Ang kagandahan

Media

Part of Ilang-Ilang

Title: Ang kagandahan
Language: Tagalog
Rights
Fulltext: ANG KAGANDAHAN nasa bagay na sinusuri at wala sa damdamin ng nagsusuri. Kung sa bagay, ang mga artista, sa pagpapasiya sa isang bagay, ay gumagamit ng di pangkaraniwang kakayahan sa pagtarok o pagsuSanaysay ni GEMILIANO PINEDA ri sa taglay na kagandahan ng isang bagay, nguni't masasabing ang paghanga nila ay bunga ng 5rno ang hindi nakakakilala at · humahanga sa kagandahan? Mula pa sa kamusmusan, ang bawa't isa sa atin ay nakakaunawa na kung ang isang bagay ay maganda o pangit. Sa paningin ng isang musmos, ang isang laruang may iba't ibang kulay ay magand0.-at sinasabi niyang yaon ay maganda. Nguni't habang tumatanda ang tao, ang kanyang mga sukatan ng kagandahan ay nagbabago at di namamalaging magkatulad sa lahat ng pagkakataon. Yaong mga damit na pinahahalagahan natin nang unang panahon, kapag nakikita sa liwanag ng kasalukuyang mga pangyayari ay waring hubad sa dating katangiang nakaakit sa atin. At tayo'y di ang hindi nagtataka; naitatanong tuloy natin: alin kaya ang nagbago, ang ating paningin o ang tinitingnan? Ang katanungang ito ay humahantong sa isang dati nang suliranin-ang suliranin kung nasaan ang kagandahan. Ang kagandahan ba'y nasa tumitingin, o nasa tinitingnan? Sarisaring pangangatwiran ang maaaring banggitin upi3.ng ipagtanggol ang bawa't panig. Ang mga tagapagtanggol ng palagay na ang kagandahan ay nasa tumitingin o nasasalalay sa panlasa at paraan ng pagtingin ng bawa't isa ay walang agad-agad na babanggitin kundi ang katotomataimtim na pagpapalagay na hanang hindi nagkakatulad ng. ang tiuitingnan ay karapat-dapat kuru-karo ang sinumang naggaga- sa pagllanga. wad ng pasiya sa kagandahan ng Ang huling paninindigang biisang bagay at lalung-lalo na sa nanggit--na ang kagandahan ay kagandahan ng isang babae. Imi- nasa tinitingnan-ay siyang higit namatwid nila ang i:nadalas na na- na kapani-paniwala at ngayo'y titing marinig: Walang babaing pa- natanggap na katotohanan. Mangit sa mata ng isang umiibig. giging isang malaking suliranin At ihahalimbawa pa rin nila ang kung ang kagandahan ay masakatotohanang ang isang maganda, salig sa masalimuot at kailanma'y ayon sa paningin ng isang pilipi- di magkakaisang palagay ng bano, ay hindi maganda sa paningin wa't tao. Mawawalan ng kabulung isang pranses o ng sino mang han ang pagkakapag-aral ng mga banyaga. Dito na lamang sa Pi- dalubhasa hinggil sa mga katalipinas, anila, ang mga babaing ngiang nakatutulong sa pagbuo ng pinakasasamba ng mga igorot ay isang bagay na maganda sa panitiyakang hindi hahangaan ng iba ngin, kung ang kahuli-hulihang pang mamamayan sa kapuluan. pagpapasiya sa kagandahan ng Ang mga tagapagtanggol ng pa- isang bngay ay mababatay lamang lagay na ang kagandahan ay nasa sa pagpapahalaga ng tumitingin tinitingnang bagay ay nagsasalig at hindi sa angking mga katang kanilang pagmamatwid sa ngian. Mangyari pang may mga pangkalahatang mga tuntunin ng taong sa pagnanais maging kaiba sining. Iminamatwid nila na ang lamang ng palagay ng nakararami isang bagay, upang masabing ma- ang magpapahayag ng naiibang ganda, aY kailangang magtaglay kuru-knro bagama't nalalaman ng mga hugis, kulay, anyo at iba niyang yao'y salungat sa dapat pang katangiang bumubuo ng mangyarl. isang larawang tunay na umaakit Kung ang kagandahan man ay sa damdamin ng tao. Ang mga nasa bagay na tinitingnan, ang pintor, eskultor at arkitekto ay pagtingin ay may dalawang pamay sinusunod na mga sukatan o balan~kas na bunga ng masusising pag-aaral. Hindi sila nagkakasiya sa pagsasabing ang isang bagay ay maganda sapagka't naiibigan nila, hindi; ipinaliliwanag nila kung ha.kit ang isang bagay ay maganda, at ang mga sanhi ay rr==UKOL SA INYONG HAPAG .. . = = i i ISANG BENERASYON NA MASARAP NA LASA! (Tatak) "P I N E A P P L E" MAROA "PI:fitA" raan. Una ay ang pagsusuri sa mga katangian at kabuuan ng ti nitingnang bagay nang kahiwala~ ang kalooban o damdamin ng tu• mitingin; ang ikalawang paraan ay ang pagtingin sa isang bagay na ang tinatarok ay ang pagpapakahn:ugan ng sariling kalooban, sa liwanag ng sariling karanasan at pagpapahalaga. Halimbawa ay sa isang timpalak-kagandahan. Dito ay yaong unang paraan ng pagtingin ang ginagamit at hindi ang pangalawa upang maging lubos na makatarungan sa bawa't. isa ang pagpapasiya. Datapwa, sa atini; pagpapasiya sa kagandahang taglay ng mga kaibigan okakilalimg dalaga, ang pangalawang paraan ng pagtingin ay hindi maiiwasang di gamitin. Sa ating pagpapasiya ay mangyari: pang mapapalakip ang kahalagahan ng pakikipagsamahan ng bawa't isa sa atin, ang naitulong niya halimbawa, at iba pang m-ga. pangyayaring maaaring makapanaig sa ating pagpapasiya. Sa. ganitong tiri ng pagtingin, tulad ng pagtingin ng isang umiibig sa. kanyang pinipintakasi, ay maaaring malimot 0 di lubhang pahalagahan ang mga kapintasang tiyak na nakikita ng iba. Narito ang sanhi kung bakit may mga babaing pinakamaganda sa paningin ng iba, nguni't maaaring pangkaraniwan lamang ang taglay na. ganda, ayon sa palagay ng iba na- . man. Datapwa, ano nga ang kaganPURO, SAGANA AT MALINAMNAM !Mgai makaba,gong MALASANG MANTEKILYA 28 makinanll' panahi at mga sana:v na mangang siyang sa mga kaBUCKINGILANG-ILANG dahan? Ayon sa talatinigan, ito'y .>agay na nakalulugod sa pandamdam o sa isipan; isang katangiang umaakit sa paghanga. Hindi ganap :na mailalarawan kung ano ang kagandahan, nguni't ang ibinubunga. sa sandaling mamalas ay di mapag-aalinlanganan: paghanga, pagkagiliw, pagsamba, pagkalugod. Sa buong kasaysayan ng daigdig ay walang napoot o nasuklam sa kagandahan. Mayroon na bang nagalit sa isang babae dahil lamang sa siya'y maganda? Wala. Ang galit sa isang babaing maganaa ay bunga marahil ng ugaling di naging kabagay ng kanyang kagandahan, o kaya nama'y ng iba pang bagay na walang kinalaman ang kanyang taglay na panghalina. Ang kagandahan ay kayamanan. Bagama't hindi lagi nang siyang pinakamahalaga, ang kagandahan, kapag nakaugnay ng isang bagay, ay karagdagan at mahalagang katangian ng bagay na ito. May isang katangian ang kagandahan: ang mga bagay na kalapit ay nababahaginan ng kagandahan, tulad ng talang nakapagsasabog ng liwanag sa kalangitang kinaroroonan. Isang magandang brilyante sa daliri ng isang dalaga ng tila nakararagdag sa ganda at lambot ng kanyang mga kamay. Isang kumikislap na hikaw ang waring nagbibigay ng ngiti sa MAHAL MO PA ... (Karugtong ng nasa pah. 23) Nanlaki ang aking mga mata. Oo, nagugunita ko na ngayon. -At, tuwing umaga-patuloy ni Crispin,-ang magkapatid ay dinadalhan ng sariwang gatas ng anak ng magsasaka. Naglilimayon sila sa mga tumana, naghahabulan sa kabukiran, magkasama sa pamimitas ng mga ligaw na bulaklak. Mahiligin si Tita sa mga bulaklak. Nanghuhuli sila ng mga tutubi, ng mga paruparo, ng mga batu-batong-punay ... -At, sila'y lagi nang masayaang aking dugtong,-walang nakikilalang kalungkutan. Sa mga bata'y walang kamatayan. Ganyan ang kanilang akala. Walang kamatayan. -Gabi noon-ang agaw ni Crispin,-si Tita at si Crispin ay nag-· sumpaan. Oh, diwang kamusmumga pisngi ng sino mang babae. Ang magagandang kasuutan, ang mapang-akit na pagkakaayos ng buhok, kahit sa isang babaing katamtaman lamang ang ganda, ay sapat nang makalikha ng naiibang larawan ng namumukod na kagandahan. Mapapalad ba ang nagtataglay ng kagandahan? Mangyari pa. (Naso. pah. 31 ang karugtong) L11:aa EITIMAEAL: m, V...t.L~ A1~ lmuu fNPt4 411,, KOLICO.KOLERA,INDEHESTIYON, DIARRHEA, DISINTERIYA, GASTRITIS AT IBA PANG M6A KARAMil\d. ·DAMA~ NG ~\ TIYAN. CJ !1~·1:1 BO TICA FORMULA: Camphoir 0.02 gm. oil of Pepermint 0.06 mis. Fld. Ext. Cannabis .iniica 0.10 c.c. E11ixir p,.regoric 1.50 c.c. Glycerin J .50 c.o. Alcohol 15 :00 c :c: Exe.ipient q. s. AD lC>0.00 c.c. OKTUBRE 12, 1947 san. Mga bata pa nga sila,.., Na- si Crispin. Ang aking mga magugunita mo pa ba ang sinabi ng ta'y binabalungan ng masaganang batang lalaki noon, Tita? luha. -Oo-ang aking tugon.-Ang kanyang sabi ay: Tlta, hindi ka kaya makalimot? Kung malayo ka na, magunita mo pa rin kaya ako? MahaJin mo pa rin kaya, akong katulad ng pagmamahaI ko sa iyo? -Ang tugon ng batang babae ay: Oo, Crispin, ha bang nabubuhay ako ay hindi kita lilimutin. Matamis na pangako. Nguni't, siya nga kaya ay hindi nakalimot? Sampung taon na ang nakalipas mula noon. Napatindig ako. Napatindig din -Crispin, hindi ako nakalilimot. Hindi, Crispin, hindi! -At, mahal mo pa rin kaya ako, hangga ngayon? Ang aking katawan ay nag-init nang maramdaman kong ang mga kamay ng lalaking itong mula pa sa pacskabata'y natutuhan ko nang ioigin ay nakahawak sa dalawa kong bisig. Tumango ako. Tango lamang. -Tita!-At, ang kanyang mga matang nagniningning ay ipinako sa mga mata kong hilam sa luha.--'# • Nals· Chert • AmM-~Ra~/umj Ang MAIS CHERI at AMUR, dalawang kalugod-lugod na likha ng GLO-CO, ay tumitiyak sa mga sandaling hindi maaaring malimutan. May mababang halagang mga pabango, ang dalawang ito ay maaaring gamitin na maipagkakapuri kahit sa alin mang pagkakataon. MAIS CHERI PARFUM -kaigaigaya, nakahahalinapg halimuyak AMUR PARFUM -nakagagayuma at nakaaakit na samyo K u n g Kagandahan At Karilagan Ang lnyong Hanap, Matatagp11an Ninyo Ito Sa Paggamit Ng ..• IPINAGTITINGI SA LABAT NG DAKO 1 oz.-P0.90 isang botelya % oz.-P0.60 isang botelya UKOL SA LABAT e SA LABAT NG DAKO CROMWELL COSMETIC EXPORT CO., INC. 30-32-34 Barraca-Tel. 2-94-72 29 ang ma.iaring maka.pag-akay sa ma.buti sa . ma.pupusok na. damda.min ng a.ting mga. ka.ba.taan. • Pinabubulaanan ni Mameng Rosales ang balitang diumano'y inaalok siya ng malaking halaga upang lumabas sa isang pelikulang gagawin sa Haway. Nang tanungin namin si Mameng ukol sa bagay na ito ay wala siyang sinabi kundi lubhang pinala.laki lamang ng mga tagahanga niya ang kanyang pangalan. ANG KAGANDAHAN ... (Karugtong ng nasa pah, 29) lama.ng kung g&.gamitin sa masa- 11 Kaipala'y palasak na ang kamang 11.yunin." Gaya nga ng na- sabihang ang kagandahan ay lusabi na sa unahan ni~, kailan mllipas, nagmamallw. Katulad ng ma'y walang nasuklam sa kagan- talulot ng mga bulaklaK na n .. - daahn. Ang kagandahan, sa kan- ngungulutding sa init ng araw, yang sarili, ay isang bagay na na- ang kagandahang taglay ng isling kapagpapahinahon sa kalooban, dalaga'y tumatakas at nagla.Iaho nakapagpapasigla sa pagsisikap, sa pagdaan ng panahon. Darating at nakapagdudulot ng aliw sa pu- ang yugtong mahuhumpak at ma.song humahanga. Ang kaganda- ngungulubot ang kanyang mga han ay hindi kailanman humihi- pisnging dati'y sagisag ng kabakayat sa paggawa ng kasamaan, taan, at maging ang kanyang mga sapagka't ang kagandahan ay lagi matang may kislap at tila nangunang tagapagpagunita sa kalini- ngusap ay manlalabo. At sa gasan ng puso. Ang tunay na ka- nito, ang kagandahan nga kaya gandahan ay nakagaganyak sa ka- niya'y tuluyan nang naglaho? Oo, luluwa, hindi nakatatawag sa la- d8.tapwa, ang tunay na kahulugan man o sa makamundong hanga- ng kagandaha11 ay di kailan man rin. magmamaliw. Ang panlabas na Ang katanyagan at paghanga ay Ang kagandahan ay siyang'lagi madaling lumapit sa kanila; la- nang iampulan ng pansin. Ang long malawak ang kanilang pag- pinakamagandang pook sa isang kakataong makapagtagumpay sa lupain, ang pinakamagagandang buhay. Datapwa, kapalit ng ka- b ab a e , ang pinakamagandang tanyagan at paghanga ang mara- bundok, ang lahat ng bagay na. ming sandali sa pangangalaga. sa maganda, ay siY.ang una.-unang nikagandahang taglay, ang pakiki- nanais makita ng sino mang natungo sa maraming dumadalaw sa papagawi sa ibang bansa. Ang kanilang tahanan, ang pakikipag- kagandahan ay isang wikang naharap sa lipunan. Ang kaganda- uunawaan ng lahat ng tao-hindi han nga'y biyayang isin8.sabog ng na kin~ilangan ang pagpapaliDiYos sa iilang kinap8.1, nguni't wanag :;; g ang isa'y humanga may kakambal ding mga panana- sa · kagai2 han ng lsang bulaklak gutan at ng kadalasa'y malaking o kaya'y · sa kagandahan ng pagpagkaabala sa dapat sanang ma- lubog ng araw sa Look ng Mayging mapayapang takbo ng kani- nila. Labat ng bagay na maganlang pamumuhay. da ay waring may mga tinig na Ang kagandahan ba ay lagi pumupukaw sa puso; saplit na ang nang mabutl? Ito'y malimit ma- pagti1lgin upang sa sandaling itanong at dito'y walling natutum- yaon ay magtining sa diwa ang 'Pak na iagot kundi "Oo, matanglkagandahang tinitingnan. Tinatawagan ang mga May-ari ng Panaderia • Kami ay gumagawa ng "D.OUGH ROLLER MACHINES" para aa mca Panaderla .... maaarlnc palalr:arin sa pamamal!itan JI&' kamay o elektrlsidad. ' Kami ay gamapwa rin nc mga makinanc PIANGMOLDE nc SIABON. (Seap Preu' • Mga Ka•angkaJ)an aa Panaderia. KiaPanirmolde Na: Sallon Hsan, La1rarlan at (Seap PreBB) Iba pans Makina. anyo lamang ng kagandahan ang siyang nawala, dt\tapwa, ang ltagandahang nakatinag sa puso at nakipagbulungan sa kaluluwa ay mananutili. Ang kagandahan ay bahagi ng daigdig-ito'y isinabog ng Maykapal upang makapagdulot ng kaluguran at aliw sa tanan at kailanma'y di malilibing na kasama ng mga katawang lupa. Patuloy na magkakaroon ng mga bundok na nakikipaghalikan sa ulap, ng mga paglubog ng Araw na kamamalasan ng pagkakasama-sama ng iba't ibang kulay, ng mga look at lawang tila bughaw na langit kung gabing kabilugan ang buwan-at sa ganito ang kagandahan ay lagi nang mananatili sa daigdig.-# PHILIPPINE ELECTRIC WELDING AND MACHINERY SHOP 1656 P, Gue..-ara, Sta. Cruz, Marnlla Kaslyasiyanc parlilinckod 1a Pashlhinang ng Makinanc Pancma1a Ukol Sa IDJrB Kaldera (Boilen) ns Kialriaan, Tangke mira P~eriya ng Tubig, Tangke ns Lancia, Plntuan at Blntanana: Baka!,' ... ang siyang ikinabubukod-tangl ng scr - besang ito. Mga dalubhasang manggagawa ng serbesa na may karanasan nang mahlgit sa dalawang henerasyon sa gawaing i'o sa isai.g paggawaang may hustong kasangkapan, ang twnitiyak sa inyo sa lsang hindi mapapanta. yang uri ng kinagigillwar. ninyong inumin. Dalubhasa sa Pa&"hihinang ng Mga Piyesa Ng Makinarya Sa Pamamagitan ng Elektrisidad Hinggil sa _Pagpapatayo ny Gusali tpagkattwala ntn11e sa amtn. AGAPITO G, GONZALES, Propietar110 ai! Tagapamanala N. K. GOSIM & SON 510 Elcano, Binondo, Maynila OKTUBRE 12, 1947 ian.llli,guel tatcfils¢n 31