Ang Buhay ni Fausto

Media

Part of Ilang-Ilang

Title: Ang Buhay ni Fausto
Language: Tagalog
Year: 1945
Rights
Fulltext: ANG BUHAY NI FAUSTO (KARUGTONG) Sinulat ni CIRILO BOGNOT nakipagkasundo sa demonyo upang kung kaya ang mga ganitong pagmaibigan siya ng isang kristiyana pupunyagi ay walang _kahahantuAng nag-udyok sa akin upang ngan kundi· ang 1 ºmp1 ºyerno. na nagngangalang Justina. sulatin ko ang Alamat ng Faus- 1 t · .k b k Ang tanyag na mandudu ang Nang lumitaw si Goethe, pinac;i, sa wi ang pam ansa ay a- kastila, si Calderon de la Barca, 1 ·1 t tulad din ng nag-udyok kiná A. ka-daki ang p1 osopo a manunu. ay sumulat ng isang dula na pina- lat na aleman, ay pingsikapan Maffei, sa Italya; Castillo, sa magatang El Magico Prodigioso, niyáng mabago ang alamat ni Portugal; at sina Francisco Pe- na nababatay din sa buhay ni Ci- s 1 t · · layo Bri:¡;, Jose Casas Barbosa at Fausto. umu a s1ya ng isang Guillermo English, sa Espanya: ::!~~o k:; ~:~~::zdr!i~ue~> n:~:= ~~::~:; ~atu!~:;::ayn:t k;:~::;,~ ~pang ibunyag ang isang matan- hawig din sa kasaysayan ni Dr. nguni't binigyan niya ng ibang dang alamat sa .Alemanya, isang Fausto ng Alemanya. · · r k alamat n.a naging sanhi ng pag- katapusan, 1sang ma igayang aAng alamat ni Fausto, na sa tapusan na ang kaluluwa ni Dr. kakatanghal ng maraming ma- pa}agay ng maraming manunulat Fausto, nang ito'y mamatay na, nunulat na alemán na ang pinaka- dº ay hindi tunay na tao at hin 1, ay hindi dinala ng demonyl} sa imtampok nila ay si Goethe ( daki- d' l"kl nabuhay kailan man, kun i 1 ia piyerno, pag-alinsunod sa kaniláng lang pilosopo at manunulat na ale- lamang ng isipan ng mga unang kasunduan, kundi kinuha siya ng ~n) at maraming musiko sa buE mánunulat na alemán, ay may ka- tatlong arkanghel at iniakyat sa ong uropa. . . . . hambugan na buhay ng isang tao langit. * * * Ang Faustong nakikilala natin sa Pilipinas ay hindi Fausto ni Goethe, kundi Fausto sa opera ui Ca:rlos Gounod, at dahilan sa ito ay isang dalubhasa sa musika at hindi manunulat, ang · kanyang opera ay hindi tiyakang nasasalig sa aklat ni Goethe; dahil dito ay niasasabi ko na hindi tumpak ang kaunting kabatiran natiJi tungkol sa alamat ní Dr. Fausto. At medisina, at teolohiya, Sa kasawian ko ay pinag-arttlan Ko ang lahat ng iyan, Sinuri ko at pinagmasdan,· N guni't ako'y nalinlang. Matapos kong pag-aralan ang lahát ng iyan· Ano ang aking natutuhan? Ang lahat ng iyan ay nallillama~ ko na · At may sampung taon nang ako'y isang guro. · W ala akong natutuhan kundi ang ako'y wala Pang nalalaman. * * * KABUUAN Ang alamat ng Fausto ay nagsimula noong "edad media." ·· ·Ginamit ng mga ilang tapat sa ·Simbahang Katoliko na parang kasangkapan laban sa makabagoiíg diwa. ng pananampalataya. W alang iniwan sa nangyari dito sa Pilipinas noong bago matapos ang siglo XVIII at nang nagsisimula .ang sigll) XIX, nang ailg pananampalatayang katoliko ay ginamit ang tina ta wag na ting moro-moró, - dulang nakatula na ang pinaka-diwa ay ang kadakilaan ng simulain at Unang.nakilala sa P1hpmas ang na nabuhay at nagngangalang Dr. alamat m Fausto sa pama~agitan Fausto. Ang doktor na ito ay ng pagpapalabas sa ., Ma!mla ng. may mahiwagang kabuhayan: hinOper~ Fausto, ngum t b1hlra ang di nalalamañ ng karamihan kung nags1kap hangga ngayon upang saan ipinanganak at kung saan alami~ kung ano ito at kung ano galing na hayan. Sukat at lumiang mlalaman at kahulugan. Ang ta at tumira sa isang hayan at Fausto ay. wa.lang iniwan sa Divipa~katapos ng ilang taon ay big;. na Com~~ia m Dante, sa I.talya; at lang nawala. Isang hiwaga! MuDon Qui1ote de la Mancha ni Cer- la noon ay lalong lumaganap ang vantes, sa ~spanya. ~ng Fausto alamat tungkol kay Fausto, ngua~ slyang pmaka-tangmg babasa- ni't idinagdag ang titulong doktor hm sa buong .Alemany~. sa kanyang pangalan, at upang . Saan at k~ilan nags1mula ang. lalong maglr..aroon ng hugis ng d1wang nag~ig~y s~ tanyag na isang katotohanang pangyayari ay doktor, na hmd1 nas1yahan sa ma- binigyan pa siya ng pangalang kitid at maikling kapangyarihan Juan kung kayá't nákilala mula ng tao, at ninais niyang baguhin noon' sa tawag na Dr. Juan FausSa opera ni Gounod ay hindi tapang at kabutihan ng mga alanailalarawang mabuti si Fausto. gad ng pananampalatayang. krissapagka't ang nasa isipan ng mu- tiyano laban sa mga moro. siko ay ang ármoniya ng tugtugln, Lumitaw ang prinsipe ng katatangi pa sa pangyayaring kailan linuhang aleman, si John Wolman ay hindi tumpak na mailala. fango Goethe. at siyang sumulat rawan ng musika ang pasikot-si- ng isang tulainbuhay na pinamaang pangkaraniwang takbo ng to. panahon sa ·pamamagitan ng kanyang pakikipagkasundo sa demonyo? Noong unang panahon, ang mga klasiko ay may tinawag na Pigmalion at Prometeo · na diumanQ'y nagsikap na malabanan ang kalikasan, ang katauhan, ang lihim ng langit at ang kamatayan. Ang pinaka-ubod ng alamat a¡ kot na landas ng isang mahaba at. gatang Fausto, na nababatay din may dhvang kristiyano: isang ta- mahiwagang kabuhayan ng isang sa matandang alamat ng Alemanong pangahas at walang kasiya- taong likha ng isang alamat, Da- ya, nguni't binago lamang · ang han; nag-aral ng sarisaring karu- hil dito, ang Fausto ni Gounod katapusan ni Dr. Juan Fausto na nungan upang matuklasan ang ay nawawalan ng kadakilaan sa siyang buhay ng alamat; sa hamga lihim ng ]s.alikasan, at sa kan. larangan ng panitikan, at nawa- lip na mahulog sa kamay ng deyang pagsisikap ay humantong walan ng tunay na pagkatao ang monyo dahil sa kanyáng mga pahanggáng sa siyá'y tumawag ng larawang linikha ng is1pan ni ngahas na simulain at karunu sakloln sa demonyo upang siya'y Goethe; at ang nakikinig ay nasi- ngan, siyá'y iniakyát sa langit ng turuan ng mga karunungang li- siyahan lamang sa sandaling ang -tatlong arkanghel. · · him. Ano ang kanyang iph~anirs- doktor ay muling naging bata Ang unang aklát na kinapápako bilang kabayarán ng demonyo? upang pumagitna sa · 1arangan ng looban ng alamat ni Fausto, ·na Ang kanyang kaluluwa. Oo, ibibi.. pag-ibig at kanyáng áawiting tu- likha ng panulat ni Goethe, ay lugay niya ang kanyang kaluluwa lad ng isáng tenor ang kanyáng mabás noong .1790, at pinamagasa demonyo pagdating ng sanda. paghanga kay Margarita. tang Doctor Faust; Trauer8piél. ling siya'y mamatay. Inilalara- Ang mga unang -talata ng tula Ein Fragment. Linimbag sa Léipwan ng mga unang kristiyano na ni Goethe na- inilagay sa bibig nj zig. Ito ang unang tulambuhay na Sa simula ng pananampalatayang kristiyano, ang- mga ganitong pagsisikap ay pinanganganlang maka-demonyo, dahil dito ay madalas tawagin ang mga "pangahas" na "may kaugnayan sa alagad ng impiyerno." Noong ikatlong siglo ay natanyag na ang kasaysayan ni San Gregorio Nacianceno, kasaysayan na bihira ang katolikong hindi nakababatid; sumu;.. nod ang kay Cipriano, tanyag na manghuhula sa lunsod ng Alehandriya, na diumano'y lihim na Sabado, Nobyembre 3, 1945. ang lahat ng pangahas na pags~. Fausto ay gayari: sinulat ni Goet~e noong 1774 sikap sa pag-aaral ay waláng nang siya'y may gulang na- dalaibang hangarin kundi mafampa. Pilosopiya, -Poon Diyos! Hurispru- wampung taon lamang. san ang kapangyarihan ng Diyos, densiya (Nasa pahina 21 ang karugtong) I L A N G - I L A-N G 15 Ang Kuros Na ... (Karugtong ng nasa pahina 4) buo ang loob at matatág sa Kanyáng pasiya. Dahil dito ay bumuo ng isáng pangwakás na akala at ito ay ang pagsusuplong sa mga hapon na ang amá ng dalaga ay isáng kaalam ng mga gerilya at sapagká't isáng tiktik na kinikilala ay pinaniwalaan siya agád. Ang amá ni Virginia ay dinakip, pinahirapan, ikinulong, at nang hindi pa rin umamin sa ibinubuhat na kasalanan ay pi. na.táy sa kabundukan. At pagkatapos noon, nang wala pa ring magawa si Ricardo kay Virginia, sa pamamagitan din ng kanyáng pakikipagmátalikan sa mga buhong na hapon, ang dalaga namán ang dinakip at dinalá sa kabundukang pinagpatayáh sa amá nito. At doon, sa pamamagitan ng lakás at pagbabanta ay hindi tumugot hanggáng sa di máigupo at malapastangan ang kabanalan ng pagkababae ni Virginia; pinakgda pa rin ni Ricardo ang d:üaga upang ang iláng bahagi ng mga pag-aari nito ay mápa-· Jipat sa kanyá, anupá't sa lahát ng katampalasanan at kasamaang magagawa ng isáng tau, ang inasal na yaon ni Ricardo ay wala nang katulad. Isang gabi sa loob din ng kasukalang yaon na kinalalagyan ni Virgmia at ni Ricardo na ka8arna ng mga sundalong hapon ay r.ádinig na lamang nilá at suí;:at ang sunud-sunod na putok na isá··isáng ikinamámatáy ng mga buhong na hapon. Si Ricardo ay humawak din ng baril at nakidigma sa piling ng kanyáng mga kasama. Nang silá'y wala nang magawa at nákikini-kinitang patungo ña silá sa pagkaubos ay nakaisip ng isá pang lalong kabuhungán, ang patayin si Virginia yamang ito ang nagbunsod sa kanyá ng pagkakápatungo sa pook na yaon. Ang babai ay k~n yáng 1gmapos sa punung-kahoy at pagkatapos ay tumawag ng isáng sundalo upang siyáng bumaril, subali't nang .sandaling isásagawa na lamang ito ay siyáng pag<Íating ng isáng gerilya na umulos ng patalim sa bábaril na ikinamatáy nito agád at pagkatapos ay pinaputukán ang buhong na si Ricardo na noon di'y naghingalo. Lumapit sa nakagapos na babai upang ito ay kalagán, nguni't di pa natatapos na gawin ay isáng ligáw na punlo ang sumawi sa matapang na kawal. Nang magsirating ang mga tapát na kawal ng hayan at makalagán ng gapos si Virginia ay nilapitan nito ang kanyáng tagapagligtás na nakalugmok na ¡;iyáng pinuno ng mga gerilya, at gayon na lamang ang kanyáng pagtataká nang mákilalang si Raul ang lala.jng yaon. Ang sugatán ay hindi pa patáy, may kaunti pang hiningáng nálalabi kayá't nang idilat ang mga matá ni:o at mákitang si Virginia ang may kalong sa kanyá ay nápangiti sa gitna ng mahapding kL rot na likha ng kanyáng sugat at ang násabi: -Virgi!"lia, kay-palad ko sa mga sandaling ito, sapagká't ako'y mamámatáy na nákikita kitá, salamat sa iyo sa pagpapahalagá mong ito !-At pagkawika ay pamuling pumikit upang huwáng nang dumilat kailán man. Natupád mya ang salitáng ang pangalan ni Virginia ang kalÍuli-hulihang tatawagin sa sandali ng kanyáng kamatayan. Sa haráp ng gayong malungkot na pangyayari si Virginia ay lumuluhang niyakap ang bangkáy ni Raul, hinagkán ng maraming ulit at siyá'y nagsisi sa kanyáng kabaliwang nagawa. At, noong pistá ng mga patáy sa isáng ulilang puntod na kinalálagyán ng isáng kurus na puti ay nároroon si Virginiang mataAng Buhay ... Ano "Papel-de ... (Karugtong ng nasa pahina 15) (Karugtong ng nasa pahina 14) Margarita! Kay-gandáng pangi- lilimampuíng séntimos, pipisuhiri, tain ! Isang lal'awan ng dalagang lilimahin, sasampuni, lilimampuin, malinis ang budhi at puso at isi- sasandaanín at lilimandaaníng nilang sa kabukiran ng Alemanya, piso. Anóng gaganda ng pagkamapagmahál, paniwalain. Umi- káguhit at anóng dirikit ng di-mabig, na isáng pag-ibig na marangál silsagwang kulay na gihamit ! At at taimtim sa puso, kay Fausto. upáng mapatunayan, nang waIto naman ay lalong nagsikap sa láng munti mang pag-aálinlangan, pagtuklas ng karunungan at pinabayaang pumailanlang ang kan- na ang mga salapíng-papél na itóng palálabasín ng Central Bank yang isipan sa langit ng bagong ay talagáng "sa Pilipino at pará diwa at bagong karunungan upang sa Pilipino", ay di Iamang nagtaidulot ang lahat sa kanyang miúa. taglay halos lahat ng larawan ni mahal na Margarit:> .. Rizal, kundi ginamitan pa ng paAng Fausto 11i Goethe ay kaiba náy na mga salitáng tagalog, na sa maraming Fausto ng Alemanpinaraán pa't ipinawasto sa Suya noong unang panahon. Ang mga unang Fausto ng isang daan dán ng Wikang Pambansa, bago at dalawampu't pitong mánunu- ivinadalá sa limbagang pinagtílat ay pangahas, walang panana- tiwalaang gumawa. Ang pinag:.. gutan at nahulog sa impiyerno; padalhang limbagan ay sa Toky9 F rin at hindi rito; nguni, sapul no:. ang austo ni Goethe ay matalin.>, , k 1 . pangahas nguni't mlly kakaya- 011, na na apanga ahati na ang han (mistulang Iarawan ng mga t~óng !944,. ay hindi .na nápaba:mámamayán sa Alemanya) at hin- llk, .ªt munti mang bal_1ta sa nan~~ di nahulog sa impiyerno bagama't yar1, ay wala nang natangi:;ap d!~ sumuway sa katuruan ng Roma. 1 ·0 : han~~a~g datnan ang, Repu_ At ang tampok ng alamat na si- bhk~ng iyo.n _at ang ;11~kbo~g- Hanulat ni Goethe ay ang larawan pones. na k~nasasand1gan ~1ya ng ng dalawang alemana: masunu- kalag1m-lag1m na babalang . · "Oras Mo Na'" rin, maganda, marangal at tapat · sa pagmamahal. ( Ang pinagkunan ng mga tala ay a.ig mga sumusunod: Historie von D. Johann Fausten; Warhafftige Historie ni Widmann; Biblioteca Universal; Biblioteca Internacional; Popular Encyclopedia; K. J. Scher: Faust V on Goethe; Madame Stael: De l'Allemagne; Baron Bla.ze de Bury: Essai sur Goethe et le second Faust; D. Guillermo English: El Fausto.) imtim na ipinagdárasál ang káluluwa ng binatang labis niyáng pinakaapi na ngayo'y waláng kapantáy sa kagitingan ng kanyáng pagpapahalagá, Sa lipú-lipunán ng matataas na taumpámahalaán noón, ay nagka: panah<>n kamíng makáriníg ng iláng pahiwatig tungkol sa mga dahilán ng di-pagkátuloy ng Central Bank at tungkol sa pagkabigo ng nakahanda nang limbagíng mga salapíng-papél na talagá nang pilipino. Kaipala, ang mga pang·yayaring aming nahiwatigan ay makatutulong nang malaki sa pag:. lilimi at paglinaw ng karapatán ng Pilipinas na makasingil sa Hapón ng mga katumbas na halagá ng mga nawalan ng halagáng daan-daáng angaw na pisong iptnagpílitan niyá ritong gugulin, sa µamamagitan ng nangásabing papel-de-ho.pón. ABANGAN ANGSALIN SA TAGALOG NG And Now Comes Roxas CENTURY ART CO., INC. Sumama sa malakíng Lupon ng me:a Pinunong Pilipinong nagsadya sa Tokyo ang noo'y Kagawad 11a Pananalapi ng Pilipinas. At "ª mga taglay niyáng layunín sa pagdulóg sa iláng matataás na tanggapa't pinuno roóng may-kaugnayán sa mga súliranín ng pa. nanalapi. ay kabi!ang ang mga sumusunód: Na sinulat ni FELIXBERTO G. BUSTOS ( Kabalitaang Pili71ino sa Digrna) Aklat na kababasahan ng mga kilos at gawain ni Hen. Roxas sa panahon ng mga hapon. Sabado, Nobyembre 3, 19,15. 624 R. Regente Oattloor Atloertisin1 BILLBOARDS 51 G·N 5 POSTERS 445.,.447 Misericordia Eltdrical Contradors INDIRECT LIGHTING DISPLAY LIGHTING ILANG-ILANG l. Kung gaano ang kíkilanlin ng Jalawáng pámahalaán na tumbasang halagá ng PISO ng Pilipinas at YEN ng Hapón. (Tátapusin) 21