Sa Bawat Buhay, Pagsubok.pdf

Media

Part of Bulaklak

extracted text: 12 BULAKLAK Dis. 3 1952 PAPASOK pa lam,ang si many Cenon s.a iskinitang pa tango sa kanilang bahay ay naramdttman na naman niya ang malakiaa vaypupuyos ng damdamin na anti-un^i na sanang humuhupa. Paasik na hinawi ni mang Ce non ang buhok na lumaglag sa kanyang noo, at pagkatapos ay mariing ikinaskas ang kanyang bisig sa tagi’iran ng kanyang polo shirt. Sa pakiramdam niya ay inis na inis siya. at sa dibdib niyang pinamumugaran ng matinding paghihimagsik ay patuloy pa rin ang naghuhumiyaw na pagtitto'. Muling gumtihit sa kanyang gunita ang huling pagkikita nila ng kanyang hepe at ang sumunod na pagsasagutan ni’a. —Nguni’t Mr. Sanchez, magirsang buwan na po ang aming pagtitiis. Jtanong po ninyo kay Felix, kay Placido, kina Tomeng. Wala go homing ipakain sa aming pamilya. —Aba, hindi ba pumirma kayo sa kontratang hanggang hindi naibibigay ng kompanya ang hinihingi noting kaluwagan ay Ma lang magtatrabaho isa man «wz atin? Hindi ba, mga kasama? At ang malakas na pagsangayon ng mga kasamahan ni mang Cenon, na katulad din niyang nagugutom, ay tila mabagsik na hatol na iginawad ng isang hukuman. —Oo nga po. . . nguni’t Mr. Sanchez.., —Aba, Cenon, walang pumipzlit na magtiis ka sa welgang ito. Aba, maraming maihahalili sa iyo! Lay! ay ang mga balikat nl mang Cenon nguni’t ang mga ugat sa kanyang pilipisan ay nangag-usli sa mainit na dugong dumadaloy nang magbalik siya sa hanay ng kanyang mga kasama han. Ibig niyang magsa itang muli at ihantad ang pagtutol na nakukuyom sa kanyang dibdib; nais niyang ilarawan ang kasakitang kasalukuyang dinaranas ng kanyang mag-aanak, tu ad din ng pagtitiis ng mag-aanak ng kan yang kasamahan, sapul nang sumapi sila sa welgang itinadhana ng n aka tata aw nilang pinvnn. At yaon ang matinding paghihirap ng kanyang ka’ooban na walang layang maibulalas, at siyang kimkim-kimkim niya hang gang sa kanyang pag-uwi. Pag-akyat ni mang Cenon sa kani’ang hagdan ay nakita niya ang nakakalat na lupang tumapon sa isang nabasag na paso. Lalong tumalim ang kis’ap ng mga mata ng lalaki. A’am niya kung sino ang may kagagawan nito. Kaya’t hindi pa siya luKung Sa Buhay Noting Ito, Mabigo Ma’y Umaasa, Sa Anumang Salaghati’y Kailangan Makibaha. bos na nakararpting sa kabahayan ay tumataginting na ang kanyang tinig. —Rosaaaaaa! Hindi niya hinintáy ang anumang kasagutan. Batid niyáng sa gayong oras ng kanyang paguwi ay wala siyáng madaratnan. ma’iban kay Peping, o kung minsan, maging ang.anák niyang ito ay wala rin. Isinásama ng kanyáng asawa, na sa gayong oras ay nasa pamilihan pa at nagtitinda ng gulay-gulay at isda, isang gawaing bina’ikat nito mulá nang mahinto sa pagtatrabaho si mang Cenon. Inihagis ni mang Cenon ang kanyang sumbrero sa nag-i'sang silyáng naroroon sa pinakabalkon ng kaniláng bahay at padabog na tinipon sa isang sulok, sa pamamagitan ng kanyang mga pa a. ang lupa at bibingang nakakalat. Pagkatanos ay nagtuloy siya sa banggerahan. —Lintik na buhay ito, oo,— ang pausal niyang nasabi nang kakalahating basong tubig ang Lima bas sa giPguretang itinuwad ni ya. Inisang-lagok lamang niya iyon, nguni’t biglang napasama ang kanyang mukha; kakaiba pa ang lasa ng tubig —Phweeeeeeeeeee!— Malakas ang tungayaw niya’t tulny-tuloy na idinahak ang tubig sa bintana. Lalong sumubo ang naglalatang na galit sa dibdib ni mang Ce non, at isáng walang-katuwirang pagbibintang ang pagdaka’y humali’i sa kanyang pagkabugnot. —Iyang si Rosa, oo, talagang walang kuwentang asawa,— ang mabilis na gumuhit sa kanyang pag-iisip. Luminga-linga siya tila upang mapatunayan ang kanyang bin tang. Kung hindi ba ay bakit wata nang matino sa bahay. Hayan, tu.lad ng kusina, nangangamoy na sa duming mapahid-dili. Pdti si Anita, si Peping, ang dudumi... ‘sus! NaiiniS na binuhat ni mang Ce non ang la’agyan ng tubig at balak niyang isahod sa gripo nang mamataan niya ang dulang na nakahantad sa sulok ng ma’iit ni lang kusina; nakabuyangyang pa rin sa ibabaw nito ang pinggan at mangkok na pinagkainan ni ya at ng kanyang dalawang anak nang tanghaling yaon. Hindi pa rin nanupunasan ang dumi. kaya maraming iangaw ang maingay na nagliparang palipat-lipat sa mumo at duming naiwan. Samantala. ang anak niyang si Peping, na ang kamiseta’y pinanggigitataan ng bani1, av patalikod na nakadukwang sa dulang na iyon. Tiyak na hindi alumana ng batang lalaki ang paglakad ni mang Cenon, sapagka’t ang pa<rkalupasav niya sa harap ng dulang ay hindi nagbago. Hawak-hawak ni Peping sa- kanyang kanang kamay ang isang pamatay ng langaw na karaniwang nabib:li sa pamilihan, at buong bilis niyang iniwawasiwas upang hagipin ang nangagla’akihang langaw na noo’y nakadapo sa dulang. Isang umaagting na poot at panibagong kawalang-katuwiran ang marsh as na mimu-nr» ca Vamalayan ni mang Cenon. Ang pagbubulalasan ng kinukuyom na damdaming matagal nang kinimkim ay ti'a nakakita ng pagbubuntuhan ng galit. —Walang isip, wa’ang hiya.-..! — ang pahingal niyang siga>’, —laro ka nang laro, hindi mo linisin ang bahay!— At ang makapal na sinturon na hinugot ga kanyang baywang ay sunudsunod na itinaas-ibinaba sa murang likod ng kanyang anak. Narinig niya ang malalakas na pagsigaw ni Peping; nabasa niya ang bigldng pagkatakot na kakambal ng matinding paghihirap at ti’a mandin pagtataka, na napinta sa nambibilog na mata ng musmos ang pag-aray-ko-po...! inaku-pu...! huwag-na-po-tatayko-po...! Nakita niya ang kinang ng mga matang nagtatanong, nanunumbat mandin... Ang la-. hat ng iyon, sa isang iglap, ay nakintal sa kanyang nahihibang na pag-iisip. Mabilis na ibinalibag ni mang Cenon ang makapa! na sinturon sa sulok ng kusina, at simbilis ding nanaog siya. AT SA pag-iisa ni mang Ce non sa kanyang pagkaupo, na nilalambungan ng kadiliman, ay larawan ni Peping ang naglalaro sa kanyang guniguni: ang nagtatakang pagkatitig nito na tigib ng pagtatanong, at ang pagtataas ng kanyang maliliit na bisig sa walang-saysay na pag-i’ag. Dumating si aling Rosa at Anita. Mula sa kanyang kinauupuan, nakikita niyang nakatipon ang kanyang mag-iina sa salas: nakalikmo si aling Rosa at marahang hinihimas ang likod ni Peping, samantalang si Anita ay walangimik na nasa tabi ng dalawa. Mahigpit ang yakap ni Peping sa hita ng kanyang ina; at sa liwanag ng ilaw-dagitab ay nakikita ni mang Cenon ang mga guhit na biglang lumilitaw sa mukha ng kanyang anak kung ito’y napapaingit sa paghaplos ng ina. Alam ni mang Cenon kung paano naratnan ni aling Rosa si Pe ping nang hapong dumating iyon mula sa pamilihan; ang pagngunguyngoy ng musmos sa isang su lok pg kusina. at msvii’Rng-ma’ Día. 3, 1952 BULAKLAK 13 Muía sa kanyang kinauupuau aakikita niyang nakatipon ane kan yang mag-iina as aala« pula ang manipis nitong likod Sa maraming latay. Alam din ni mang Cenon ang nagmamadaling pagbaba ni aling Rosa; ang pagpitas at pagbunofc nito ng ilang dahon at ugat sa likod-bahay nila, at ang inga ito, mata pos mailaga, ay siya niyáng ipinaghilamos sa ibig-lagnating ba ta. At si mang Cenon, sa kanyang pagkaupong nag-iisa. ay ginigiyagis ng malulungkot na alalahanin. Nais niyang lumapit at marahang haplusin ang naglintos na likod ni Peping; nais niyang lumapit at buong-pakumbabang humingi ng kapatawaran- Nguni’t ang balak na yaon ay hindi niya maisagawa. Tiim-bagang na nagtindig si mang Cenon at nagmamadai ng nagtuloy sa maliit niyang silid. Kinabukasan ay maagang bumaba ng bahay si mang Cenon. Para siyáng nahihi*yang kung paano sa kanyang dalawang anák na sa anyo’y nararamdamán niyang tilá noon lamang siya nakilala. -Hindi rin niya matagalan ang walang pagbabagong pakikitungo sa kanya ng kanyáng asawa na ni gaputok na salitá ay waláner inun^kat hinggil sa kanyang ginawa. Nang tanghaling dumating si mang Cenon ay naratnan “ niya sa bahay si aling Rosa. Marahil ay maaga iton? du mating buhat sa pagtitinda, sapagka’t maayos at malinis P ang buong bahay. Maging si Peping ay mukhang pinaliguan. —Ano ba iyan, ke dami, ' —ang 3 napapatakang salubong sa kanyá ni aling Rosa. Nagugulumihanan siyang tiCSundan sa pahina 67) VERA C. GADDI Dis. 3, 1952 BCLAKLaK (J 7 Asawa Afj Kuwentista (Buhat sa pahina 17) ka naroon...? —Malakas ang cinig sa pagtatanong. .—Aba, di naririto ako sa Tuktukin? Nakalimutan mo na ba ang ating usapan kagabi na ^ko’y susunduin mo upang tayo’v magsalo sa araw na ito? —Nguni’t p'.nasundo kita kanina pang umaga, - - —Kanino? —Hindi na bale, ngayon di’y tutungo na ako riyan! Bago nagtuloy si Fernando sa Tuktukin ay sumagila muna siya s¡a EL NIDQat nakita niya doon ang kanyang kotse. Sa hangad na ibig maiaman ang kasama ni Bert, sa tahanang iyon ay umakyat siya. Pagkatapos makausap ang katiwala ng tahanang iyon ay naghintay at mayamaya ay turna bas si Bert. —Fernando, nagkasaia ako sa iyo.... —Ano? Ano ang sabi mo? • —Hindi ako nagtungo sa Tuk tukin, sapagka’t nakita ko... — at saka binuiungan ang kaibigan, —halika kung gusto mong makita. AJam mo napagkasunduan na ming ikaw at ai, Bella apg aming gagawing ninong at ninang sa aming kasal. Fernando, ako’y handa nangmagpakasai, sapagka’t ngayon ko lamang nakilai? ang mga una kong pagkakamali sa buubJoHdin Gouirh naffdndulot ru? ginhawa Syrup ..____ na ubong likha nú: Sipón, Brongkitis, Pulmonya at Tuberkulosia aa pul món. Subok at pinagtibay ng Board of Pharmaceutical Exam iners ang Chloridin Cough Sy rup ay bnro, ligias at mabisa. .Sa mga pnnggol at mga bata, hingin ang Baby Chloridln. ♦ formula ÍACH FLUID OUNCF COHTAJNSi AMMOftiuw oioaipi THIOCOl 7M COOFlHE FttC^»H*7í I OK Cr.lORCtOFM « OJT AIjTO.'IO» COMTTWT 3%. WiniLlCOTlCÍ rilWTttOl nay. Naging magaan ang mga paa ni Fernando nang nananaog na siya ng hagdan ng EL NIDO, sa pagka’t noon iamang niya napatunayang nagkarpali siya sa una aiyang akala tungkol kay Bella, at kay BertSa kahilingan. na rin ni Bertay sinakyan niya ang kanyang sariling kotse. Masigiang-masigla ang kanyang katawan at lumulukso ang kanyang puso sa malaking galak. At, habang itinatakbo siya ng kanyang magarang kot se, ay lumilipad*ka kaitaasan ang kanyang diwa, sapagka’t nakatagpo na siya ng isang magandang balangkas sa susulatin niyang kuwentong isaaali sa timpalak ng LA TONDEÑA» —Kay in am-in am na balangkas iyon, —ang nasabi ni Fernando sa sarili,—at ang kuwentong iyo’y pamamagatan ko ng ASAWA NG KUWENTISTA! WAKAS Sa Bawa’t Buhay Paqsubuk (Buhat sa pahina 13) nitigan ng kanyang asawa, At. rnarami nga naman ang data niya: dalawang balntan iyong pansit gisado; may anim na balót; may maiaking supot na namumukoi sa mapupulang mansana&. At mayroon pang; babolgamdaiawang pakete, —Ah, iyan ba, —ang pagwawa lang-bahala ni mang Cenon. —nakadilihensiya ako sa aming f°rerriariL, Mabait iyon e: saka ko na raw siya baya ran. Nguni’t ang Hindi niya masabi sa kanyang asawa ay ang pagkasangla niya sa isang kasamahan ng kanyang sinsing na ginto upang makabili ng gayóng pasaiubong. Hindi rin niya maipaglapat na hindi niyai halos hinatulog ang alaalang kalakip ng pah gamba ng siya’y inii’agan ng kanyang mga anak; kaya upang n.apawi sa mga walang-malay na kaisipan ng mga ito ang gayong pagkatakot sa kanya ay sinikap niyang uwian sila ng mga dating naiuuwi niya noong sila’y hindi pa nagdadahop. Hindi rin niya maibingá sa kanyang asawa sap^gka’I, tila siya n.auunahan ng iiiya, na kaya siya naging wnlang pakundangan noon pati sa kanilang bun so ay sapagka’t ang rnal inding sakit ngjoob at pag■•¡ihirap na kinimkim ng nadadarang niyang dibdib ay Hindi na niya nasawata sa pagpupumiglps mng mga sandaling yaonPuma.sok si mang Cenon sa sa las at bahagya niyang kinawayan 3i Peping. Si Bb. Faustina Mantead ng Map* Gaiguinto, Bulakan, na nasd'aranx ^kamakailan sa kanyang maiigayang kaarawan. Binabati siya ng kanyang mga kakilala at tagahanga. —Peping, halika, o, mansms para sa iyo. Saka babolgam pa. —Maamong-maamo ang kanyang mga mata at sa labi’y nabitin ang ¡sang tila nag-aalangang ngitngit. r A great era of Radio-Tele vision prosperity is on its way. Big opportunities will be available to properlytrained men. NOW is the time to prepare for YOUR future in this fast growing industry, i Show You How to Start Your Own Rodio-Televh sion Business, without Capital i can train you, In your spare time, right in your own home, for a successful Radio Television business of your own, or for a good pay job. Many of my students also earn money in their spare time, while learning. The future can be YOURS, if you PREPARE for it NOW, Take the first step, send below coupon for my big FREE 56 page book.. C. H. MANSFIELD, President HOLLYWOOD RADIO & TELEVISION INSTITUTE ansi. ¡«¡Jr-— C. H. Mansfield, Pres., Dept Hollywood Radio & Television institute 7078 Hollywood Boulevard, Hollywood 28. Cain. Spnd me your FREE book, "Your Opportunities in fi'iia. Television Electronics", which tells how you can pr< are me for « bright future in Radio and Television Matagal pa munang nakatindig ang rnusmos sa giHn mfsii* hago siya, dahan-dahao a1 ’ Ha hihiyang lumapir. Tila binusuri ang mukha ng kanyang ama. Nguni’t nang abutrn niya ang namumukol na supot ay bukas na bukas na ang kanyang bibig sa isang maiaking tawa. -—i tay. aking lahat? —At ang kanyang mata’y nagniningming sa ka gal a kan - XXX —TALAGANG ganoon ang su ma sapi sa welga. Rosa, —ang tila paliwanag ni mang Cenon, —talagang ganoon- nagtitiis. naghihintay. —At sa invong pagtitiis ba’y tiyak na naibigay ang inyong ka hilingan, pagkatapos ng higit sa isang buwanj? pagrnamatigas? — Nguni’t nakang.ti si aling Rosa. Sa kan ila ng pagkakaupong rnagkatabi ng kanyang asawa ay marahan pang nakataban * ang C. frL Maasbeid, Pres. Yüü Lean» Through Actual Practice by builataf Scores or Radio Circuits, ¡naxing hundreds of tests, ttitñ iü big kits of Radio psits I send you with your training^ I I I I i I I 3 I I .Cevtfry.
Date: 1952
Rights