit na unos sa sabana. Hanggang s a n a n g mangakasakay na sila at tumatakbo na ang bus ay magkibuan.dili sina Eddie at Aida. Hindi napawi sa ,mukha ni Aida ang nakabahid na pangamba. Si Eddie ay hindi rin nagbago. L:uawan ng pagmamahal, ng pag-unawa. Mandi'y nawalan na nft puwang sa kanilang pangunawa ang pag-uukol sa J<;anila ng ibang pasahero ng kakátwang pansin sa kanilang ayos. Hindi na nila naisaisip ang kahulugan ng pagkakatingin sa kanila ng mga lyon. Nagtataka marahil ang mga iyon. Basang-basa sila. Sila'y sumakay mula sa isanp; pook na walang bahayan. l\tarahil ay naitatanong ng mga iyon kung saan sila nanggaling. Ang pinakadulo ng sabana ay isang hayan. Ang tingin ni Aida'y nabaling sa labas ng bintanilya ng bus. A.ng pagtanaw-tanaw niya sa bawa't lampasan · ng sasakyan ay sinusundan ng paningln ni Eddie. Subali, hindi rin nna napansin ang kotseng nakaparada sa isang istasyon ng gasolina. Ni hindi nil<1¡ napunang yaon din ang kotseng humaha~ibis na nagdaan nang naghihintay na sila ng sasakyan sa sabana. Mula sa Ioob ng kotse'y muling natuon kina Eddie at Aida ang mga matang yaon, ang mga matang sumubaybay sa kan i 1 a, hanggang sa sabana. At ngayon, hanggang sa hayan. Pagkalipas ng ilang sandaling makaraan ang bus sa gasollnahan ay sumibad ang kotse. Sumunoc\ sa bus. Subali, nanatili laHINDI NAMAMALAYAN NINA AIDA AT EDDIE AY TUMATAKAS NA PALA SILA SA KANILANG MALUPIT NA LIPUNAN ••. -Mabuti kaya'y sumagasa na tayo sa ulan, - mungkahi ni Chit. -Baka gumabi nang hindi pa tumitila ang ulan, Eddie. --Si Aida ang nag. salita. -Palagay kaya ninyo'y nakauwi na ang mga kasama natin? -tanong ni Eddie. -Hindi na tayo babalik doon, Eddie, -nabiglang sabi ni Aida. -Nakauwi man sila o hindi ay magpatuloy na tayo sa daang ito. Malayo na tayo sa kanila at higlt na malapit yan ay nagkubli sa kanila ng mga matang buong pananalim na nakatuon sa kanilang apat sa pamamagitan ng salaming-panlikuran niyon. Yaon din ang mga matang sumubaybay sa kanila sa gubatgubatang tinungo ni la. Yaon din ang mga matang may paghihimar.sik na sumaksi sa pagkakatuwa nila matapos silang magkatagpu-tagpo nang tanghaling yaon. Pagkaraan ng kotse'y tila iisang napatanaw sllang muli sa panggar¡allmang iyong sumi.¡sunod, mga sukat-kawayan ang layo. SINA Ramon at Chit ay sa dakong hulihan ng bus naupo. Hindi paris ni Aida, si Chit ay nakakamalay ·sa pagtingin-tingin sa kanila ng mga kapwa nila pasahero. -Kung dinala na ba namin ni Eddie kahft ang kotse ko, e. . -nasabi ni Ramon. -Kun2 di na ba kayo sumunod, e ... -paibang paninisí ni Chit. -Di, hindi sana namin sinapit ito. l'lakasusuya kayo. Ano ngayon ang mukhang lltaharap ko nito sa amin. -Natatakot kang umuwi? -naitanong ní Ramon. Bahagyang pinamula• han ng pisngi si Cblt. Manapa'y nasakyan niya ang ibig ipakahulugan ni Ra· mon sa Sinabing yaon. At upang maikubli kay Ramon ;rng damdaming napabadha sa kanyang mukha'y lumingon siya sa ha· ~=~~~:~~in ~fia. bahayang Dapit-hapon na. Kuma· kalat na ang dllim ng da· rating na gabi. -Natatakot kang umuwi? -sa marahang tinig ay banayad na nawikang muli ni Ramon. Si Chit ay hindi nagba· wi n2 tingin sa pagkakatanaw niya sa labas ng bintanilya ng sasakyan. At hindi rin siya umimik. MAG-IIKAPITO na ng gabi nang sumapit sila sa Maynila. Pagkababang-pagkababa sa bus ay pasugod na su· makay sina Eddie at Aida sa lsang taksing sadyang naghihintay doon ng mga pasabero. Binubuhay na, ng tsuper ang makina ng taksi nang maalaala ni Eddie sina Ramon at Chit Sa lalapit naman sina fta. mon at Chit. -Sakay na kayo ka'gad, -ani Aida. Ngayon ay masidhi ang pagkabagabag na inihahayag ng kanyang tinig. -Nakahihiya ang mga ayos natin. -Sa'n kayo pupunta? -tanong ni Chit sabay sungaw sa loob ng taksi. Walang naitugon sJ A id a. Napatingin siya kay Eddie. llang saglit ding nagtalik ang kani· . lang mga paningin. Pagkuwa'y tiningala ni Eddie si Ramon. -Kayo? -nasambit niya. Ang mga paningin na· man nina Ramon at Chit ang nagsalubong. -Sumakay na kayo, - naipukaw ni Eddie kina Ramon at Chit. -Ihahatid natin sila? -naitanong ni Ramon. - Matatagalan pa sila. Ihahatid pa natin si Chit. 'Tapos, ihahatid pa natin ,si Aida. Kung magtitlgJsang taksi tayo'y sabay ua silang makararating sa kanlla. Ang pag-uusap nlna Ramon at Eddie, hindi olla namamalayan, ay la· long gumising sa masidhlng pagkatakot na nada ... rama nl Aida. At nang¡ tingnan ni Eddie si Aida ay pinangingiliran na iyon ng m~a butll ng luha. -Bakit, Aida? -buong nag-aalalang u sis a 111 ';:r,ddle Tuluyang pumatak ang luha nl Aida. -Sige, magtig-1sa na tayo ng taksi, -baling ru Eddie kay Ramon. Nang umusad ang klna· sasakyan nila'y• kumaway ng pamamaalam si Eddle kay Ramon. Mahiwaga ang damdaming ipinahayag ng kanilang mga mata. Si Aida'y napatingm lamang sa kumaway din sa kanyang sl Chit. Mapanglaw ang pagkakatitlg niya kay Chit. At nang maglaho sa kanyang paningin ang kumakaway pa ring si Chit ay muling naglandas sa kanyang pisngi ang ilang butil na luha. MALA YO na ang taksl nang mangilid ang luha ni Chit. ~a sarili'y nausal niya: Kailangang ipagtapat ko na sa kanyang ako ang tumawag kay Mr. Buenaflorsa telepono noong gabing magkaunawaan sila ni Eddie. SI EDDIE ang nagsab1 sa tsuper ng kanilang daraanan, ng kalyeng papa· sukan nila, ng pagliko. At bago namalayan ni Aida, na sa labas na sila ng Maynila. Nanginginig ang mga pa~d, mahigpit na napakap1t si Aida sa mga bisig ni Eddie. Gumaralgal ang tinig na nausal ni ya ang; Eddie? Punong-puno ng pagtatanong ang nahihin· t.akutan niyang mga mata. Nagpalipat-lipat ang kanyang tingin sa tinutungo ng taksi at sa mukha ni Jj:ddie. Si Eddie ay ngumiti. Ti· napik-tapik si Aida sa balikat, saka kinabig sa kan· yang dibdib. Patuloy na Lumuha si Aida at inusal. usal ang kanyang pangalan. SA LIKURAN ng taksi, sa di-kalayuan ay nakasubaybay - sa kanila ang jsang kotse, ang kotseng dumaan nang naghihintay sila ng bus sa sabana, ang kotse ring hindi nila napunang nakaparada sa gasolinahan. • (ITUTULOY) Takda (Buhat sa pah. 13) riktan at kapintasan ng kanyang buhay, ay mga paksang mataimtim na pi· nald!;lnggan ni Ling sa kanilang pag-uusap. Ma· ging ang ilang mumunting suliranin niya'y naisasangguni niya kay Ling. At naging gayon din sa kanya si Ling. Tila ba may kasiyahang nadarama ang isa't isa sa gayonr paraan. Kaputol na T ula (Mg• L•gU Na Dahan Se PHnan Ng Atlng P•ngulong R•mon Mag· uyuy.--JSEJ MAAARING mng bul•kl•k •Y mal•gas 1t m1l¡¡nf1 ¡¡t 1ng d1hon ng h•l1m1'y milplgt¡¡I SI mg1 unga .. Mangy1y1rin9 p•ti batis ay hindi n1 m¡¡kakanta kung w1l1 na ang p111·•g11s nil maharot 1t ma$igla .. lyang l1nglt nil m•riJ¡¡g SI tlngln ng •ting milta, maaaring dumilim din at pum1ngit nil tal¡¡g1, datapw1't ilng ls•ng buhay n• lumusog u p•gsint•, magl1ho man, SI 9unlt1'y l•lo l1man11 1umag1nd1 ... 1 KATULAD ng lyong buhay na tumugpil u Kanlur•n, asahan mong 18 um111 ay nglngltl 11 Silangiln .. Ang buh•Y mo ay magiging ubod t•mis n• kundlman n1 p•l111lng 1•witin ng biblg ng lyong B1y1n .. P•libhas1'y d•klla ka, na ang nasa'y kag•nd1h1n, Panahon na •n11 susul•t ng bu hay ma't kasayuy1n .. Kung ik1w man ay nasawl't inag•w ng K1m1tayan, sa pus a et illaal• ng l1h-at ay MABUBUHA Y, .. 1 NALALAGLAG ly1ng diihon ... nal•lagas 1ng bulakliik, b1w1't bagay SI dalgdig, m1y simul1't mayrong wakas. Ka/IJl•d ng lung moog, piirang marmol at miltigu, tumatand1 H P1nahong lgupo mil'Y di b•b•gsak ... lyang g•w•ng m•bubuti't m•g1g1nd1ng mgil hangad, hindi dahong milli1!1nt•'t kas•ma'ang lui:niilagp1k .. G•nito rln •ng buhay mong ng1yo'y isang GINTONG AKLAT na hindi na maglal•h11 1• Puso ng lah1t·l1h1t ... I NGUNl'T lbw, kung sakali't tumugp• u wal•ng hang91 up1ng di na m1bb•llk n1 m•y buh.Yt kaluluw• ... Kung lkaw m•n •Y um1lls na ang t•nging lyong dala •Y •n11 banal na tungkulin s• B•v•n mong sinislnt1, hindi upang manatlllng m•pal1yo't mawalay k1 H puso ng lyong B1y1n na talos mong nagbabilfl ... Ang m¡¡lungkot mong P•U·•lls, p•r• l1m1ng magbilbiidy•, na lkaw_ ay m19tutun90 se dalgdig na m1g11nd1 ... 1 KATULAD ng lsang 1wlt ... ka9i1y• ng lsahq DASAL, Hwltl't d•daulln ang buh•y mo, Oh, MAGSA YSA y .. lumuluh1 •ng B•y•n mo't 1ng lahat •Y n•gd1nmdam, n•ng wala P• H panahang klmi'y lyong tlnalikd1n ... Ang landas mong tin1lakt1k ng p1n1hong nakua.n, 1y landas din n1min ngayong tat1h1kin •t SU$undan ... At, ang lb1n9 gilwaln mo na hindi mo nag1mpan1n, •Y kaml n• ang t1t1pos u Say•n mong Mln1mah1! ... 1 PARANG lsang P•Hglnip, .. may slmul¡¡'y Wiilang w¡¡ka., 1nq sinaoit nq piiliid mo ay l1!11ging iung AKLAT.' .. lto'y hindi matltiklop SI slnom1n9 m19h1h1n91d n•\m1tUn1Jhan an11 buh1y m"ng nu1in11 ARAL na marilag .. Dito n• rln matltltlk, SI tltik na kumikl$flp •nq mat1nd11ng sawlkaln n1 tillos ng lahat-lahat: IYANG BUTI, IGUPO MAN ... ASAHAN MO'T DI Bl!.BM>SAK ... AT ANG SAMA, ITINDIG MAN ... ASAHAN MD'T DI TATAAS ..• I KAIPALA'Y inlblg na ng D•klla nating Diyo9 na, kunln ka u Bay•n m11n11 untJ.untlng gumugusot. Hindi upang ag1wln ka u dlbdib n• mHlindog ng klb'y1k ng iyong dlbdib na 1n11 puso'y luug.Jasog ... Talos Nlyang hipo ka na't p•r•ng punang dumurupak se HAGUPIT ng mar1mlng kalaban mong m1pupusok. Kung sa kam•y l1mang nila, muasawi't m1li1h1got, iniblg n• Nlyang IKAW ... MAGBALIK NA SA ALABOK .. 1 Tila yao'y nakadaragdag sa kaligayahang hatid ng muli't muling pagbibigaybuhay sa kahapong iniíngatan ng bawa't isa. - Sa mga adhikain, sa mga inilsip, sa kinahihili· gang mga bagay, at magin~ sa paraan ng pagtingín sa buhay ay magkaisa sila ni Llng. At naüsip ní Alan na lyon marahil ang dahilan kung bakit ganap ang pagkakahulihan ng k'.!nilang loob. JESUS S. ESGUERRA Kung minsan, sa kanilang pag-uusap ay hindi nila namamalayang may mga pagkakataong nada· dako sila sa mga paksang may kinalaman sa pagibig. -Hindi na nga ako iibig. -May ilang ulit nang nabanggit iyon ni. Ling at muling nabanggit nito sa isang pag.uusap nila. -At idinadalangin kong sana'y huwag na; akong panghimasukan ng kapalaran sa panata kong iyan. -At marahang nagtawa si Ling, Napasunod ng tawa si Atan, nguni't pagkuwa'y natangay siya ng malallm na pag-iisip. -Tayo. . . at katpala'y (Sundan sa pah. 17) MARSO 24, 1957 - MAGASIN NG BAGONG-BUHAY-15 DAKILANC ISKOLAR Al PROPAGANDISTA A NG bansang Espanya ay rnasasabing siyang naging tuntungang bato ng ating mga kabataan upang maipakilala · ang pagmamahal sa kalayaan at sa mga karapatang sinisikil ng mga dayuhan. Isa sa mga kabataang jyan ay si :Mariano Ponce, na sa kabila ng pagiging manggagamot ay tinaliklian ang propesyon at ang binarap ay ang kilusan ng mga propagandista, upang sa kislap ng kanyan2 diwa ay maipahayag ang damdamin ng kanyang mga kababayan at ang kahirapang dinaranas ng mga ito. n115~n~ª;~ªº~?u~~~;, ªlu\~~ 11i Arturo JJla. Misa kan, noong ika-23 ng Marso, 1863, panahong ang ating hayan ay gapos ng kaalipnan. Nang maging ganap na ang isip ni Ponce ay napunla sa kanyang katauhan ang damdaming makabayan. Ang malungkot na kalagayang nakikita sa kanyang paligirl ay siyang nagbunsod sa k a n y a upang humingi ng katarungan sa mga taong sa' 3.ti'y nakasasakop. NanJ! magtapos si l\fariano Ponce sa mataas na paaralan ng kanilang bayan ay iniluwas siya sa Maynila ng kanyang mga magulang upang sa kolehiyo ng San Juan de Letran maipagpatuloy ang ----------===~=~ lli--·MA(; '\q~¡ n: e1,CONG BUHJl..Yl.~/l.RSO :'-1, 1957 - pagtuklas ng karunungan. Noong 1885 ay matagumpay niyang natamo ang u~ tulo ng "Bachelor of Arts". Nang sumunod na taon ay lumipat n2 paaralari si Ponce at siya ay nagpatala sa kolehiyo ng medisina sa Unibersidad ng Santo Tomas. Hindi siya nagtagal sa pamantasang yaon at siya ay naglakbay-dagat. - Sa siyudad ng :Madrid jpinagpatuloy ni Ponce · ang kanyang pag-aaral. Samantalang nag-aaral siya noon ng mcdisina ay nakabalitaan niyang sa siyudad ng Barcelona ay may ilan siyang mga kah<lbayang gumagawa ng lihim na kilusan sa ikalalaya ng ating hayan. P:i:-'l..::~raan ng ilang paSi Mariano Ponce ay isa sa mga nakatuloog ni Marcelo H. dt'I Pilar sa pabayagang ''Lá Solidaridad." Ang larawan sa kaliwa ay kuha sa Barcelona noong 1890. Dito ay nakasama niya sina Dr. Jose Ri wl ~t '1ar<'C'lo H. del Pilar Nasa larawan sina Mariano Ponce at Sun Yat Sen. Si Sun Yat Sen ay isa sa mga kinikilalang bayani ng bansang Tsina. Ang dalawa ay nagkakilala ~a Shanghai, nang si Ponce ay dumalaw roon. nahon ay nagtungo si Ponce sa Barcelona upang rnakiisang-damdamin sa kanya~g mga kababayan. Doon ay nakatagpo niya sina Marcelo H. del Pilar at Graciano Lopez-Jaena na kapuwa abala sa pagtataguyod ng pahayagang "España en Filipinas". Ang pahayaga11g ito ay siyan.E( naging tinig ng mga propagandistang Filipino upang maipahayag nang buong laya ang nagpupuyos nilang dilmdamin laban sa ruga Kastilang nakasasakop sa ating hayan. Ang pahayagang "España en Filipinas" ay hindi lubhang nagtagal dahil sa kinapos ng salapi ang mga propagandistang nagtataguyod. Sinikap nina Ponce na makapagtatag nli ng isa pang pahayagan sapagka't nababatid nilang sa pamamagitan lamang ng isang malayang pahayagan maisisigaw nila sa matataas na pinuno ng pamahalaan ang kanilang mga hinakdal. Hindi nasiphayo ang mga pagsusumikap na yaon at sa tulong ni LopezJaena ay naitatag ang pahayagang "La Solidaridad." Naipasiya nina Ponce na si Rizal ang gawing patnugot, datapwa't nang giga . panahong yaon ay na sa Londres si Rizal at abala sa pamamahala ng "Sucesos de las Islas Filipinas" ni Morga. Kaya't sa halip na si Rizal ay si Lopez-Jaena ang ginawa nilana patnugot at si Mariano Ponce naman ang naging tagapamahaiangpatnugot. Bilang isang tagapama· . halang-patnugot ay ka· tungkulan ni Ponce ang magsusulat ng mga artikulo. Sa kanyang pagsusulat ay ginamit niyang pangalan bilang sagisag ang mga sumusunod: Naning, Knli.pulado at TikbaUmg. lipang lalong magµtg -mabisa ang kanilang mga panunuligsa ay naimungkahi ni Ponce na ilipat ang tanggapan ng kanilang pasulatan sa siyudad ng Madrid. sapagka't naroon ang kal'amihan sa mata· taas na pínuno ng pamahalaan at mga kila~ang mamamayan ng bansa. - Noong Oktubrc, 1889 ay lumipat nga sila sa Ma· drid. Sa pagkakataonir ito ay si Marcelo H. del Pilar ang naging patnugot at ang kapangyarihañ sa pamamahala ay buong 1pinagkaliwala kay Mariano Ponce. Ang pahayagang "La Solidaridad" ay ipinamudmod nang walang _ bavad sa mga kagawad ng Kortes, mga senador, ministro at sa mga kilalang · puliti· ko ng siyudad. Sa pagkakataong yaon ay lalong naging "mainit" si Nanin_g sa kanyang mga artikulo. Kaya ang mga sinulat ni· ya ay sinagot ng pahayaj:lang "La Politica de España en Filipinas" na pina· mamatnugutan nina Ferced al Retana. Naging tinig din ang "La Solidaridad" ng isang kapisanan ng mga Pilipino na kinabibilangan nina Miguel Moriata, Manuel de Labra, Eduardo de Letc, Julio Llorente, Evaristo Aguirre, Jose Gonzales Esquivo!, Ceferino de Leon at Balbino de Unquera. Ang kalihim ng kapisa k~~~i !~º :lari:nª~ª~~n~~~ Habang nagtatagal ay unti·unti namang nawawalan ng pag-asa ang nagsisipagtaguyod sa pahaya· gang "La Solidaridad". Nakikini.kinita nila na sa kabila ng kanilang mga pagsusumikap ay tila wala ring mangyayari. Kaya .ang iba ay nagsitigil na ng pagsusula.t at ang ilag naman ay hindi na rin nagbigay ng salaping panustos. Nang dakong huli ay si Marcelo H. del Pilar at Mariano Ponce na lamang ang siyang nagsipagliya. ga. Ginampanan ni Ponce ang gawain ng isang tagapamahalang-patnugot, diyanitor at mcnsahero pa. Dahil sa paugyayaring yaon ay naipasiya ni del Pilar na tuluyan nang itigil ang paglalathala ng pahayagan at umuwi na sila ~a kanilang hayan ~pang maibunsod ang 1 sang ganap na paghihi· ma~stk laban sa p:imaha. laan, uil siyang nalalabing lunas upang makanuan nua ang kaiayaang pm.akaaasam. - Mab1gat man ang loob ay sumunod na rin si Ponce sa kagustuhan ng kanyang kaib1gan. Mula sa Madrid ay muling nagbalik ang dalawa sa siyudad ng Barcelona upang mula roon ay sumakay ng bapor na pabalik sa sariling bayan. Nguni't nang dumating sila sa Barcelona ay nagkasakit si del Pilar na si· yang naging sanbi ng ka· matayan nito. Nang mailibing si del Pilar ay talagang uuwi na si Ponce sa Pilipinas, nguni't nabalam ang pagbabalik niya sa sariling ba· yan bunga nang pagsiklab ng himagsikalt. Siya ay isa sa .mga napaghinalaang may kinalaman sa himagsikang yaon, kaya't ikinulong siya sa pütan sa Barcelona sa loob ng wa4 Jumpu't walong oras. Sini· yasat ng mga maykapang. yarihan ang kanyang mga papeles, at nang walang matagpuang katibayan· !aban kay Ponce ay saka pa lamang pinalaya at pinahintulutang makapaglakbay. • Mula sa bansang Espanya ay nagtuloy si Mariano Ponce sa Hongkong. Nang siya ay dumating doon ay itinatatag ang isang kapi· sanang mangingilak ng salapi at mga sandata na maipadadala s a m g a manghihimagsik na Pilipino. Si Poncc ay hindi nagpabaya at agad sumapi sa kilusang yaon. Nguni't ang kapisanang yaon ay hindi rin nagtagal. -Nang dumating sa Hongkong ang pangkat ni Heneral Emilio Aguinaldo ay agad binirang ng he· neral si Ponce upang siya niyang maging kalibim. Si Poncc ay apat na buwang nagin,g kalihim ni Aguinaldo hanggang noong Mayo, 1898, nang ang pangkat ay muling magbalik sa sariling bayan. Matapos maitatag ang pamabalaan ni Aguinaldo sa·-Malulos ay nagpahatid agad ng liham ang hene'ral kay Ponce sa Hongkong. Nasasaad sa Iiham na ginagawa niyang isang delegado-diplomatiko ang naging kalihim. Ang mataas na karangalang ipinagkatiwata ni Aguinaldo kay Ponce ay malugod na tinanggap nitong buli. Nang buwan ng Hulyo, 1898 ay nagtungo si Ponce sa Hapon sa utos ni Aguinaldo upang maki• pag-unawaan sa matataas na pinuno ng pamahaJa. ang hapones at tuloy humingi ng tulon2 sa kapa· kanan ng kanyang bayan. Ang naging lakad na lyon ay hindi nagkablsa sapag. ka't anJ? Piliplnas ay fsl· nailalim ng Espanya sa bansang Amerika bilang pag-alinsunod sa kasunduang "Treaty of Paris". Mula sa Hongkong ay naglakbay si Mariano Ponce sa Shanghai, Kanton, Indo-Tsina, Kambodya at Siam. Sa mga bayang kanyang narating ay lub. hang nagi,ng makasaysa· yan ang pagkakadalaw niya sa Shanghai. sapagka't doon niya nakilala ang isang dakilang mamama· yan ng bansang · Tsina, si Sun Yat Sen. lsinalaysay ni Dr. Sun Yat Sen ang kanyang mga pakikipagsapalaran sa pakikipaglaban sa maraming bansa. Ang mga pakikipagsapala· rang yaon ay sinulat naman ni Mariano Ponce at ginawang aklat. Nang maitatag ang pamahalaang sibil ng Amerika sa Pdipinas ay .. doon pa lamang nagbalik si Ma· riano Ponce sa sariling bayan, makalipas ang da· lawampung taong pagka. kawalay sa bayang. sinilangan. Bilang pagkilala sa mga nagawa ni Ponce sa kabilang ibayo ng dagat alangalang sa kapakanan ng kanyang bayan ay ginawa siyang patnugot ng pahayagana: "El Renacimiento" noong 1909. Pagkatapos ay saka siya bumalik s3 pulitika, at buong-tiwalang inihalal siya ng kanyang mga kalalawígan upang maging kinatawan ng lalawigang Bulak.an. Jakda Bilang isang kinatawan bin ~~~ ka~~:~~t:~~ªl~~: (Bu.hat sa poh. J~J yang mga kalalawigan sa ang ilan pang katulad na~ mababang kapulungan. Sa ti'y nakapagpapanata ng kanyang panunungkulan ganyan, -madalang at ay maraming pagbabago tila nililiwanag na sabi ni ang naganap sa kanilang Alan. -Nguni't kung lalawigan, mga pagbaba- minsa'y nakatatagpo ako gong ngayon ay lubos na ng katanungan sa ganpinakikinabangan ng mga yang pagpapanata. taga-Bulakan. 1 Natatatinghagaang naPagkatapos ng kanyang patingin si Ling kay Alan. ~:ra~~:,~gakyula~a~:~~~~ -Hindi kaya ang pasiya hinirang n2 noon ay · :!tª:~f s~;~::~~r:;n:~ Espikcr Sergio ·Osmeña may panata'y hindi pa la~ upang maging Chairman mang nakatatagpo ng ka· of the Committee on Lib- .sukat, at kung nakatatag. ;;~~ho~ª~i ~aª~~~~~ ª;a~ po ma'y pilit lamang na nunungkulan ay saka pa ~f::iui~~f"b~:~;";agk~~ ~~h~~~a g!rªPa~~Y~af:p kait sa sarili ang 1pailalim ay ang pagsusulat ng mga! sa isang panata ang kanaklat tungk,ol sa kasaysa4 yang kapalaran? Sino ang yan ng ating bayan at ng makapagsasabi kung ano mga dakilang bayani. Isa ang darating · · . .sa pinakamahusay na na· Matagal na naghari sa sulat niyang kasaysayan kanila ang katabimikan ay ang buhay ng magka- bago nakapagsalita sí patid na Luna, Count of Llng. Yamagata at ang kasay- - Huwag mong ipag4 sayan ni Fernando de bes· damdam. - At m u l in g .~eps na pawang mga kila- nagtawa si Ling. -Hindi la sa kasaysayan ng kani- .ka Y a ang pagtatanong kanilang bansa. mong íyan ay nagpapahiHanggang sa oras ng watig na nag.aallnlangan kanyang kamatayan, si ka sa iyong panata? Ang Mariano Ponce ay walang pínanimwalaan ko'y dalanasasambit-sambit kundi wang uri mayroon ang pa· ang kalayaan ng kanyang nata.. isang matibay, bayan. Isa siya sa mga . isana: marupok. nagsumakit upang ma· -Ang sinabi ko'y bukamtan ang kalayaang nga lamang ng aking ma· ngayong ating linatamasa. susing paglilimi. Hindi pinansin ni Ling ang kanyang sinabi. -:-Tila may ibig sumira sa iyong panata. - Nagbibiro ang tinig ni Ling. sa pag-iisa ko -Hindi iyan ang dahi· Jan, -At umillñg si Alan. -A n g karupukan n g .tao'y na sa kung iba 3-ng gusto niyang mangyari kaysa itatilkda ng kapalaran sa · hinaharap. At maaaring kaya lamang ,nakapagpapanata a n g tao'y sapagka 'l hindi pa Jamang pinanghihimasukan ng kapalaran. mga gunitaing nakaliligalig . . . ang 1wtutunghan kong basahm sa isip; duSa•t dalamhati'y di-ikatahimik, . \ngayqn, 11.iring aking .abang napagsap1t. nariyang sa aking pal.ad ay magbangon anq mga aruw kong sinayang kahapon; ( di41aalaalang ang matuping ·dahon sa aklot ng bt!hay ay wala nang habol.) yaring dilidili' y naroong gisingili ng pagkaligaw ko sa l'suywing·lihfm:"; .nabuhos kung bakit dini ang paggihw, ang kataling-puso'y hanggang sa limutin. nalabing pag-asa' y ipi1takisuno :sa ma.dlang wala nang luhang itutuLohindi nalalamang ang pakikihalong ginawi'y patungo sa. pagkosiphayo. nagilig pangitaing T1Ul$aklap na bunga anq mga gunitang naltababalisa; (parang gunigunillg saan ma'y kasama, pi1wpag-11ttlap ang aking 1 1 maga.) MARSO 1•, 1957 - - Malalim na pilosopiy• iyan. At diyan ako mahina. Mabuti pa'y ibahin natin ang salitaan. HINDI naiwasan ni Alan ang muli't muling pagbabahk ng mga katanungang iyon habang tumitibay ang buklod ng magandang pagtitlnginan nila ni Ling, hanggang sa iyon ay ka~~~u:~n~~nªg ngp=~~~:~~~ pit. ang tumitingkad na tinginan nila, ay apoy nt unti-unting dumarang sa kanyang puso Jlanggang sa tuluyan niyang ami· ning ang laging paglalaro ~·=w~~~~~"l1n~u~!1~n~g ~:: (Su11dan sa pall. 20) MAGASIN NG BAGONG BUMAY-17 (lka·lO Labas J pAP~~:~~a~~ d~~a::~; a.ng pasabi ng tininti na maaari nang· makauwi sa kani·kanilang tahanan ang mga taong . nagsilikas sa labing ilog. llan sa mga ~a:~~g°-fua1~a"!i n~~si~~i nangaiwan sa tabing ilog. Natatakot silang magbalik agad sa kani-kanilang bahay. Ayaw nilang maka· kita ng mukha ng kaaway. J<abilang sa mga ayaw pang magsiuwi ang barkada nina Mang Karyas. At ang Uninti na mismo ang nagsadya sa pook na nili· kasan ng kanyang mga kanayon. -Mababait pala naman ang mga Hapon, -pagba· balita ng tininti kina M:ang Karyas. -Kahikohan lamang iyong balitang naririnig natin na nang. gagahasa raw sila ng ba· bac. Hindi totoo 'yon! -E, bakit si Tandang Andres... binaril nila? - hindi nakapagpigil na tanong ni Mang Karyas. -E, pa'no n:1man. Tu· makbo ang matanda. Aka· la ng mga Hapon e kalaban. Kaya binaril. Nag-aalinlangan pa rin si lHang Karyas. -Saka, mabuti na -•yong magsibalik kayo sa nayon, --wika pa ng lininU. - Okupado na n,g mga Ha· pon ang munisipyo sa ba· yan. Nagalit , sila nang makitang maraming tahanan ang nakapinid. Bakit daw natatakot sa kanila. Hindi raw naman sila ma· sasamang tao. Kaya magsiuwi na kayo. Baka magalit pa ang mga iyon ay kung ano tuloy ang gawin sa atin. Nang araw na iyon ay kasama na nga sina Mang Karyas ng karamihang na~o;ibalik sa nayon. Kararating lamang nila sa dampa nJ Tandang Andrcs rnga nauna nang sumpong, at namimilipit na mabuti si Aling Sinay. -Mal'ahil ... ito na nga ang huling sandali ko, - isang araw ay nawika ni Alinp Sinay sa mga kaharap. -Noon pang tayo'Y umalis sa Maynila, pauJit-ulit kong idinadalangin na loobin man lamang 18 ·- MACASIN NG SAGONG AUHAY·- - - MARSO 14, 1957 -sana n_g Diyos na makaagdon ako. . . sa atlng paroroonan. Nakaagdon nga ako. At ang Jahat ay dahil sa aking anak .. . kay Linda. . . lbig kong bago ako mamatay ay ma· kita kong narito na siya ... kayo. . . sa ating magi. gíng b a g·o n g tahanan. Kung saka-sakali... ¡a inyo ko lamang mailwan ang aking anak. - At ti· ningnan ni Aling Sinay ang mag-asawang Mang Kar)'as at Aling Jnggay.Huwag sana ninyo siyang pababayaan. Ituring nin· yong para siyang tunay na anak. Mabait siya. Natitiyak kong hindi niya pasasakitin ang inyong ulo. At parang naging pahi· :nakas lamang ang sinahing yaon ni Aling Sinay. Hindi naglipat-linggo at namatay siya. Mula naman noon ay inampon na nina Mang I<aryas si Lin· da. Itinuring nila Hong parang tunar na anak. PAGKARAAN ng ilang araw, malalakas na dagundong ang naririnig sa hilagang.kanluran. At na· ging usapan sa nayong kinaroroonan nina Mang Karyas ang nagaganap na labaMn sa Bataan. -Malapit na raw 'atang humagsak :mg 'R:it:ian. - PINAGTAKHAN NI MARIO ·ANG MALIMIT NA PAG-ALIS NG BAHAY NG AMA. AT -MAY NABUO SIYANG HINALA, NANG .. malimil marinig na sabi ng ilan. - -Mahina palang kl.ase ang mga Markano. Ba· ~it sila lumitret? Wala na. Nasa kamay na ng mga Ha pon ang Palapinas ... -Pero bakit naman sinabi raw ni 1\fakaltur ... ay syal lilurn? E, di magbabalik nga siguro ang mga Markano. -Ewan ko -nga ba, - nawawalan ng pag·asang wika ng isa. -Idalangin na lamang nating makabalik nga si.la. At ang tininti sa 11<1.yon ang malimit humadlang ¡,¡a gayong mga usapang malimit na marinig sa mga barberya at umpukan. -Huwag ganyan, mga kababayan. -sasabihin ng tininti, at maiillng ito. - Huwag na nating ldalanging makabalik pa ang mga Amerikano para alipinin na naman tayo. Narlrito na ang mga Hapon. :\lay kulay din ang kanilang balat na paris ng ntin. Tag-a.Silangan din i•~ :-atula<'I n:itin. P:il:Ilayain tayo ng mga Hapon. Makita ninyo. Kaya la· mang sila naparito ay upang palayasin ang mga Pulina umaalipin sa atin. Na n g malaon, wala nang usapang naririrtig sa mga umpukan ukol sa pagbabalik ng mga Amerikano. Natutong mangi~ag ang mga tao nang 1sang araw ay walang abug.abog na hulihin ng mga Hapones ang isa ni· lang · kanayong kinaringgan ng pangungusap na kumakatig sa Amerika. Hindi batid ng mga taganayon kung smo ang nagsuplong, nguni't hindi nila maiwasang maghinala sa kanilang tininti sapagka't iyon lamang ang taong kinaringgan nila ng mga pangungusap na kumakatig sa mga Hapones. Saka batid nilang dating kasapi sa lapiang Sakdalista ang kanilang tininti. At diumano'y maka·Hapon an~a~~~n~ª:~:,~s!~· nabalitaan namang bumagsak na ang Bataan sa kamay ng mga Hapones. Nilagdaan ang kasunduan sa pagsuko, al ang buong Pilipinas ay napasakamay ng mga kaaway. SI MANG Karyas na ang nag-aasikaso sa tuma· nang naiwan ni Tandang Andres. Natuto siyang gumawa sa lupa. Nang sanay na siyang humawak ng ugit ng araro ay si Mario naman. ang kanyang tinuruang magbungkal ng lupa. Magkakatulong ang mag-anak sa paggawa sa tumana. Natuto silang magtanim ng kamote, palay, mais at iba.iba pang mga pananim. Katulong din nila si Linda sa lahat ng gawaing iyon. Minsan ay nagkaroon si l\fang Karyas ng mga panauhing hindi k.ilala ni Aling Inggay. Lumimit ang pagdalaw ng mga iyon kay Mang Karyas, at lagi namang lihim ang kani lang, pinag-uusapan. Nang malaon ay nag-aalis na ng bahay si Mang Karyas. Wala nang maraming gawain noon sa tumana sapagka 't nakapagtaniman na, at kung umalis si Mang Karyas ay kadala· sang kung ilang araw na di nakauuwi. -Saan ba nagpupunta ang Itay? -hindi napigilang usisa ni !\!ario sa ina. --Bakit lagi siyang umaalis ng bahay at ma· tagal bago umuwt? -Huwag Ita ngang mag. tatanong. -sa~ot naman ni Allng Tnggay_ - Hin(fl mo naüntincJihan ang ginagawa ng ama mo. May nilalakaó lamang iyon. Hindi maiwasan ni Mario ang magtaka. At isang araw ay hindi siya nakatiis. Inusisa niya ang ama. Nabigla pa siya nang sagutin siya nito nang pabulyaw. -Huwag ka nang maguusisa sa akin ull-uli, - wika ni Mang Karyas, at nahalata ni Mario na mainil ang ulo ng kanyang ama. ·Hindi na siya kumibo pa. Nakita niyang naupo sa tabing bintana ang kanyang ama, at tila nagüsip na nanungaw. Naupo rin si Mario sa bangko, malayo sa kanyang ama. Nang balingan niya ito ng tingLri ay nakita niyang nakatingin sa kanya. Wala na ang pangungunot: ng noo ng kanyang ama. Malumanay ang tiníg ni Mang Karyas nang ito'y ;a~:~!~~n -;~0;::.c~~~~ nutin ko ngayon, Mario. 'falagang gayon lamang ako. Kung minsan ay mainit an2 ulo. Hindi mo ako mauunawaan kung sabihin ko man sa iyo ang dahilan. Bata ka pa .. . -Hindi na ako bata, ltay., . -May pagtutol sa tinig ni Mario. Matagal na hindi kumibo sa Mang Karyas. -Natatandaan mo nang mapatay ng mga Hapon ang lngkong Andres ... Alangang tanong ang sinabing iyon ni Mang Karyas, at ang tugon ni Mario: -Obo, natatandaan ko. -Nakahahabag ang Ingkong Andres mo ... Napatay na ng mga kaaway ang kanyang anak ... pati siya'y ... -Nakita ni Mario na . tumigas ang mukha ng kanyang ama. -llindi lamang ang Jngkong Andres mo . . . Mar ami pang iba. Marami pang ibang walang kasalanang pinatay ng mga Hapones. . . Pero. . . hu· wag mo nang intlndihin ang slnabl ko. M:abuti kung maunawaan mo ako. -Nauunawan ko kayo. ltay. Galit kayo sa mga Hapon. Maski ako, galit din ako sa kanUa. -Pero hind.J galit lamang an,e: ibig kong ipaunawa sa iyo. Hindi sapat c;ng ~alit. Walang kalangkap · na kadakilaan ang basta galit. Higit na .. . - At muling napatigil sa pagsasalita si Mang Kary.cs. -A, limutin mo ang sinabi ko. Hayaa11 mo na. Tumindig si Mang Karyas. -Basta kung ako'y wala ng bahay at may magtatanong sa lyo . . . sa in· (S11t1dan sa pah., 27) '·~~·~· .. .. . ... ........ , ~ '(OVOWG Fi..o.~~"?..-" · . ...... . ..... ¡; .•... .. . SABAGAY, lumang tugtugin na ito. Marami na kayo11g nabasang ganitong istorya. At baka hindi miminsan lamang na narinig na ninyo ang ganitong mga buhay-buhay. Pero ikukuwento r:n natin, pa1 a sa mga anak ninyong bago pa lamang natutu.tong bumasa at sa mga anak din ninyong 'ika nga'y na.gsisimulang mamukadkad kung baga sa bulaklak. Sa s a litan g shortcut, ito'y isang aral na dapat utit-ulitin sa ating mga anak. Mahirap na, baka mangyari sa kan!la ang nangyari lmy Pacmg ... Nabitin Sa Alanganin Gaya ng ibang magagandang dalaga, maraming tagahanga si Pacing. Natural, marami siyang mangingibig. Nariyan si Andong, ang anak ni Kapitang Tano; si 'Í'akyo na nagsisimba raw tuwing matapos makausap si Pa. ,cing.; si Masong na kung lum1gaw ay ligaw Tiago, tanaw palupo; si Baste na napagkamalang 'a.Lila nina Pacing ng. isang nanliligaw ditong taga-Maynila dahil sa malabis na pa. nunuyo; si Landro, ang guwapo, nguni't sugarol; Ang guwapong si Tonio nguni't mahangin. Pupuwede nang pagsama-samahin ang mga nanliligaw, nagkakagusto at ~agkakagusto pa kay PaClllg upang makabuo ng isang batalyong sundalo. Nguni't walang (umano) naübigan si Pacing sa kan i 1 a. May pagtingin ( daw) sana si Pacing sa lumiligaw sa kanyang taga-Maynila nguni't nang malaman niyang lindera lamang ng repolyo sa Dibisorya ay bigla raw dinispatsa. -Baka sa pera tumi· tingin? -sabiltan tuloy ng mga nakaalam. -Hindi naman seguro, laki rin naman sa hirap ang Pacing na 'yan, e. -'Yon nga e, anong malay mo kung nagsasawa na sa buhay-mahirap. At napatunayan ang gayong hinala ng magkakabaryo nang biglang may maglilitaw na de-kotse klna Pacing. Nanlillgaw daw iyon kay Pacing. Sa palagay ng lahat, mayaman · an~ lalaking iyon. · Hindi lisang k.la· seng kotse ang dinadala sa pagpanhik kay Pacing. Lagi pang may pasalubong sa mga kapatid ni Pacing. , -Tiyak na iyan ang mapapangasawa ni Pacing; -ang sabihan na naman ng mga kapitbahay nina Pacing. -Ngayon lang ako na· kakita ng taong gan'yan, laging iba ang kotse. -Pambihlra nga 'yan, ang Presidente 'ata. iisa la~~AÑS :~;~e·n:· Linggo ay nagkaroon ng piknik .ang samahan ng kabataan ng nayon .. Kasama si Paclng at ang de-kotseng nanliligaw sa kanya. Kasama rin kami. At sa kabutihang palad, nakapangkat namin sina Pacing. Nagkaroon kami ng pagkakataong makilala o mapigurahan 'ika nga, nang busto .ang manliligaw niyang mayaman ( daw). Sa pJknik ay maraming dalang pagkain ang kasama ni Pacing gayong may r1buluyan naman kaming ibibili ng mga pagkaing doon na lulutuin. Kaiba sa mga nangingibang lugar, ang manlilicaw ni Pacing ay hindi pa· lakibo at tila nagro.amala. king hindi matanto. Kung pakiramdaman namin ay maliit ang tingin sa amin. Lalo naming naisip na marahil ay mayaman nga. Isa · pa'y malimit dukutin ng kanyang manliligaw ang pitaka nito. Kunwari'y may hinahanap nil' kung ano; pero balata naming iplnakikita lang ang makapal na laman niyon. Sa umpukan namin ay nabibilad ipinarada ng ilog. At kapag gayong umaalis ang kanyang manlill~aw ay sinasamantala ni Pacing ang pagkukuwento. Laging ang manliligaw niya ang bida sa kanyang mga istorya. Mayaman nga raw kaya gayong tila mapagmalaki. (Nagugustuhan pa ni Pacing na masabing mapagmalaki ang nanllllgaw sa kanya, 'kalai n 'yo.) Apat daw ang kotse. May ari raw ng mga bus na bumibiyahe sa Borneo. May pabrika raw 'ng eskoba. At nagbabalak pa raw ang mga magulang ng lumiligaw sa kanya na magtayo ng estudyo ng pelikula. (Karamihan sa mga sinasabi ni Pacing ay hindi namin naiintindi· han kaya tango na lang 'kami nang tango.) -Ano naman. ang kulay ng bandera n'ya sa labanang iyan? -naitanong ni Turing, isa sa mga ka. barkada namin. ru kaJagayan ng nanliligaw sa kanya. Kung may pag-asa o wala. Pagka't nahalata niyang hindi makasagot si Pacing, binago ni Turing ang kanyang tanong: - Ano nga pala'ng kanyang pangalan? Hindi rin sumagot si Pacing, Nguni't mula sa kanyang palasingsingan ay kinuha ang suot na singsing at ipinasilip sa amin ang nakatitik sa loob niyon. Nag-u'nahan kaml sa pagbasa sa nakasulat doon: Teodoro. - 'Yan ba ang pangalan nlya? :...tanon¡ nl Merto. Nakangiting turnango si Pacing. -Kung gayo'y kanya ang singsing na 'yan? Tumango uli si Pacing. -Bakit nasa 'yo? -nabigla uli.ng tanong ni Tu· ring. Wala na namang naisa. got si Pacing. Hininhintay sana naming sabihio niya kung bakit nguni't siy~ng pagdating ni Teodoro. NANG matapos ang pik· nik na yaon ay laging si Pacing at si Teodoro ang naging paksa ng aming mga paghuhuntahan. At laging ito ang lumilinaw sa aming pagsasagut-sagutan: kasintahan na ni Pacing si Teodoro. Katunayan: ang singsing. Bakit ibibigay ni Teodoro ang singsing na yaon kay Pacing kung wala pa silang kasunduan? At ilang araw pa nga'y nagkabistuhan na. Magkasintahan nga sina P a e i n g at Teodoro. Tuwing makakausap na· min si Pacing ay panay si Teodoro ang bida. lsang kotse raw ang ireregalo kay Pacing ng kanyang ruga bibiyenanin. lpagagawa raw sila ng isang bungalow sa Maynila. Biblg(Sundan sa pal1. 21 J MARSO 24, 1957 - MAGASIN NG BAGONO llUHAY-11 Pakikipanayam (Buhat sa pah. 12) ay malamang na manaüli ang nalilikha nilang mga kaguluhan? S. Nauunawaan ko ang ibig mong sabihin. Nguni't huwag mong bibigyang.sala ang batas. Katunayan . . nagkaroon 1Ul ng tinatawag na curfew sa ilang lugar. Sa pamamagita1i. nito'y namamanmanan ang kabataang naglar lakad paglaüm ng gabi. T. Saan po ba nagsiiimu· la -ang pagkaligaw ng landas ng ibang kabataan? S. Masasabi kong maaa.ring dahil sa kinamumulatang tahanan, sa pinaninirahang paligid, sa pinakUcisamahang kaibigan, o kaya'y sa sa mga napapa11ood sa sine. T. Paano po makapagbubuyo ang sine? S. Halimbawa'y sa pelikula ni Jems Din. Sa nakaaakit niyang mga Id· los ay nagagaya ang maraming kabataan. At dahil sa ang kilos niya ay parang siga-siga nagsisiga-siga na rin ang ating kabataan. T. Kaya po sila nambubugbog, nanggugulo, naglalasing, nangboholdap, at nagsusugal? S. Tumpak! T. Bakit po kayo'y hindi mano nang makita sa restawran? Karaniwan po'y nakakatuwa.in nilang "rombohin" ang gaya ninyong natatagpuan sa mga pinapasok nilang teritoryo? S. Sayang ang pa{}igin{J sikologo ko, kung mag. kakagayon. Sa mga su. liraning naisangguni sa akin tungkol sa k4bataan ay natuklasan ko an¡¡ lunas para hi~ di silo. manggulo-<1ng pahalagahan sila. T. Sa paano pong paraan? S. Ang malcisama sa kani-la. . . · pakikisamang nak.apagbibigay-halaga sa kanilang mga kilos at gawi. T. Ma'aari po kayang mabagong ganap ang mga: kabataan upang sila'y maging ''pag-asa ng hayan?" S. Iyan ang aking inaas~ han. At madadali ang pagtutuwid sa maling gawi ng 1lana kabatao.n 1..-ung tutulong sa. pag· hubog sa kantla ang mga magulang, m.ga guro, mga. alagad ng sining, mga mayka. pangyarihan, at . . T. At mga sikologong tu· lad ninyo? S. Alam mo'y maµagpakumbaba ako. Nguni't sasabihin kong makatutulong din kaming mga sikologo. T. Maipapayo po ba ninyong magsikologo ako para makatulong din? s. Mag-aral ka muna.'t magpakabuti, bata! Sining ... ( Btihat sa pah. 10) malangis na bahagi. Ukol sa natutuyonl? bahagi, gumamit ng krema o lusyon na nakapagpapalambot ng kutis. Magaspang na _ kil.abot ng balat: lpagsanggalang ang ínyong kutis !aban sa Jabís na lamig ng panabon, labis na lakas ng hangfu o labis na pagkabilad sa araw. Sa mga ganitong S. L. N. (A/aala sa 1flimao11g mahal 110 Pm1g11/011g Mag.~aysay ) Wele ne eng Tinig Ng iung leyuning dekile't meteos, Welo ne't neperom Ang tenging nelebi'y l1rewen1 keyluntkot . Wel1 ne eng Ningning Se len1it·lengiten "I emin1 p.11ngerep, Genep n• inegew Se eming penenew ng klmpal ng ul1p . . Wel• na ang Awit Ng banel n1 layong kln111sebUu1n. Wala na't nap1,1fol Di ne meririnig ng puHnl mey lvmNy . . W1le ne eng Ngitl Ne lunes 11 hlrep et pen1ung1.11i11, Neperem ne usok Ne di ne Nbatl SI depit-umege ... Wah1 ne ang Diw1 Ne na1big1y·buhey 11 emln11 p1nul1t, Slgl1ne n11.1n1yeml At t1nglng neiw1'y duse et be91be9 .. Wele n• 1ng lnlt Ng mte p1led mo ne l1.1bh1n1 muuyo, Ang tenging n1iw1n Ay luk11n9 d<1md1min 11 1eh1k ne puso .. W1l1 n• eng G1nd• Ng lung l•n•wing neiw1n u emin, Lvkung clepit·h1pon Ang slyeng n1tltik u 1min1 demd1mln .. Wel1 nil eng Tinlt Ng IHnt l<1yunin1 klnuu1bik1n, W•I• n1 1ng Nlngnlng Ne H 1ming l1nd11 •Y neg1Jlblrt1 tangl1w, W•I• n• 1ng Awit N• tenglng p¡¡ng·ellw H duu et lumNy, Wela n1 ang Ngitlng 51 hlr•p et pilgod •Y n1gpepetl9hew, Wel• n• '"' Dlwang 51 amlng p1nul1t ay n•gsilbing gebey, W•I• na •Mii lnlt Ng mge pel1d mong la1in1 hlnlhlntey, Wele ne 1n9 G•nd1ng . lyong lnih11lk u emint p11n1n, Wele na 1n9 leh1t: Ang t•n1ln1 n<1l1bi'y pighati at p1nglaw, Ngunl't ik1w, Monchlng, 51 aming 9unlt1 ay di memem1t1y .. . 1 - Ar. T. Gol.e Crt•t 20-MAGASIN NG BAGONG BUHA Y - MARSO 24, 1957 pagkakataon ay dapat na gumamit ng krem¡¡ bilang pundasyon. Gumamit ding f:1ªé~~~t,02maft~1:lª1~:!1~i ang kutis ay nanunuyo. Maiitim na mantsa ( blackheads) : lto ay palatandaan ng kutis na nagkukulang sa maayos na takbo ng dugo. Upang mapawi. ang "blackheads'', gumamit ng mga . pan lunas na sadyan2 inihanda para rito mula sa mga botika o lindaban ng kosmetiko. --OQO-Takda (Buhat sa pah. 17) alalahaning pagtingin niya rito'y nagiging kaanü~abi::iy~ªk:y f¡~~~~:~ sing-taimtim at kasing-dakila" ng pag-ibig na matagal na panahon2 3ng yumao niyang kabiyak la· mang ng nag-aari. At yao'y natagpuan ni· yang isang hamon sa kanyang panata. Nguni't siya: na rin ang nakaalam na walang mahihintay ang pag-ibig na yaon. Kuog masisira man niya ang kanyang panata'y isang bantayog naman ang pa· nata ni Llog. At upang makaiwas, upang huwag na siyang masumbatan ni Ling na! dinala niya sa ibang kahu· Jugan ang kanilang magandang pagtitinginan, ay naísip nga nl Alan na ang\ tanging makabubuti'y lumayo siya. Nagtaka si Ling nang sabihin ni Alan na lilipat siya ng tirahan nang hapong naihanda na niya ang kanyang mga kagami~ tan. -B a kit? - Nagtatanong pati ang mga mata ni Ling. Ang mga matang nitong huli'y hindi. na pinamumuuan ng luha kung naririnig man ang tugtuging Love and Devotion. At noo'y nakita .niyang muli ¡¡ng matingkad na kalungkutang naging katangian na ng mga matang yaon. Wala siyang maisip na maidadahilan noon. ba;'1:f~di ~6'i~0a0 nng. ~~ ginawi ko sa iyo? -May bahagyang garalgal ang tinig ni Ling. -Wa~wala, Ling! -At umiling si Alan. -lto lamang ang makabubuti sa akin.,-At sinikap ni Alan na huwag na niyang madugtungan ang sinabing iyon upang huwag nang mahiwatigan ni Li.ng ang tunay na dahilan ng kanyang pag-alís. Nang makapanaog si Alan ay kung makailang ulit niyang pinatugtog sa restawran ang mga tug. tugíng Love a11d Devotio11 at ang No Orl1er Love . lbig niyang ipadarua sa sárili sa pamamagitan ng mga tugtuging iyon na nagbabalik siya sa kanyang panata. lbig niyang maikil.1tal sa kanyang kaluluwa ang dating malaimtim na gunita ng nakaraan. Subali"t natagpuan ni Alan, sa paglipas ng mga f !~;" ~aª ~~a1~~~y~:: }:~~ babalik sa nakaraan pagkatapos na ito'y lisanin ng kanyang gunita. Natuklasan niyang ito'y katulad ng landas na nang hindi na nadaraana'y sinibulan ng damo, unti-unting lumago at nagdawag hanggang sa hindi na mya matunton ang dating landas na iyon. Hindi niya maipaliwanag sa kanyang sarili ang nadarama niyang malaking kakulangan sa kaiiyang buhay rnula nang hindi na níya nakikita si. Ling. Ang kahungkagan ng kanyang dagidi~ ay nagiog matingkad lalo't kung mga gabing madalas siyang pinupukaw ng larawan ní Ling sa kanyang mga bungang·tulog. Hindi na niya matagpuan ang kapanatagan. At síya'y ganap na sumuko. PUMALAOT ang himig ng Love and Devotio11 mula sa juke box sa restawran at iyon ay nagpatinag ~a matagal na pagkakatayo ni Alan sa panulukan ng daan. Marahan siyang humakb;\lg, patungo sa. apartme11t. i\talakas ang kaba ng kanyang dibdib. Hindi nakaila kay Alan ¡¡ng pagkagulat ni Ling nang sumungaw ito sa pintuan nang siya'y tu· mawag. May kislap sa mga mata ni Ling nang siya'y patuluyin. -Akala ko'y hindi mo na mailsipang dumalaw man lamang dilo, -may sigla at pananabik ang tinig na wika ni Ling nang sila'y nakaupo nang magkaharap. -Sinísikap ko sanang huwag na ngang pumarito sapagka't nangaugamba akong baka .. . baka hindi mo ako maunawaan at mapoot ka sa akin, -may .alinlangim ang tlnig na wika ni Alan. -Bakit? Bakit kita kapopootan? -Matagal na pinarusa· han ko ang akíng sarili. At íyon ay nang dahil sa "pakik.ialam" ug kapalaran sa aking panata. Kung natatandaan mo, -at napabuntunghinga si Atan, (Sunda11 sa pali. 27 J Al\IG MGA WEGONf • ~ 7"AYDNG D~A~ ,MtJANS MAL.ALAi<rNG> 110,..iro¡.::.., Aí NJG /\J"áA. y~l.D' y MAL.APrr IJNJ& MAWJIJA.W/ M.A9l.11'1'Y t..UMA~DNA fA"iD} PAAtJÓ f'J&>.~ ~ PAG uJ~I '(AYO, l'\IVtf'AP'A'!VI< 'fAYO S.A. GLIL.0.'PAG- rJ~íLJLóY "'f"AY~ S.A..S.A..1..-A¡.::'."AYIN TAYO ,JG MGA u.JOYA"-.!,,... MARSO 24, 1957 - MAGASIN NG 8AGONG IUHA Y-Í1 WNDRAKE ang SALAMANGKERO mnaLEE FALI<'' PHIL A\VIS fJ{)C, ,AtJó 'tJG1~.SC-..61H1N Nl1'0 !- NAfJGA.!'O ..... NG TATto'-'<: GAÑ.,,MPAl..A/''" NAtJAi...(:) 1'.JG U~ 6'.J.JTIMPALA SI r-fN'!.oA . Pf"<AtJO •yurJG OAL-.'i.WAtlG SA~!' f!AG!'Aí/lt.f'OS rJ~ PANDA1<í10l6 NA l1Mf'A~ -i..:.A. .. G,A¡,,l~~-- " -~·4~---VJG - - '-"::::....~~-'--~~~~~~~~~t2-MAGASIN NG IAGONG BUHAY - MARSO 24, 1957 \ ..... '.h.w,,. / ~5Uuitt.da11,. íl:~~~~'t'~"'Jw:: Nli...A.Nt;: Tl/UllAN,#.1/l<lllJ NA. NASUNCJ'AN NG> NANS1/INIAl~ SI~~. P00N ,(V GU/11111.WA NG MNl<IJMS AA'-"1".s 9f LOLlrA U.....IG Mo0.6ASA NI l"ANll!r.. Ar'"'°'~ Nin;> Kf/NS 5AA,N LllMlf'AT" Al'S PJU.A&M. • NA/llQ~l<"..5/l-4' U-,,. 6,o. &IGO Nlt...A.llS KUllD ,l.Y NAflA.TNA.N NlYAJJS INMl'Ot' Ns L..IQ_ NA.T ANG AJU.-AMN/AJJ ••• ATMPASl1'1PILJIC'fó'Y l(ll_NS ANU-NJD AIB S(NA.SM81··· MARSO 24, 1957 - MAGASIN NG l!IAGONG IUHAY-21 INAFU:>T Si ~1l-IY. 11A/'CO l,ANG RIOYNA '' 61lí NIYA. n¡.,,"i SINA.$A.BI ¡.<Qt/(í Hf"'1DI ~Sil.A AAL-lS." '1 24-MAGASIN NG IAGONG BUHAY - MARSO 24, 1957 MARSO 24, 1957 - M.AGASIN NG BAGONG BUHAY-25 26--MAGASIN NG IAGONG BUHA Y - MARSO 24, 1957 Takda (Buhat sa pah. 20) -ang m.insa'y nas<abi ko sa iyo na may kaugnayan sa panata. Na, hindi kaya ang panata'y nagkakapuwang lamang sapagka't an~ isang may panata'y hindi pa laroaríg nak.ata· tagpo ng kasukat? Na an11 karupukan ng tao'y na s¡ kung iba ang gusto niyang mangyari ka"ysa itatakd~ og kapalaran sa hinaha· rap? -Hindi ko nakakalimu· tan iyon mula nang mabanggit mo .. At nang makaalis ka'y saka ko naita· nong kung iyon nga ka· ya ang katotohanan, -sabi ni Ling. Na sa kanyang anyo ana: katapatán ng -damdamin. -Lumayo ako, L:i,ng, upang maipagtagumpay J<o ang aking pana.ta. Aka• la ko'y sa gayon kita mali· limot. Nguni't nadaig ako .ng takda º" kapalaran. Patawarin mo ako, Ling1 na ako'y nagkagayon. Hindi siya tinugon ni Ling. Sa mga mata nito'y may nangingilld na luha, -Ling, ·bakit pa ta.yo nagkakilala? -Bakit pa nga, kung ... kung. . . -Umaagos na ang mga luha sa pisngi ni Ling. -Nguni't may ... dapat kayang ipagsisi? - At napasulyap siya kay w\.lan. -Wala nga, Ling .. : kung ... kung kapuwa tayo sasang.ayon sa itinatakda ng kapalaran. GABI na nang magpaalam si Alan. Sa kahilingan nl Ling ay nagdaan• siya sa restawran upang patugtugin ang Love and Devotion. Hindi upan~ iukol nila sa nakaraan. kundi bilang tanda ng bagong pag-ibig na dakila at matimyas. At habang Iu. malayo si Alan ay humahabol sa kanya ang himi~ na iyon. tXl . -oOO ··· Sa loohélw ... ( Bulwt sa pa/1. 19 .1 yong magkakapatid .. sabihin ninyong hindi ninyo nalalaman. Hayaan mong ang ina mo ang maJdpag-usap sa sinumang magtalanong. Alam na niya ang isasagot. At kung may magtatanong pa rin kung malimit akong urna. lis ng bahly, sabihin mong hindi. Pagbibilinan ko rin ang mga kapatid mo. Tandaan mo ang mga bilin ko, ha, Mario? , -Oho, -naitugon na lamang ni Mario bag~ ma't hindi pa ntya nau .. unawa;m ang lahat. Pagkaraan ng pag·uusaP' nilang yaon, kung ilang <!.raw pang nag-aalis ng bahiy si .Mang Karyas. Pagkatapos ay matagal Hong napatigil ng bahay. Al hindi naman nag-usisa pa si Mario sa kanyang ama. Isang araw ay umuwi ng bayan si Mang Karyas. Umaga pa ito nang lumakad. Nguni't tumanghaU na ay hindi . pa dumarating. Hin.di pa nagtatanghaliari si Mang Karyas, al nagsimula nang mabalisa si Aling lnggay. -Bakit wala pa ang Jtay? --malimit Uanong ;ni Viclor saina. - Baka . . . baka nahuli ng mga Ha pon . . . nasabi ni Fred, at nabulyawan tuloy ito ni Aling lnggay. -Siyanga, baka nga, Jnay. . . -mangiyak-ngiyak nang wika ng bun~ong si Victor. -Balta nga r.ahuii ang ltay. -Magtigil nga kayo, - singhal ni Aling lnggay, nguni't hindi nakaila ang bahagyang panginginig ng kanyang tinig. -Kung anu-ano·ng sinasabi nin· yo . . Natahimik ang magka· hpatid. Nguni't nang ma. lapit nang lumubog ang ciraw at hindi pa dumarating si Mang Karyas..ay napapaiyak na si Victor. Parang ibig . nang maiyak ni Fred. gayundin ni Aling luggay. Tanging si Mario ang hindi pinanghihinaan lig loob. Matigas ang kanyang mukha. -Susundan ko ang Itay. -sabi ni Mario sa ina. -Magtigil k¡1. nga, bata ka, -tugon ni Aling Inggay. - Baka kung anong kalokohan ar> " c ... ••.• .no? -<l.ugton:.• .· · nito. -Paris no·n~ ),undan mo ang ama mo noong gabing mapatay si Ingkong An. dres. Basta huwag kang a alis ng bah ay. Dapit-hapon na nang makauwi si Mang Karyas. Sabay-sabay na sumaJu .. bong dilo ang asawa't mga anak. -Bakit ngayon ka lamang? -tanong ni Aling Jnggay, at bigla itong na .. mangha nang ganap na mapagmasdan ang mukha ng: asawa. -Bakit. . ano'ng nang. yari sa _iyo? Bakit ganyan anf mukha mo?. Hindi nagsalita si Mang Karyas. Nakatiim nan·g mahigpit ang kanyang ¡nga bagang. Naglalarawan ng apoy ang kanyang mga mata. (ITUTULO)'.) ---<>0<>-lto ang lstorya ... (Buhat sa pah. 19) yan daw sila ng isang pabrika. Mararni raw pabrika ang mga bibiyenanin ni Pacing. Sa tingin namin ay si Pacing na ang pinakarnasuwerteng kanayon namin. Siya na seguro ang magiging pinakamayaman sa aming baryo. Sumapit .ang a _ raw ng kasal nina Pacing. Lalong nainggit sa kanya ang ka· nayon naming mga dalaga. Maaga pa'y nakaparada na sa tapat nina Pacing ang kotseng gagamitin sa kanilang· kasal. Nguni't hindi pa kasama· si 1'eodoro. Ang pasabi raw sa may-dala ng kotse na lumilitaw na isa sa kanilang mga tsuper ay darating· iyon na sakay naman ng ibang kotse. Hindi mapalagay si Pai:in¡! habang binibihisan Bumagsa~ si Roman ... ng damit·pangkasal. Tanong daw nang tanong kung wala pa si Teodoro. Nguni't hanggang sa ma· kapagbihis s1ya ay hindi ]umi11taw kahit ang anino ni Teodoro. Nabahala na si Pacing. Pati ang kanyang inang at ang kanyang tatang ay walang malay gawin. Pabalik-balik sa tsuper ni Teodoro. Ang may dala ng naunang kotse; tanung tanong kung darating pa si Teodoro. Wala ring masabi ang tsuper. Basta raw pinauna siya roon. Nang tumanghali na at wala pa si Teodoro ay ipinasiya na ni Pacing na sa simbahan na niya hihintayin si Teodoro: Mabuti't may kasabay silang ikaka. Jial din. Ang mga iyon ang nauna at habang nag~ .seseremonya ang ·pare ay panay naman ang dasal ni Pacing. Nguni't natapos at na· tapos ang pagkakasal sa .kanilang kasabay ay hindi rin dumating si Teodo-ro. lbig nang maluha ni Pa· cing nang isang lalaki ang humahangos na lumap¡t sa kanya. Lahat ng pani~ ngin ng roga naroon ay natuon sa lalaking iyon. Kinikilaling mabuti ni Pacing ang lalaki nang magsalita.: -E, kayo 'ata ang sinasabi ni Anong na naghihintay sa kanya rito. -Sinong Anong? -patanong na sagot ni Pacing. -Si Teodoro ang hinihin~ tay namin. ~inong Teodoro ho'! -patanong ding agap Df lalaki. --.AJco ho ang Teo.. doro. At kaibigan kc hu si Anong. Pinapunta nga niya ako rito at ipinasaf;abi sa inyong. . . -Na ti. <Buklatin sa p. 30) Si Roinan ay isang agrimensor. Marami na siyang naabot na bayan. Paiba-iba ang kanyan g distino. Noong nakaraang buwan ay nadestino siya sa Kalum pang. At tuwing maririnig niya ang &illitang Kalumpang ay may nagugunita siya - si Lolita. Si 'Lolita'y nakilala ni Roman sa Kalumpang. Lagi raw tingin nang tingin sa kan ya si Loli ta noon. Sa sarili'y nawika raw ni Roman ....,. may araw ka rin .• , At kapag sinabi ni Roman a ne: gayón nang nakatitig siya sa b¡¡bac, hindi magtatagal at liligawan niya ang babaing iyon at pilit na paiibigin. At hindi nga nagtagat ay pu manhik si Roman ng ligaw kina Lolila. Tuwang·tuwa raw ·si Lolita nang saiubungin siya. Ipinakilala raw si ya sa lahat ng kasama niy on sa bah ay. Sa loob.loob daw ni Roman ay tiyak ang tagumpay niya. Siguradong darating ang araw ni Lolita. Nguni't bago pa tamang sila nag.uusap ay sa-darating ang isang lalaki. Sa lingin daw ni Ro man ay isang empleyado. At bigJa raw siyang sinumpong ng pagtalon .o;a bintana nan_g salubungin 1yun ni Lolita at sabihing: 'Ney. siya si Roman, ang sinasabi ko sa 'yon,g 11apaglilihilia1t ko! • . Ang wala sa panahong. f~~:ªri=~~~ys~l a:~~::g marüng dagok sa hayan. Kaipala'y daraan an_g na. pakatagal na panahon ba; ... go maghilom ang sugat na. nillkha ng trahedyang itosa puso ng mga Pihpino. Sa ngayon·, wala na ta· y o n g magagawa kundi ang· magluksa at ipagdaJamhatj ang pagyao ng isang Dakilang Lider. At m a y bahagmg maaari nating gampanan upang ~aªn':~~g !f::raatd;t~~g~~ gandang halimbawa: ang sikapin¡ rnakiisa at makasunod sa kanyang mga simulain, panlnindigan at mahahalagang layunin aoong siya'y aabubuhay . Sa ganyaa Jamang magi-~!º{abj~~;ya buhryª :i00 s! gan_yan din mapananatili nallng laging buhay sa alaala ng bayan ang mag;. .ting na patnu~ay na ito 112 bansa na maagang ina~ gaw sa atin ng kamatayan: ~salud K. Uhares, Ri.?al. Maraming m a g a g a ndang tuntunin at kautusan na pinairal ang Kagawct.· ran ng Paggawa sa kapa· kanan ng mga "kawal ng bisig". Ang mga ito'y malligpit na ipinatutupad sa tahat nang pagawaan, la. kmg-lalo na sa mga kawa· plhan, kagawaran at iba &~~~ ~~~~¡~ tili ~i~d:~ aatutupad ang uabanggit na mga tuntunin at batas sa paggawa sa maraming pagawaan. Halimbawa na lamang ay diyan sa ND<.:: Sa abot ng aming kaala~ man, ang mga babaing manggagawa, ano man ang edad, may kaukulan !llang kompensasyon o waJa. ay hindi dapat pagawain o papagtrabahuhinl nang Jaging nakatayo sa loob ng wal9ng oras. Subali'l kung hindi kami nagkak01mali, ang karamihan sa mga babaingt nwnghahabi ng damit at sinulid sa naturang kompanya ay halos nakatayo sa loob u_g walong oras na pagtatrabaho, na ang tanging pahinga at pagkaka. taong makaupo ay sa oras lamang ng pa.r:kain. Hindi ba ang gayo'y nalalabag sa isang scksiyon ng -ating mga batas sa paggawa, matangi na nga lamang kung kami'y nagkakamali ng paniniwala? Bakit _ nagkakagayon ... . ? -Felipa F' 81ie11cam1110, Ma11daluYong, Rizal. MARS..O 24, 1957 - MAGASIN NG IAGONG &UHA Y-27 TUNAY NA PANCYAYARI "SI AMA, AKO, AT ANG AKING ANAK ... " Pagtalapal ng lsang Ama ltay BENITO R. CADIZ AKO'Y iJang ama ng ta.Uong mga anak. Maligafon~ª lt~a~ ;~,!;a m~g ftaharap sa Diyos sa oras ~:~f kil~~t~~g~::a~ ring bumalot sa aking bu· bay. Ang ak.ing kasaysayan ay isang magandang halimbawa sa mga tulad kong ama ng tahanan. At ngayo'y isasalaysay ko ~~º/ :a;~~:. salamin ng Malüt pa ako nang p¡au .. 1ila sa ina. Napakal;Jait ng aking ama. SuQod na s""' noon sa paglilibot nang salubungin ako ni Ama. Pinangaralan niya ako. -Wala kang mapapala sa paglalagi sa lansa· .ngan, anak, -lñg wika nOon ni Ama. -Bawas. bawasan mo naman ang paglalayas. Tulungan mo ako sa mabibtgat na gawain dito sa bahay. Matan da na ako at hindi ko na makakaya ang pag.aasikaso aa lahat nang .bagay. Malaki ka na na ... man ... Sa halip na unawain ko ang pangaral ni Ama ~ ¡;:umama pa ang aking -Wang tttm.uDi aJco kinahatinggabihan ar •.... !:~ª p~ºC:~:lan~aª~~ gu,ang fundi nang lumipas ang mahabang pana~ hon. Nito na lamang ako'y riaging isa na ring ama ng .tatlong mga ana.k. . Ang dalawa kong anak na babae ay mababait. Wala akong suliranin o sama ng loob na tinatanggap sa kanila. Subali't si· - Floro, ang. aking panga~=~ii!y n:ª:a:~:~~inPa~~ papasunod ko sa k.anya: ito, at ang aking _ ama'y siya namang nagdaranas ni tulad n1- ,~king kalagayan ngayon. Kaya, sa ha• lip na ibunton ko sa aking anak ang sis~ sa akin DI! ring sarlli iniuukol to ang gayon." Sapagka't ang dinaranas ko nga.yong inga dalamhati at sama ng loob ~g:1i'!m~~0foobe;~u Ji~ pulot ko naman sa aking ::~~la:ag. d=~ªt~t .f~ ang ganito bilang kabaisang napakagandang ha· limbawang naipamalas ko sa kanya nang di kinukusa. Isang araw na muli na namang pagsasagutin kami ni Floro dahil sa pa. ngangaral namin sa kan· ya, ay nagsawalang-irnik na lamang kaming magasawa. Nguni't nang umuwi siya kinahapunan ay sinadya kong ipadama ang aming sama ng loob. Hindi namin siya kinibo hinggang sa oras ng pag. S. Mundong lto Ay Di Nesisin Ang Kawih... "Kung AllO Ang laullng Ay Siy1119 Kaiily.,..• nod ko ang aking la1aw. toob. Hindi ko minabutt Dahil sa labis na pag~ ang pagsasalita niya sa J:~~~~y i~':na= ~~ ;~ºAP¡~:~:g~~a~; !:i~g~~ tigas -ang ulo at suwa.il sa 1it ay galit din akon2 naJJlagulang. Hindi sana el.a- naog ng bahay. pat magkagayon. Narara~ Hindi · ko inaakala, ang pat sanang naging mabutf .kalapastanganan k ·o n g akong anak bilang bunga· iyon ay labis na dinam.ng isarig napakabutinJ dam ni Ama Marahil ay ama.: Nguni't katumba~· Dapuno na ~g kanyang' kan , nga ang nangyari. . pagpapaumanbin. N a n g ,Alto y naglng walang tu- umuwi ako kinahatinggartng .sa magulang. Kasa- bihan ay maraming tao sa maan . pa ~ng natutuharl bahay. Inatake raw ng saf¡~~g 1~~~~a~~~~~dkab~g kit sa puso ang aking ama. aking ama. jyo~t ;;gsa~~fs~T~~ ~; Hindi ko pa nalilimot siya oang nzglr.g·sanhi og ~ng alaala ng isang araW kany-,,mg kamatayan. Mana ha.nggang ngayon ay &a~abl konj? ako ang dahi· pirang multong sumusu- laa ng kaayan"g maa¡aog rot ~a aking gunita. . pagyao. . Kagagaling ko lamang Hindi ko lubusang na· 21-MAGASIN NG IAGONG IUHAY - MARSO 24, 1957 •Y naging walang utang ña loob. Malimit umiyak'. ang kanifang ina dah.il s• kanyang mga kalapastanganan. At ako man ay rnadalas ding tumanggap ng matinding sama ng loob: s.a kanya. Matigas ang ulo ni Floro. Palasa.gol. sa magulang. Walang 11ais na ibig mabali. Kapag napagsalitaan ng sino man sa aming mag.asaw1 ay gagantihin kami ng pabalang-balang na pangungusap. Sa tindi ng mga sama ng loob na idinudulot sa' amin ni Floro ay malimit a k o n .I? makapagdilidili. Nagbabalik sa aking ala· ala ang panahon ng aking kabataan . . . noong ako'y larawan din ng anak kong i:~~~f:n~=~ak~~0a~g f::g.. ~~~kak~~ar~;n~an;a~;:. ama. papahinga sa salas ay ki· Subali't ang Diyos ay nausap ko .ang dalawa .n~ sadyang Ama ng Kabutif yan~ ~apatld. Sadyang 1p1· han. Ngayong pinagsisisi.; narnu~ .ko sa kanya ang han ko na ang aking pag-· mga bm1gkas kong pangukakasala ay hindi naman ngusap. naging napak.&:lupit anJ - i\laaaring hindi na na . mg~ pangyayan. M'.arahil min abutin ang. inyong ay sapat ~ª. ang dmanas pag-aasawa at· ang pagka· na mga tusm at sama nt karoon din ninyo ng mga loob naming mag.asawa anak. Matatanda na kami upang mapagbayaran ko ng inyong ina. . - nangiang aking pagkakautang ngilid ang aking Juha ha· sa sarili kon¡? mga magu. bang ako'y nagsasalita. - lang. Hinango rin kami ng' Kuug sakaling ang inyong Diyos sa lihim na pagduru- l<uy<1 ay maging isang sa sa kasamaan ng panga- mabuti ring ama na maoay naming anak. pagpasunod al mapag¡m1. . Parang himala ang mga manhin sa kanyang magipangyayari. Biglang-bigla gin,::: mga ;1nak. kami ng ang naging pagbabago ni Floro dahil lamang sa 1).!~·(·!r.!fi ¡¡ sa p. 30) Isang gá.Dap na lagumpay ang unang pelikula ng Vera-Perez Productions -ang "Si.no Ang May Sala" na katatapos lamaog itanghal sa duLa.ang Lüe. ~inilalang . "bagong kam· peon" sa takilya sa taong ito. ang pagtatanghal ng "Sino Aug May Sala" ay jnilípat sa dulaang Majestic al patuloy na dinaragsaan ng maraming manonood hanggang sa mga .sanaaling sinusulat ito. Ang bawa't nakapanood. Dg "Si.no Ang May Sala", mula sa matataas na pinuno ng pamahalaan, mga k i 1 a .1 a o g propesyooal .banggang sa karaniwang mga mamamayao. ay nagsasabing ísa ito sa pinakamalaldng pelikula ng !.aO!I. k~~g P~~ala~ªr;!Ja~~l na nng mapanood at ma::isahang muli.ng sisira ng rekord sn takilya. Ito'y ang "Al.gn Anak ng Diyos." "Espadang Umaangil"! Jyan ang pambatong pelikula ng Prenliere Produc. tions na· sinul;i~ at pina· Pttalt ni EDDIE R.UIOLA mahalaan ni Nemesio Caravana. Ayon sn mga nakapanood ng mga huling s1ynting f!8 pelikulang ito, si Efren Keyes ay h1gtt na hahangaan dilo ng inga rn:tnonood. Jbinuhos dito ni Uren ang buO niyang lakas, liksi at kakayahan ~a pagganap upang magin·g kasiyasiya sa lahat ¡u;g ginagampanan niyang papel na 1sang makis1g na _ esgrimador. Kung hakit pinamagal a n g "Kpadang Umaangil'.', iyan_ ang ilalarawan ng panooring ito na susunod na ·itatanghal sa dulaang Dalisay. Jsang araw, may ísang babaiD.g galit na galit na pinagkalipumpunan ng mga tao sa may Sta. Mesa: May dalang isang putol na bakawan ang babae at kung sinong Pilato ang hi,; nahanap. Isang mukhang pilyong tin.cdyer ang may ibinulong . sa babae: Lalong. · nandllat sa galit ang babae at patnkbong sumugod sa isang lugar na iti· nuro ng bin~tilyo. N~pasunod na lamang ang Ungin ng l.ahat. Balana'y naghintay kUng ano ang maogyayari. Pagkaraan ng ilang &<m.dali, muling lumitaw ang babae. Nguni't sa buong pagtataka ng lahat, hindi na galit <.t 1;1agtatawa pa. HiHahanap pala ng babae ang isang anak na nagngangalang · Se by a pagka't hindi na sumipot nang pabilhlll lamang ng mantika. ·Kaya nga galit Jla galit. lbinulong naman pala ng pilyong tinedyer na matatagpuan ng babae ang anak nito sa lugar na itinuro. /¡.t hindi naman kasinungalingan. Natagpuan nga roón si Sebya, nguni't hindi ang . Sebyang anak ng babae kundi ang Sebyang pinapalikian ni Ncstor de Vill~ :- si Nida Blanca. May siyuting pala_ noon sina· Nestor a~ Nida sa "Sebya, Mahal Kita". Kaya nga ang galit ng babae ay nauwi na lamang sa tnwa nang makita ang kinagigiliwang mga bituin. Dalawang bata ang nag. IUn<J n•J.•i•t•w•t>g l•gpo u pelikul•"9 "Ang lbh•y u Bultdok" ng Rudy Robltt Produdion1 Mng m•p•gbtnl•ng•ng n•ng-•91w ng h:mdhag 1iri. Tukg •f Am•do CoTtn. 8ukod H ct.1-•, n,.kii-il• u lar•-n sin• Bien Álunt•ra, N•ty Pedill•. Nume-ri..no Re~s. L .. no.ra Ruil. ...,. 811 titt• •f Jot.e Re1e1. Si Myrn• Del9•do eng SlittJ•n•p w pen9UT1•nt ,.pel n1 INb.., •I k .. Hm•ng bituin ~in• Lett.y Djtn, Abri• Luiu. N•lto N•-,o 1t RotMrro O!lntu. ''SCrM"t>leY' M YCD Cleans • • ¡g¡ • • BEAUTIFIES! ECONOlllCAU INSECT ilEPELLENT! • LEATHER •WOOD •METAL ELIZALDE PAINT & OIL fACTORY INC. j 1B '" i.t•· • t• - % 1 Jou C. G•rci• el direkSÍ'f'On ni Rudy Ro\llH. MiilU(SO M, 19$7 - MMASIN Ne~ IUHAY-8 An9 tanya9 na matkalintahan H puti,...ta!;Jin1, 1ina Nelfor tJf Nida, na mullns ma9k.atambal sa "SEBYA, MAttAL KITA" nt LYN, 1t .. aysayang sinullf ni e-r Flores at isinadula H ndyo H pagtata9uyod n9 San Mit"91 Brewary. Ma11y.ns¡ naklklpa9kuwantuhan si Tony Crui, Jr. kln• -Calia Fuentes, Tarua M•nd•i al Mlla Nieva n9 Ev•r· l11tin9 Plcturu. Si Tony, Whlang bituin •• Kablseyaan, •Y na 1a bak\I• nn na l'lll'•Yon ni !verlastlno. Ant apat na bltuin ay naosl1l9anap "11 mg1. p1n91,1nan1 papel u "LAKI SA LA YAW" "" m1laplt n•nt mapanocMI •• putlno·l1blft9. Sin• Gforl• Romero at V1n d• Leen, 11 isane maluntkot n1 ta9po sa "MGA ANAK NG DIYOS" ng Yera-Porn. Production1 ne tinlf1mpukan n1 maraming p1ngunahin1 bituin n1 Sam· pa1ulte. kagalit noong Huwebes &a rnay herapan ng dulaang Center. Nang awatin ng isang pulis at usisain kung bakit, ay nag-away pala dahil kina Anita Linda at Celia Fuentes- Igi. nigüt ng isa na higit na mahusay na artista ang .una, at ipinipilit naman ng isa na lalong mahusay ang huli. "Panoorin n'yo ... ting· nang n'yo kung sino sa 'min ang tama!" sabi pa sa pulis ng batang makaCeha, na may kapilyuhan din naman. Para namang ulukan, pumasok nga ang pulis. At nasarapan yata sa pano. )lood, matagal bago mu· Hng lumabas. "Mag-aaway nga ang .dalawang 'yun", ang wika sa isang kakilala na· ang tinutukoy ay ang dalawang babilng nagsialis na. "Talagand walang-itulakkabigin kina Celia at Anita sa pelikulang ito. Ang hu· say kapuwa ng kamlang pagkakaganap~" At nagpapahid ng pawis na nawala na sa karamihan. Kung.sino ang pulis na iyon? Isa palan·g siga na nagpupulis-pulisan lamang sa hangad na laging makapanood ng sine - nang libre. Si ~ma ••• ( Buhat sa pah. 28) inyong ina ay mallligaya .. han kahit na naroon na sa kabilang buhay. , Pinahid ko ang aking luha, saka ako nagpatuloy: -Ang labis ko lamang inaalaala, ay kung magka· ro o n ng lapastangang anak ang inyong Kuya. Maaaring dahil sa kan. yang kabaitan kung ga .. nap nang magbago ang . kanyang isip, ay timpün .na lamang niyang lagi ang kanyang mga sama' ng loob. Kung magkakagayon, kawawa naman ang inyong Kuya. Kaya kayo na ang hinahabilinan kong gumawa ng marapat at siyang magpakilala sa pagkakamali ng kanyang anak. Pangaralan ninyo .at parusahan ang bata upanJ!: sa gayo'y makatulong kayo sa inyong Kuya sa pagdadala niya ng mabig<il ua pasanin. Minamahal namin kayong lahat, lalo na ang inyong Kuya, .at ayaw naming magda. nas ang sino man sa inyo ng gaya ng hirap ng Ioob na aming dinaranas ... sandaling ito, naging isa· nang bagong Floro ang anak naming panganay. Isang himala ang bigla niyang pagbabago dahil sa ipinakita kong halimbawa, 1 na ang tutoo'y ginawa ko dahil lamang sa -'-bis kon2 sama ng loob sa kanyang inaasal nang mga araw na: iyon. Ngayon, · natitiyak kong hindi na daranasin ng si· .no man sa aking mga anak ang tulad ng aming dinanas. Hindi ua m:tuulit an2 kasaysayan. (X) -oOo-lto ang lstorya ... (Buhat sa pah. 27) gil ang pagpapaliwanag ng Jalaki nang makita ang s u o t n a singsing ni Pacing. -Bakit na sa inyO' ang singsing na 'yan ·~ Hiniram hu niya sa akin 'yan at gagawin daw niyang muwestra sa pagbili niya. Akin hu 'yan ... Para raw sinampal si Pacing. Ang mga tao nama'y napapaisip na nagkatinginan. -E, bakit n'yo ba hi· hintay dito si Anong? __. naitanong ng lalaki kapagkuwan. . Si Pacing ay hindi nakasagot. Kumimbut-kim· bot lamang ang mga labL -Pinapunta nga hu n'ya ako rito at ipinasasabing' hindi siya makararating ngayon, -patuloy ng lalaki. Nagtataka na ito sa napapansing hindi pagki· bo ng kanyang mga kaharap . -Ba-baltit hu raw siya hindi makakapunta rito ngayon? -Si Pacing 3.y ¡umuluha na dahil sa malaking sama ng loob at kahihiyan. Nagkibit pa ng balikat eng lalaki. -Wala hung' sinabi sa aking d.ahilan. Hindi hu siya magkantu· tuto sa pagbibilin at pag. bibigay ng inyong direksyon sa akin e. Mangyari hu'y nanganak ang kanyang asawa. Biglang-bigla, naghari raw sa lahat ang pagka· kagulong hindi maW'awaan. Masahol pa sa mga binagsakan ng bomba. Nguni't ang malinaw, m.. nimatay si Pacing, ang kanyang inang, ang kanyang tatang at marami pa. Sarnantalang nagkaka .. gula ay nagkausap daw ang lala1ti ( ang hlnay 9a Teodoro) at ang tsup-er ng kotseng dumating kinl Pacing n a n g umagane yaon. Tsuper: Bakit mo slna~ bing nanganak ang asawa ni Anong? Lek.at 'to, oo! Kung ako, hindi ko slna .. sabing hiram lang ni Anong ang kotseng ito, e. Teodoro: Bakit ba? Ano ba'ng ... -ano ba'ne rnasama. no'n. E sa 'you. ang nalalaman kong dahi· .Jan kung bakit- hindi ma~ kararating si Anong, e. Tsuper: -Hindi ·mo ba. alam na ikakasal ka)' Anong ang babaing nakausap mo? Teodoro: Ha ... ? ( Ati hinimatay daw. Tuwid na tuwid daw nang isakay tsuper sa kotse.) (X) Ang pinanood na peliliula? Ang "Viva las Señoritas" ng Everlasting na ka· ~alukuyang itinatanghal ~" Ccntcr. Marami pa akong sina• bi. At walang umimik na sino man sa aming mga anak. Pagkuwa'y nakita ko si Floro na malungkot nt tungo ang ulong pumasok sa silid. l.umo.Jabu luwin( l.ia~ nr lllnl\3•"" k:daliip 111 pd•Y•~~"!I' aACONG BUBA.Y~ Tu.n•l"'ll al puulaza11: 709 S:>1<1paloc A•-.,nu~. L""'°" ~n. --oOo-At kinabukasan. nang sumunod pan_g mga araw • ;i.t h:inggang sa mga 30-MAGASIN NG BAGONG BUHAY - MARSO 24, 1957 Pinakamalaking Pelikulang Nagawa sa Pilipinas APAT NA PUNG TAON na ang industriya ng pclikula sa Pilipinas at napakarami uang pclikula ang nagaw.:i ng iba't ibang Si:i.mahan. Subalrt, kung magk:ikataon, ngayon pa Jamang nakagawa a n g ating mga prodyuser ng isang prHkulang hindi Jamang tiyak na kikita ng kinakailangt1n natiug dolyar kuudi magbibigay pa ¡1g karangalan sa ating !Jansa. Ang pelikulang ito ay wal<111g iba kundi ang '"J'he Day of the Trumpet" na ginawa ng C. Santiago Film Organization. lsinapt•likula sa ··superscope" at may kulay na Eastman, ang "The Day of the Tnunpt't". ay gumamit ng mga artista at teknikong Amerikano at Pilipiuo. Ang mga bituin sa pe· likulang ito ay sina John A¡ar, .Pancho Ma¡¡alona, .Si K1pit1n Magno (P111<ho M1;1lon11) ay tinugis ng rñg1 •merikano H p1mumuno ni Tenyent• Worth (Myron He1· ley), S1rhento Norcutt (John Agu) ¡¡t Nll'isler {Rich1rd Ar· len), nguni't hindi n•huli 1ng rebelde. Rkhanl Arlen, Alicia Vergel, William Phipps, Myroh Ncaley, Cielito Legaspi. Edctic Infante, Vic Diaz al Max Alvarado. Sinulat at pinamahalaan ni .Direk_tor Eddie Romero, ·~t k<itulong na prodyuser si Gerardo de Leon. Ang kasaysayan ng "The Day of tlLl· Trumpet'" ay nangyari noong 1903 nang katatapos lamang ng 'dig~ maang Amerikano at Pilipino. lsang pangkat ng kabalyerya ng mga -Amerikano ang papasok sa bayan ng San Leonardo upang ito'y sakupin. Nakasagupa nila ang pangkat ng mga rebeldeng Pilipino sa pamumuno ni kapitan Magno 1 Pancho Magaloria) na hindi naniniwal:i sa simulainj( ctcmokratiko ng mga Amerika· no. Nasakop ng mga Amerikano a.og, hayan ng San Leonardo at naitaboy ang mga rebelde sa bundok. Agad sinimulan ng mga' Amerikano ang pagpapaf':\Wa ng paaralang-bayan at pagtuturo ng kabihas~ 'nan. Unti-unting naniwala ang mga taong-bayan sa mga Amerikano at pati si Laura (Alicia Vergel) ay pumanij( din sa mga puti, bagay na pinagmulan ng pagkakagalit nila . ng kanyang katipang si Kapitan Magno. Kung ano pa ang sumu· nod- na mga pangyayari, na kinasangkutan ni Tibok (Max. Alvarado) na pinuno ng isang pangkat ng mga mandarambong nai Igorot, at ng marami pang tauhan ng kasaysayan, ay siyang mapapanood sa panooring ito na matititik ~a kasaysayan ng In$"ª palillulang Pilipino. Sina John Ag1r •t Mu Alv1ndo, na n1kunan nv llrl• w1n H lilim ng isang punong. k1hoy s•mant1l11ng ...,.hlhin· lay ng gag1mp11nan nllang pi· pel H h1rap ng kaRMra, Ang p11kikip19klibigan ni Suhento Norcutt k11y Cltra {Alicia Vergel) ¡¡y di n11uuna0 wun ng d11fag1, kung kaya ito'y m1y hiiwilk n11 gulok at pinagbabala1n Mlg mg• pana· uhingAmerikano.,, Dumalew si Halnet (Wllll11m Phippi) 11 puntod ni Ciara (Clitlito L-easpi\ na pin1t1y ng k111lnt•h•ng lgoret, • \ ELGIN tñ1118111allliMWaytoTeHTi1111 May mga taong naniniwala sa suwerte. Ang iba'y sa astrolohiya. At mayroon namang nananalig sa sinasabi ng matalino nilane pag-isip. Gayunman, lahat ay matatanggap, sa ELGIN - ang tanging orasang magiging pinakamalapit sa pamantayan ... ¿ sa pagitan-ng-saglit na Isinaoras-sa-mga-Bituing katumpakan, sa walang· TIMED TO TH E ST.t.1$1 .kupas na marikit na kaha, sa nakapagtatakang; ligtas-sa-sirang takbo! DAB!~n ~ cen•u•I 21 kil111is. 14K likas n• pune ng gintang tikluping k • h~. lBK inil1ngklp n• ginto: limang pigur1. 1nim na 'tia.-tulo-ng· luh1". Su•ong lunting b1l1t ng buw1y1ng P • nggal•ng. Nak1klhon9·p•ngr191lo. 7610G ........ P235.00 MARSO 24, !957 - MAGASIN NG BAGONG BUHAY-31 BUHAT SAftesCO . DEODORANT BEAUTY SOAP ! t.tALAKING pAGTITIPID ! fresco na may AaOOIN • nakasmuepo sa alll91'·pwb! e piaagaganda ang inyong lllltis! llWREO ITORG KUPOR NGAYOJI! -------------------·---FBl!SCO P.0."°"25el,~ M•nnuir¡g padanian ako ng - - - Fresco hairbrush. (il_:m) Nll:_glakip ako ng P0.25 at isang (1) balutan ng Fresco ukol sa bawa't Hairbru,sh. Pangi..lan Tinitirhan ..... Bayan La!a.wigan lisul.at ng m.tlm~"·¡ ..JMAGAP1 ANG "iANOOG NA T:: .c. v ._..i.~(r'iAN1.; .ll.6~11. JC A.IYIANG • (Mogparaon ng 2-3 l1nggo , \col ~e :::iogpaooaa1a ~o , ny~ 1 BUlllLI IS 1 fres~o DEODORANT BEAUTY SOAP IGAYOll! Capyci¿bt PMC l9H