Magasin ng Bagong Buhay

Media

Part of Magasin ng Bagong Buhay.

Title: Magasin ng Bagong Buhay
Issue Date: Marso 16, 1958
Language: Tagalog
Rights
extracted text: PAGKILALA SA KADAKILAAN NI MAGSAYSAY Sa pagsapit ng unang anibersaryo ng kamatayan ng Pangulong Ramon Magsaysay ay nararapat na gunitain ang mga nagawa niya sa kanyang boyan l111110\obH h1•in1 llo110 11111 umoqo no loo\o\lr no l'<1h111ci1on1 IACONC IUHAY T on91opao: Nonilo Timu illdt·· Florenlino TofrH, Sto. C ru•, M<>ynólo Po n unnon•11h1111 li111b<ioan· PSF Pr• ot. So'"palo~ Au. Lunood Quozon Ho1110..,otnutol: EDDI[ JIAÑOLA Ml:RCEOES R. MAC.O.LALAC Pit"k-Pantaho na n GREC OR!C R FLOf<~t.'<.:10 B!:ll T. !:.' NTOS ltoqn•,..ad l'oto•r• : po ffAU.C!. MC St;SlflJSYOH !l!llCCO • .\MANC\ ·12tlon9 b~ ,·oo . . rl. ~O An1,,. no i.,,.w0 11 ,,, ti ,,~ hoog t~;,, , , . ;¡;¡ 00 t>~bl• ""11 llolo90 kung ;pododolo to ibo119 ffr1to M ANANARJWA sa ating gunita na ganito ring 1raw ng Linggo isang taon na ong nakarara1n, nang biglang magimbal ani sambayanang Pilipino bunga ng iu ng bali· 111: an1 "Mt. Pinatubo", 1ernplanong kinalululanan ng Pa· ngulong ilamon Magsaysay at n:; kauyang dalawampu't lima p~ n,. kilsama, ay hindi dumating 5a takdanc: oras ng pag· l;:p¡¡_ ,_; 5a Manila Jnternational Airpott mula sa Sebu. Ang mga mamamayaD, laluDa ang mga tagalunsod n1 unang na· kat:in¡;rnap ng balita, ay hindi n<•i:k:iroon n¡:: katahimikan. Walang oras na di bukas ang mga radyo. sa maraming taban:in. La:hat ay nag•abang ng inga pahayacan upang m1la· man anl!' pinallabuUng balita sa tunay na sln1plt ng "Mt. Pin1tubo". An.g mga wa)ang ndyo ay nakikipakinig sa mga k1pitb1hay o kalapit n1 tind1h1n; 1ng mg1 w1l1ng maibili n1 p1h1yag.n ay nane· hihiram ne mf1 nabas• n• o nakikibalita SI mga nakab1sa nang kakila\a o kapit·bahay. Al nang lumalat1g na 1ng dilim nang 1nw ng Linggong yaon, sumambulal sa buong ka. puluan ang malagim na balita. Piotay ani¡ Pan!:ulon'g Magsays;iy! Ang aeropl1nong " MI. Pinatubo ay inabol ng sakuna sti Bundok Maoun-ggal s1 Sebu, ª' Sil d1law•mpu·1 anim na lu· lan niyon ay isang peryodista li1mang ang himalang nakalic· tas. Sa simula'y m1rami anf 1y1w man¡wala. Pillt na i¡illigiit ang pag.11llnhntan; na hindi tutoo 1ng balita .. . na y1rt'y isan¡i: peglr;1kam1li lamang. Subali't u w.U.U, ang lah1t •Y lumuluhang yumukod s;i katotoh1n1n. Pat.ay na an1 pinakamam1hal nilan1 Llder! Yaon nga, 1n1 katotohan1n: n1matay si Ramon Ma11saysay; d~tapuwa't n1matay siya upan, mabuhay lam111g sa habang panahon ang isa pang daki· lang bayani n1 lahing kayu. manggi. ~t ng pagkilala ng kanyang baya.ra - maging ng ibang mga b1nsa - ay pina· tunayan al ipinakita sa Íba· ib.ng k.aparaanan. Nang salubungin ng naglu· luksang mga 18ong bayan ang \abi· n: Pangulong M1gsaysay ay carinig ang mga impit na bikbi at panenaogb. At DUll MAGASIN NG BAGONG BUHAY ihatid siya sa huling hantungan, ·di mabilang ang nagpabaon ng lu}lp at matataimtim na dalangin sa ikapapayapa n¡: kanyang kaluluwa. Ang da mi · ng taong nakipaglibing i.y nangunguna na sa kasaysa!i:an ng mga yumaon.g naging r~ngulo ng hansa. Dalawang araw pa lamang na napatitibayang opisya! al'~ pagkasaw~ ng Pangulong Ma~ saysay, ang konseho ng Siyudad Quezon, sa pangunguna ni Alkalde Amoranto, ~Y gumawa ng ísang resolusyong humihiling sa Kongreso na palitan n¡:: pang::.l.iing "Magsaysay Highway" ang "Highway 5'1". Hing¡::il <lito. marami ang rwsiyahan pa.c:ka't ang Highlr.ly 54.. kllll.l:d.i roan pangun,..._ hiir, :i.v í:;;,,i· !TU.tsa. ~rran¡.;11MARSO. 16, 1 .l!.U; ngunang lansangan sa kapuh.;an at siyang higit sa lahat .::y karapat-dapat magtaglay ng pangalan ng yumaong Pangulc>. CNanawagan din si Alkaldl' Amoranto sa mamamayan ng siyudad Quezon upang makap~gtayo roon ng isang monumento ng Pangulorig 11fagsaysay.) Ang mga kasapi ng F•d•r•tion of Fr•• Fffmert ay nagpatibay naman noong Marso 25. 1957 n¡; balak na paglikorn nr sapat na pondo para sa isang gusaling iuukol sa pagpapa\awak ng kaalarnan ng kabataan sa mga bagay-bagay tungo sa kaunlaran ng Jiblib r._;i mga nayon. Ang gusaling iyon. aron sa balak, ay makikilala sa ta11rag na '"Thc :\lag. s:i~:r :W.t:moriot Free Farmcrs Community Center." Isa pang proyektong m::iy giinito ring layunin ang ibinunsod naman sa pangangasi· wa ni Gobernador Miguel Cuaderno noonr buwan ng Mayo n~ taon din? yaon. Tinawag na "Ramon Magsaysay Educatio-nal Foundation," ang isang bañagi malilikom na salapi dito'y gagamitin sa pagtutustns sa pagsuaoay ng mga ka· htaang magsisipaglingkod sa ikauunlad ng mga bayan-bayan, al ang isang bahagi'y gugo.-;ulin naman sa mga hakbang na magbibígay sigla sa n~isagawa na o isinasal!awang n.ga palatuntunan sa Jalo pang ikauunlad ng mga pook na rural ng Filipinas. ~ ~ oabmqit. u.....m~al na nraiu111W:11 $ll lPlfftgm.. lc.ng Magsaysay, ay nararapat Iamang. Hindi matatawarao ang ginawang pagmamalasakit Dfi Pangulong Jt{agsaysay sa kapakanan ng mga limot na bayan¡ ng kabuhayan&-bansa na dili iba't ang maliliit na magbubukid. An,: m1l11king b,.hagi ng kanyang panunungkulan ay iniukol niya sa mga pagbubunsod at pagpapatupad Dfs .mga palatuntunan sa ikahahan·go ng maliliit na magsasi.ka sa kanilang dustang kalagayan. MaginS" ang Estados Unidos, na higit na ma5igasio:: kung ihahambing sa ibang bansa sa pagkilala sa kadakilaan ng yumaong Pangulo, ay nagbigay-diio al kumilala sa mga layunin at pMa.braa ng Paq::wlQllC Mags~~ ~ isang lider. Hinirang ng ba..nsang ilo ang Pangulong Ma1saysay upang siyan( maging kauna-unahang tampok nf scrye nilang seJyo na ¡niukol sa karan'jalan · ng raga kampeon ng kalayaan. At ang "Rockefeller Foundation" na bantog sa buong daigdig ay nangilna naman sa paglalagak ng pondong iga1antimpala sa napipiling lider mula sa labing-apat na hansa na mapa(kikilalang nakafawa ng gay¡ ng natupad ng Pangulong wi;ags;i.ysay sa pagpapanatili ng Demokrasya sa panig na iio ng daigdig. Ang gantimp°alang jto"y makíldlala sa taWa.E na 'ºMagsaysay Award" at ipagJ:akaloob laun-taon sa karangaJan ng yumaong kampeon D.go b1QML tsu.._ s.a 4} Magsaysay ..• Higit kaysa alinmang bagay, ang pagmamahal kay RM ng boyan ay napatunayan nang ihatid siya sa libingan ... lsang f ikim -at kayo'y sasang-ayon ... \( ~ ' . '/ :r¡¡¡. :;. \- \.-~ Sa larangan ng pani:Raga· n1ot,sakilpaka nanparinng niali\iit, ay isang institusyon naman ang itinatag ng Universily of the Easl, isa sa mga pangunahin'.!" unibersidad sa I'ilipinas. Jto·y ang "UE Rar.!On Magsaysay Memorial Me· dical Center" na maglilingkod SJ mahihirap na pasyente mula sa Junsod ng' Maynila at sa n1ga karatig·t>OOk. At sa mgá kiibataang nagir::i ng mabigat na suliranin ngh~nsa sa kasalukuyan, ang gu~ ita sa Dakilang Lider ay ma¡;;ging isang mabisang sandata r ;; rin,sapagka'tang kanyang kadakilaan ay isa nang huwaran sa mga susu nod na saling Jahi n; mo;:a Pilipino. Nguni't hindi nagkasiya sa katotohan;:,ng iyan an-: mga nii¡::sipag· lapos sa Castillejos Academy. S¡. pama magitan ng kanilang samahan ay nagbunsod sila noong Nobyembrc, 1957 ng isangpana nawagansalahatng rr.agkakaloohngtulong upang l'!'H1kabuo r.-g pondong P200, 000. Ang halagan.i: ito"y iuukol s;, •·Ma.i:saysay Memorial Pby· grour.d ami Atlcthic Ficld." KaipalD "y pagkilala rin s:i k:tdakifaan ng Pangulong !\fa;· saysay kung bakit o mg halos /;;hat ng mananalay.~ay sa lnJ!· les man al TagDlog ny nn;:· !;,ngkang sumulat n:! kanyang lalamhuha)•. l\laramin.i: akl:it an.i:rnal'ihilin,i:a)·onn:inal:l:t larawan ng kany~ng mga ka· gitin¡¡an al tagumpay, bukod n Gift to Filipino People" (Sa s:i walii n¡:: bab;isahing di nag. Magiting na K~ luluwa ng ]¡ thala ng kanyang kasaysa· Panf. Magsaysay, Bilan¡¡: Han· yoin. dog sa mga Pilipino). Sa Iba, Zambales ay isa Ang mga ¡yan ay masasa· rang walang kamatayang ala· Nng bahagi lamang, kung ba· ala ng dakilang Kampeon ng baoggitin pa ang m;:a monu· r.!<lhihirap ang ipinahayag na meotong binalak, binabalaK o itatayo - ang .. Magsaysay naitayo nasaalaala ng Pangu· Memorial Hall". · Ang bulwa· king Magsaysay. Katun:iyan, tang ito'y walaog liwag na mabibilani ang mga munisip· magigin-; sentro n¡ mga kilu· yong d1 n~ gpahayag na sila'y s ~ ng sibiko ng naS1bin( bayao. magtatayo ng monumento ng Marami rin¡ nayon· at mga yumaong Paogulo. Sa mea bayan ang na1balak (•Ó( iba'y monumentong ilatayo pa sa naiukatuparan na a1ayon) na h rangalan ng Pangulong Magp~lilan ng "Magsaysay" ang s~ysay ay una nang mababan1· mga pangalan. Isa nang maba· c:il an-: isang italayo sa pook ban~git ang Linugos, Mis~mis na pinangyarihan ng sakunang Ory~nt al na· noon din ay tina· kumitil s:i k&nyaM buhay, \':ag na bayan ng "Magsaysay." Itc'y ang 1binunsod ~g Patria Gaya ng na ~1a ngg it na sa de Cebu Employees Associ&· unahan, maging ang mga taga. tion. Yari sa tanso at kasu· ihang hnsa ay naging m1si· kat sa tunay na buhay .ng yu. gtsig sa pagkilala sa kadaki· maong Pangulo, anf monu· J:.an. n-: yumaong Pangulo. ml'ntong ito ay nakah kdang Hindi pa natin nalilimot na buksan bukas, Marso 17, 1958, ang lahat ng pahayagan sa Pi· s:i Plaza Independencia sa lipinas noon ay kinal:tthalaan Lunsod ng Sebu al Ailurias. nf.' mga pakikiramay mul a sa Ang panauhing pancfangal ay halos lah at ng hansa n¡ ma· ar:l naging Unang Gi nang ng larang daigdig. Al noong B~ns:i. Gng. Luz Bar.zon Mag. SC'pti)·emlire ng laong 1957, s:oysay. an¡: bans<lng Ilapon ay nagpa· At bukas di11, sa ganap na dala rilo ng dalawan; tnala· ika·isa ng taon ng mala-:i im na kiM: pllrol na halo n¡j ti nalD·' sDkun<l sa Bundok i\lanung!!al. wa¡: nilan¡: ·'Jshidoro" IJi lJn¡: ¡¡y mu/ing mananariwa sa -su· llJ."inDldo sa mg;:i Pili¡1ino r.ila r.g hansa ang i ~a ni;: Mal!· Makaaanlii,: kanginum:ir. an¡.! .<;:ysay. ang k:i nya ng kad;ikila· nangakatitik sa dalaw¡¡n¡: Dla· ;•n, an:,: ka r.yang h3limt<lwa, <llang iyOn: '"To Thc Jkroie ~ng k:>n)':ln¡.< pamana sa isang Soul Oí Pres. Magsa>·~~; •as l;.hin¡¡' uhaw na uhaw 1 >a sa MAGASIN NG BAGONG BUHAV mga lider na lulad nlya Eukas ay mahahatbat ng. palatuntunan an g m&;a radyo at ang mga paha)·a;an ay mapu· puno ng mga Jalhalang min· 5"1 n pang dadak lla saalaala nI Pangulong l\lagsaysay. Ang mga' paaralan sa lahat ni:' sulok ng kapuluan ay magda· r;.os ng mga palatuntunan sa i'sang paksa: Ramon Mags.ay· say. Mag·uukol din ng tanging misa ang lahat ng simbahan, at ang buong bansa ay mana· nalan'¡'in sa ka\uwalhatian ng kanyang kaluluwa. Dudumu· gin na naman ni; libu·libong mamamayang Pilipino ang kanya ng lihingan upang ala· )an ng mga uriwang bu\ak· lak at mga dalangin. Magda· raos din doon ng isang luksa n'.!' parangal. Al ayon sa Ma· kkanyang, an.g puarangalan. anr Pangulong M:igsaysay, ay pa, ~ kakalouban sa pamamagitan ng kanyang kabiyak ng "Goldcn Heart Prcsidential Award" pinakamataas na karan~alang n ~ aih a h a ndog ng atint repub· lika sa inng nag ir:~ Pangu· long hansa. Al marahil, sa m!la \abi r,g naging Unang Gina ng ng Bansa ay minsan p a n~ mamumutawi ang mga k~tagan g ito: "Ang pin11k11d11kii1n9 pao;p1pu1n91I na m11iuuko/ SI aking hbirak ar ang ,agsugpo s. k11hirap11n ng P•· mumuhay .t pagkagutam w bayar1'9 ito.- PONC/ANO SALEN MARSO 16, 1958 SAN_ ~llJ!1. Anr SA~'TA CU.RA rT.VWOOn •r M•il>·~·" n~ Mon~ •ihihn • t mue"l•nt .,p>11k>'t olo >}'•m•i"911 no ••nili o nul• I> piuk>nuhunu<>)' na hhoy . •• Pol"pn» •• 1l>h1r. n~ )>long p1nak» n1•h1h 1~ 1>1I n• t.ltlh>n; "~ ""'" t•1•1M"'•h•tl n• ,1,,.. ... u fotook" Unl4M. "' ,1 ... ,,.,.,, .... h ~\u onul• •• ni·¡• k•v••»l .. n •• p••J .,, e no~IO!o~loy n~ "'0101an4an1 kiloMI al ••• ;. nvh•" n~ .,,¡,..., ,,1,.,; u lal•n1 naholoio ... • ••Hn n• kilol• >o m,. bl>p¡•n '" ""'"~" •1 h•••' no pon•ino•n "P••= lumu•un '" v>nl"• "~ 1.1 .... --·1.,,. ... 'ili•i"•· • l ll.:lli\ ,\:-;I; llAl.AGA » bhl> "' P••«I"' • • pocl ••> "" h•l>~• n~ '"""" ho!ohon "!'·"'>' ...... ,.Q .... ... 1.1 .............. ,,,,,.o;,;4 ... , •. M•h•IHn. •' tun"'""" '·' l'"""''"'•'l•n '" "'"""i.l•l•lonon"n••P•P•l•!vn•h• h•) lfo ane llbingan ng yumHng "Kamp.on ng M1hihirap". Simple l1m11ng 1n1 Jc11y11rlan 111 '"9 m911 n1k"úlot •'I' 11 wik11n9 l•l•log, h•ngganf H k11m•t•r•n ey ipin11kil1l1 niya •ne p1,m1mahel u b11y•n 1t 11 kilr1niw11n9 mam1may11n. Kuha '"' l11raw1n9 lto H llbin9an, n.nt mal1pit n11n9 ilibint ang dakil1n9 lldor. S1 buong 111menteryo ay n11rlni9 ang m111 impit na p1n11n11ngi1 nt n1ulil1ng m91 kun1k 11 n1 n1mimi9hatin9 mga taong bey1n. Ant undaling lyon n1 m1tindin1 killung:kutln •Y di n1 malilimot "' l11hat. M11kikit1 11 larawan •na ilang pinuno ng pamahal11n, ang naging Komisyoneclo M1nu1I P. M•n•han n·1 Aduane et •"I ll1n1 kalbi(olln "' yumH, samant•l•nt pin•· payapa ilng k1looben nin• Gn9. Lu1 81n10n Maguyuy. fflGIT NA NAllBIGAN SA PIUP™AS ~~~-=----p LV\NC>C>D ITA, CLA•A LUM••• CO., INC. sap•gka't and Uri nito ay tum•tagal u m911 pagsubokl •............ . , .... , ... , .... ,,,. ... . ................ ,, .......... . .................. ,. .... ···~. , ........ . "'" ,,.,.,, •••••, •••11a·- ••1. •·••·fl D•lnoln •"•Sto. CI•,. ._.,,,,.,_, C• . - ,,,,. ... ,.,.....,,,,.,fohoo;hul0C'•"li"""9""•fiouw ........... h _ il ..... - ....... AKO NAMAN. . AKO NAMANI - lyan ang tila inihihiyaw n~ L ·awll"t jsa s:a likuran n.; m'!<I 1nmm.1. f"3. ganap ang ta¡¡pong ilo sa '"fountain"' ng plasa ng siyudad ni;: Arcquipa, Pcru pagkaraang masira an¡: ~crbi syo ng tubig sa .naturan: lunsod dahil sa isang ma\akas na lindo! na nakasawi ng 24 na tao. Ang bukal sa plas:i ay mad:iling naubos~ DELIKADONG SIYOTING - Ganito kung kunan ng pelikula ang mga la([· po sa mga panoorin sa puting-tabing na naglalarawan ng pag-akyat samatatarik al mapapanganib " na bundok. Higil na nakatat:>kot an:;t ¡:ina!::a•va ng umaakyat: nagbabaon siya ng m ~:i tur{lily_o u matigas na balo canc larawang ito'y sa kabatuhan ng kila· lang "'\Vorld's Roo(."' malapit ·sa Di· nant. Belhika> al pagkat¡ipos ay ilata· liniya roonang iu nglubid n:ipinaghul-buho\ - na tila isang hagdansa.ka siya aakyat sa pamamagitan nito. MA'f TllAPAPASO BA SA KAN07 - Sila"y mea tatlha"n ng :irmy ng t:jhdos llnidCIS :..t " uJ.cpa¡i.:.J;i!¡,"' ng paggamit ng bagon1 kasuotang ¡:agam:tin m'.lb 11.gayon r.g nig:1 ''k<1:1aw~y nr apoy"' sa Ft. Bch'oir, Va. Niyari ng Army Engincer Re~earch and Uc\"f'li>pm.~nl L2boratories, ang kasoutang itong yari sa nagdiringas na inalu· 11,i11r11hl ni:!: p¡,pel aY· kapakipakinabang sa mga bumbero. MAGASIN NG IAGONG IUHA Y 'rlNDAHANG LUMALAKAD - Mukhang lumalakas ang ne.· gosyo para :>a Jntsik n;i itong nakapagbihili ns kanyang mea paninda sa pamama¡itan n: pagdadala 1:iyon sa mga mami· mili. Taga.kaohsuing, Pormosa, ang \ahal ng "produkto .. ng tinderong ilo ay dala niya sa isang kariton. Maaaring maba· bang Opisyo ilo, nguni't di matatawaran ang kanyang kinikita lalo't iisiping ang mga ipinagbibili niy;i ay gawa no.: k¡¡:i· yang ina at mga kapatid na babae. May !!;1nitong mga lindero rin sa -Pilipinas, ang kaibhan QC• laman¡: ay papasan ang ginagawa nila sa kanilang mJ;a p;ninda. &ATAMWATANG IM8ENTOlt - Siya·y maglalabinlimang laong rulan¡: lamang at ang kanyanJ pai1gal1n ay Richard Harkness ng Wilmington, Del. Kuha ang larawan sa kanpng munting laboratoryo samaritalang pinaghub11u-buo niya mula· la mga di na ginagamil na b.ahagi ng m~a lumang radyo ang isang "pangkontrol"' sa paliliparin niyang "rocHÍ"' ik>1nan) na siya rin ang may gawa. MA,1!0 )6', JIJ.il. .. NASUBO SI MANG UNDONG SA NAYON n~ Wabng r1na¡::katandaan (binabalak nang palitan ang pangatan¡:: itol •Y kllala si Mang Undong sa pagiginf! paHkero para sa kanyan9' mga anak na hin~ta. 1 .big sah1hin. ·mahusay man!i1a'w ~¡ Mang Undoni; para sa kanyang mg:;i anak. Ualaw:ing anak na niya ang nakapag.asawa sa pam<1magitan ng kapi. n11nang ,¡y¡¡ :in¡; "lumigaw" sa mga b<1l.iaing napangasawa ng inga iyon. Al ka1n;•kailan lamang ay nabalitang may nilili~awan na naman si Mang lindunj!: :.-i T;.I~ - para naman s• <1nak niyang bunsong si Bino. Alam n: m¡¡I lat:a·h;nyo na n1:1;kagusto nga si Bino kay Tale; at si Tale naman ay tila mar pangl in~in ñln kly Bino. 1to•y alam din ni Mang Undong. Nguni't ang ipiMC· tataka ni)·a ay kung bakit tila nagkakalayo ang dalawa, bagay na ikinabahala niy., pllgka't malaki ¡¡ng .. kursunada .. niya kay Tale' upan¡; magin'! manugang. flbhuli ~ ng n~ali ni Ta.le al magaling sa komersiyo. <May tindahan pg sui· sari si Tlllt.~ -Bakit nar.ian. fncnr:. tila hindi kayo nagkakaayos ni Bino ko? -isang araw umano, :-.y sabi ni Mang Undong kay Tale sa tindah:m nito. ' - -Hus. h'\.,ag n·yo ngang mababanggil·banggit ang anak n'yo. Mang l.'ndon!,!. Ut:ing na loob ho, h'wag na. - sukli daw naman ni Tale. At pumasok daw ilo sa lc.vh al. hindi na nakihanp kay Man¡: Undong. !'at<1wa lang daw si Mang Undong. Al mula noon ay napagkikita na siy:mg k.:iu~:•(I n;, l.1 :d ni Tale. lisa ang inisi!) ng mga taga.baryo: Inililigaw ni Mang: l'.111in'l;.: ~i Hinn. Al iisa rin ang inisip nilang mangyayari: makukuha ni Man1: l'ntlong ~ ¡ 1';,!c. KAKATLO sa g3bi ay nagkatuloo ang hula ng m.ga tagabaryo; nguni'I sa bhat n:; 1:.gumpay ni Mane Undong ay masaklap ang isang iyon .. Napaibig nga niya ~i T~k ka)· Bino al naiuwi niya liang gat:ing iyon, n¡:uni't ~i Bino ang hindi umuwi. c~~·unmlln, sa kanila na niya pinatulolJ si Tale sa pag.asang uuwi si BiM ~a i1a!inggabi o sa madaling.a~aw. Malimit na c:ayon kung u!T}uwi ang binata. Nguni't d;,lawang araw pa ang lumi~s bao:o umuwi si Bino. Al ang masak· klap nga•r IR.•) uwi ilong asaw¡¡;... Nanli!:aw pala Si !Jino sa ibang hayan! Ni::-.\·on ¡¡y nananawagan k:imi sa mga mambabasa upang tulung•n si Mani: Ur.tlon• !. Hindi niya mal;m1an ang ~>1ga\O:in kay Tale na hindi niy;¡ maani;kin• ! rn1 1!lt1;:;1n;: 11:1 ;.!ka't ma)· asawa nil si Bino; n~uni't hindi rin niya mapauwi 1 1a;:k<1" 1 ;1~aw n;:n:: tan.;:gapin ng r>l¡!;i ma¡:ulang. Tulun,l(an ninyo ~¡ ~fon~ üntlnno:. ' • '-' PACTATABOY NC INIT... NCAYONC KATAC-ARAWAN 11..ATULAD DIN dito sa Pilipinas. ang kababaihan ng Ameri· !¡a ay may kani·kaniyang paraan ng pagpapalamig kung su· ma~apit ang tag·init. Makikita sa mga farawan ang ilang ¡\1nerikana sa iba-ibang anjo at ayos samantalang nagtata· 1m1:-:a .ng ~asiya-siyang mga sandali sa gitna ng kainitan pg panahon. Subali't sa mga larawan nilang iyan ay hir.di pagtataboy la· r.Hmg ng init ang kanilang naisasagawa. Hindi nila nalahrnum ay 11akaaakit sila ng paghanga ng marami - !aluna ng ka· Jal:ikihan. (Sino, sa ganang inyo, sa mga nakalarawan :mg higit na kaaJti1-akit sa anyo at sa taglay na kasuotan? Para sa amln. p:ue-pareho. Walang-itulak-kabigin!) MAGASIN NG BAGONG BUHAY Enao/atÜJnK Me/on ni !!lo rnoulu 2 maliliit n. melon at lf2 pakwan 4 na hating peras {de Jata o sariwa) ~(\ tasang katas n.i: kalamansi blu.MrriH (kuni wala'y duhat ang gamitin) 2 suha (maliliil) mayones.a chicQr., Ckung wala'y letsu,i::as ang ipampalit) Hiwain nani pahat¡ an.e melon saka alisin anl!" ubod. Pag~atapos ay, hubu_ gin nang bilug-bilog ang melon sa pamam_ag1tan _ng _ pa1¡;am1t ni: melon spoon o kasangkapang hugis· b•!og: fflwa1n dm lfan11: pahati (manipis_ na hiwa) an2 suha. Hlwlm nang pahaba ang pakwan al al1sing lahat ang mga buto. Pagkatapos ay picaan ng kill.tas R!: kalamansi anc peras, melon al pakwan. Hugasan dlng mabuti ang bluoberriH o duhat. Pagkahanda ng lah1l, iayos an,e: m¡ a bungangkahO)' sa ibahaw ng pinalamig na chicorr o dahong letsugas na naka· ~:~:!n:11 k~i!r:i ~:1~~ftft ~~1:: ¡~::~ ~~·:i~n:n~t mi:-:~i~: fad n¡ n11kal11aw11n. "Chicken ala Maryland" 1 m•nok (malakil 6 na kutsaranr H iD 6 na kutsat1n!' mantika 4 na ¡tloe: ng manok · 4 na hs11ng bin11yong linapay p8.f51i Pir~~~~apos malinis ang manok, tilarln sa katamt11mang ~11ti!lin naman .an~ itlog ng manok na kasama. an, asln saka 1lubog an~ mga tilad n.e: manok. Pa¡kat11pos ay ·¡guion, na· man sa b1nayong 1in11pay 11r1,<J bawa'I piruo . • mga pagkain natin lh11n11y sa kristal o pyre• na pin11hiung mabuti ng manti· ~ya o man_ lika saka ipasok sa pugong may '"lamtamanr 1nit. Pataga~in .doon nang mga isanl! oras al labinlimang mi· nulo saka 1ha1ng may gayak na parsli sa ibabaw. Lalong maioam kuni: lhahain.c mainit. An9 m91 resipll'n9 9in19amit na m9a produklo n1 Standard Brands of the Philippines, lnc., ay imi· nuwestn ni BD, Chins; Cruz ng Del Rosario Brothers, lnc. sa Chronide Cooking Oemonslntions "ª ginanap kamakailan sa Chronicle Club. ANG PARAAN NG PAGMUMUWESTRA SA PAGLULUTO Standard Brand& oj the Philippit1es, lnc. K11ng kayo'y ma!mumuwestra sa pagluluto: l . Kail~.ngang magir\,::: malinis ang inyong damit. 2' Bilgo ma¡:simula, kail.::ani;:ang alam na ninyo ang bh;il ns gagawin 3l sas~bihin. ' 3 . Ayusin .llng lahat ng mga san ~kap at ng msa kuangkapan sa is:ing b:ancl.eha .lit ilagay sa mesanq gawaon. 4 . Maghanda ng malinis at baung tuwalya, tiklupin al ilagay sa bandeha up11n~ maip:m· lints a;ad sa anumang malatapon, kung sak:11in ~ ito'y man ~yarl . 5. Maghugas ng ka1 nay bas:o magmuwestra sa pa¡:luluto. 6 . Linisin ar.¡; mesang gaw.::aan at hugasan ang mga kasangkap11ng inyong ginamit. lbi; ha ninyon~ magmuwestra sa pagluluto n¡¡i tinapay sa "Sally Lunn!" Sakaling ibig ninyonf m:i¡:-anyaya ng ihans: inak.llkatulone, p.::ag-usapan n1nyo Qng kani·kaniyang gawain. ANG PAGLULUTO NG "SALLY t.UNN" 8190 m•91imuh1 n9 pa9mumuwntr1: 1. Gumawa ng masa ns: "Sally Lunn." isang oras bago m:i¡:muwestra. ltabi muna bago umalsa: ¡to ang inyong 1pakikila pagkaraang ma)sagawa ng iS3 pang m::isa para. sa pag· mumuwescra. 2. llg::iy ang isang sipi ng resipe sa mesang ¡:.::awaan. 3 . (h;onda ;rn.'J Jahat ng mga kasangkapang g.::agamilin mnyo . 4 . Sukalin ang bawa't s~n;kap al il:igay sa is:in¡: tasa o plato. M.::aaari rin namang ha· lutin ang mga tuyong sangk~p sa papel na "wax." fsulat sa maliliit al malilinis na papel .lln&: n;:.>l.aa n~ ~•:ii't s.mgkap ;111 idik.it fyo,11. s;i ib.llb:lw OJt ba.wa'a. ~•n~ .. Madallng matandaan anf paraang ilo. 5. Pahiran na ng mantikilya o mantika anr paglulutuan. 6. Pa\amigin ang ininit na gatas at .llng manti· ka sa malaking tasa na paghahaluan ng mga sangkap. SAMANTALANG NAGMUi\HIWESTRA: lpakit1 1n9 d1p1t 9awin 1. Ipakita ang ininit na gat:is sa luluan. ldagdag an!l: .asukal. asin at manllka. (lpakita anl( t.::asañg paghahalul!n ng mga sangkap na m.::ay pinalamig na gatas at mantika na inihanda bago magmuwestra. 2. Magbudbod ng Fleischmann's Acti'l9 Drv Yeut sa lf• tasang maligamgam (mainil·intl) na tubig. 3. Ida: dag ang 2 tasang asuk.ll\ at batihin hanrgang magini:: makinis. 4 . lhalo ang pinalambot na yea1t. 5. Jdagdag ang illog al balihing mabuti. 6. Jdagdag ang natitiranc: arina at batihing ma· buti ang masa. 7. Alisin ang lahal nog masa, pati ang nasa tabi. Gumamit ng "rubber serappef' o kaya'y · "spatula." 8 . Takpan ang tasa ng tuwalya o papel na wu o takip ng . kaldero. 9. Oagay ang t:isa ng masa al lbabaw ng kal· derc. na may malahinincang tubig upang umalsa. 10. Jpakit.::a ang tasa ng masa na dating ginawa mo bae.o magmuwestra ng pagluluto. h'ong umalsa na. Kumuha ng thang mu a at ipa· kita kunf p.::aano mamasahin ilo. u . llagay an¡: masa sa lutuong ptnahlun ng maaUkilya. (Sunc&.n s. pihina 19) MGA PAMBAHAY ~i:idyang para sa bahay lamang nararapat is¡,¡ot ang _n;ig~ 4oster ift kailanman· ay hindi magttndang makitang ipiirnmpa¡Janao ninyo. Up&ng lalong maginhaw!lhan sa mga kasuotang ito, ang mcc1 :~~~~:~ªfu ~:k::;l~g:~~~u~;~~:y:8~~~o\~mitin nang hin(li na IU MAGASIN NG BAGONG BUHAY lsang Tin-Edyer Sa Tatlong Kasuotan MAR<O ~6. 19~8 Ang Tin-edy"er : Si ANDREA DACANAY, nahirang na "pinakahuwarang tin-edyer ng taon" at lakambini ng KADIPAN. Anak nina G. at C.11g. Anto:nino Dacanay ng S:an Juan, Rizal, si Baby (siya ring pabalat) ay nasa unang taon ng sekretaryal sa PCC. Ang mga Kasuotan : e Blusa at palda, pari:j sa pagpa· sok sa- paaralan (itaas). e Cocktail dress. para sa pagdalo sa mga pagtitipon ( kanan l . e Jeans. p;rn sa paglalaro ( kall~ wa, ibaba ). Larawt111Q kuha ni Evaristo 'Nievera 11 Pamburda Disenyong 12 .. • NG IAGQNG IUHA y MAGAS IN P A8ULYAI' t<lA UDIDIDH 8.1 N•to eag b1b1h11 klt1b1 ag l1l1kln1 11ak1t11b1ko. Sum1911i.t11 ng m1rlWHlllJ' pamumubay aog kagay1. kan ng babu. Walang saglmslm ng pangamba ang tlnlg ng babae. Buba~· st mallllis HI balakbak nlyon. Tumanaw sa Jabas ng bintana ng hus al Nato. Mabilb ang pagdaraan og mea .bahay n:i. pawid, lll" mga puoun¡hboy, ng mga palaynn at ti wangwan¡ na lupa sa kanyang pa ningln. Hindi humihiwalay sa sasak· yao •Dg naglalay1g na buwang pa· nng lpinint1 sa mabituin( langit. - ... tipakr -Tumllm SI isip 01 Nato an¡ wal1ag p1ngambang ttnl¡; ng bah.e. - At ablain mong Jkal•· waog araw lto pa lamang p:i1:puri111 roonl Ibinup ng matabang Ialaki an,g usok pagll:ítapos alisio sa biblg ang hinibitit na tabako. Madaling nawasak ang pumailanlang 011 usok sa bayo ng haruin. Palrap na tinapunan Df tlogin ng · dalagang nasa li· kuran ang nananabako. -Ganu'na·&anoo din nan, makuha ko'ar sif\,lro ni Mistar Velasco, - anaDl Jalakl. -lsaog kisap . . - Mam1n1 ano, - an¡:- na1.511ita'y aDg dalagang nasa Jikuran ng mala· bang lalaki, na, ikinatigil nito sa pag. sasalila, -nga tabako lang nin)·o . . •tagk.ulhay na 11apalin1on ang babae't aog lalaki sa nagsalita. Nakiki· mlo.g ngumltl ang dalaga sa p1gsalu· hong Jlf ILl!(·UU9LUlllg JIBDio¡in lli Buwan: Maliwanag ... Mataas ... Sa tang!aw ng liwanag ng buwan ay naganap ang isang madulang yugto ng buhoy no kc:ipala'y di inaakala maging ng mga tauhang nagsiganap d&lawL - Kuna: maaarl bo Jaman¡ na .. Magkasabay ding oagbawi ng panlogin ang mataban¡ lalakl at ang katabiog babae. -Talagang kung papalarin ka sa ne1osyo'y ke daliodaling lr.umita, - anang babae. -E, nasaan na ba layo, ~Uno? Twnanaw ang lalakl sa Jabas na: durungawan. Na,g-aanyaya ang llwa· 1111 ng buwan n;i maglakad sa ilalim niyon, millmasral. -Malaplt na layo, - tugon og la1ald. - Aywan to nga lamang ba't ang iba'y . . . - 0, ang sabililn mo'y slnasangka· Jan· 1amang ng mara mi ang dahilang walang mapagkakitaan! Talaga la· man,g may mga t11onf! t~macl 1ao~ pagsislkap! -Mama . .. ltlnapon ng lal11d an1 tabako nan1 blnd:l man bman1 11upunao ac MARSO 16, 1958 ~ulyap 11ng tklaga H llkuri'n. Saglil na lihlm na nagtin1inan anc dalawa. Kaya? naisip , ni Nato. Sadya n.p lr:ayang pagsisikap lamang ang lr:al· laogao? Kung ba~ta mab1,1hay larnang, oc. Nguni't hindi lamang iyon ang hangario ng bawa't linikba. Hindi han11ang sa mabubay lamaog. Hindi niya inaasahan ang biJ:Jang pacliko n,g bUJ na kanyaog iklnuandia sa balikat .ng katabing pauhero. Nag·aogat ng ulo ang naa:babasa at tinioinan slya. - W - blndi ko kayo alnuadya, Mlat, -aniya. Ni hindi siya tinugon ng katabt al nagpatuloy iyoo sa pagtungha¡ sa aklat na binaba~•. Jsang estudyante, nalsaloob niya. Kaipala'y galing sa pamantasan. Bagay na bagay ang itim na ulamin sa kaputian ng mukha oiyon. -Dahan·dahan 01man, mama! Napallngon 01 Nato aa ptnan¡1all· n¡u QC tinl1. h11 lyona babal.nl n•· ni Eduardo Bautieta Reyes s;i k11L"nghallan oa ang gulang. Wng bata ang k.atabi nlyon. Nagtayngang-kawali lama11g ang tsuper. -Tingoan n'yo'ng kustumbre ng mg¡ tsuper Da 'yan1 -Kung kangino sinasab¡ ng babat- iyon ay aywan ni Nato. -Siyanga ho, -tugon og katabi ng babae. - Kaya tuloy maramin.g aksi· denle sa sasakyan, e! -At pagsablhan mo namang tngat· Jngatan an¡ ·pagmamanebo, e ni hindi ka panslnin! Dagay d'yan u mga tsu· perna 'yan, e .. - Al, tingnan ninyo naman pag na· huli na ang mga saragate'l akala nin· yo'y pagkaaamong kordero.. P~ro, hu~ag kayo't parang mga nakakawa. lang hayop sa kural pag n:isa rnaoeb<'· la na! -lblg lan¡ bo nllang kurnlta, - anang katabl ng dalawan¡ naguuup. Kalpala'y may·u1 ni: a11akyao1· parnpuabero 1ng Jalaldn1 yaoo. na.J. ,;aloob ni Nato. - Ku, - anang babaing suma·;•ay n. tsuper, - ang sabihin ninyo'y para matlalin.:;: makabuwcll;i't lumaki 1tni; kila! Hindi nakakibo ang k.11usap ng ba· hae. Bawa't isa'y ibig kumita, naiisip ni Nato, nang malaki . . . ng higit sa hi· nihin¡:i n¡; pang:ingangailaneilln. Wa· lan.t masama doon. ·ra\a!f:¡mg dapat pu:h;1ndaan ang ldnabukasan. Ngu· ni't bakit paranJ may udy:ing pinac· bubuntunan ng kapalaran ang tad hana? Paris na lamang ba ni Don Pablo. SiM an¡; makabibilang sa sa· lapin<: pumapanhik kay Don Pablo sa loob ng ¡sang araw? Walang hala· ga kay Don Pablo :ing isan.: libong piso kung luhmsin. Kaluna,·:in. sa bakod na bakod lam;ing ng malo·l\la. lakanyang n:i t:ihanan ni Don Pablo')' l;Umastofl iyon, ani Man11 Paulo, ng 13 (K1ru•hlnv) BAGO TULINANG nawalan ng lakas si Dadong ay nakakapit slya sa gilid ng bangka. Pilit niyang binila nang paitaas ang katawan. Paglitaw ng kanyang ulo sa iba· baw ng tubig ay humlnga siya nang malalim. Sa gayong pagsagap ng bangln ay unti·unting nanumbali.I; 101 kanyang laicas. Marahang sumampa slyia sa bang· ·ka, at pagkatapos ay sa gilid ng ilog. Isang suliranin ang sumurot sa llllnyang isip: lwan kaya niya an1 bangka, o muling pagsumikapang i•lis iyon sa. bulas! Nguni't kun¡ üwan niya iyon ay m111ring tanc•· yin ng malalakas na 1101 at hindi bangan ay JUllltuturing nang isang malakin¡: pagkak11ala. Kung nakakagalitan man siya at napapalo, lyo'y dahil sa pajmamalasakit na rln ng ina sa kanyang kapakanan. Walang sinasayang na panahon si A ling Roinana. Sa pamamagitan ng paggamlt sa pauahong yao'y nakak•· fa1t~!~~b~:;a,51Ít:'yn!n:•:~~.:~11~7t:.: niya sa m!;• dahon ng saging na pinipitas ni Dadl.lng SI kanilaog ha· kuran. Sa huong kahabaan ng Kalye Cucu •Y marami ang gumagawa ng mga sum:io sa lihiya, kaya kailangan anr mga dahon ng sagin:g. Kapae: wala nang magamll Da pi· pel si Dadon~ sa pag-aaral, namiml· t::is siya ng mga d11boD ng 11gln1 na ipinagbibili ni Aliog Romana 11 mga ma'!susuman. Ang ilang peran1 n::ipagbibilhan dito'y nakatutugon sa kanyang pangangailangan sa papel. WARl'Y masidhi pa rin ang p1n11· ngailangan ng. magkap•tid DI D•· dong at Israel pa¡dating sa pagha· halian ng pagkain. Halos sa tuwing darating ang ka· nilang Lola Escolutica buhat sa pagsisimba al pagdalaw H mga blnihl· lot, nag-uuwi iyon ne mga luk1nln1 prutas. An¡ matanda ay hind¡ aaklkipa¡agahan tap1g ln .. lok Dg mga 11lkl niy1. Sa h11ip •Y ma¡alang 1lyaq: tumataDggi. Bilang kapallt namaa Qf Oiosdado Macapagal: Sugo ng Mahihirap Mumunting Nan111 ma9salita ang noo'y Kon9re1l111 M1c1p11111I sa Isa 11 m11 pa::;pupulon9-at-salu11lo n1 oRtary Club n.,. Malolos. Dito'y lnlla• had niya ang mga n19aw1 ng ''Laural Economic Mlsslon.'' Liwanag Para kay Dadong, ang mumunting liwanag ay sapat nang tumanglaw ICI isang madilim na 1ulok; at.iyon ay .hindi ni'ya babayaang maglaho na siya ·makapagpapakita pa H mga Vitug; kung itutulak naman niyan1 muli nang paitaas 1y manganganib uli ang kanyang buhay. Nagpasya na siya u urill. liwan niya ang bangka, nguni't sasabihin niya kay Abelardo Vitug ang nangyari. Hindi marahil tatangayin ng agos ang bangka, nalsip nlya. Nang bumalik siya'y kasama na niya si Jose, kapatid ni Abelardo. Naroroon pa rin ang bangka. Sa tulong ng ibang mangingisdang nagkataong nagsidating, naalis iyon sa pagkakasuot sa· but_ as sa gilid ng ilog. Umuwing kinakabahan si Dadong. Muntik na niyang maipahamak ang bangka, umpu ng kanyang buhay, 1y wala pa siyang uwin¡ huli nang t1nghaling yaon. ' Hindi siya nagkamali ng hlnala u lsusumbat ng kanyang ina: - Tingnan mo 'yang ginawa mong hin· di pag-uwi agad. Nawalan tuJoy tayo ng maiuulam mamaya! Ang ¡ayong pa¡kagalit ni Allng Romana'y hindi ipinagdaramdaru ni D1don1. S1 kala11y1n nlla, ana: k1p1b1yaan .. uo m111¡ 111papakina· dap:it sana'y ip1g-agahan nlya·, .Pllll· pag-uuwi siya ng mga tsiko, sini.gwelas at dalandan. Sioa Israel al Dadong ang nagha· hall sa mó::a prulas. Sa minsang paghahatian ng mag. kapatid: -Hayan! Malalaki ang sinigwelas mo. lbinigay mo SI akin ang mali· liit. -Nagmamaktol si Dadong. -T:ima na iyan; matanda D1m1u akosaiyo,e. Mata?al pang nagtalo ang magka· patid. Napalakas 111¡ kani\an1 pag. sasagutJn at narinig ni Aling Romana na noo'y abala sa paglalaba. KI· nuha niyon. ang pamalong yantok sa suksukan. Napapalyak na si D1dong nang du· matinit ang ina. Baao nakapagtanoog si Alin~ Romana ay nakasagot ne ang anak: -Mangyari po, e, sa kanya lahal napunta ang malalaking slnigwelas. -'Yan Jan~. pinag-aawayan na nin· yo! Hala, dapa! Tumalima si Dadong. At habang dumadapo H k1t1w111 n.t Dadon¡ ui1 p1malo ac IDa, maSinulat ni Mario M. Nieve• lakas na napapasi,aw si Israel. - Tama na, lnay! Inay ... r Sa pagitan ng mga plgil na PIB· lyak ni Dad•mg ay naririnig nlya ang mga sigaw na iyon. Bakit nagpapa· hiwatig ng pagdamay ang mga si· gaw na iyon? N•gdaramdam din kaya ang: kanyaflj kuya? Nang sumunod na naulit ang pangyayaring namagitan sa kanilang magkapalid ay n11liwanagag ni Dadon1 ang · kahu/ugan ng ikinilos ni Israel. -Huwag ka nang magsumbonf. O, iyo na iton.g malalaking tsiko at sinigwelas. Mahal siya nj Jsreal. Hindi siya pin::i.ballayaan niyon. Ayaw siyang masakt~n . . tulad nang mlnsang ip:gtanggol siya kay Fausllno Ma· nue•. N111:ulat ~¡ Oadong nan'l harangln si~· l noon ni Faustino. lsang maykayang kamag-aaral niy~ . Nanumbat ~¡ Fauslino: - Bakit an!; tataas ng mga marka mo? Si~uro, lapit ka nang lapit sa titscr, ano? Jyon a:;- sinundan n.- pagtulak kay Dadon, na hindi na nakap1gtanon1. Nabulaan na 11iya a.ns lbi¡ lpabaUd ni F.austloo: na lyon ay hindi dapat m1laman11n ng kaayang mga muta; na hindi slya ang dapat•na-accalffat.d sa ik:alawang $?&do; DI hindi 1lya dapat m1l1py sa honor roll .. , .. PJJka't slla'y mahirap l1mallj. Aag pagtulak ni Fautino'y hindi niya napalampas. Siya ang nasa kat· wiran, k1ya kahit na blgit an1 talakhan ng kamag.aual, sinugod na rin niya Jyon. Sa lr:anil-ag pagpapanuntull:an &J sa-daraling si lstaeJ na babagy1 la· mang nahull ng paglabas. Pina¡tulungan nila si Faustlno. Nguni'l ..la rin silaDj nagawa. Malalr:i •ni p1111• ncatawan ng kanilan¡ kahabq. IDI· wan sila ni Fau1tino DI lr:apuwa .. kalimbuw1111. An1 la(l>Ong yao'y hindi pa n• lilimol ni Dadong, at maging DI Fau. tino na ngayo'y lsang trababador aa kalye sa lunsod n¡ Maynlla. Hindi lamanr ·11 pagkakataoDI yaon na.ghatl sa birap slna Dadong atlsrael. Kung 1abln1 bl¡lanf humubuhos ang ulaD, hl11dl nawawalan DI 1ull· ranJn 11 Alln¡ Romana. N•elllalq IMGASIN NG - llUllAY 1tya 11 lamia: ng Hllala¡oa na m1a patak buhat sa bubungan. Sa una'y pipllttlo nlyan.g kurnutan sina Israel at Dadoog upang hindi. mabasa n¡ tilamsik sa sablg. Nguni't may mga palak na nanggagaling sa tapat ng kinaroroonao n¡ magka· patid. Ba¡o tuluyang ma&islo¡ an'I!' mga anak dahil SI ¡anap na pagkabasa, blhllabln nJ Allng Romana ang baru~ na hlnihigan ng ma¡kapatld. Malngat at marahan ana: lr.anyang paghila. - lHndi na sila dapat ma¡lslD.f ... , - nalbubulpng nlya. Pagll:araan ng llang sagllt ay ma· :papatlgil slyt. Hindi makakaYanan na banlg ang blgat ng dalawang bata. Masislr1 ang lwnang banlg. Tatapikln na rin ni Aling Romana ang mga anat. -Battt po .•. T ' -Tumayo muna tayo. rmpat na· tin ang banlg. Tumutulo sa bubunun. PalMt na tatayo ang ma~kapatld. Tutulune:an nila ang lna sa pa~llll pat n, banlg sa Iban¡ sulot ni kab• hayan. Ma1slslmula na namang umid· llp sin.a Dadong. Muli na naman 1llan¡ ¡lglsln,gln IÚ Aling Romana. -Bakit na 11aman po, tnay? -Hindi ba n1nyo nararamdaman al»! m~a tulong lyan? Saka pa lamang mallsip n,g ma"ka· kapatid ang kala~ayan nlla kung gayoñe: panahon: magpalipat.lipat sL tabahayan ..• at sa wakas ay mamala1tl sa l11nll' sulok na patuloy pe ria¡ tlnutuluan lig mahihlnang patU. RARn' NA m11tatag slya SI pag· titlls. walany katatagan antf. loob ni Dadon« sa pa~atay ni! mea havop. Kunq Pumupunta slya si Baryo Sin Pablo R. tinata.r11!gih1n nlva ane: p•· klusap Dg kanyang Tiya Lazara LH· cano. Mav manukan ane: kanvantf tlya. hin. At. ba"?ama'I gustun1J·l!'Usto nlya ang slni".'anr na manok. hindi nlva m1111rawan!' l!ilitan ng leeg ang ka· allane: lluluto. lhrahll. naiuul!nay nlya an'! buhiiy ne: man"k na ivon aa lcanllaog ma· babang katagayan.. Hindi Jamang "pa;kltll" sa malililt na buha)• ang kanyang iniiwasan. Maging ang pagtatapon 11g lsaru: matandang hayop ay kinatatakutan niya, sa kung anong kadahilanan. -Dadon~! -Dinir,: na dinig niya ang tawag ng ina. Narq makita niya ang hawak ni Alins Romana ay kinabahan na siya. -ltapon mo llo ,a llog. Ihagls mo sa bandang gitna. Natingnan ni Dadong ang matan· d1ng pu~a. Matagal niyang p:nakaln at hinaplus·haplr~ ang naghihinga• long pusa n~ng malakas pa iyoit. -E. lnay .. . -Halata aru pagtutol sa kanvang tinlg. -Sin11bi kong itapon mo sa ilog! Klnuha ni Daflong ang pusa. Hawak lyon sa dalawang kamay, matulin niyang ti¡tungo ang ilog. Nan, mala· pit na slya sa tubig ay hindi na siya nakakilos. !binaba niya sa gilid n¡ Jlog ang pus~. DaJi.dalí siyan'l bumalik ng bahay upang sunduin si Israel. Ang hindi nb·a magagawa ay naipapasa niya sa kapatid. Bumallk siya sa ilog na kasama si Israel. Jyon ang dumampot at naf· hagis sa pusa. Walang imik si Da· dong. Bahagya siyang naluha. An~ hindi tuwirani;: p11gsunod ni Dadong sa utos na iy(Jn ng ina ay iba sa kanyan1 panuntunan sa pag· gawa. Hangg-anl! makakaya, ibi'f ni· yang magtrabaho nang puspusan. Sa pagtutulungan ng Samahan Guro at Magulang (PTAJ, isang gusaling paWid aog ilinayo sa tabi ~ Lu· bao Uementary School para sa m¡a nag.aaral sa intermedya. Alaputik ang daan¡: patungo sa ba· gong ¡usali, at k:ülangang tan1bakan Dg tuyong lupa ang daanang iyon. Pinamili 01 l.i. Auriano f.iarcia aog m.~a tinuturuan niya sa voc•tional 1rt1 kung pag·uukit (Carvin;) o pag· tatambak sa maputik ne daanan an¡ naisnila. Hindi nagdalawan;·isip si Dildong. Sa hiilip na isaalans·alang ang ma· daling 1sagawang pag·uugit, pinili niya ang pagtalabon sa vutikang daan. Sa gawin-; yao'y alam niyang may napaglilingkur;in siya Ang bahay na pawid nina Dadong M1capa:al ay natayo sa loteng lto n1 ng1yo'y pln1mamah1y1n na lam1n11 n11 mal1la9ong damo. IARSO 16, J9SI NANG SIYA'Y nasa llr:apltnng gra. do, nae:simulang matanim ang pina· kamasidhinst hinanakit ni Dadon¡ sa kanyang ama. Hindi niya sinas;idya ang p;igka· tuklas sa jsang lihim n; kanyan¡; ina. - Susundan ko siya, Jnay . . . -na· rlnig niyang s11b1 ni Aling Romana sa kanyang Lota Eseolasliea. . -Sa palagay ko'y hindi na kal· )angan. Babalik din iyon. -Dapat ho bang JagJ na lamaog ;.kong tnagsawalang·kibo? · -Wala tayong magagawa. Ganyan 11ng suwerte natint mga babae ... nguni't lakasan mo ang i).orl.g loob. Mapagtitiisan mo ria ang kanyang pag·alis. -Ngunit ...• Huling narlnig ni Dadong ang pa. ;> Jiwanag ng ~anyanc lola: -Maawa kn sa lyong m'{a anak. Kung umali! na si Mimg Urbano, at aalls ka pa rin, paano naman sila? Noong nangakaraang araw, lnakala ni Dadong na karaniwan lan1ang ang di-pagsulpot ng kanyang ama. . . na, tulad ng datl'y paalis-alis Iamaog iyon. Nguni't an,: gayong pa.gkatuklas ay nagbunsod sa kanya upang usi· sain ang klnaroroonan ni Mang Urbano. Napag.alaman niya . ang pinuntahan niyoff sa Tarlak, Tarlak . s11 pi!lng ng bagong kalaguyo. Bumuo siya ng isaDt¡ kapasyahan. Susulat siya sa ama. lpagdarama ni· ya an11: kanyan~ hinanakit at pag. mamakaawa - hindi para sa kan. yang sarili kundi alang.alan~ sa kan· yane: lna at !atto nang kapaiid. Llnvid sa kaalaman n11: kanyang mga kasambllhay, slnulat ni Dadong ang lihnm na batid niya~ easakamay ng kanyang ama: Hay, 81klt klyo um1ll1'P Hindi b1 kayo nHawa kly ln1y? N1gpapakat1klt siya 1lang.al•n11 •a lnyo •tu 1mln1 m1;.kaklp1tld. Bumallk k1yo, Hay, Hlhlntayln na. mln kayo .. Ang lnyon51 an1k, Dadon9 NARAGDAGAN ang pagiging ma· hiyain ni Dadong. Lalong nagising an¡ kanyang damdamin sa pagtupad sa dating mga tungkulin. Sila pa rio ang datlng walang pagsulong. . . lato pa't apat na silm¡ magkakapatld. Si Angel at si Lourdes ay lubhang mi· liit pa upang makatulong sa kanila ni Israel. Lalong naging alangan an¡ kala· gayan nila sa kanilan1 mga kapit· b:ihay. At ang malalaking bahay sa kabayl!nan, para kay Dadong, ay m:a palasyong di·dapat panhikin. Noong una'y iniisip niyang maysapat na tapang na siya upaAJ puman. hik ~a bahay ng kamag-aaral niyang si Enrique Arrastia. Asendero si Don Valentin. ama ni Enrique, at ¡¡,ng bahay niyon sa kabayanan ng Lubao ay Isa sa p1nakamalalaki. Nakapasok na si Dadong sa pintu· ang bakal. Nang walang sumalubong s11 k;mva, marahan na siyang puman· h.ik. Sabagay, naisip ni)'ª· matagal na si.v11nll'. inanyayahan ni Enrique na pumunta sa bahav na iyon: hindi nga lamang siya makapam:ahas. Sa itaas ay nakita ni Dadong an.e na.egagandahang muwebles. Makin· tah :ing sahi~. Sa pagtana'v nlya Sll kanyang m¡a paa ay naba¡o an¡ tanaw1n. Wala slyang eapatos. At an¡ kanyan¡ suot - alangin .sa ¡ayon¡ kalaking bahay. Naruwagan siya, at mabills DfU· ni'I walang kalalls na humaba at tu· luyang lumJsan. Gayunman, hindi nlya nasisi. eng sar!li sa pagtatangka niyang yaon. Si Enrique ay naniniwalang karapal· dapat siyang pumanhik ¡a tahananx iyon. Matan ang pa¡turloc ntyon sa kanyang kakayahan. Si Dadong ang · nanguna sa ma:a magsisipagtapos nang taong yaon. ..,...Ikaw ang valedlctorlan, Dadoog! -Masiglang pahr.yag ni G. Jugo Gu· tierrez. Walang kaslglahan¡ nabadba sa kanyang a o yo.· Hindi nlya iplnagdlwang ang balitang yaon. 1.'J)kapaa:dlrlwang ba siyang katulad ng mga ka· mag-aarat nlya kung m~1 tatapoa si· ya nang nakaputot at nakayapak? lbinallla ni Dadong sa kanila ang pa'(iglng valedlctorl.n niya, -Ngu. ni'I ano po ang i~usuot ko? -aniya. Nginilian si D•don.c ng kaoyaog Lola Eseolastlca. -Ha'mo. iho. May ituturoog pa· raan ang Maykapal. L!lhat ay Jpag. kakaloob Niya, ma,gkaroon ka la· mang ng pananalig. NOONG MÁRSO 2i., 1925, nangu. nguna si Dadong sa Jipon ng mga ba· tan-:i magtatapos sa· Lub.ao Elemeotary Sehool. Ang kamisadentrong puti at anr gomang sapalos ay hindi na alant:ang Í!lflpay H suot ng iba. lyon. ang unang pagsusuot ni Dadong ng sapatos. Ano man ang gawing pacha· hambing ng iba ey walang halaga para s~ kanya. Siya naman ang val• dictorl1n. An¡¡; Lola Eseolastiea Jaman¡ oiya eng nakaaalam na ang suot niya ay hlram lamang kay Enrique, sapagka't si Donya Teodoriea Sal¡ado AtTutia ay suki niyon sa hilot. Alarahil, may makabatld man niyon ay ~indi na ria slya pupunabin, SI· pagka't bagay sa kanya ani;i gayong l<asuotan. . sa unang pagkakataon. Malatag ang pagkakaupo ni Dadong ta kanyang likmuan. At kahlt na wala nang mga sandallng yaon ang kanyang ama ay talos nlyang mü:atetayo rln stya nang matatag. Nan~ibabaw sa nangatitipong nag· ~islpagta(!Os an¡ talumpating binll· kas ni Dadong: "La,glng oasaaa·isip ko ang 11wi· kaing tanl1wan mo .n9 aulok na lyon9 kinaroroonan. Marahil, uagawa kong mapagbuti ang kahit maliliit na bagay na naipataw SI eklnf ball· kat. Ginawa ko ang maliliit na ba· i;ay na iyon pagka'I batid koog ma· kabubuti sa akin .. "Sa isang madalim na sulok, anJ muntmg sindi lll kandila ay maaa· ring makapagsaboc ng liwanag. Ang mumunLing líwanag na · iyon ay s• pat nang tum111oglaw sa kapaligl· ran." May bahagyang pangangatal SI ti· nig ni Dadon.c. Batid_ niyaog may ka· kulangan &a karangalang tinang¡ap niya. Gayunman, hindi niya maikakailang ang mumuntlng llwana51 na kanyang binan¡:git ay hindi niya babayaang n1aglaho. Marami pang gayong uri nf liwanag an gdapat nh·ane; pamalagiin para sa lalong mararahas na pagkak;'ltaon. <ITUTUJ,OYJ 15 llka-3 Labas) f ~~~-C nt~o~;; ;::!c:0~ab;:ª~:: ¡:od s, 1 n11l:ahanclu~~r na katawan ni I.uisito. -N~ku. nagputok ang ulo! ,. Petra, Petra, dali! Kumuha ka ka.· gad ng gamot! Mabilis na 9umunod si Petra sa ipinag-uutos ni Donya Carmen. nang sandali pa't dala na nlya anir lsang bote ng tintura de yodo. Dali-dalin1 15inamot ng Don\·a ang sugat sa ulo ni Luisito. Nilagy:in niya iyon 111 btnda at pla1t1r. -Talagang papatayin ko an¡ wal;inghiyan¡ lal:iking i>·an, -naoggi:!igil na sabi ni Don Miguel. - Aba'y tumitig11s na mabuti ang sungay. tbi¡ na akong suwagin! - Hindi naman una ganoon an¡¡: ginaw1 mo, Miguel. - Hlgit pa riyan ang gagawln ko sa kanya kapag ako'y patuloy nlyaag sinuway SI akinl{ kagustuha11. lpinili.,i:-pilig ni Luisito ang kaDyang ulo. Nakaupo na 1iya noon sa 6op.1. Dali-dali namanc lu.m.apit u kan1aog tabl u¡: loa -M11tasa1 ko nan1 1lna11bl sa lyo, Ltli&lto, na kaya kit.1 plt11(·Hral ay sa ¡usto kong mapanuto ka H Q>on¡ buhay. Iba na anr lapos ka nf pae· llilral 'ª panahone- ito. N¡:unl't lacl mong sinusuway ang aking kagustu· han. Makakatapos ka ba ng pagaaral niyang ganyan. Laging b11sak ;;mg iyong mga marka sa eskuwela, - wlka ni Don Miguel. -Papa, talaga pong pa.g-aarllsla Kng aking hi!ig, -pangangatwlran ni Luisito. -Nanlniwal1 akong magCata· gumpay ako sa aklng buhay kunl akoºy ma¡iging artista sa tant halan Biglan¡: tumayo si Don Miguel sa kinauupuan¡: sopa. Su¡:od namaa b· agad aog asawa sa paf·aakal111c '8· uklan na naman ang kaoilanc anak. -Buweno, kunc talat ang ayaw mong aumunod sa nais ko'y lto ans masasabi ko ea lyo: Lumayas ka sa lahanang ito. Hindi ko kallangan ang isang kagaya mo sa llallm ng aking bubungan! -Miguel, huwag mong sabihin iyan, --sabad ni Donya Carmen. -Anong huwag! -angil nl Don Miguel. -Mapapatay ko !amana 1na lalakin¡:: iyan. O, ano pa ang hlniblo-tay ino? -ane ballng sa anak. -81· kit hindi ka pa lumayas? -Opo, Papa, aalill ako, - ubay· tayong turine: ni Luisito et mabilis na linum:o an.'l' pintuan. Pa¡kuwa'y Nautnan slya roon Di JobnaJ. -Helio, Luhito, -batl 111 Job.lul1 s:.i kaibigan. -0, baldt o.aclalulDS ka yata? May problema ta b.a 111p girl friand mo7 -Hindi sa girl fri.nd ko, -matam· lay na tugon ni Luisito. -Nakaga. . litan ako ne old m11n ko. -Talagang ganoon lang ang mea old, -aliw ni Jobnny by l..ui9lto. -Makikita mo, maaalli din agad ang galit olla aa !yo. -Nguni't ¡rabe Dgayon, John~. pinalay11 ako sa babay pa(il:alapoa paputukin ang ulo ko, -Sa lsaq tun¡:ga'y inubos ni Luisito anf laman ng hawak Da baso. -At naipancako ko tuluy sa aking sarlli na hioctl\11t 1ko uuwl sa amioe bahlJ. Kaüan11n1 tumayo ako sa aarill koD¡ mea pta ngayon. -Paano ba ang nangyarl? -wlaa ni Jobnny. -lsalay11y mo 111a sa akln. Napilitang ipagtapat ni Lutslto aa kaibigang artista ang nan.,")'arillg &a· gulan 'nilang mag-ama. -0, ngayon, 1no naman .1111 blnabalak mone ¡awin? Saan ka matutuloe niyan? -tanong ni Jobnny. -Bahala nal Wala namn all:on¡ mai&ip na puntahan, e. Wala akon¡ kamae-anak dito H Maynila, -m17 himi~ n¡¡ kalungkutan aDg tiñi¡ nJ Luisito. BABALIK! ... nina Ben Arguelle. al Luciano A. Domingue.i Dahil sa paglatalcwil ng kanyang ama, nawalan ng pag-asa si"Luisito hanggang ta dumotal ang isong pogkakataon .. nagballng ng tingln sa mga m1(u· lang. - At kaüanma'y hindi na ako babalik sa tabanaog ito! -Lulsito, bumalik ka! Lulsito, bumalik ka! -si¡:aw ni Donya Carmen na humahabol sa anak na papalayo. Nguni't ang kany111ng pa¡slcaw ay nilalarnon !amane ng kalawakan at iJinadala n: hangin sa dako pa roon. Masaman¡-masama ang loob aJ LAJisito. Naipan!ako tuloy Diya u kanyaog sarili na hindi na aly¡¡ muling babalik sa kanilang l411banan. lpakikilala niya sa kanyang ama na maaarl siyang magtegumpay bilao¡ isan~ artista sa taoghalan. Al ll:un¡ sakallne magtagumpay na alya, saJie pa laman¡ alya babalik sa kanila. Inihantong siya ng namimliiat ni· yang mga paa H tapat ng dulung Savoy. Pumasok slya sa re11tawrat1f malimit nílang pagu.gpuan al Jobnl\)'. UD'lordt'r sin oa ala.k at na1INl.n¡. - Di kung gusto mo'y aa babaJ ta na muna tumuloy na plll&UDa&tala habang naghahanap ka ng matvtuluyan, -alok ni JohDt1J, -Huwag na. Nakakahiya sa lyo. -Ow, ikaw aamaa ang paran1 Iba nan;: iba ang turing aa akia. Baslll't mamaya'y sa b1ba1 ka tutuJoy. Hin· tayin mo ako mamayani alu-otso rito sa Jurar na Jto, -at mabllia 114 umalis si JobDny 11pa&:ka't malapit ?tang i;lmulan an¡ kaailan¡ palabaa. Nag-aal11nga11in pa rin ·,¡ Lulaito s:i kanyang_ sarlll kung auama H ba· hay nlna Johnny o hindi. Ngunl't mi:atapos aa mapag-lllp..lalp 01 wala naman slyang matutuluyaag bahay sa gabing iyon ay nakabUG slya ng iUD!J: paslya . . TutuloJ na muna siya $8 bahay nina Johnny at aa araw ay n1a~hahanap siya 11g 1awain. Kapa¡ nakakita siya'y saka 111 aiya carantl ng ut•D I na loob u ktibilan. MAGASIN NG BAGONG BUMAY KIJ'I. n1n1 lu.m•bu 11 Jobn117 H orH ns k1nll1og u11p•n •)' din1tn1n Dli tl)'IDI nagblbinl•y. -Ten1, d11n1n llDS n1tln ang bata ll:o ea pinapasukan niyang unibersidad, -yaya ni Johnny kay Luisilo. Jlang sandali Jamang silang nagbintay sa c•ntun n1 pamanl1san D•DI iHDI ma¡andang bab1e lnl n•· fllngitlng lumapit H kanill. IpiDlki· 11!1 iyon ni Jobnny kay Lulsito. N•· cinc palagay kaagad ang loob ni Nena s. kalbigan ni Jobnoy. Nagtulububao pa alta h1bang maglrakuaba1 na tumalabas sa pamantasan. Sum1kay sila sa isang t•ksl. Nan1 aumaplt 1111 'sa bahay nina Nen1, hin· di na bumab• slna Johnny at Lulalto npa1ka't oa1-aalaala ang una na ma· klta sil• og mga m1gulang ne dalaga. -AJ1m mo, -wlka ni Johnny nana malayu-layo na ail1 H babay nlna Nena, --fi Nen1'y 1nak ng manedyer ng slnehang alring plnaglilingkuran, si Mr. Mend01:a. Matagal na kamlng ma1lratipan Dfuni't lihim lamang lyon. Nangangamba ako na hlodi ako magwtub1n ng kany1n.1 mga magu. lanf. Ano ID'!! malbiblgay mong payo s. aktn, Luisltof -Kung saba~ay hindi naman ako si Dely Magpayo, -nakatawang tu· rinf ni Lulsilo, -nguni't '"! masasabi ko sa iyo'y wala ka namang problema. Pagkat1kot lllmang ang .nam1mayani SI iyong PUIO. Sa pal•· lf•Y ko'y hindi ka naman alan¡an sa pamllya nlna Nena. Lahat na yata ng katangian ng isanr Jalakl'y tagla1. mo DI. Ano pi · na man ang b1ban1pln 11 lyo ng lsang dala11? -1.efllt, pin1tat1ba mo naman ang 1kin1 . puso, -nasls\yahang HIOl ni Johnny na marahan pang n1pataw1. -Al bh1di laman¡¡: lyan. Nanlnlwala ako na kung lllagang tapat an" pagmamahalan n1nyo'y may naka. laang paralso Df kalleayahan sa ID· yoo1 d1!1wa. Palag1y ko nama'y hin· di tutulol si Mr. Mendoza sa lyo. Ikaw lamang anf tumat1kol sa lyong sarlll. Bakit hJndi mo subuking hu· marap sa kanya? Lalong mabuti ang nababalld niya an1 katotobanan kaysa sa lph1aclllihim pa ninyo. -Hindi ko alam na m1buny fll palang magbigay ng payo. Ngayon lanr klta nabhto. Sabay pa sllang nagkatawan10. Nang 11pltin nila ang tahanan nina Johnny ay ipln1kilala si Lutsito ng kalblgan 11 mga magulang nito at mga kapatld. Ang p1gsaluboog na gln.awa ng mga iyoo kly Lulsito ay parang hindi na ibang tao ang pagpapalagay sa kanya. -Luisito, -wika ni Aling Idad na ina ni Jobnny, -dilo u ami'y ipatagay mo ang iyong loob. -Obo, -kimiiui: saeot ni Lulsito. Bubat nga ooo'y oakabllang na si Luisito 11 tabanang iyon nina Jobnny. Tumutuloog naman siya sa mja gawaing b;ihay bagama't ayaw siyaog pa¡awain og mga magulang DI ·kanyang kaibi11:ao. At ang mea kapatid na mallliit ni Johnny ay i&i· na¡agawa nlya q laruan. Madalas na kuno;i umaga'y umaalis siya 11 blhly. Nqlalakad·la.kad aiya. Nagbabakasakali s1yang makakita ng kahlt 100111 urf ng trabaho nguni't w_1l1 na.man 1l7a11g mata1puan. Kung p1nupuoa lyon ng !na ni Johnny 1y sinasabi nlyaog namamasyal-masy1l lam1ng ti)'a. -Atam mo, Jobnny. biyang·hiya na ato rito H 11170, -11101 gabf'y wlka ni. Lulalto 11 taibl¡an. -Llbta MARSO 16, 1958 DI 1koDI nak1bJb!i1t dlto. -Iton1 al Luialto, oo, ¡uato mo y1t1 1kong maa:111t 11 lyo, e, -lU· gon ni Johnny. -Basta't buwa¡ mong intindihin iyon. Jkaw oaman ay hindi na itinuturinll na iba rito sa amin. K•Y• lupag blnan11it mo uli sa akin iyan, mapipilitan akon¡:: maklpa¡tagalit sa lyo. --Sl¡e, sige, hindi aa. -Jyan ang guito ko 11 lyo, -at tinaplk A · balik:it an1 kalbican, - Siy1nga pala, nakap1panhlk·man101 na ako sa bahay nlna Nena. Gaya ng akala mo, hindi naman pala tutol sa 1kin ang mga ma.gulan¡ niya. Sala· ruat H mga payo mo. Dumaan pa eng ilang araw. Mada· Ju na sumasama si Luilllto H kaibi· gan &a panonood 01 pagsnan1y 111 mga taub1n 11 Savoy Th.,tre. Sam1ntala, abalang.abala nama11 1ng lahat ng artista 11 lsang panga· tawanan oilang pa¡s11anay. Nagha· h•nda silang mabutl sa natatanging araw n1 kanilang anibersaryo. Lagi ring nanonood si Luisito sa inga pagsasanay na iyoo. Nguni't l•· ging sa mga kilos ni Tslpopoy nakl· pako ang bnyang pa11ingin. Bawa't kilos nito'y sinusubaybayan nlya. Nang mgn -.andaling iynn, pa· Jipal·lipal si Tsipnpoy sa may limanJ bailan¡!: na hagdan at nagpapakila ng kahanga.hangang pagsasayaw sa isang kaiblgan. Patalu11.talon 1iy1 sa lsan1 baitang ng bagdao. Tawa naman nang tawa 101 kasamahang nenonood aa kanya. N1uni't u J51 nlyang pa¡talon 111 111patau 11111¡ kauntl ay au· mala ang mg1 paa niy1 sa baitang ng ha.gdan. N1ipit alll kanan nlyanc paa 11 pagitan DI mga butu. Nak•· rinig si Luislto DI pa1kab11i n1 kung anong bagay. -Nadisgrasya si Tslpopoy, -sleaw ne lalaking nanonood &a payaso. Si· naklolohao nlya ito. -Dali. buhatin natln al maihatid SI ospital. -wika naman ng lsang mananayaw. -PaJagay ko'y nabali ang bulo H kanyang paa, -sabad ni Johnny na nakikilulong sa pagbubuhat kay Tal· popoy na patuloy sa pacdaing habang inilalabas ne dulun. Sa mga nagsisama sa ospltal ay nababakas an-; kawalang pag·asa nang 1nullng dumating sa sioeban. Hiniti 'la raw muling makakal1kad si Tsipopoy 11 kailangang gumamlt na !to ng saklay. At Jraugnay n.1 PID.IJIYtufog lyon oy nagk1roon ng malaklng problema ang labat. Hindi sila ma. aaring magpalabas kundi rin lamang kasama si Tsipopoy. Mahala,:a ang parle nito sa palabas. Kaya gulung· gulo ani: lahat. Nasabi 11 aarlli ni Luisito, na naroon sa dulaan nan'l! mga sanda· lin¡ iyon, na ang kapalaran ay dumatl ng na 91 kanyang buhay. Batid niya sa kan7ang aarlll na kayangkaya niyang gampanan ang papel ni Tsipopoy sapagka't ang pagi-:lng pa· yaso sa lsang tangbalan 1n1 talagang hilig niya. -Johnny, maaarl bang muamahan mo ako kay Mr. Mendou ngayon? Nal9 kong ako ang humalllf kay Tslpop(ly, -walang kanglti·ngltln¡ wlka ni Lui1lto 1a kalblgan. Mataman 1iyang tlnltlfan nf kalblgan. Pagkatapos ay umlll1111·lllng !to. (Mahlmok kay1 ni lulslto n. m•I· 11ma 1ly1 n9 kaibigan kay Mr .. M•ndou? Kune 11kall, t1n111apln kaya 1lyaJ) • Mga Alamat Natin ••• ni Maria Salome Tonsay B UHAT sa Kabisay1111 ay lumagaoap sa buong Kapuluan en¡ 1lamat na may kinalaman H pagkakaroon ng tribu 111 ating labl noon1 mga p1na.bon1 bJndi pa malay tuklasin ni Ma¡allanu 1ng Pillplnas. SinlHbi n1 mea Bls11ya na ang tribu ay nagniuJa kloa Sikalalr. at Sikabay, an¡ unana lalakl 1t bab1e H balat ng lupa na nagbuhat sa labong ng Jr.away1n. Ang delaw111¡ taong lto tiag1ma't Jaging magk61ama, gabi at araw ay paran1 walane ban1a· rln H lsa'l Isa. Wala sllao1 iniwan SI branlwan& m1gkaibigao lamang, at maliban doon •Y wala na. Ang iH aa mga DiyosH, si Inaptan na dlyos ng mga buwaya, ay labt. n:i. nababahala sa kanyan1 nasas:alr.slban 11 dllawa. Ang kanilang ll)'Unln 11 paglal.01 lr.lna SikaJ1k 1y maw1walan ni kabuluhan kun1 1ilan¡ mea Dlyone ay hindi 111aw1 ng par11n. mat:~~:g,:r~:~ ~=a~~:w:~1A:;·~~::~:8.i1~·!n~i~11:· s~:~!ª 1:::n:¿ 1 : ll1llrn ng tublg ban11ang sa makaratlng 11 kinaroroonan ng dalawa na hindi siyr. napan6ln. Sa jsang i¡lap ay Jumutan1 slya •t plnalo ng malapad niyan1 huntot an~ likod ng dalawa hanggang H kapuwa mawaltin ng m1lay. Isinakay nly1 sa bnyang likod ang dalawa at dlnala sa kanyang tahanan sa ilallm n1 tublg at ln1tagaa11 nlya banggang 11 pa¡saulian ng malay. Gayon 111 Jaman¡ ang takot nina Sllr.alak at Slkabay nang mamulat slla at makilang ~ll1'y nasa lbang dalgdig. Al ¡aya ng inaasahan ni Inaptan, nada· ma ng isa't !SI ang halaga ng kanllan1 pagtutulungan. Napa~apos si Sika· bay kay S;kal1k dahil sa malaklng takot nang ma'kita ang anyo ni Inaptan. Pag\atama ng kanilang lilig ay namahay sa puso ni Sikalak ang kakalbang ANG PINAGMULAN NG TRIBU GALIT NG ISANG AMA ANG NAGTABOY SA MGA ANAK UPANG BUMUO NG TRIBU damdamin. At H nasakslhan ni lnaptan ay naglng ganap ang kaligayaban niya 11 iblnun11 ng kanyang pamamld'aan b1nggang: sa ipasya niyang ibatid na mull ang dalawa sa ibabaw ng daigdl¡ na talag:ang laan para sa mga lyon. Sa mullng pagbabalik sa ibabaw ng lupa nloa Sikalak at Sikabay a~ namubay na sllang tulad H. ma1-asaw1. N1gl.n¡ mallgaya paman ang tanilanr pag51uma al nabiyayaan ng mge auptlng. Ngunl't b~ban1 Jumal1kad 1ng mga taon 1y naglging suliranin ng ma1·asaw1 an1 tan1lang mga anak. Lubhang napakarami ng klnilang oaglng mga ualc, 111 dum~tlnr ang_ ~anahon( nahirap:iti &ila upan¡ pakalnln 1n.g labat ng lyon. Suball t ang h1g1t na na· kapagpahirap sa mag-asawa ey aof kallmarao n1 mga anak nilaog malalakl oa dapat nna ay makatulong na sa tanUa. Araw-araw, madillm pa ay t1m• 1111 na 1lla sa kanllan1 kubo upan¡ magtungo u kaparangan 1t maghan.ap ne kanllan:c makakalo. Kung dumatlog 1U1 ay gabl DI at bukod la lupayp'r ang m"a tatawan dabll 11 pagod •Y nUalcu1mdam na rln og gutom, ntunl t ang k;nllang dlnaratnan ay pawang 01111ü:ablga lamaog at ni hindi mas:· luto D!;'. pagkaing1 pagsa11lu-saluhan nlla. Sukdulan naman ng balt 1oi m1g.asawa kaya nakukuha pa rio¡ pagtlisan an1 labat DI sama DI loob DI dulot ng kanilang mga a111k. · Nguni't lsang gabi ay hindi na rln nakuban, magpl~ll si Slkalak 11 m1· samang ga~1 ng kauilan1 mga anak na Dakatatanda. l~abut~n 11lyang naka· lupa!>ay na lattat ang kani11ng mga anak. Ang pagdahnt¡: nlllDI mag-asaw1 ay hindi mPn lamang plnansln ng mga lto. At nang tunguhln nlya ano: pamlol· galan ay wala ni isang butll ng pagkain, kata't ant: mall?dlno: ¡utom nlJa ay hindi ro1an !amane nalunasan. Sa matinding galit ni S1kalalc IJ naklh•· gllap ng l~ang malaking bakawan at binallbas ng palo anc tamad 0111111 mga 1nak. Noon tamang nakita ng mga anak na na1a11t ang kanilang 1m1. 1t aa parusang \\'llang patumangca ay hindi malaman ng mea lto kun1 UID. magtatago upan( maiw1110 lamang an1 matlnding galit DI m~1ulaog. Ni&· silabas sa kubo ang Jabat at mabllil a.a Dapitunco 11 m1a Iibbb na pook. Mula noon ay hindi na nakubang magballk ng mga anak nlna Slk•lak dabll 51 metlnding takot. Natutub.an u• ria nllaoa mamub.1y nang kanl·kinl· Ian1 urlll. Ang rnga nagslpagUbllb aa 1tuweb1 ay lumaklng mga alipln; 111g nagtago sa uklt ng mga bato al isla 11 naelng m11 ita; mayroon namang 11agslpa1· kubli sa 1tus ng punongkahoy at slla ay oü:llal1ng mga "timawa" na baga. ma't malalaya ay 111bibil1ng naman 111 bana7 og DlS• dukha. Ang. mga nalca· ratin1 aa trbio¡-dagat ay nactng m11 m8Dllqlada 1t aDJ aakaratioa: •• mga kaparan¡un 17 nltiDJJ llllllaaab. • • • 1 r::,'l:~ ::::, ªp':.ab1~~:n:a :~~~; Jr.atotohanan. RalalabiHDI ulitin pa rito img makul1y. at puno ng bubay niyang kasaysayan. Sukat ang lt¡¡J. yang nakila ko at pinamalagi:mg apat na bon nang ako'y nag-aa~al pa roon. Noon ay napakaganda na ng bansaog ben, al 11 akiog pagbabalilr. pagka· run ng 33 taon ay higit na maunlad at nag-lbayo ang kagandaban. AD.f 1ino mani nakapanood n¡ A RIYE· DIHCI ROMA ta puting.t1bln1 af para na ring nakamalas sa tuaay na larawan ni Jtalya. Sadyang gayoa q:a, at tal~ pang maganda lr.ung na· toOD Ir.a na. SINING: Sa b1111ang !to, an¡ lsan¡ dayuhan ay mamamalikmata ng nag. ga¡aodaban1 mga Bantayog na mar· mol al tanso, mga gusall, mg• simba· ba.n. ang gibang lunsod ng matandang Roma, ng mga balamanan, bu· laklakan, ng mga Museo na palagianf tansbalan ng kataogHaogln¡ mga lilchang-sining sa lilok al tulay - hindi iisa, puu-puo, daaodaan. K•hi't na mumuntin¡ hayan ay mayrooo din 111 mga muu on¡ lr.alr.ilr.itaan ng tuna,. walaog blmen at lr.Uwlnlu. Doo'J nagpapagandaban aq m¡a •imbebart, a¡uni't walan¡ pi1ta-pb t1 n¡ mea pintakaslng dilo H alin ay pinaggugugulan ng di kilkauntlng salapi; ano man¡:: hirap ay iginagapang, kadalas;i'y ipinangungutang pa, makapagbaoda lamang ng masarar na pagkaio S<I mga panaubin. noo'y walan¡ nlimbayao DI mga banda at dupikalan DI mga ll:ampana na na¡dudulot ª1 Ir.•· sayaban: wala DI l!l&a prusbyon na ang paoaoalansin ay warin1 ipinag· paparangalan at wala ria ng maa loud apeakar na panghiyaw sa m1a kampanacyo sa pa¡bj¡ku na: dala· n&ID. MGA PAMANTASAN: Noonc pa. nahon ni Muu ollnJ v maraminc Pe. maotasaog iph:iapla.id. mat•nt:I aq illang ukol Jamaog • lunay na ma· hillg sa pagk1-man1n1n11ol at paglcamanggagamot. Kaya't doon ay hindi nag-aani ng libu-libon¡ maoananggol ·al mangitlagamot taun-taon, di tulad dito aa atto na an1 taramihan a1 gaya-gaya laman1 al lr.aramihaa sa nagslsipaghpos ay walan,g mahawa· b ng uaapln o magamot na maysaklt. Ita 1 ya ni G. E. Tolentino 5a sariling pagsasalaysay ng may-akda ay mababatid ang ,- kultura ng lupaing r.entro ng maririkit na 1inin9 Jr.abl't DI H ltaU 11,1 8118 pJod et mga bundolr. na di nalalata¡an DI warln¡ lr.inatam u upalto. Lubbana: m.lilinis l ng mga daan, walan¡ la· yak o yagit at lalonlil wala ng mga bunton ng sukaJ na may mababahong bagay na nabubulok na karaniwan dilo sa atin. Ana eilid lll mga du nr: lyan ay walao¡ bambang na plaama· mahayan ng malapusali, maitim at mabantot na tuhi¡; H ballp ª' ma1 maayos na balayhay n1 m1a punon1· tahoy DI tlgalawa.a1 dipa an1 agwa. u n, m¡a punong matutuwid al ma· lilim DI anr dakong lbaba ª' lr.ulaJ puti na dalawan,g talampakar:a anc t us H lupa, pantay-pantay. o;i mala· lr.101 tuloo¡ 11 m1a may sasat}'an lun¡ gabl. Higlt sa alln man1 baua ay d!JOD aana dapat dumelaw at in• malaclng llan1 buwan an¡ atln¡ rn•· hal na Alkalde Ars~n10 Lacson; upan¡ ea t aayan1 pac-uwi ay malparla nlya roon ano¡: klllnlsan al kaayusan DI m~a daan dilo sa Maynlla na mal!:I· glng huwaran naman n( mga Alkalde ia Iban• mga bayan. Doon ay walanl{ IHp kundi taksl, bu9, lr.aruwahe at trambiya DI di bumihinlo ll:ahit u an kundi aa aadyan¡ bintuan. alam ne m¡ a ltalyano 111 1upa1 111tanim aa Italya, an1 binhin1 lntait aJ pau ng hlnihipaa1 panto1 H P•• daml, al kune maraml na ay mahirap nang masugpo. Ang mga lntsik a7 walang jniwan sa munting halama11 ng: baliti na k¡¡pai:¡: dumapo sa san1a ng iban¡¡: puno; lumaki al lumacanap ang mea ugat at sang1 ay mababallU na ang nilakhane puao hancgan¡ 11 mamatay, at siya na laman1 an¡ lulu•o.s: at lalago. Jyan 1ng dahilaa lmn¡ bakit mahirap ang mga Malayo aa Slngaapur, sa mga lunaod n1 Jodoutya, gayon din dito sa atin, sapagka't slla Can¡ mga lntsik) an¡ na¡hmal DI mea kayamaaa11 palibhasa'y nasa kamay nil1 an¡ baJoa labat a¡ W'i DI btlnapbubaJ. ANG ITALYANO: Noon.r ma1 3' taone lumlpas ay walaa¡ pap1ata1 " mg1 ltalyano kung tungkol din l•· mang sa pandurukot. Sub1li't n¡ayon a1 Jlpol na iyan. Kun111 noon an.1 buon'J Rama ay r ula dahil sa pamlll· han ng p11nandaliang aliw, D(IJOD kung mayroon mang D1titlra af aa mga liblib na pook na lam1011 mata· laj puan. Wala nang mit:a pul11blq An9 m9ll estatuwal'lg mumol na 1'119p1paklta la lba't lbang partan n1 p.agpapalakaa 111 htawan • Y 111 aa mta pan9-aklt "' m1kHinln9 na Roma 11 kf.ulukuy.&I\. (NHa l1rawan 11 e;. 1: Talentlno, 1n1 may .. kd1.) na ll:aunlaran at kabibasnan a¡ mga mamamyaa na di mapapantayan · ng ano maog kayamaoan sa daigdig. PANANAMPALATAYA: An¡ sinl· u11.an1 pananampalalaya ay siyang umabot sa kasukdulan ng sininf: sa paglilok, al ang kanilang mga bathala't diyosa ay nababakas pa rin sa ngalan ng mga araw. Ang sumunod na pananamp¡¡Jataya na kilala sa tawag na lglesya Katolika Apostolika Romana ay gum:aya ria sa una, al ang kaayaag mga santo at santa sa marmol aY siyang palamuli sa mga &lmbaban. Siyamoapu't siyam na ba· ba1dan (983) ng mga mamamayaa 17 masasabing Katoliko Apostoliko Romano, al kung mayroon mang Protestante al Hudyo llY wala namang pag. tatalo sa mga liwasan na nagtatapos 111 bugbugan at sumpaan na narito &a atin. An-« katolikoog ltalyano IJ wala111 lubid o Ir.atad H baywaQ&', " Sa balip ay plnada1dagan ang mga Paaralan ng Magagandang Sining 11· pagka'l ang mga likhang-sining ang pioagdarayo ng mayay:tmang dayuban aa nagbabatid sa Ital1a ng kariwa· saan. Gayon din aog aa lnbh:iyerya at Pagsasaka. Nagkakaloob aag Republikang Jtalyano ng walang bay1d na pa;:·aanl o schalershlp sa Sinln1 at Pacsasaka, sa mablhUls aa tabataa111 Uiga·ibaa¡ lupa. PULITIKO: Sa ltalya ay maramh1g laplaa ng mga pulltlka, DI kuns mag. tuligsaan at magmurahan Ir.un¡ nala· lapit aog halalan ay daig pa ang m.!a babae, suball't pagkat1pos ng elelr.slyon 17 magkakalbigan na namao al lulung-tulong •a pagtataguyod sa kaunlaran ng hayan. LANSANGAN: Wala Isa man¡ daan, liwuaa at lamanr•n 11 loob at labu n.¡ 11111 lu111od at mga bayen KABUKIRAN: Ang malalawak DI lupalng noong 33 laong lumipas ay panay na batuhan at walang paoantm, nga100 ay malalawak na bukirlnc pi»1g.aaalhao, at aag inaanin.g pala1 at iba panr pananim ay labi9 u ka· nilaog kaUa11tao kaya di tulo, DMI· laman kuog paano ang ga11w1n sa karamihan. Dito aa atln, cayon¡ m .1. lalawak ang matataban1 lupa ay na· kallwancwans: at di pakinabangan, kaya umaasa na lamang tayo sa aol H Ban7tolr:, Say¡on, Pulabang Tsilla at Amerlka. HANAPBUHAY: Lahat ng uring b• napbuhaJ, pamilihan, pagawaan, ta. rihan, tinapayan, pagupitan, pagamu· l an al iba pang bagay na pagkakakl· t•an ay pawang nasa kamay ng mga ltalyano. Doo'y walang palaboy, lahat ay may hanapbuhay. Waltn( muntl mang tlndah1n o¡ lnsik, at di maek•· ll:aroo11 nlyao lr.ailan man HP•llr.a't nanli,llmahid na ang tulog aJ u mga gibang gusali, at sa mga baitan1 ag simbaban. Makikisig na silang labat. masasaya, mllgagalang, may pin~· araltn, halos labat ay ma1 11waln. maslsipag, tapat na kaibi3an al buku ang hhanan sa mea dayuhan. Sub> U't tuJad din sa atia at sa ib~ pa mang dako, may Jtalyanong napada· dalg din si · slmbuyo at sa t ukso - pumapatay, naepapall:amatay, n11nua· «iahasa, nagnanakaw al iba pang ur1 og pagkakasala. Jya'y isang katun• 1an lamang na ang kasamaan ay ma· tatagpuan sa lahat ng dako al saan mang panlg n:: daigdig, sapagka't m .. raml an,- nakalilimot na may MATA ANG orvo s na nal:amamalas sa ma· 1uaman1 eawa al pagkak&;sala 11( tao 11 lbabaw ng lupa. • • • MAGASIN NG BAGONG BUHAY ... 1 .. IH .., • • ..,¡, ·''p • .., ... ~-~~=:1:~~-i~ir.:;:~:s: ª~r.l~l~~~:.ts~~~~=]~ ::: ':!" a.!t~=-~-il\DT:: ...,, • .ar .... , ......... 11 ... , :.=:ti.::·:·.~·~:~::;·:~.t::s ;:.;r~.r::-.~-=~~·.-s :::::."~;::-:.~ ... ~:s?~~-~ ::· llU• H 1 ~~~.~::~¿_·¡ :: .. :~~~-:.;·,·~ .. ~; :''."¡"~.':'.':.'º : .. :·t-;;wt~·- ::.~ .... , i•l-k•··-t.v .. -:.:...-s.: .. ·.~· :r \.~-:: ~:.~r:~.-... :--: 5~;·-~:~rr::r:r:i~~~ i~~~~fj~f.i ~~::::~:~~~.?l:f .. 11 ... klO . ,. (lka-10 Lab11) G AYA nang lpinangako ni Mang Ambo ay isi· nama si Glor)' upanJ kaunin 1i Femy sa klub oí Mr. Reye1. Gayon na lamang ang kagalakan ng dalawang dala,gan¡ mataaal dina nagtalayo al hindi natkabalitaan. Sa malulungkot na blbagl DI pa¡babaUUi ai Femy ay mal1yuia 1U1ldkilallw •na b.o.llang m11 ...... -'ialamat 111 Poona: J.fayk• pal, ---an¡ nasaSlmblt ni Glory n11 kasabay ang malalim na bimutok, -itinulot pa rin Nl· 1• na lklw'y mallgtu H mi· l.loHllllDf·)OOb. Nac-ai:ap IDf magkalbl¡an, at H kanilang pagkakayapoa •1 iblnubos ang lahat n¡ d•m· damin1 nag-uumapaw 1& taDll1n1 mga puso. M11buhat noo'y nahlanp u ng lr:allga,aban 11 lr:1p111· p:ian aae bubay ni Ferny. Sa plling oina Mang Ambo at Glory ay nakuumpong al Femy ng kaslyahan at natllr:man niya ang pagtlnglng tulad ni: sa isang tuna:r ne 1ma at tlpatid. Sa paano'y ttlnurln¡ 1iy.ng anak-anakan ni Mang Ambo, at kung paano ang pagp¡pala ng lalaki kay Glory na tu111y niyang anak, 11 gayuadin namao ang pagpapalana:· iniuukol kay Fem:r. Ipinagpatuloy ng maglralblgan ang kanilang pag-aaral. Si Glory ay kumuba ng mPdisina, umantalang si Femy ay nagaral nama1: ng musika. Kapuwa sila nag-aaral sa Unibersl; dad ng Pilipinas, kaya't magkasama silan¡t: pumapasot at magkasabay rln( umuuwl. Palibhau'y kaplJ'fla matallno 1t kapuw1 rin may an~kl11g ka· -gandaha11, kaya'I madaling ra· l a nya~ a11g kanila11( mga pam:alan sa buong Pamanlasan. Kinagi\iw:in sila n, mga propesor at og kanllang mga kamn-aaral. Sa mga samahant n6katalag se Pamantasan ay i:abilang na ang kanllan¡ mta MARSO 16, 1951 Nagbalik na Pagmamahal nina Teodorlco C. Santo. at Pedro Reyea Yillanuem l1an9 maki1i9 na inhinyero ang dumatal sa buhay ni Femy. Nagkakilala 1ila sa isang sayawan al agad-agad nagpahayag ng pag·ibig ang lalaki . . . paogalan. Sa dakoog hull'y bindi lamang sila oaging karaniwang kasapl kundi 111pabllang pa 11 mga parnuuuan. An1 aumunod doon ay anf pagbanga n.g muaming puso r:a oagbubuloog na sa kanll1 n~ pag-ibig. Naliligayahan sila sa kanllan1 buhay na 11001 ~alo pa kung naklkita nila na maraml an¡ mga bin1t1ng 011aagawan upan¡ 1Ua'y mapaglingkuran. D1tapu1'8't ltlnala.,:a og magkaibigan ang kanllang mga s:.-rilt aa pag-aaral hanggang sa uma nl sila ng tagumpay. Si Femy •Y nanguna sa buong klase nila at naglng tunay na him1la sa pag-awit at sa paf· tugtog ng plyano. Mlnean IJ' nablnng 1ly10¡ L1kemblnJ nir kulla.a.a Pama.nt•HD at IUllll siya':r magtapoJ og karera •1 siya ang oagin¡ b1lediktory1n. Gayou Dfl laman¡ ang mga t•· gumpay na Unamo DI da11,a. Hinandugan 1iy1 ng isn11: sa· lU·Hlo at nyawan ni P.fani: Ambo sa "Winter Carden" nt: Manila. Hotel. Yaon ay gabi ng mga g1bl 11 kasaysayan ng buh11 ni Femy. Sila ni Glory ang tlmpck n¡ sayawang y100. Ang kariktan Df kanihng m11 d1ml1 at ang mga hlyu na na· kapalamuli ,. tanilang map~ putin.J balat ay naghahayag na s!la'y pangunahin, hindi !amane sa kagandahan kundl g1yundin 11 karlwasaan. W•· lang patld aog pa¡¡batl ta:r Femy ng madla. An¡ tanllan¡ tn::itatallli; DI kalbigau ~ Dllbando¡ H tul'• aa .1qa pumpon ng mga bulaldak. May mga nag-alay ria naman og lha't lbang bandog, l•Y• DI mga damlt at blyas at ne m¡a kagamitan ne isang dalaga. Walang anu-ano'y dumattna: ang dalawang binata. Si Glory ang sumalubong sa klnila. Aa,g 111 ay kam1g-aaral ng dalaga na matagat naag nanglo¡iblg aa kanya. Ma11ya 111101 nag~tlan. --Glory, m1gand1n¡-maganda ka 11 aklng paningin! -Rolando, wala ka na ban¡ nalalaman,g lbang bati .sa akin? -Patawarin mo ako, Glory. Hindi ko maiwasang purihln. ka, palibh111'y nalalaman mo noman ns nllalaman DI alr:in1 puao .... -Sl7aala pala, -aq tila paiwas na sagot Di Glol'J', ....,.... tatawagin ko sandall si FelllJ'. Siya ang unang dapat tuman¡• gap ng karangalan ncayona gabl, sapagka't ang ¡abi.n.¡ ilo'y -para sa kaoya. Hindi na oaabala nang pa¡hahanap si Glory, 11pagb.'t slyang paglapit sa kan.tia 'ni Femy. BinaU 01 Rolan.do al Femy, at p11kat1po1 •7 mara· lang na lpinakllala an1 lral· blgan. -Femy, klub1y ng m ... yong pagbatl ko aa lyong ta· gumpay ay ikinararangal tona: ipakilala sa !yo ang aking mat:ilik na kaibigao, si lnbio7ero Augusto Soriel, na kadaraUng laman¡ aa Mayoila mula 11 Nesrot. (lunün .. ,..,ne 10 " • Pangkabataan "ITO ANG AKING AKDA" •• J:ABATAAN: lpadalo M pi· lü n" llo 0119 .. .,.,.,,., blU>lfGC "9 lnfooo Ponllilo" ' .... 1 .,. obon<;pn. Kung "•aM1I" rln la•ang Of 11"11llCI111alalal• hala. Ano llor_,_,,.,.. PO· buraubaw11'lm&l•lh•lcar maoloiagil D9 ma,..Uda .. taa1nt""" 119 "'k90119 Buh.7;• OLIHlial Ttm .. , Flo· N1>!11>• Ton•u, MCl"Jllil<I. EllDO' hlJG•p<obinoJya OT l ... cknlUa .. ,. .......... 11 .......... . T•11daon:ku-.klakw.l.._tn HIHll)atllu•19ua .... 9 lllihhill M iH'I MlhJ11ali Ch ' "" lr.aranLwo114 PO•l·-ltl011I· Y• ""O' hal>a 119 Hwa'I Üd•, ~1 ,.11klail7Mlo M dai..n..9 pol!aa11(doul>l••-l.ll•· aarl na9 oulu-t.m•f, "'11cn· ........ , ••li•-·• ••• ,. .. u. llaoulclt ol ••T ••~·lmklag 1..,&1Y9• Ang 1Hrw11'1 •kd. Q blla"'""' lalLlpH 119 b"" .. "'"" Ullhl M plloll ... ""· lkCIH<iDI ma§P<ldol1 • ., ...Ut llHO' Uda blloa-'I ID'I' l>crwa'l loa GTlll•Tllc&N•CJll9 llupe11-ala loo.Q9ba90, l111n9 dalawu1galldoaf c1a1 ....... , kupe11, al l1W1.9 l1llon9 üdG ay tallo riiio hipea. Ano üdcrao -loV tcrld1lp DC1 •11peD crr hlad.i IH1Mlono...iuo. lpcrdalti mi11 laroao ..tdca N: ,,, ..... "ITO AllG Al:nfQ ADA". •qn¡., •• ....... ....,. a...a.. r ..... n.n.lb. ,_ .. ..,. .... ANG AMING GURO "DI KO MATIMPI ANG AKING DAMDAMJN ... H INDI ko akalalng m• kakuali:ay Ji.o se bua 111 patua¡o aa amlng !alawl· e•n •i Mlu Santos, 1ng amin¡ euro H Tagalo¡. Kun¡:n11la11maa Ji.o latnlll,11 na 1i· ya ay in sa mga 1111.ay ng bu& DI iJon ay Dlfhlot17 ns laman11: sana ako n¡ lbans: masuakyan. Sa tuwln&: maklktta IF:o si Mlu Santo• ay may nabubu· bay Da 11unita sa akin&: lsi· pan. musmOI Da gunitan¡ na¡papayani¡ H &kiag dam· damln. Hindi Ji.o 1lya matlD(IWl D•DI mato.a:al.. Warin¡ ma. tu.hlQ.IW ako M ba.Jaq 20 "Aking lna',. S11 pusu l.:o.Jl kaislpoti. ay o:i.limbag nang mal11\iru Aog dakilaDg mga araw ng in.a kong ginigiliw; Noon, a.ko'y isang mu11mos Da la,¡i nang naglalambin& A.t wala aa guoita kong may bilabil nlll darating. Ang buhay ko'y n11patuJoy na llpo1 ng t11wa"t 1\¡l1 Na ang tanging patnubay ko aY lna ko't akinc ama; Sa tamis ng pagmam1 hal na lag¡ .kong nada.rama, Anc ano maag .kelungkuta'y lumalayo kapa1daka. m Datapuwa't ang buhay pala'y hindi pawan¡ kagandah1n Al hindi rin pawang Junti anc lahat n1 kanyan¡ kulay¡ Ang dalgdlg palang ito'y baligho sa kapaogitan At hind.i ka umaua')• da.ratal ang 11.uawian .. • IV Pagka't kamiog lahat noong nabubuhay nan.g tahimlk Ay dinalaw ne pangamba at sinaklot ng Jigalig, Dahil sa ang aking ina'y biglaog·biglang na¡:kasakit At ang aa~kin niyang buhay, napahingit sa panganih. V Sa malubhang .kalagayan DI iria kon¡ minamahal, Ang maluagkot at magdusa ay noon .ko naranasan: Akong dati"y PUDUDl·PUDO ng si¡la DI kabataan Ay natulad 511 kandilan¡ mauupos nang tuluyon VI Nrunl't t.s111.1 ar1w noone m1lun1kot ko111 alnlnll17 mt.kahulu11n1 fll:iU. Hindi pa rin siya 11apagbaba10 ng lum.ipas na talione taon. Ka· 1klt·•kit. Masaya. "Kumusta ka neayon, Del· fin." Jyon pa rln ene mal•· mle nlyang tlnJg. "Gaya pa rin Dan¡ datl. Na1-aaral pa rln." At DI· ramdaman tong wala nana p•f«•lang aog aklng pangu112uaap. Ang damdamlng matagal to nanc pinatay ay warlnc lbi11 agayong mana· rlwa. Mamulaklak. GURO nmiln .. Tqalo¡ 11 Mlu Sa11to1. Pua .. akln. m1bait 117• npnl't ldnd.t maunawaln. Hindi nlya ako maunawaan. . ang m&a tl· lig ko sa kanya. Sa aking batang puso ay tanglng larawan laman¡ ni Mlu Santoa ang D1kaukit. Kaya, nan¡ mlasaDg ma¡kaaar!Jinan Ji.ami H 11.anyang ailld aY bindl Ji.o na 111Umpl ang slmbuyo ng 1king dam· damin. Warlng 11.ung may .,nong bacay na bumubundol sa aking dibdib na ipagtapat .ko sa kanya ang bagay na lyonc ayaw magpatabimik sa akln. Nagiog mapan1ahu ato. N•&:·llPOJ IDI buo kon¡ katawan 111111 bl¡kuln lio ID& btqaa, b'OD. Alllll mu11Jav ira t11n1plt ng pal1d Dg atine !nana. Narinig ko an¡ tinig n.iyan¡ tumatawag nang marahn Kaya't ako ay lumaplt na anr taba •Y masnal vn '"Aking anak," ang slmulang ang tinig •Y nanl:angatal "Nadarama ko na n¡¡ayong ako'y di na magtatagal Kaya i.kaw ay magbait pagb't 11.Jta'y maiiwan Sa piling Dg lyon¡ 1ma na akio din1 mlnamahal." VIII l'a¡¡katapos ng ilan p¡¡ng h;ilollin ng aking ina Nakita kong unti-unting napikit ang kanyang mata, Kasabay ng pagkapatid ng malalim na paghinga A. ng malay ko ay tumakas sa bisig ng akinf? ama. IX Nane 1ng dlwa ko'y magbatik ay ku.sad kong nala~ap Yaong amo'y ng kandilang bagong simli't mallwanae, Sa ,¡:itaa 1y naroroon ang kabaong na panatag Ng bangkay ng alling inang tahimik nan¡¡: nakalah1g. X At sa bugso ng damdamin ay hindi ko oapigilan Na magslkip ang dibdib koni: malabis na na?J•m•mdam~ "Oh! Ina ko! Aking lna! Bakit ako ay iniwan? Al m11gang inulila sa tamis ng pa¡¡mamahal!" XI Buhat noon, an.g buhay ko'y nagmistnlJng 1akip·sillm At ang langit na maulap namaratin:: makulimlim; Sa ano mang kasayaha'y di mapawi ang panimdim, Lai:i pa ring hinahanap ay ang inang masintahin. XD Kaya n¡:-ayon ko nalanto ang hirap ng maulila Sa matimyas oa aruga't pag-ibig ng isang ioa, Sa Jahat n.g ito ngayon ay lagJ kong nadarama Na llDlf loa sa 1lnukob ga·daigdig ang hala¡a1 -Flllpln. Palom1r .. Mont•t 21taon11 1ulan9 M•y~auayan, Bulakan "Tala¡ang blban&: ka na, Uallln . . . !" NapahalakbalF: ¡I· y1 noon. At naramdaman kong biglang nall.Jtil ang mi· luso& DI blnhl sa aking dam· dam1n. Nah1ooy. Naunslya· mi. .. Nang sumunotl 01 puukan 1111 lumlpat ako ng ibanl( pa· aralan uplnl( Jwuan li:o na 11ty1. NAPUKA w ako uang SI· )'&'y magsalita. "Bakit ka natillgllan, Del· fin!" aabl niya nang ma· pansln ang aking pagkakatl· gaga!. "'A. wala. May naiisip la· ma~ ako. Jsane kablba· ngan .. " At sa mahinani paf· lawa ay parang gumin· hawa an¡¡ aking pakiramdam. "Mabuti ka pa. Malayang· malaya ka pa hanci:an¡ na:• yon. Hindi eko naelng mall· ¡t:aya 11 akln¡ pae-auawa, DeUin. Tallo na ang amlng ana.k: at Jagt pang may·Hldl ang aklng bunso, kaya't b•· los hindi makuapat al!( kJ. niklta naming mag-an.wa." Kaslng·lamlg n¡ tinlg ni lnay ang tlnig ng aming CU. ro. "Kaya huwag ka munang mag-uawa. Delfln." duitont pa n\ya Lnbusan ñang guminhawa ani: aklng paklramdai;n. Hlll· di na nagsisiklp aag akln¡ tlibdib nang umibis alF:o 9~ suakyart. ••• -81ni1no R. Juan Tand1n1 Sora Avonu• San,1ndHn, Lumod Qu.oion Pitak ng "Ito Ang AkiDe Akda" Magasin ne Bagong Buhay Gusaling Times, norentino Tnrrcs. Maynlla G. Patnugot: Kalaklp po nito an¡¡: Isa kone: akda na D\IJ pam•· gatna . . Panc.alan Ed1d: ••.. Tiraban o paa.ralan: MAGASIN NG BAGONG BUHAY Nagbalik r.a Pagmamahal ••RuoTo«o -Ill:lnag1rall1k kong makllala ang tampok ng kasa)'a· hong ito, -at kioamayan ni Augusto si Femy. -Kumusla namao kayo, Mr. Soriel? -anl Femy. -Ipinakikilala ko kiyo SI aking ma~ talik na kaibigan, by Glory Villar. •imilndak·indak, -hindi ko akal1ing SI gabing ito'y ma• .sumpungan ko ang anghel na p1ngarap ng aking buhay. -Siyan¡a, -•DI tila may p•gbibirong tugon ng dalaga, -ngayon l1mang ako naka· k1ta ng binatang kapagkaraka'y nanunuya sa akin, fl· yong may isang oras lamang kaminl magklkilala. -!l;farahil nga'y hindi ka maniniwala sa aking sin1Sabi. Nguoi't kung mabubuksan ko lamang 1ng aking dibdib ay mapapawlng lahat ang,.iyong alinlan¡an. -Kat.aka-taka kang tao, - ang napatawi.ng sagot ng dalaga, -wala ka pang nah1laman tungkol sa aking buh1y •Y tila ... nangin.Jibig ka na? -Cany1n ang palaging pa· nalag ng mga d•laga. At hindi •ko nagl1laka kung iya'y marinig ko sa iyo. -Al hindi ba totoo ang si· binata. Pumitas ng isang nrlWa ar miab1ngont bulaklak ang brttaIR at pagkatapot aamyui'n ay ini1bot sa dala1a. -Tan11apin mo ito, FeMY, bilang tanda ng aking pag-lbig sa iyo. ~ -Bulaldak? - •DC tanong ni' tila n11tatakl ng dal1ga. ·-Oo, isan¡ bulakl1k na hu· mahalimuyak M kabangiJhan n¡ akin.f pagmamahal, --ang maagap na salo ng bioata. -N1unl't gaano kat•g1l naoanatlling sariwa 1t mabango ang bulaklak? --ang matallnonc tanong ni Femy. -Totooág anf tunay na buh1kl1k ay hindi nagtatagal al ndlil1nta, nguni°I ang bulak· Jalt Df akin¡ pa_ g-ibig •Y mi· nanatlling sarlwa h1n111n1 s:i labi ng llblngan, ---Pag-aralan mong mabuli ar.g lyong slnaSabl, at bigyan mo rin ako ng mahabang pana.hon up¡¡ng mapag·aralan ko .<Uftf ano nga ang tinatawag Da pag-lblg, -Mahabang panahon. gaano kahabang panahon nag dapat kong lpagtils, Femy? lsang linggo ba? lsang buwan? lseng taon?. • -Tungkol sa haba n~ P•· nahon ay walang nakatitiyak. tvan ay mababat.ay l1mang sa mg• daratlng na pan¡yayari. Dahll 111 rÍl¡:a sagot ng dala1• ay nanahimill: ng ilang sand1ilj al Au¡usto. Tuminga-tin~lang tila may iniitip. -'..Malan1ig ang simoy DI h11ngin '1111 m11iwan1g ang buwan, -•nlJ SI di·k1was1'y DI· bl1k11. -'..Naiinggit 1ko SI kanila 11p1gka't m1l1y1ng naka· . h<ihallk H lyong mga rosas na pisngi. P41hlnhin( napatawa si Fcmy sa kanyang 111rinig. -Katawa-tawa, ano? - anf dugtong na sabi n¡ binala. - Talagang sa IKlrap ng iyong bgandah::'y maraming mai· ¡~ip sabihin ang isang tao. -Panay na pampatangos· ilnng ang sinasabi mo. Ang mabuti'y magbalik na layo sa bulwagan al baka ako'y h\nahanap na nina Glory. Nang tumindig ang dalaga'y m;iliksing hinawakan siy1 sa bisi¡ ng binata. -Femy, ipinakikiusap ko sa iyo, bago natin iwan ang ha· l11manan¡ ito ay maaari bang marinig ko sa iyong mga labl .na ako'y n1ay pag-asa s' aking iniluluhog? -Ang lalaking ito, - ang tu¡on nf dalaga. -Ang tao'y hindi dapat mawalan ng pagasa habang humihinga. -Salamat, Femy, - ang sa· got ng binata na tila nakalas;n ng isang buhol SI dibdib. -Isa pang k1hilingan, maaari ba? -Ano? -Maaar¡ bang maihalid kita ngayoni gabi sa inyong la· hanan? -Hindi Jamlng ikaw ang tSundan M pahina 24) Pq:kalapos na m&Jkakllala sina Glory at Augusto ay siya tiamaag pagl1pit al Mang Ambo. Si Rolaodo •DI nagpakilala sa kanyang kaiblgu H ama ni Glory. Noon ay patuloy na dumu:attng ang mga panaubin. Hindi Mlaunan at ang mga paci1111hin ay nagsasalu-salo na a 'masuarap na p¡gkain. Habang sila'y nagpapakabuso¡ ay p1tuloy ang mas;.say1.ng biruan al ang mga p:,puri kay Femy. Nang matapos an1 ulu-salo •Y pinaslmulan naman ang Uang bilaos 1'¡ mga bataog b1bae at lalaki. Nagsali!• rlo si Man¡ Ambo og ilaog panrungusep ukol sa p1gdiriwa111. •Nang dumating ang bilaag sii p1gtugtog og piyano ni Femy a)' n•1:umuJOng •n¡ palakpakln. S1!Mot11aar pumap1ilanl1og ang tu¡tugin· sa buollf bulwq1n 1y para DI· mang n1bab1ghao •DI mga nak!kinia:. G1yon na liman¡ anc k::nilatig p1ghan11 lray Femy u kahusayang hamugtog ng piyaoo. Kaya't nang matapos anc bila~g na yaon ay pinasah1buogan ng 1D1tlkabong pa~kpaJi:ap an¡ d1l1ga, at hindi tiniciju. hln11~·t di muling tumugto1. Sa ikalawan¡ pa¡k;kataong yaon.1y umawlt aog di:Jaga na kas1bay .ag pagsa· liw SI piy1no. Laloac aag.Jba· yo ._. ·pa¡h1a¡a sa kany1, hindi llllNIDI sa pagtugto¡ kundi· gayullcdin sa p11-1wit. Nanc matapos umawit ay 11· nabugaa siya ag mga bulak· Mi:. Nang mga saad11ing y.on f'}' m•bilis na suma!ubong sa kanya si Augusto Soriel al Ngkatapos na siya'y m1bati ~ makamay1n ay lnibalid sa isang upuan. ::•bi!a~:i:~~ni ~:m~~ -;~~ r---------·----------------.. -Femy, kahanga.hnaga ka! -Salamat sa iyoog papuri. :-Ang sim1sabi ko'y ang ;ik1ng nadarama lamang. Pinaging mapalad ako ng pagkaJ:qaong ito na ikaw ay maki1211 .. . Hindi na nadugtongan ng b1nata ang pagusalita sapagkio't sumalubong kay Femy si· Dll Glory. Rolando, Mang Pab1? at maram¡ pang nagsipag. ~~! sa kanya ng mga bulakHindi nalaon al pinasimulan ang masiglang sayawan. Sina Fen.'y at inhlnyero Augusto Sor1el ang nagbukas ng sayawang yaon. Nag¡fsunod na si~· Rolando at Glory al ang iba pang kabinataan al kadairgahan. -Femy, -ang bulong ni Augusto samantalang sila'y fAA.RSO 16, 1_ 958 bu hay? -Ang aking p1g-Íbig ay hin¿¡ umuuri ng · pagkatao, ni pamumuhay. Sapat na anl[ n1raram.d1m1n ko sa aking puso na ¡kaw ay aking iniibig. Mauunawaan mo ako. -Ipagpaliban n'a natln ang tungkol diyan.. Ang aling tungJ..ulin ngayo'y magsay1w al magsaya, -ang sabi ni Femy. -Oo, nalalaman ko, ---ang sagot ng binata. -An¡ gabln• ito'y masusulat sa kasaysayan ng musika at pag·f'Wit sa l'tlipinas. Hiaabangad ko aq lalong malayog na tagumpay mo sa hinaharap. Nang makaraan pi ang mga sandali ng knllang wa· lang hwnpay DI p1gsasayaw al nang sila'y pagod na ay nag. tun.co sila aa labea ng~'bulwa .ll'ln at naupo •a bangko sa ha· )¡manan. Ang liwanag ng Bu· wan ay mahinhin at ang simoy ng bangin1 dumarampL sa kanllang noo ay na1papaluwag si: kanllang dlbdib. Samanta. lang um~aling".lwngaw pa ang tugtugan at nag.aallmpuyo ang sayawan ay nagkakanilg naman silang mabutl al naguusap ng maramin.g bagay ~:kri:~:~g matagal nang mag. Tila nakagaanan agad nr dugo ni Femy si Augusto So· riel, bakit ay magandang ¡1• l.iiki naman al may "titulo" pa. Al saka sino ba naman ang naghandog na sa kanya ng pag-lblg? Hindi ba s¡ Don Ro. si.uro lamang na mat¡¡ndang balo al si Mr. Reyes na malanda na'y .may pananagutan pa sa buhay? Paanong magkaka. roon nga siya ng giliw at pa. llnong titibok ang kany:ing pu10. Noon lamang siya nakar:.m~am ng kasiyahan, palibh~sa Y noon lamang niya naritag ang gayong ·mga papurt buha1 sa ísan8 makislg 08 ~'~ ~ _., Laging ltinatangi ng mga Panauhin ::~:,;~:'~~~~"!°:~;;~:·.;;;:! ;~·.:;;;...,s:~·;~z.".:.~'1.:'.:;:.z ::.:·~!••9fN'fN'l~•l• •t;,,r•"9p;h;1.-9p ... l-•t•9;•r••tl•t••daha.,. ... , UIHA IO HUA_ NS .$.n ~,gutl ~rt~Utfll 21 "'¡VIABt/rtT MAY NAHrli?AlfllAN A.4:e> ~ ~ 10.r OAAIG•V"' x-151, A~LA/N kO B'All/t:ii,tPA~So\ ~ N6 rn:SGR/lf(}!r~ p AKO V~ASANG G4 -GteAPWEYf" ...;A, ~G.A r~ ~ /"' # - \ µ .f'A 'N'O, 17111.Y, BA~ ~W 0 1 NA ~MI M~7-A NG4.>t::w'G ';..,.~~~~n'A4Sul<AN, ~l"KA~~AA44, A.lA. SIYA .· .v UMMS4 i<Atw/Ne PA6iABAS" MO #6 8AkVlí!ANG /10''Y Ot MO t-lt-1..UVTIN ,AMs MG-\ N'At~ SO\ /YO N'3 1AJSr1ru.sy0N<511D.'" NiAC.ASIN NG BAGONG BUHAY Ano Ba Ang lnyong Mga Batayan? N AWAWALA BA ang 1nal:'lkinf pagpapahal•I!:• mo SI isaog bagay sa pagkabatid mo mula sa i~ani: kaibigan na iyon ay napulot lamang niya sa tambakan? Nagbabago ba an1 iyong p11tingin sa isang bagong kaJiilala kung mabatid mona: mallit Jamang ang tinatanggap niy.ng sahod ba¡amlft rñarangal ang kanyang hanap· buhay? Ang pakikipagpantayan mo ba sa iba at pagha· hangad na makilala ka sa lipunan ang mga dahilan uc iyong pagkabaliH, pagsasalat sa salapi at madalas na pagkapagod? Kun¡ pawang pasang-ayon ang kasagutan mo sa mga tanong sa unahan, ito'y nagpapahayag'"na higit mong pinahahalagahan :111,g salap¡ at ang mga anyong panlabas, tulad n8 rin ng maraming taong gumagalaw ngayon sa ating 1lpun1n. Sapagka't minabuli mo ang pagsunod sa klnila, daratin1 ang araw na ang lahat ng iyon.g kilos al salita ay hindi na sa sarili mo kul'di para nang isang kautusang huhat sa mea kasamahaa. Mag-isip-isip ka, sa~¡ka't baka kung huli na at nagdaranas na ng mga sama ng loob al bbiguan ay saka ka pa makaisip magbago. Matlnt taSNt ka u iyon, sarlll. l1ipin tuwina "'' k• pakanan nt nakaranmi. Tandaan ang dalawang iyan na siyan¡ pinakam1iinam na bat.ayan sa buhay n¡ tao - Dlng sa gayo'y malasap ang kaligayahan SI daigdi¡ na lto at ang lahal ng mga tapakipaklnablng na bagay na idiDudulot sa atin. Ang mga taon¡ lubhang mapaghangad, at ang mga nabibilang sa m1pansining lipunan, ay maaating ma11palagay ne ang iyon1 ginagawa'y isang kahiban¡an, subali't SI kabila niyon, lihim silang naiinggit sa iyo sapagka't· ikaw ay nakaaakit ng mga tunay al t.apat na mga kaiblgan. Ang iyong payak na tahanan ang magsasabi sa kanila ng iyong mga naisin at katauhan. lpina· babatid ding ikaw ay maligaya al tahimik sa kabila ng di paikakaroon ng mga mamahalin al maipagmamarangyang kayamanan. Sa libani-an man kahil na hindi gumueugol ng malaki ay nakatatamo rin ng kaligayahan. Sukatin natin ang iyong mga pagpapahalaga sa mga bagay-bagay. Bilangin anr: Jahat ng sagot na oo . l . Ang sinanmahan mo ba'y iyong mga may·ulapi al kilala sa lipunan sapa.gka"t nais mo ring magkaroon ng pangalan al kahalagahan'? 2. Gayon na Iamang ba ang paghahangad mong magia· gumpay sa iyong napiling gawain kaya lahat ng bagay ay nakakaligtaen mo na, tulad ng iyong pamilya, mga kaibigan, lib1ngan at ang iyon~ kalusugan? 3. Maging tapat ka-an¡ pagsasalita mD ba at pagkilos ·ay nalal1llnan na rin ng iyong mga kasamahan'? 4. Jpinahahalata mo ba sa bagong kakilala ang iyong mga nagawa, katangian at kakayahan - maging sa mga kalblgan·mong kilala sa lipunan at mga may· Hlap\'? 5. Nagtitiis ka bang makisama sa isang pangkat baga· ma't hindi mo naiibigan ang kanilang mga libangan, nang dahil lamang sa panealan? 8. Jilan ba ang mga kasamahan mong matatawag mong tapat, simple al kanais-nais pakisamahan'? 7. Gumagasta ka ba nang higit pa sa iyong makaka.vanan sa pagtanggap ng mga panauhin, ga)·undin sa damit al mga karangyaan'? 8. Klnaiinggitan mo ba ang mea kaibigang higit na nakatataas sa iyo sa tungkulin al sa sahod? 9. Nagtitiis ka ba sa isang gawain bagama·t wala kang katiwasaya n sapagka't malaki ang tinatanggap mong sahod bukod sa kinikilala ng marami ang gawains iron'? _ 10. Sa gawain mo nga)·on, wala ka bang oras upanr; mag. liban![ at pag·ukulan ng panahon ang mga d¡¡ting kinatutuwaa ng gawin'? Ang sumusunod ang katumbas ng mea bilang ng sagot na oo. '1·10 .. ikaw na rin ang humahadlang sa iyong kaliga· yahan at pagtatagumpay dahil sa labis mong pa,¡:kilala SI' sala~i at panlabas na anyo. z,6 • . . huwag Jubhal\1 mapagsama sa mga taong mainpluwensiya o makakapitan al huwal! din nan1ang mahahalina sa mga anyong panlabas. Kung mababa pa sa dal awa, nap¡¡kai nam ng iyong mga balilyan. lsa kang tunay na kaibigan. MARSO 16, 1958 Ang Jnyong Kapalaran Sa Linggong lto ~\':i!:! ~, kulaf-111!1 araw - .M•T••kol" al81JormH Maai9ln9,.,ap2!a<lkGH 11ona m1uo11. ;~.:~~~~i¡;J{.~ ~~~~~~~:~~ daralina. - 11 - ....... - - - - - - · - - - - - - - - - - - - A-.il 11 - -.,_ at • ... 11-~n B•"ll-••IT•tt "i;t:r:.;: ~ '· !~!'!:' = ·~1~fll<I al ºª"ªº f\ll11\u111;ia" ka ow •a<r DGJ k<rP"IDGJ<lrih"'!'• Masi•lcrd na t~1~'!,ª::: d1 1ta• aurw - Nartot al s~bado ~==~l>rJQ 1<1 pakikiP"ll10• "ª:t!::~, !."..1!.' ::: L~~~~"~" H11w•b•• _._ .... _._._-_ ... _._._ .. _ ::r.¡:~~ts:~~, .. ~ .. -~~ l>:-vaGO ... "- n - ''"'·u m LIRA l••I· U - O•lñfo U Map;!ad 11<r 0;1., .. 9 - : kulo"I' - ª"ti GoDW - 81r<f0U at Sabado ll'•oa PGS·íbiq,ooo h - paLorao. Nop~lad no =~l~'!,9~: .. 1 .. .,.,.,. - Lu1111 al Sobado MoaaTino 111oci1a1a...,.:. :~ .. !~:! .. "!:'"~~! .. 1'.!· ouball 'I h11waa m>Q\l<IU· ::~ ~unna" .::;~:: • .,~:!'~: '"" na moa ba<1<1"1'·bcraav k•ru "" i11<1aa<1· han11monayayorJ. ------ ~.•:.~".!1':.'ro .• ~1~d ..... , _____ _ '1_AQllARIUS c. ... :n-r ...... ., Maa•lad 11<1 bilonq - .1 kulo., - kulav.talona ;uow-M!,orkoL<1al Llnaao ~:r:.a:~1Li1"' ª"º b· Moa.dad"" .,ilonq - 1 • ular--koP• "'""" - Mar101 al H11w1M1 l'>Pa!adn oa oao!cn•il oa ;:r: ... "'º"ª da,...1 "" 1 ... Moa>lod ''" b ila .. a-s kulov- ab11hln au., ·- lunu al• Bir••n•• Mol<1!<1mo ana moa pj. 11aponaorap111ak-ln. Maa>lod na ºª""º - & ku!av - nu1 "'"'' - Mofl<t al liuoa• ~ .. ·~:::r~t ·.:r..j::~'hi.bi· 23 24 ~ga Paboritong Awitin YOU SENO ME (Coral Record - Teresa Brcwcr) Darling ycu SC'nd me 1 know you .scnd me Honest you do, honest you do Honest you do oh oh oh You thrill me J know you tlu·ill me Jfonest you do At first I tho'..lght lt was lnfatuatlon BUt oh it lasted so long Now 1 fü1d myself wanti.ng you . to marry me And take me home You scnd me 1 know you send me Darling you send me Honcst you do, oh oh Whenevcr l'm with you Oh 1 kn• JW I l:now 1 know \\'hen l'm near }'Otl honest you do Honcst you do 1 l:now, I know. J know When vou hokl me WheneVcr you kiss me scnd me send me Honest vou do You señd me 1:1.arüng you ~end· me Honest you do. ---00.JAILHOUSE ROCK <Lann·r Rc('ord - Elvis PresleyJ The warden threw a party in the county jail The prison band was there and they began to wail The band was jumpin' and the point began to swing You should've heard those knocked out jailbirds stng. Let's rock, everybody, let's rock Everybody in the whole cell block Was dancing to the jailhouse rock. Spider Murphy played the tenor saxophone Little Joe was blowin' on tbe slidl! trombon\! .'fhe drummer 'by from IlUnois went crash, boom, bang The whole rhythm secUon was the purple gang. Nlo~C:~~~y~~~~n sald You're the cutest Jailbird I ever dld see I sure would be dellghted with your company Come on and do the jailhouse rock with me. Way over in the corner weepmg ali alone The warden sald: Hey, buddy, dcm't you be no square If you can't find a partner. use a woocten cbair. Shifty Henry said to Bugs: for Hcaven's sake No one's lookin' now's our chnnce to make a hreak Bugsy turned to Shifty i\nd said: nix, nix I wanna stick around a while ;mcl gel my kicks Dance to the jaithouse rock · Dance to the jallhouse rock Dance to tbe jailhouse rock. --oOoDON'T LEA VE ME NOW (Laneer Record - Elv1s Presley1 Don't leave me now Now that 1 need you How blue and lonely l'd be If you :;:hr¡uld say we're through Don't break my heart This hcart that Iove1' you There's just nothlng !or me lf you should leave mn now What good l~ dreaming H 1 will dream alone by mysel! Without you darling my arms would just get the dust Llke a hook in the shelf Oon't leave these arms These arms that need you Don't closc your eyes to oo1::1i r:::e me now Don't close your eyes to 0o1::'1 r~:~e. me now. -oOoFROM THE CANDY STORE ON THE CORNER Frnm the candy store on the c~rner To the chapel on the hill Two young lovers are longing: to go there And they dream someday thcy will They drcam someday they will They dream someday they will Walk hand in hand From tht• candy store to !he chapel on the hill. 1'hough their hearts are in in tune with a love song Every promise they make they mean Both two lovers thflt trcasul'e of troubles Wb>n you'rc only sev1:nteen At seventeen ne;xt April To dream someday you will Walk hanó in hand F1 om th¿ candy store to the chapel on the hill. maaaring maghatid sa akin. L;.ñat ng aking kaibigan. -Isa na lamang, Femy. Ibig l;ong . nahanap ka ng mea panauhin. - Tayo na • ....:.ani Femy. - Rayo naman ang malira rito. waan ng mag-amang C..1ory at M:.ng Ambo, palibhasa'y ikina· rarangal nila ang dalagang k:1nilang tinatangkilik. -Tama ltt: na, Augusto Soriel. Tayo n.t at pihong inip n:i inip na sila sa akin. Hindi pa sila halos nakaf;ahakbang ay isang "bulaga" ang kanilang narinig na sinundan ng matunog na halakhak. Ang bumU!aga sa kanila ay walang iba kundi sina Glory nt Rolando. -Sus ... -ang tila napagulP.t na nasambit ni Femy, - ginulat n'yo naman kami! -Ano ba naman kayong da· l.owa, kanina pa namin k.ayo hin~ -ug: patij ri Qoq~ ~.a: Ca.~ aa. ftii. Nguni't si na Rolando at Glory ay ~ umama na sa dala· y,·¡. at sila'y nagtungo sa bul,.,i!.gan upang muling magsi· p;;gsayaw. MAGBUHAT noon, si Femy ay tumuntong na ng mataas n:o lipunan. Sa malalaking pagtitipon ay naging bulakiak ng dila ang kanyang pangalan, \sapagka}t ang kanyang pagilWit al pagtugtog ng piyano ay naging kakang-gata sa \ah;it. Nang iraos ang kanyan g .kons.iyuto ay walanc, hindi pmmmi mt rnum..p s• ~. ~lOMI lll:nnlmg.-gka-.. Sa lahat ng mga tagumpay ni Fcmy ay walang pagkakataong hindi si Augusto Soriel ang kanyang kasama. Ang inhinyero'y haling na haling sa dalaga, palibJ:¡asa'y taimtim an! kanyang idinaraing na pag-ibig. Hindi lamang pagod at panahon ang kanyang ginu· gugol kundi salapi pa rin. Ibig niyang ipakilala sa dalagaat Si' mag.amang Glory at Mang Ambo na siya'y isang binatang "may sinasabi" rin nam;ln,· boigama't wala siyan.g maipag.m.a..culakiq byam.au.n. Al sapagb"t a I'~ -q nagkaroon na rin ng pagtingin k;y Augusto, ay napalulong na rin nang napalu\ong hanggang sa dumating ang sanda· ling rnaipangako niya ang k~nyang pag-ibig. Isang g¡ibi'y ipinagtapat ng magkasintahan kay Mang Ambo ang kanilang pag-iibig;in. Si Mang Ambo naman, sa halip na mapamangha, ay na· tuwa pa. -Sinasabi ko na't darating dir. sa magaling ang inyong pagtitinginan, e! Ano nga;¡on ang niloloob nin.yo? Si Femy ang sumagot. -Hinihintay ko po ang inyong kapasyahan. Mang Amt>o. Kung kami'y inyong papayagan, ibig po naming sa JaJung madaling panahon ay ma· kasal na kami. -Ba. bakit naman ako h•· \i;dlang pa sa inyong kali~a yahan? Kung lalagang kayo'y n;,gmamahalan ay muusunod anginyongbinabalak. - Kung maaari po•y isang maliit na salu-s;:alo lamang, - ang pakli uli ni Femy. -At k;1yo na rin sana ang aming maging Ninong. Si Glory at si r.oJ¡¡ndo anf mga abay. -Walang hindi mangyayari, -ang nakangiting sagot r.i Mang Ambo. Noon nam·an ay Jiyang pagd<.ting ni Glory al ni Rolando. r-:alaman nil a ang paglahpaf n:na Augusto at Ft"my> kaya't :;,ayon na lamang ang naging tuksuhan. - Ga nyan ka pala, -an( pngbibiro ni Glory .. -Walang abug-abog ang inyong . . Hinalikan ni Femy ang kaibigan at saka bumulong .. - Ma¡;lng maligaya kaya aL:o? - Oo. Femy, mapalad ka sap~gka"t si Augusto'y mabait". -Al ikaw? Susunod ka na rln basa akin? -Kailangang maghpos pa si Rolando. Jyan ang am;;.'; salitaan. - Baka ako'y malimot mo na, Glory? -al namula ang mga mata ng dalaga. - Hindi. gaya ri~ nang dati ang gagawin naming pagtingin s.1 iyo. Nang makaraan ang ilang liuggo ay nairaos ang masayang pag·iisang-dibdib nina I:ufemia Vergel · at Augusto Soriel. Ang naging Ninong al Ninang ay s¡ Mang Ambo al i~~ng propesora sa piyano. Sina Rolando. at Glory a¡:ig nagi ng abay. Isang masa.gan;ing· salu-salo ang pinagsaluhan ng mga piling panauhin. l'<1gkat¡pos ng maraming pagbti al mga handog, ang mga hngong kasal ay sumakay sa isang kolse al umakyat sa Bagro upang doon iraos ang kanil;ong pulot·gata. M,19ing 9.1nap na k,1y,1 ""9' k.1ligayahan ni Femy H piling ng k.1ny.1n11 uewe? M.1y nagl1ihint1y P• kaven9 mabig,1t na sulir.1nin H k,1ny1ng buhay? Ab.1ng,1n H susunod n.i k.11>.in•t• ""' mel.1kin9 511• lirani"Sl~lllii:..,. _ , ~~~~~~.e~~~- o /\/Ni/f;&:J'MAt.""""Y.AN<S ,..._ .Y-~s""-NAr r~Y~~ º"'""'-·"'""-T" ........... S ~I lisntl!W.4.n'A "'r N"""°"'.Q..or,..v.:; .s.. 1&A.""& &Jl<.fR/N. #A711J,4U"VAJJ \ S•Y"".Nf e~c.~ VV6AF' 31 ~t.U1"' ..,,.. .IVJt$f<.O\Ao\17D"'°'1UM.fPO 1•11 liC~ó. $1 StU.EJV, NA'°"' .5"""'~r SI#"' t."1• Sv,,.,.,.IVJlir'<IVSNJISPV==:-..;;;-;;~r;,· ~~=~: -""' "'-""¡AY""""""' JV-'vC/""'4,"-"" ,,_ 11srR&'-U,,,,.,,,,.._...·r ,.¡...-~~.#A ..,.,.,.....,.,6 ....... "'--1'6A.N<;; ~~ JVl~P0 • .8A-..W"""' ~<-1&,...,$, HIY~--H- ¡11,"'6 a..........SA - N"""GY-• SRUA.dfNIGD-....llU>Q r/A ~~-;~~;~.:=~0':'~~~'"6>tANGGA'r Dt ,.,A.,,..,rA(;;Pr.MN ~H l /WltH,,.,,.,,AP ••• MARSO 16, 1958 • Tunay • ....,,,.¡ S fNA TINOY AT SELA ay siya na lamang· usapu~:ipan ng kanihmg mga kapithP:hay. Bihirang araw na Fiindi sila nagkakagalit. Dinig sa il"ayo ang boses ni Scla kapag "slnasabon" si Tinoy. Matapin, si Sela palibhasa'y angk:.n ng m.:a "mandiricma." hng Lolo ni Sela ay isang Kali1 :unerong kinilala noong kapanahun;1n. Ang kanyang ama a)· i.:s:a n11 sundalong nakilaban s:t mga Hapon noong nakara; ng giyera. Ang is:mg kapatid niya a~· naging boksingero, na bagaman sandali lamang na~ laro sa ibabaw ng ring ay nak tpaJipadugo ni:: nguso ng lbng nak;1ilaban. Matatapang ng;i; a ng angkan nina Sela, Juira nantan hindi kataka·ta· kang Jumaba& din siyang mata: pllng. Ang lllalbhan n¡a lamang ni Sf!.ll • 1 u awa ang laging ldnahlaMD; At pallbhua'y mabulu aq p11dgao.gatawan !I! Seta, talr.Ot pum.atol sa kan· yw. Si Tift07, , Wt l• .~ang la¡ln¡ plnqkakagalltu • n1 mag . .,awa kundi >iitg hl~tol H ugtli ni Tinoy. At mtsuabing may katwiran din maman 5¡ Sela. Si Tinoy ay lubbang galante sa mga kaiblgan. Malimit na si· y¡i.ng ''taya" Sa mga inuman kung n.ab;abarkada sa mfa kasamahan sa pinapasukang pa· b~ika. Krul2lasa'y kulang ang iniuuwing suw~ldo pagka't "11ahiraman .. umano· ni gayon o 3anitonc lcakilala. Hindi na· huhuli sa rri¡ a abuluyan, lalu· n·;'t kung palay an¡: inihlhi.ngl n.i: abuloy. -Ano Ira ha M manc tao ka! -madalas isinghal ni Sela s• anwa. -bip mo kung sino kang mayam1n lrnng maka· pa¡:sabog 11g kuwalta! Mahirap n;iman tayo al halos kulang pa sa al\ng panggastos ang kinikita mo! -Para sa atln din ang glna· gawa ko, Sela. - malimlt na· mang isa.gol ni Tinoy. -Kaya 1lro nakiklsama ay para sa atin din. Iba· na ang may ili· n:.n!m na macandan¡ pakiki· s.tma sa llapuwa. -Oo nga. Pero sobra ka naman! Kun¡ minsa'y ipinami· migay mo pa an¡ para sa lala· munln natin! At isip mo masinggan na ang bungania ni Sela. Hindi matiligil n'!: kadadaldal hang· ¡:¡a't hindi nananaog si Tinoy upang sa b isada palipasin ang galit ng asawa. Ma\imit mang rnag·away si· na Tinoy al Sela a)' hindi na· ntan ma.sasablng.wal:a na 11· lo.ni paJl'mamahalan. AD¡ tu· too, kapag malamlf ang ulo ·~· malambing • Siela kay Tinoy. Ip!\1==1hahanda pang mallmlt 1 -v ;)inesang dalag at relyenong talong na siyang paboritong ulam ng lalaki. Al malimit din silang rnanood .ng sine, !aluna kung koho)' ang p11labas, na siyang gustung· gustong pJnoorin ni Sela. Ma.g. kaabresete pa sl~ng maHmit kapag nasa daan. At pagctating ng baha)' ay nagsusubuan pa sa pagkain. Anupa•t kung hin· di ne• Jamaog sa malirnit ni· l~ng pagkaka,alit, anc: pagrna. mahalan nlna Tlnoy al Sela ay masasabin~ isang huwaran. A• kun1 hindi lamang sa pa· ¡::iging masyadong f alante nga ni Tinoy. hln!li siguro magkaJ:agalit ang mag·11sawa. Subali't sa di maiwasang m1limit na p_agkakagalil ng llalawa ay sl Sela na rin an:: tila unang tinutubuan n~ hiya. J1o'y nang magdalang·lao si Sela s:a uung anak nila ni Tinoy. At isang cabi, kinauup ni Sela ang uaWa. -Magkakaan:ak na layo, TI· au.wa. Kaya ¡ usto mao1 I U· n1alante oi Tinoy ay hindi na rna.~awa. 'Hvstung·hustong p angmirindal \amang al pa. masahe anE itinitira ni Sela sa bulsa ng asawa. Hind¡ !:iman11: iyan. Malimil kapkapinniSelaangbulsani Tir.oy. Kapag nakitaan niya n:; perang kinita sa pag.oober. tiiym o sa anomang dilihen· siya, nililimas niyang lahat. Hustung-hustong baon lamani ni. Tinoy sa kina.bukuao anr k; nyang itinitira. Al hindi ni· nian makaunfol man la~ng s> Tinoy. Bukod sa takol ·si· )':.na macka¡allt n1 oama» sib ni Seia, nahihiya oa riD siyan,s marinig uli n( klnll~ng mga kapitbahay. Sa gayon ay naging mapayapa na ang pagsa5ama nilaog mag.asawa. Isang araw, umuwi si Tino)' n.i; rnay dalang mar.ok na bulik. Umano'y iniregalo i700 sa ~;;nyti ng isang kasama sa tra· baho na negawan niya og pa. bor. -Aanhin mo 'yan? -•nr t:a1on.1 ni Seta. -Huwa1 nion¡ ANG TINALI Paglatapat ng isang Tindero ho'y nakatutuwang kasaysayan nakatutuwang papel·sa buhay nfy. Ma!(bago ka na narnan sa· nr ng ugali mo. Kung hindi kl. mao;:habago ay kawawa ane: ating ana~. a·ab ni hindi na· 1in niapap3¡:.au l . - 11;,iy;i;,n mo't pipilitin ko. Sria. -~:a¡¡o( narnan nJ Tinoy. - fluhat n¡.!ayon, alan¡:-alang s:i atin¡:: ma;::icinc anak, ay si· ~: kapin kong baguhin na ang akíng sarili. Nctíi~ip ko rin nfan ~ tila rn;ili naman ako sa nkin~ mga ¡:ina¡:awa. Sapagka"t mal<imig angulo, hinapludiaplos pa ni Sela sa ulo an~ ~ ~aw3. - :'.Ja"no na n¡::a san;ing mah\llad mn ano¡ iyoui:: salita. a~awa ko. al nanc hindi na t;i:--o nai:kakagalit. - ani sabi !'Ja nJ Sl'l~. - An; tutoo'y na· hihiya na ;iko sa allng mga b;piH1¡¡hay. T;iyong d;alawa na l: n¡;: ang n.uirinig. Buha1 n:rnc g;ibing iyon. bi· hira nang marinig ne mga ka-· p!lhahay ang bO.st's r:i Sela. Bihira nan¡:: 1m1gkagalil ang ma"-asawa. Ang gayo·y hindi 1l;•hil sa g;inap na ngan¡:: naglr.ago sj Tinoy. Si Sela ani:: n¡.kaisip n¡: is"aq pa&bal-;i,go. Tuwinu ;inw ni: suwe-ldo.. su. masama n;i ~iya kay Tir:ioy ~a. pin¡¡J.(l~!rabahuhan ni10. Siya :in.\? t11n111l.1ni:gap 1111: ~ahl)(j n! sabihing mac-aaral ka namang níagsabong ngayong napipigll k(I an¡:: labis mnng paggasta! -E, ano naman kung matu· t., man akong ma1ubon¡ P•· mir.;an·minsan, - sa1ot ni Ti· ne.y. -May panalo namad ang Mbong a . • Saka, an¡: canito•y makalilibang sa akin dilo 51 t..hay. Alam mo namang inl· il'.asan ko na ang pakikibar· kr.da. Hindi na sumagot si Sela. Naisip niyang hindi narnan masamang m;ig:alaga n~ san· bungin si Tinoy. May panalo n:? ~ naman ang sal>oni:. Kung i~abon~ ni Tinoy ang manok a:. palariri, sa kanya rin mauuwi ang p:tDalunan. Hilldi na· man mu ama ang ma~sabong pamlnsan·minsan, naisip pa niya. Ang kumparen& Daniel nila, na isan.i: taon¡; ma,inoo «l pinagpipitaganan sa kani· bng pook, ay nagsasabong din p;•minsan-minsan. Hindi kahi· y;o.hiya ma ~sabong man si 1'1· noy, lalo't ito an::: p.;igkakali· br.ngan ng kar:iyang asawang 11;gbabago na ng ugali. • Anii:· ipi.naglalaka ni ~la. .a.ali:~lpM &a aa:: cbl.a.-aag I» wao ay h~m:ft ~&ot!'!; lli Tinoy a0..11'. l'Tlaallk Hab:.t..nf;:::;inJ: sa bUti.hiRL61S-hi'ftU sá tuwin1 uuwi na b1h1y. A~ b¡;n1. b11ay anc islnukal oc lf'o~ ni Sel1. Wala nang hin•· np si Tiooy p1gdatlng ng b1h11y kuodi iyon. Alagang·a11g1 a~ ipinagpagawa pa og m111n· d:ni kulungan. Kung minsan, iliig na tuloy manibugho ni Selasa linali ng asawa, danga't naiisip riyang tila naman iung kahibangan ang gayon. Nang miosang umuw¡ s¡ Ti· r.r.y 1t una na naman hinarap a~ manok ay hindi na nakat.1s si Sela. -Ano ka ba naman. Tinoy! Wala ka nang lnatupag kundi :.n: tinali m~og ·~·an! Higll mo pang ina1laala kaysa akin. fü hindi mo na ako mahaN.p m.;in Jamang dito sa bahay! Hindi sumagot si Tinoy. Nglnilian lamang si Se\a. La· h•ng nagpanting ang lenga ng ~bae sa pag-aakalang sinasalbah¡ siya ng asawa. -Bakit hindi mo pa 'yao isabong nanir 11\agkatalo na! -ani St:la, _ na ang na~:inisip 11r hindi anf pananalo ng ma: nok kundi aiic "pagkatodas" tal, at ngayong matulo akoo( f!lag-a\aga ne manok ay may naisip akonc paraan para· si· ¡yuradong panalo! Makikita mo, St la. Makikila mo •DI sinasabi kong sorpresa ko 51 iyo. Napaun.gol lamang si 'ielll., -Bitiwan mo m• 'yan al :mitulog ·na la)"O. Gigislng ako nar.g maaga 1:-uk:is para maka· paglakad-lakad. M:óu!J raw ang miipagpag kung ganilo:ig kabuwanan, - ang sabj pa ni Sela, al pumasok na sa sil1d. N.alulog ang m3,uaw.1 n1ng gabin¡;: ir nn na kapuwa ma1, iniisip - al kapuw1 tuns· •ol sa tinali ni Tinoy. JCinabukasan ng hapong dumalin'g ng bahay s¡ 'finoy bu· hat sa trabaho ay hindi na nalagpuan sa kulungan ang manok. Hinanap niya nguni't wala. Hindi rlo nlya dln1tnan si Sela sa bah1y. Pinagpapawlsan nang mala· pot sl Tinoy nang dumatiog si St la. -St la, ang linali ko? -sa· lubong ba¡:~d ni Tinoy. NI TINOY kay F, E. Anastacio ng isang manok na tumupad ng ng dukhang pag-a11Gwahan r:ito. Kun:: malalo nga n1m10 iyon a7 wal:a ng kalolok?han an11 asawa. -Hayaan mo't isasabong din natin ito, pae malapit ka nanc manganak. Na¡-iipon lang ako nf puhunan. Pihoni:: paoalo, Sda! Ar.g pagsuabong ko ni· t•, ay inn.1 sorprcung inlh;.handa ko sa iyo. Hindi naintindihan ni Sela 11ng ibig sabihin ni Ti1Joy, n~uni'l hindi na kumibo. P-amay:uuaya'y oakamungol na ¡:.umanhik na ng bahay. Ngull.i'l dumating na . ang lr::::buwanan ni Sela ay hindi pa naiisir i11boog ni Tinoy aoc manolr:. Gaya rin ng daling hinihimas-himas lamaog lyoo. At iaa~1 cabina hawak . uli n; Tlnoy an¡ bnyan1 tinali hí:tarap na n1m1n siya ni Sela. - HayHD mo't isasabong o:i n1tia ito sa Linggo. Pihong paoalo, Sda. Dilo natin J;ukunin anc gastos sa panga· nganak mo. -paran1 pabirong s11got ni Tinuy. - Ma'nongtigilan mona nga 'yang ~2.lukuhan mo. Mcron bang siguradon ·~ panalo sa sugal! -ll-ahin n1oako.Stla. Alan1 n:" nam11ng hinrii ;ikn n"~~usuMARSO 16, 1951 -E .. . lllnuwalta ko. Mabuli na ang nakasisiguro kays.a i:::abong mo pa :il mata\o, - nakatawan!! sahl ni Scla na tila nagmama.1aiini:;. -Ha': Ano'ng ibig mong sa, bihln? -nan\aki ang mga ma· ta ni Tino}·. -Nabalitaan ko klna Part nl Desto na m117 taga-bisayang n1mimili ng manok na aasabungin. Pinuntahan namin al ir-inagblli ko 1ng manok mo. - Ha? - At alam mo ba kung magktno nabili? Nagandahan sa manok mo. Mainam daw ang bliskis at mukhan~ ganador. Blnayaran nr beintt pesos! -Ano? -Btinte pesos na twuata· gi.nfing, Tiooy! Paranr oaoalo k'l na rio sa sabong! Biro 1r.ong karagd1gan iyo11 sa ¡utos sa panganganak ko! Nooa llmang napalllllin al Scla ang tila namatandang an-¡c.· ni Tinoy na nalr:ao¡ang• al n; ndidilat 111g mata. - Bakit? Ano'n1 nangyayni sa 'yo, asawa ko? - oaguluml· hanan; usisa ni Stla. Bilang sagot ay napaupo SI sahig si Tinoy na parang blg. lang nawalan n¡t lak:i1. At nang malaman ni Sl'la kung Buwan: Maliwanag •••. (KARUGTONG) kulang-kulang na diyts mil. Gayonc an~ is11ng da1mi:i piso. o 111!( limampung ptso, SI isan¡ nangangai'Jangan I)' napakalaking halaga na. Kung mlnsan, ang sainpuog )liso'y halaga na ng buhay ng isang nangangaila· ngan. At, ¡iya'y Isa sa nangangailan¡;an, nalsip ni Nato. -E. kumusta ani: nilnkad mo? - Muling narinig ni Nato ang w11lang pangambang tmig og babaing katabi ng lal:tking kangi-k:ingina'y nanana· bako. -N111prubahan ba ni Mister Llwanag ang iyong deal? Pinirmahan ba niya ang contr1ct? -Oo, - tugon ng lalaki. -Di mutao layo? -Tuma wa ang babu. -Ka)la pala nananambok ang po~llo mo! Sa kauna-unah11ng pagkakataon ay napatuon ang panlngin ni Nato sa portfoliong nasa kandunsan ng lalalaki. Nan1narnt:uk ang yari sa k:itad ng portfollo ng lidiki. Hinch kinukusa·y nagunita ni Nato si Pa~~on¡; m1'mahero s~ J. l'nwtll & c .. n1pany. r.1:1i:kasahay daw min~ a n Si Pasyo al ~¡ Eloy sa p.agpasok '" kanl-kanih1ng plna¡;lilingkurang kumran~·a. :11 ayon kay Eln)' na na¡¡: bido n~ nakatutuw:.ng pangyayarl, ay Jala raw ni Pasyo an~ portfoli• \'loon, na. tila bahag¡ na ng kata}Y:in Nagkalaon daw na daJ:1wanR mang· .:andang d1laga ang sumakay sa bU& na slnas1kyan ng dalaw11, na, bago p:i laman¡¡: umalis H terminal ay puno na Napilitan daw ibigay nina P-.yn 11ni: kanl1:11n¡¡: upuan s11 dal•· "ª°'6 dala,¡a, kaya sila ang tuma}·o, di nga kasl. Al, hindi sinasadya ay nabunggo 11g isang lalaki ang portfoliong kipkip ..11i Pasyo na ikinahu· log nlyon. Dahll sa kapintugan o sa kalumaan na ng po~lfolio ay sum:i· bog daw iYi:>º · n bay sa pagsabog ng laman. Humahagikglk ng tawa si Eloy sa pagbib\da. -Al •lam ha ninyo a.ni:' laman ng portfotlo ni P11~yo? - Nansasabik na tanong ni F.loy, hiilhang nagkukuwento. -Alam ninyo? -Hindi. -Tucon nila. -Ano? -Bigas? At, ng1yong makita niya ang mapinlo?, na pGrtfollo ng lalaki a}' lihim na n1pangili si N!ltO. -Sa Boie tayo kakain hukas, - narlnlg nly:ing sabl ng la!akf sa ka· tabi. -Ako ang laya' Hindi nag~abawa anl{ tulio ng sa· .nkyan. Patuloy ang pagsunod ng 11uwan. anr mabilis na pagdaru.n ni!: mJ!a hhay na may ilaw an')': · iha"t 11n~ iba'y g;.nap nang nakapinid. an:.: to;::a anino, malalaki't maliliit n;1 ani· no n'! mna punungkahoy. ni: n1g.;; ~il'!ar-hagay sa magkabllani: tabi ns National Ro.d. -'lama. dahan4dahan . . , -iyr..tl rlin ª"'! tinig nC" babaing na~·UUIOS ·u Uuper na dahan.dahanan ani: pagpapatakbo sa bus. lilang sa¡ilit na nakapagsasalih 1 ng h3bae nan'! makita niya s:i pamamagitna ng pang-unlhang i\aw n¡¡ bus bakit ay pabag11k ding napaupo sa silya 1111 munlik nang manganak nang di oras. n•ton;: huli ay umabot na sa dal.:.wang dadaanin an¡; naita· gv niya sa ¡lalim ng pakpak na iynn ng kanya~ sasabu· ngi!l .. hind¡ nila alam kung tagasaan s~ Kabisayaan. · Ang ti!1all pala ni Tinoy 1y rr.ahi ~it n:i. dos siycntos pesos ar.g hala10a. Buhal nang mai· sip ni Tino>· na magbag9 na n¡; uga\i .ay mlnarapat oiyant niagtipon nang unti-unti. Ngu· n;I hindi niya ma;awa pagka·t 41,inakapa ngang lagi ni Sela ang pt n si kanyang bulsa. Al ni kaisip siya ng magandang paraan upang makapagtipoo ni.ng lingid sa kaalaman ni SE'la. Ibig niyang bigyan ng sorpresa ang asawa, lalo't nang malaman niy1ng n~gda· dalang·lac. al sila'J• ZMn'{angaili10Ji:ao ng salapi. Bwnili slya ng manok na sasabuDEin al doon niya iHnatago ang ptra.Q,.I bnyang naiipon. Sa h1wing rnakakaipon siya o&: kauotin¡ balata ay pioapa~litan n.iya ng buong papel de banko 1t itinalali niya sa ilalirn ng pak~ak n: manff: upan.J hindi nwrtagpuan ni Sela. Sino aga naman ang ma,l!·aakalang may salapi sa i/¡¡lim ng pakpak nt bnyani: tinali? Sa gayon ay unti-unli siyanc nakalipon. Sa simu1a·y Jilimahin, han~gang sa maging sasampuin . . dada· 11wamp\lin . .. lilimampuln. at -lyan ang dahilan kun¡: bakH hindi ko islnasahoo¡: ang :i.king manok! - halos maiy3k nr; wika pa ni Tinoy. - lbig kcng bi¡:yan ka ng sorpresa n]ayong panganganak mo na Y.ail an~ang-kaila ngan natln ang pera! Nguni't lingnan mo ang J..alukuhang ginawa mo? · - Pero, ball:it naman sa t•· ynng paraan pa naislpan mong n1agtipon ng pera? -anl Seh1? -Mangyar;, aga'y klnukuba n1on:; lahat u g pera lr:o! Patl bulsa ko'y allilimas rno nani busto! Al 5' k~Wl&·UD1ban1 plfkakataon bulut nao¡ sl11'y n-.ag11ma, noon J1mang: narlnic ag mga Ji:apltb9b1y aog ftWl!alr:u na llo9es Di TlnoJ. Siya naman aa¡ "1umaboa" nang busto tay Sela. Sa ulos ni Tinoy, pinunl• ban ui¡ nina Sela al ng kum· pare nilang Dtsto . .ng Bis.a· yang pina~bilhan ng manok. Ngunl'I nakaalis n1 iyon pagk~'t umuwi sa Kabisayaan nang araw ding iyon. Hindi naman nila masuodao paglta'l K:i.yaani:nani:yari.nauwi na lamang ·sa m¡¡a himutok al .huntunghininga ang panghihi· nayang n~ ma¡:.asawa. Al ha· los ipag·untugan ni Sela sa dingding anc kanrang ulo sa pr.gsisi sa kanyang sarili. Sira nga naman ang may k.isalanan ng lahat. Kung hindi si.va na· ging masyadong pakialamera, hindi mawawala ang dalawandaang pisong pinagbirapang impukin ni Tinoy para rin sa kanya. Buhat noon, malaki na ang ipinagb1go ni Sela. Hindi na niya sioisigawan man lamanc si Tinoy makacawa mar: iter :; lplnalala.gay l'!iyan1 pagkalt•mall. G11nap na slyanc m:· pailalhn sa kapangyarihan ns asawa, na siya laman: niyauo:¡. dzpat lr:ala.gyan bilang bahaing nararapat na ipalalim sa iung ama ng tahanan. Tatlo na ngayon ang an&k nina Tinoy at Sela. N~u:1:·¡ ang pangyayaring iyon 1y hit!· di pa nila nalilimot. Malimit nllan1 mapag-uupan, bagam11·1 neayo'y nagiging sanh¡ na la· mane ng kanilang masa)•ang patataw~nan. • '· ~ 27 N ANG GABINC rYON ay hindi kaagad nakatulog s. Zaldy. Biling-1-aligtad siya ~a hihigan. Matay man niyang i!aboy si Shirley sa kanyang alaala ;o)" aYaw niapaknit sa bnyang ~unita. Hanggang sa ¡¡;,piin sin ng antok al magising kinabukasan. ay ang larawan n; ctala¡:a an¡: panauhin ~!; kanyan¡ isipan. At naisasali;ob niya, u di 1liya maJamang sanhi: M•l•y• P• k1y1 1iy17 Kt1"11 hindi nt 1t ntket• 11 111 111111 k1ny1n1 pno, ''"° 1119 m.,alad na bin1t1? IM rin hyan9 Pilipino, o iHng Amerihn.? -Ngunit . .. sa kanyang anyo, sa kanyang kilos at sa kis. Ji;p ng hnyang mga mata a:Y tila malaya pa ang kanyan-;: f•llSO, -bu.long ni Zaldy sa hnyangsarili. At nang magtun¡o siya sa UoiJan¡ cstudyo· nanc umagi.ng iyon, nasumpun¡an na lainang niyang nartatatanong siya sa kanyang mga kasa.mahó!n sa barbda ni: Lo 'Walrt G.int tungkol sa mga bagay n:e nais niyang malaman. Isa ang nakapagsab¡ sa kanya na sina Shirley ay sa Filipinas Hotel nanunuluyan, bagaman may na~ bal ita namang sa Ba· lintawak c\;,iw umuuwi, sa ta· h~ nan ng i~;ing k;imag-anak n¡,: ama ng magkapatid. - Mukhang manma ang ta· rn:t nitonit ~¡ Zaldy~ - p~bi28 Sa di inaasahang p<1gkakataon ay muling nagkita sina Zalcly ot Shirley, nguni't ong binata'y nagtamo lamang ng kablguan! ~'Ang Aming Pag-ihig" ni JOSE C. GARCIA rong sabi ni. Berting Labra sa m1a lr.asama. - Hindi naman. Aug lagay, e. . . ibig ko lamang si yang g;;inap na makakakilala, -.11ni ;Z.aldy, bagama't ang tutoo'y iba ang kanyang nasasaloob. I.ir.gid sa mga kasamaban ~¡, kanil¡ ng .,.n1, nano: araw ding iyon ay binuo na ni Zaldy nr. sasidyain niya si Shlrley sa alj11man sa dal-•I\! ini· himatong na pook. Nguni't ang J:aramihan ng cawain u es· tJdyo ay di nagpabinlulot na maisakatuparan ni~·a ang kanyang balak. Parang sinadya naman ng pagkakataoo, nagkaroon pa sila ng isang "locah:.n shooting" sa isang malay(lng bay;in n:.ru sumuriod na uaw, kaya pan.samantalang nalimot niya ang mga bagay na nabuo sa kanyang isipan tvngkol sa dalagang numakaw n1 kanyang kataJiimikan. lsanc araw ne Lingcong ang Lo' W1itt G•nt ay naanyaylhang makipaclaro ne bingo sa Jusmag Officer's Club sa Siyudad Quezon, dumating kay Zaldy ang isang pagkakataong u• niya ina:is;ihoin. SJm;;int:il:ing nasa kaiqitan na an! paglalaro, napalinga sila sa may plntuan nang du.. nialin~ ang ila n ~ panauhin. Parang tinayo ang dibdlb ni Zaldy nang makilala ang isa s• mga dumarating- si Shir· ley Gorospe, ang do.lagang n~ing panauhin ng kanyang alaala sa loob n:1 ilanc ara-. nJ nagdaan .. Kasabay ni Shirley sa pagpasok sa bulwa.i an ang kapalid na si Pearl, ang bayaw na si Pepito B.sa at ang n1ang-a¡wi1 na si Bobby Goniales. Hindi na napanuto 5a paglalaro si Za!dy. Parang wala siya sa kanyang sarili. Panay ani: sulyap niya sa dakong ki· r..i!roronoan níoa Shirlcy na k:.us:ip·us:ip noon ng ilang m~a dinatnan. -· Ano ka ha. Zaltly! - paosin tuloy ·ni flonnie (p1layaw kay Fernando Poe, Jr.) - Na· 1>1umur~ k1 n1, e wala pan¡ tanda man lamang 'yang kar· ton mo! Na.1katawanan na lamang at nagkalabitan sina Ronnie at flerting nlng matiyak kung ano ang ipinagkakagayon n¡ kaibigan. -Kaya pala! -ang sabi ni Bertin¡ na pinikitan pa ang mga kasa1na. -Meron palang pinagkakaabalahan ng isip at paningin ani ating partner! l'huy! Hindi pinansin ni Z1ldy ang p:igbibiro ng kaibigan. Patuloy siya sa halos walang kurap na paglitig kay Shirley, n~. pa~~~n~aan·:~~;::Y napapasul~•P Nang matapos ang binggo ay nagknoon ng sayawan. hatig orkesta ang nagparinig ng magagand¡ng Cugtugin. Sa ~nan~ tu1to1 pa lamang ay ihng laJaki anc halos nag-aga1.1;.n soi piokikip11sa)·aW kay Shirley hang Opisyal na unang lu· mapit ang sinamahan M dah!¡¡:a. Waring nakadama .n¡;¡: pan¡dngimbulo s¡ Zi!_!ldy habang pinagmamasdan ang marikil na pag-imbay ng lratawan ni Shirley samantal1ng umiind1k sa s1liw ng lugtugin. Naisa· J(Job niyan,: hindi pa siya ang naclng mapal1d sa unang sa· Yl'W na iyon, di sana•y nalunasan na aag kanyang pauanabik sa lsaog kaligayahang hindi naman niya maipaliwan1g. An; saglit na pananahimík ni Zaldy habang sinusundan ng tingin sina Shirley ay pinukaw ni: pagsasalila ni Butch Bautista, jsa sa kaniJang ~a ka1•n9. -Ano, .!'ino s:i atin ang susunod na "papasok" vpang i~ayaw 'si "Mis~ PhiUppincs oí Ame-rica~ W;;ilan.: n3k:ip:ing:ih:is n;i su· mago\. - Ano, sino S3 inyo aog t~Si Shirlfiv. nant un11'1 d111Mlin1 11 M1ynll• ... nay rta lalakH - ulit ni Buk:h - Kunc sin• ay magpakitanggilas ncayon! .Makita natío! - MahiNp, -41got ni Berting. - Baka ta.o¡gihan • ta ya, •! mapabiya l•nc Cayo· sa ¡itna ng karamiha_u! ~Kung iU.. aug lalapit, - Pªll"°'°º ni Ronnie. -Ha· hanuanr bew.ng ka lu.¡, e papano kayo makapagsasayaw n1n1 husto? -Kfilllg gusto ninyo ay daanin natln SI "1-2-3", -mungkl!hl ni Boy Sta. Romana. - Ano, okey? - Areglado! - ang sagutan nglahat. Nang matapos _ ang pagbiliing ay si Zaldy ang linamaan ng buling bilang na "3". Kaya s1 gusto man niya't sa hindi ay siya ang kailangang "pumasok," gaya ng kanilan.t us:ipan. Ang gayo'y parang isa nang bat.as oa di rnalalaboig ng sino mang miyembro r.g Lo' Wailt Gene. Nan.e: sumunod aa lugtog. na i~•nc malamÍlli61 Da 'balse .. •Y humanda na •l Zaldy. Humugct pa mandin Mn.J malalim na buntunghinJnga na lila Dkgpapalakas ng loob, b..:o tumayo at lumapit ll:ay Shir· ley. -Mly 1 hlft ... .W.C.f -an¡ mapitagang wika MDI Dl!SI har1pan na ng dabga. Marahan1 tumayo si ShirIE')', nguni't sa halip na kay Zaldy ay sa bayaw na si Pepito sumama. Una pal• iton1 bundngi n1 sayaw sa dalaca. al ba¡aman humin¡i ng pau· manbin si Shirley ay babagy• n¡¡ng nu'inig rti Zaldy pagll:a'I nataon sa malakas at pabig. b ng bugso ng tugtuging tinutugtog ng orkesta. Napatda sa, pagk;.ikalayo si Zaldy. Ang buong akala niya•y sadyang hinamak siya ni Shirlc:y. Namula ang bioata na parao.g tumangc•p ng isang m•· riin; u .mpa.1 sa mu.lr:ha. Nang bumalik. Si Zaldy u kanyan¡;; upuan ay par:ing ma!'AACASIN NG BAGONG BUHAY fo~•1n1w u bhihiyan. Napansin niyan: sa kan)·a aakati· acin ang karamihan, at sapa· kiwari niya·y pinagtatawanan siy11 dahil sa "pagkabuko" o pa¡tkapahiya sa pakikipagsa· yaw k3y Shirlcy. Nang usisil.in siya nina Ber· ting kung ano ang nnngyari ay hindi siya sumagot. Nanatilin& nagtitiim ang kanyang mga bagang. Jbig niyang ma· n1uhi kay Shirlcy dahil sa p:mgyayaring iyon, nguni't pa· rang. tumutulol na man ang kanyang puso. Paano niya ma· aaring kamubian anc isanc b:tbaing naging kaulayaw niya su alaala al pinanabikan ni· yang makita sa loob ng mga nakU'aang araw? Subali't tila hindi naman niya mapala·iampu ang pangyayari"ng iyon. Hindi man by Shirley ay ibig niyang ipakilala sa ibang nat'orooa, na siya'y isang lalaking "hir.di iw.aring ab11hin ng sinu· m11ng.'~-.• ~e - kahit na n.g ::~~~~~g·:::i~e ~~ ya'y hindi man Jamang siya sinagot ni Shirle7 nan¡ hi· lingan r.iya ito ng sayaw sapazka" t hindi ng11 niya aarinig ang salita r;g dalaga. Ang gayo'y ipinalalagay niyang isang paghamak sa kanyang sarili. At iyon ang hindi niya niatalanggap. Mangyari n11 ang mangyayari! Huming¡ s¡ Z:ildy ng isang kopita ng matapanc na alalr: at linuñgga! Humingi pi ull tic isa ... at ng isa pa. Makalip1s ang ilang sand11i, nakaramdarn na siya n¡ ba· bagyang pag-iinil ng katawan. Nap<1nsin ni Ronnie ang b · hina-hinalang ayos ni Zaldy. -Baka naman may iniisip kang kung ano, e alal1hanin mong magiging kahiy11-hiya t1yo. -ani Ronnie. -Pasensiy¡¡ ka na kung napahin ka n1an. Talagang ganyan .. - Hindi ako n1pakahamak n¡¡ tao upan11 gumawa ng kahihiyan sa harapang ito, Ron· nie, - sagot ni Zaldy na k.ay Shirley nakatuon an1 pani· nein. Umiindak pa rin sa d t· n::. ng bulw11gan ane dalaga r agka"I hindi pa natatapos ang tugtog. - -E, bakit uminom ka ng alak? - tar.ong naman ni Bertint . - Alam kong rneron kang iniisip, pero kung ano man iyon ay huwag mo nang "ituloy. Alalahanin mong narito t:;)"o sa Jusmag. Hindi maaati rito ang binabalak mong g¡. win. ..:...s inabi ko na SOi inyong hindi naman akonapakahamak na lao. - lilil. galit n.lng u!it n; Zaldy sa kany11ng sin11bi. - S:i ano mang pangyayari ay hindi ko nakakalimutan ang rr.a¡¡:pakamaginoo. Huwag kaycmg niag-alaala, ipakikilala kc lamang ~a lahat na ako'y hindi narnan "bale wala," na n¡;ayon din ay makababawi ako .s:o aking p;i¡;kapahiya . .. s~hih~;~ ~gu~~i::ª"n~ ~n~~n:~º~! !¡¡ n;1vapaw; ang m:i~~·1~ang 11111;,la u iniisip ng kaum.i. ::.:1:·~~::: pagtataros ·n,.. tug. MARSO 16, 1958 tog. Nagsibalik na n kani-ka· nilang upuao ang mga nai;si· pagsayaw. Makailan¡-saglit. mulin¡: tumugto¡ ang orkcsta. Kasabay ng pagpapailangl:me ng tugtugin, na is11 namang maharot na "boogie", ay maliksing tumayo si "i:aldy 111 maliksi ring lumapil kay Shirley. Halos di nagsislhinga sina Berting at Ronnie at ang iba pang kasama babang sinusundan n'.~ tingin si Zaldy. May pang1mbang hinintay ni· la anc: magaganap na pangya· yari. .•. Ano an1 m11111blh1~ t•• po 11 rn .. .endalin1 lyon7 Ano 1n¡,i 111awin ni l1ldy bilang bhulugan "9 binltiwan ni· yo11ng rn .. pan9ungutap? Aba"91n •"9 karugtongl --oOoBuwan:.º. lkARUGTONG) ang maitim at nakatatakot na kaanyuan ng isang hayop na tumatawid sa Natlonal Road. lsang kafabaw, baha¡ya na ni· yang naisip ¡yon, sa biglang· biglang pagtitilian ng mga pasahero. Naramdam11n niya ang p11rang itinutulak na paggiwang ng sasakyan. Hanggang s,; iung nakabubulag ne p~ sasama ng liwanag at kadiliman ang naiwang gumuguhit sa kanyane panlngln, pagkatapo.s n¡ lsang nakabibina::in¡ ingay. Nanc maimulat niya ang kanyan¡ panlngin at unti-un· ting pagbalikan n¡ h malayau 1,- m11ta¡al ba¡o nakakiloa. Tanglng m¡a mata at pag-iisip ang hhu1yaan niyan¡ ¡um:ll!aw sa loob ng suakyan. Sindl ang mga ilaw u bubungan nlyon. Nipapikit sl11 u kirot na biglang-blglang gumublt sa kanyan¡¡: hita 1t •intido. Sina· M niya an¡ kanyang paa. Paran¡ sa bulo nagmumula ang kirot. Ipinahld niya ang kiln· yang bisig sa mukha. Bakit paranf madilim ang ilaw? Bakit parang may humlhllamos sa kanyang mga mata? M11pulang-mapula ang kanyang bisig nang tingnan sa 11wanag ng ilaw. Gum11pang ang p~ngamba sa kanyang katauhan. M11y sugat siya! -Kailangan kong makala· bas . .. makalabas . . . Pinilit niyang gumapang. Kailangan niyang makalabas, n1akuro kung saan iyon nai::· mula: ang mfa katawang pa· r:tng hinalukaji sa loob ng sas~kyan ay iisa ang kaanyuan h a _P~ng daing ang .kan)·ano; nar1mg.. S:i gawing unahan i~on na?buh~t. At isa pn uli. Na~p;ituloy siya sa paggapang Ka1lancang makaakrat sJya sa N•tion•I RHd. Kailangang r.,ak11hin¡:i sl}·a ng tulong s~ niag~araan. Kailangang mas~ b1 n1yan¡; mar sasakyang buhumulusok sa hangin·: yaon. K~i:yal ang_ pagkOlbatid nir a s:1 bagay ria llanyang nahawakan. Porfolio!. b t>n ang: porl• folio ng m~taban¡ Ula\:I n.a n;.nanahako k:in,:il·klngina. PI· nilit niyang makaupo. Naka· suot ang ta11111gnanf katad ni· ron sa mga daliri ng l.alaki. Mahii pit n3 1ukakuyom ana mga daliri. Tiningnan niyt ang l11laki. 1sang p11ngit 11a sug:.t sa mukha ng lalaki ang tumitig sa kanya. Patay n:o ang Jalakl. Nanginginig ang kanyanc mga kamay nang tuklapla 11 pa.o;k11kakuyom ang mga dall· rine kinasusuotan ng tatan1nan ng portfollo. -Pagkakataon ko na tto .. suwerte ko na llo . .. lr:allau1aa kong makalayo .. , makalayo ... makalayo .. HINDI PA SI"VA natalalayo nang muinig niya ang um• angil na mga gulong sa upal· to. Napatigll siya sa P•H• pang at marllng tumanaw 11 Natlonal Road, ls:ing sasaty.an ang nakatigil sa tablq daan. Gumuguhil sa kadiliraaa ang llwanag ng pang.unahan¡ r.11w nlyon. Kinipklp ni Nato ang portfolio at na¡pasirnu· lan¡ umusad. Sino ang makababatld na j~:;i siya sa mga pasahero n¡ n11pahamak na sasakyan? Sino ang ma.;hihlnalang nakaalls siya roon? Wala . . At walang mak1pagsasabi kahi't niay ma· buhay sa mea pasahero. Wa· laug nálr:akakilala sa kanya doon. Ngayon, ang mahalaga'r mak.r.lay;a si7a... makalayo. Sinalat niy;a ang portfollo. N> nianl!;awit na ang k11nyang bi· sie s;a pagkipkip doon. Nguni't makaratina na makarating Janiang siya u isang pununr· kahoy o J Ubal na mapangu• niublib11n a)' mabUbuksaa na niya iyon. Hindi slya dapat maia ip. Mahaba an: ¡abi. Na· sa br:iya ang lahat ng pagka· kataon at panahon .. Kailanean muna aiyang makalayo . Hlnayaan niyang lumat11g ang kanyang katawao nang matag11! n11 · sandali bago siya r.ac-angat nr · mukha sa pagka· kasubsob. Nilin¡on niya anc kanyang pinagmulan. Naroon P" ang sasakyan sa ib1baw ng Notlon.11 Ro1d. Buhay· pa ang p11ng-unah¡¡ng ilaw niyon .Sum11ndal siyi sa puno. Isa iyong m11labay na punon.g mangga, hindi niya maipagkakamali :ong sugat-sugat na katawan niyc.n. Muli niyang sinalat ang portfolio. Dumukot siya sa bulsa ng polo. Sino an¡; mag. a:1kal11ng magagamit niya ang r.osporong yaOn sa gayong pagkakataon. Buli't hindi iyon r._awala. Li~las kaya kung mag. s1g11rilyo s1ya habang binubuksan ang portfolio? -Saka na ... -naisip nlya. - Kapag nagkataon ay wa1a ;ikong g;igawin kundl kumaln, ma niga rilyo~ Hinatak ni~·a ang latangnan ng siper, atang nalikhang lan¡?itnigt ni}·on ay nanuot sa hnrang isip. Nadama niya ang p«;:k<1biyak ng rlalawar.g panig ni,> portfolio al ang p:igsabog ni:: mg:i p~pcl sa k ~ nra ng l:;·1~dun$;an. 11.:ini~hi niya an.g pah10 sa ¡.:ifül ng posporo. Hi· (Sund•n H P•hin• ll) as it :.w Til.i n,¡m1malikmal.i ~¡ lhmir (Cesar lhmired h h1np ng . rilllfan ni Durind.in.i ~Ao$~.ona Recio) u lagpong ilo u KAMIR" "" Everlnling. Pin.1~.im•ha l.i•n ni Oireklor R•· ,on A. Estell.i, ang pelikuliln3 1to'y m.ililpil nang it.1n9h.il. A:1o k•v• an.11 tinahn•w n; barkad1 u t19pon9 itong kuha s.o " IARKADA" ng L VN? A~ m19k1k1um.i u l1r.iw1n 1y sin• l.01.1 S1lv1dor, Jr., H•ctor R•vts, nce J 1rl•110. Jr., B•· bong Clnri.:i, A°"*J' Villar. Ding Royo 11 Boy Buent1mino. Hange.in1 s1 p•gp1p1gupit •Y tila ina1l1gun P• ni Dir1ktor Arm•ndo Guc• s ;iina tatlonq ulist1 11iy1 u "MADALING-ARAW" r.q S.imp19uita - sin, Rom10 V>· .....Juilncho GutiorrH zr C•rlos S.il.i1•r. llo'v kuha sa 8iogoyo, um1nt1lanq ,.. 1i11 'ºº" "' kesam1 1in• Am1li.i Fu1nl1t, Suun RocH, Rosa Mi¡ 1t ¡1 ~ MAGLU\.UKSA n91yon 1n1 Samp19ull1 Pictur11 dahil lil plt)•IO nf 111 11 pln1kilm1fl• tapll 11 muhiP•t nly1n9 t111h1n, si Lvis Liw1n19. Si G. Liw1n .. ay m1hal n1 l1h1t n•n!J 1.,1-S.mpagvlt•. tlt1n9 SI k1ny1 1n9 m•l•king b~h•si n9 t1gump1y s1 publisidad 11 1>12papa.nunsiyo 1t m1l1ki rln 1ng n1itulon9 niy1 5i1 ib1 p1ng b191y n1 m1h1l1· I• S1 k1p1k1n1n "9 Hm•h•n. $1 p19yao ni G. Liw1n19, o ni Lusing, t•Y• ng taw•g 51 k1ny1 ng m1r1mi, • Y "n1pH• yan" •"9 s.,npatuit•. Anf Dr. Jou PorH, iH"I 91biT11 . n'Hlkipegl1m1y 11 yum•o n1ng n1k1burol 11 pun•· r&rya .Pu: --N1pe.k1butln11 t10 ni Kump1dr1n9 Luis! Un•· 1n1k H binv•g ni Dr. p.,., 1ng in u m91 1n•k ng yu1r1•0). K1lungkut·lun9kot 11 nak•pan9hihin1yang ang m•· 1!11 niy.ing p.i9pan1wl At di mapog.a1linl1n11n1n ong sln1b¡ ni Dr. ·P1r1J. S• foob n11 ptn.hon1 n1kaburol 1ngo bangh'f', M1t1mi 1n9 n•· kid1lamhati u pamily1 nt "191 Llw1n•9. Mlkilp1I na t.o ri01 1n9 n•kip•pllbing n1n1 íh1tid ang yumeo H huling h1nlur.91n. At m1r1ml •n!il na~p1b1on ng mga p1t1k ng luh1, Ang 91yo'y inn9 katun•yan n9 hbutih•n ni lula Llw1nag •t n9 illn1nlm niy1n9 m111.ind1ng pakik i~•m1 •1 kapuwa. Kaya n1ng 1iy1'y yu· m•o. inan¡ nam.in niy1 1n9 p¡¡kikir•m1y •t p.ikikid•lamh.iti ng muami. N<1kiltir.1may hmj .,. ~ t~·S•"'11...,...,.a at H rn,. l'Ululi/~, ni l•1'ÍnlJ' .. •t idin+ d,t1n9in n•min9 ne.w•'Y mi· 9ing m•P•Y•P• an1 kanyan1 k1luh.1w1 SI k1bilan9 buh1yl -oOoSI ACEYORK. anak nina Crsar Ramirei al Alicia Vergel, ay sumusunod na rin sa mga bakas ng kany1ng am1•t ina. Sa kasalukUya·y gumagawa siya ng pelikula sa estud· yo ng Everlasting.Pictur's - :ing Ramir, na ang pangunang prpel ay tinutupad ni Cesar .. Maganda ang. ipinamam1las r.i Aeeyrok sa 11.anyang mga p¡,gganap ~3 har'ap ng kam"ª· Ang lahat ay na!"sabins nag. hihinuy sa kany1 •n¡ isang "magandang kapal1ran .. SI la· rangan ng pclikula Parang napa~anrat nam:m sina Cesar at Alice hpag na· ririnig ang mga papuri sa ka· nilang anak. J.langyari pa, sila ang mga ma'::'.ulang ni AC"eyork at nasa kanil:i ang karangalan .. - oOoILANG p1n1uhir'lg Amerika· no n1 pin1nau"'lun1han n1 "1crlptwrittr' 'n11i John 81rnw•ll •ni¡, . dum1l1w se ttlvdyo n!J LVN k1m1hil•n. 51 bhilin9an n1 rln "I mg• p•n•uhin, dinala sila 11 "proj•ction room" up1n9 penoo~in 1ng Rebelde ni Artomio MarquoL m•n". N1in1lti·n11lti l•m•na \in1 T•miong 11 Milt•. Nan1 m1,Jilali11 .ing lah1l 11''proi•ctlon room"Oipekllflll nin• T•mio"t •nt hnllllnt 11rili, n11vl1t P• 1nt mg• 1m1rik1no ... et m1lugod nr. bin1ti 1ng d1lawt . - oOoDALAWA pang malaking produksiyon ang inih:ihand n '; C. Santiago Film Organiuli~n - ang Las V1g~1 Aff1ir at Ticket to Nowhere na ka· Pl'Wa isas:ipelikul.11 sa Estados l'n!dos. Si .Direktor Eddie Ro· niero ay t utulak na patunc,on¡ Amerika sa papasok na buwan upanc lh:inda anc mga pook ne "ioc:ition .. ng gagawin ni fong pelikula. Pangangasiwaan ciin niya ang pagtatar.gha_ r SI Estados Unidos ng Man On The Run. Susunod kay Direktr.r Romero sj Cirio Santiagc i;agk¡itapos ng SEA Film Fe .. tival. Ang LH V1gH Aff•Jr ay buung-buon:: is¡jsapelikula s:: Las Vegas, Nevada, samanta· li!ng ang Tlcklt to Nawhn• Cn:i papalitan ang pa111a: a1) ay gagawin n3m3n sa S..n I"rancis~C', \Caliíornla .. -oOo-NA.GKAPUSTAHAN n91yon ang ilang huh1n ng Ch1mpio" Pictuns, ngunl't hindi 11 1nuAn9 na911m1 11 k1nil1 ay si m1ng lero o sug1I kvndi u Temiong 1t si Mik• Accion, di1law1r'lg bituln ng um•h•" •ng "e1m•r1man" n.g n1b1ng- - sin1 Aid1 Cariño 11 Mon1 gil n1 pelikul•. F"n•nd1L Dil¡ ""9 di humang.i iin1 Kah.,ngah1ng1 ang " ¡pin.im Mr. 81rnw1ll 11 k•1•ndahan rn1lu ng dalawu1g bituin 11 m•kHlr'lin11 n• pe,._1k1y1ri mg¡. 1iyuting ng Zurina "' .~ "'i ~ii&cul-. Pi-i nila 1ng nam1rnihalHn ni Oirelclt.> dir•i1o .. f""1 ·~·. """"' Col'l1""1~ P. Oosri<:i. 5., &e.a~ din <11ng Fl'l'foe~<o "~ s~yan · .19 .. 'll~ll ~9.(ftQp "' ~,A.SIN NG BAG.Ql'(<J; ~y; H•1l1lam111 n11 m1lili91y1n1 sendeli s_ine L1uro D1lg1do et Cero! V1rg1 u 1•9\:lona ito se "REYNA NG IMPOSIBLE" "111 _Pnmier1. Direk5iyon ni Ramon A .. E$lell1, gum191nep "'9"11.t111un1n11 papel enq kol1hiyelent1 ti Rollm•ri• Gil. :1~::·u·~h:~·:.·r: .. ~:~~ Buwan: ... ne1H11bin1 se Zoril)_ a •v hl9lt h1h1ntHn si Aid1, n• 1iy1n9 tvmuh,op•d ng P•P•I ne Zorin1. M.u•mi n•m•n •n111 n1niniw•· I""' si Mon1, 1n9 gum1 .. n1p "' ,-pel n1 Mon•, •Y 1iy1n1 higil ni m.\¡1t1t1w11 n• pin· sin n., "'91 menonood. O..kil diy1n, n11k1klpu1l1· n .. n "91 ng1yon 1_n9 m1nming t19..ChMnplon: kung sino khw Aidt 1t Mon1 •ng "m1klp19. nan1k1w ne m1relfli"9 ._ na'" u pe1t&t11rri11h1I nt tina· 1••1 nil1ng ~likul1. -oocSA VNANG pagbbtaou sa Pé!l't:IWa ng pclikula, ngayon lamang lelabfls na arti5ta ang t11t1onc kll1'1yo - sin• Silveó, Cigolo at Alexand~r. Ang t•tlong kabayo .,. mapapanood sa Sltv.rla (Ang K.abayont Daldaleta) ns: Sampa.i:ui· ta Picluree. KKamang naplaig1n1p ng ;:~~~\y~:"'~:: ... ~ aomuatdes 1t Mar1raoe 0.uden, ne mflllmil mag. .t1t..:•aan 11 mg1 oras ng ti· n¡11nc slyuting. Biro nge bl 11aman~ maging kapar tner nila A pcJikula ang t.atlong kaba· "O! ; Wng bafay lamang ang isi.isUil ng ulo ni Dirl!'ktor Ji::t.nlo Silos ne siyang na~_m1h1la sa· pelikulang ito: bat: peaao ni)-'1 mapafusalitn •ne m.c• 1rtlsl1 niyan.i: kabayo, 01 siy1ng binlhinti l'IC: k:;,iaysayan n, Si1 ... 1rí1. Mada· lt~ tuloy siyar>¡: sumangguni ' ! m¡?a kilalan( Hlamangkl'rO •;pang malulun.;:an siya sa kan· J•ng p_ roblt>ma. -<>O~ A.NG PAMAGAT n11 pa/lku1""'9 gln.91•1 n91yon ng L VN -_, •"• Amaleuor Hour _ 1y ~_.1.1llt1n ,,. p1mag•t n• A f rplb. Hi9't ng1 n1m1ng mAi· ~rn al . m .. 1ncf1"9' p1kint11n "huh. Nag1í,ihip1d ne mgi _ ,..,-. .tnt P•P>91 SI Ay Pepi~1.>;:Yitr~ri;.::~!::: .A. , •RSO 16, 1958 (KAflUGTONG) nalun.:kat niya ang rilga papel na nasa kanyan.g kandungao. S1sandallng lumagal ang ni· ogas ng palito, at mul¡ siyang 11agsindi. Nagpatuloy siya M pa¡babalungkal, al habaog ila-is1 niyang nastsiy:uat ang mr• plpeles Sl kenyang kandungan ay unli-u11tnl.c nagkakaroon ng bigat sa kanyan¡ dibdib, sa kanyao¡ puso. N1puandlg siy1 sa puno ng r111n11a P•Ckalapos Jamuku· sin sa palad ang kahuli·buli· h111g papel Da 1:1asa kanyau¡ kandunfan. Nagu11ita n.i)oa d f'asyo. NaalaaJa Wya Hg sa· bi ni Eloy: Bigas! - P11n9ng lllOD'lri iyon? ...,..Hindi siya maklpaniwala. At, ano pa ang dahilan. 11pang siya'y hun•yo - DI• 1011? Nap1ti11g_in slya sa NatlOMI : ..... Narooa pa ani sas.1kyan, Pu-a •iJ•Ds n1Jisln1 aa llU( mebtbanr panadDJp. fr41pab1Jihru Si)'I. -Kail•nlt'•D knog maratlnf bon? Kailanf ang kong mantin( iyoo! Babahagy1 pa Jamang sl:vanlJ n~ta11lis sa sinapupunan n¡ mal&labay Dil sanga nr pu • r::ong manJfa nang makita ni· y¡ing 11glft na n1mat1y ang 11wanag ng i11w 111 unahan ng st5U.r1n. Kaalinnblly niyon¡ nabuhay 11ng huaong n.c ma· kina. -Hintay! -Sicaw ·nJra. - Rínlay! Mabills na nawalil sa kan· Y •ng prninc in ang liwanag ng pang-unahaqg ilaw niyon, kasunod ne unli-unting paglalaho ni!' hugong ng makina. 1foanaw ni.ya ang paligid. Mapanglaw •ng kalaganapan. ni;;~~~iyo~ºk·~:'. . -bulong At n1p1taas sa langit ang kanyang mukb1. Hindi nakalagal ang kanY.ª~I rnca rn11ta oa m•ti_pag. 't1t11a1111Wwt.O, .,••• "TOP TUNES" •I KUWAi TA ni gregorio r. flnrencio MAMAYANG TANGHALI, ngayonr ar.., na ito ng Linggo (Mnso 16) ay isasahim· papawld ng Radio Center sa pamamagitan ng DZRH sa ikalawa pa lamang na pag· kakataon ang i~• ba mga pinakabagonJ programa ng himpilang ito: ang palz~un· tunan ng "GINSHO WATCHES MUSICAL CLOCK" SI ganap na ika-ll :30 hang:¡:.ang lki-12:00 sa tangh.i.li sa pamamatnugot ni Ben Aniceto. W:tlon,: plaka. na pagsusunud-sunurin ayon sa kani\ang popularidad ane: .pat.u. tugtucin ni ~n p11re sa kisiyah•ft ~· panananghalian ng m¡a ta~apakini.J. Bahagi po r in ng pal1tunt11n1ng ito eng p1gbibig1y ng mga gantimpala sa ma¡lginf ma-palad na hgapakinig. Sa k1Iaeitn11n ne prO.!l'flma ay nagpapalu(lof ng isanc "m1hiwagan& tugtuttin", al upang magwagi ang isang tagapakinit. In'! kailang.an lamang na ~awil'I ay hulaan ang tugtuglng iyon at ipadala ang Hlot sa - "GJNSBO WATCHES MUSICAL CLOCK, DZRH, Radio Center, Philippines, Abenida Taft, Maynila. Naito 11ng mia f1ntimpal1 sa palatuntun1ng ilo: P15, primera premyo: PIO, 11e.('unda pr<.'myo; P!.í, tersera pre.myo at may iockpot prlH na isang relong automa· tik? at $11fwlncNn11 (hindi na sususlan) para u isang t~apakinig na makahuhula &1 m1hiwag;1'1¡¡ tugtugin sa apa.t na sunud-sunod na linggo. HAMON KAY BOBBY NG "ANG TIJNGKULIN ko ngayon •Y lsan¡ mahitrpit na h1mong kai· 1angang mapag11rumpay1n ko," ani Bobby Ng nang makapanayam namin sa kuyang tanggapan sa Atto Broadcaslln¡: System (DZAQ; TV, DZAQ·Radio, DZBC at DZMM) ... Dito'y napak1ramin,g: sull· ranin para sa j51ng taong n1sa katayuan ko. Pambihira sapagka't ao.g mea taong pinakikitunguhan o kasala1nuha mo'y mga nilikha Bobb~ ng "show bu~iness." Ang tunlkulin ni. Bobby. l'fg ngayon, matapos na maginc: steff •nnounnr ng ABS sa 'Joob ni:: ill'ng taon, ay .a.ns pagiging R1dio Program SuperYi$or. Siya aag namamah:tla sa tatlong istasyong panradyo ng ADS .. Pananagutan niyang lahat ang ba)'usan sa mga ¡1rograma al mgjl 1nnouncer ng mga iyon. Sa kanyanc p.agpapa· lb'• at pang1ngHlwa magdaraan an.t mga "schedule", pagpapalit ng mga anaunser at programa, maging ang mga pai:bahkasyon al pali ang estilo sa pagsasalita ng mg:i announcff. Al IT)g g1nitong ¡awain ay maus1bin¡ napaknbigat lalo't üsiping ang ABS s.a tatl&ni is!uyon nito ay.mayroong dal1wiing trapiko. May napulot kami kay Bobby. "Ang isang h garadyo ay kailangang moiging •!Jfrov•rt" (kal:-•ligiaran na m¡a taong mapagsarili). "'OIJ!CflVE"; Pelikul• MARAMJ nanj dalinf tagaradyo .ang nananagumpay ngayon u peJikul1. Mababanggit sina Rosa Mia, Jo~e De Villa, Arlemio M• rquez at Din.1'. M. de Jesus. At sa mga tagaradyo ngayon ay maibibilang si Mario de Gunnan, kasalukuyang •mcM .at direktor ng pagsasa· dula sa radyo Qg "Kastilaloy'', pelikul1 ng LVN -na mapapaking¡an H DZBC tuwing Martes, Huwebes al Sabado sa ganap na 8:00- Mario B:15 ng g1bi. Hindi ni n..htawaran 1ng karanasan ni Mario sa radyo (marami na siyang na111mp.:n.ang dula at programa musical se ABS al MBCPBC nitong mga taong nak~· raen) .tt may '='llabaHn na ria siyallJ mga ~likula. Al ngayon ay katulong na direktor slya sa """ peli.kulan.~ "Rebelde" ng LVN at sa isa sa limang istory,i ni 'Tiya Dely" n.c Lany Santi•10 Producliorui na Jcapwa nasa ilalim ng direksyon ni Artemio Marquei. SAGUT NA "INTERVIEW" K•y Connie bpn IJJ~DJ NAJHN 1naasahan, n1kat1Q10 namio si Connie Lopez. (Marahil ay hindi na mimm kall•Dt"ln pang ipakilala siya.} Ayon kay Connie, nagsimula ang kanyang pa¡:ka-propesyonal na mang-aawit nang m1nalo siya ng unang gantimpala sa "Ara· neta Amateur Contest" noon pang dakong 19'NI. Anr paglt:aka¡anap ni Connle sa "Lady Be Good" ang babanggitin niya sa inyo kapao: hlangi-t:ing_ing karanas1n ang pakn ng usapan •. IAGONG "LOL.A BASY ANG"? GAYA 111 blo~J inauahan ng lahat, anr sumusulat ng kasaysay111 at "'cript" 11( Lola Basyan~ sa radyo, ay hindi &i Lola B.asyang o an1 yumaong Severino Reya. Nakiitespo n~mm ~111!. awtor ng "Lola ... " - s¡ Elpidio Murados na isa rin¡ batikant Mu~n. 51 ~!pullo. Murados .iy kasa.lukuyang kauc;nay ng redio ff•er•mtrit nt Grant Adverlis1ng. DAiAWANG BAGO SA Xi ANG CHRONJCLE BROADCASTING NETWORK ay may bago ring palatuntunan sa istasyong DZXL, ilo ay ang "Darigold Jamboree" naman na sumasahimpapawid araw-araw mali· ban kung Linggo, kasunod lam1ng ng kilala nang "Student C&1.teen". Nagsimula noong Peoe tda nakaraang Lunes, sa plaatuntun1ng ito'y m1papk1nggan .rring J~ng tampok o "panauhing-p1ngkat" ng combo at isang n11ng-uwlt ~a bawa't a.raw na pagtat1mgbal.. Sina Laila Benitez al Pepe Pimentel di nang miia Gau.hur dilo. &umakan.ta rl• ai Pepe 11. "Dar~old ltmborM" .. 31 LEONOR VERGARA ng Premiere Productions