Magasin ng Bagong Buhay. Oktubre 14, 1951

Media

Part of Magasin ng Bagong Buhay.

Title
Magasin ng Bagong Buhay. Oktubre 14, 1951
Issue Date
Oktubre 14, 1951
Language
Tagalog
Rights
In Copyright - Educational Use Permitted
extracted text
~ORLO A WELCOME "'; SSEMBLY ºr U.SA.t9SL Bf Mri. FrankUn D. Roosevelt, ma11baha11 ng vum40n9 Pangulo ng Bstado.s Unidos, ay kabllang sa mga unang sumalubong at bumatt aa mga delegado ng WAY. MakUcltang kfnaka.mayan mva .ta may hagdanon n¡¡ Wfllard Strafght Hall ang mg4 ldnatawan &a kapulungan na kf~l~r~f~ng~f;;~nR;~~~t~;: t_ rez ng MavnUa, Emmanuel Georpea Bruu n¡¡ Lome, Zlste MaUo'11 ng Estado& Untdo.t, Bsme GaJS'k ng Timo¡¡ Amerlka, Arnulf Pfm ng E.stados Unfdo.s at Vedat 1 Oua.n ng Turktya. (USIS) Kapulungan Ng Mga Kabataan Ng Hll't lbang Bansa Sa Dai~~ig ... MAHIGIT sa 400 delegado buhat sa 63 hansa ang dumalo sa Un¡mg Ika-tatlumpung Taong Kapulungan ng World Assembly of Youth na idinaoo kamakailan sa Cornell University, Nueva York, Estados Unidos. Ang kapulungan, na tumagal ng dalawang linggo, ay naging kasiyasiya sa m1gsidalong mga kinatawan ng iba't ibang bansa na nagkaroon ng pagkakataong makapaglibot sa maraming panig ng Estados Unidos. Ang World Assembly of Youth (WAY) ay isang samahang hindi sakop ng pamaha1aan, na itinatag ng mga kinauukulan upang mapag-isa ang pagsisikap ng mga kabataan sa buong dai.gdig na mapaunlad ang kanilang mahahalagang gawain sa kapakanan ng sangkatauhan, gayundin upang mapag-ibayo ang pag-ibig sa kalayaan at sa kultura. Ang paksa ng kapulungan ng WAY sa taong 1to ay "Ang Kabataan at ang mga Karapatan ng Tao." lsang Tanawin Sa Laranga11 ••• M¡i.a k;,wal ng hukbonc dagat nt! Estados Unidos n;1 patungo sa biani; nu!ial&.gnng mh;yon. Sa dal,twa.ng h1.1·aw1m sn Ita.as ay m:lklkJtang kalulunsad n1l11 sa "hellcopter," at sa ibaba ny nang mi;a u.ri.d.'.\l!ng mabJlls n~n~ sumasaJakay sa \snng t an¡:gulan ng: m¡::a pub.han sa lsang ltlJHb na pook u Korea (INP J. Tingnang UNA ANG PILIPINAS ..• ·. e·-· "'TE-:fü;.:-, ' .lt!. -.,~~~ Luw.ans _ mulldt' •t ub,..dudulot ng insplr11syon ·anc Balkan 11.AYON. May llucts embudo et umHbot aas ttaktOls: • .. pa_ Wlñn, anc bulkanc lto na warl'r ...... bc••PllDC ·~· DI Kalikasan •r ityana·paacun•ac aabkatawac Ji& p&mln .. buonc palirid n¡ K~bikulan. K•'bllanc lto·• mea "klaabilanPDJ paa11L1luin" DI mga mHlalübay at tuda~• -, .' -~hebld DI' Ug isan¡ pares na up9tos .. ~ JACINTO ay para ,. 14a(n¡_ -,!alakhe.y dabil . .:.. tu.a-7íiaa ·~anc ari 11g estUo, btibayan at · · bcinhawehen ne blintog na sapato& na U.o. Tla-·u .. ..,.l"llltl!> .. .:.~-=~ OIU.AROMA A· A M . BukdlNllll t 1pe ebampiune 1blp 1boes. f''"'''•GANTIMf'AL ANt. SALAPI''. ,, • • a, • . , = ~!~!:h:.:·~!:::.:.:·.:·'~'.~".' ::.::::-'·:~·~ .. ~~,.~~; :·~·";:.:~·;,_i;:;:~"~"ft!".~; '..'¡ .. ~:; ; ~ ~::;:::.):::;:: . .;:~::: ;:' "' " ... ::;:::~::;>~:i:f.::2~; ; ,,\.,\ ... ,.,, ....... , .. , ..... , .... , .............. ~J Makulay na Parada ng mga ROTC ,.¡¡¡.:, """"" ' l ' Masasabing lsang makulay na kabanata sa mga.. pangkat ng kadete ng lba't lbang J2Aaralan sa. Maynlla ang ldlm1.o.s na konbokasyon at parada noong Llnggo ng hapon sa Bagong Luneta, sa pamamahala ng Central ROTC Cadet Organlzatlon: Sa Iarawm sa ltaas ay inaklk1ta ang mga kadete ng UP na nBJ)glll5& a.yos n1 pagpupugay bago slnlmulan ang parada. Taglay nlla ang mga bandlla ng ··Karangalan" at "Tallba." SI Kalihim Rarnon Magsaysay, n~ng nagpupugay i:;a mga bandila ng UnlbersiClad ni:- P!llplna.s. Nasa kal!wa ng kaHhlm si Koronet Tanwangko, superintendente ng mga pangkat ng ROTC a& Maynlla. Ang mga bandlla ng iba't Jbang kolehiyo at unlbersldad, nang nagdaraan sa may tapat ng Manila Hotel. Ang pangkat na !to ay kabllang sa mga naglng tampok ng pare.da. Nang na~'<tM~ata si Kor. Alejandro Eselarnnnd1> ·np: mga kadete sa r·Eu p3·,•.:;, ,tai;os ng makulay nn parada. Iplnakilala nlya SI Knllhlm M:' ~'·'.'.lYS•y na sl}lang swnunod na nngtalumpatl. Mga larawang kuha ni TITO V. CABBALLO Sa talumpatl ni Kallhlm Magsayaay ay btnangglt nlya ang rna. hahalagang gampanJng dapat Uaballtat n1 mga ROl'C .•• ga. JUDdln slnabl n1ya ·1a ang mga kadete ay dapat maklpaglaban .sa. mga kaaway ng kalayaan hindi sa Jaranean kundl 111. pagta~ t.anggol aa inga slrnulaln ng demolua.sya .. ng 2 kahang tlg·sa· sampu na nababalot PANAJUP NA MADALIN'G l'UNITIN Pinananagutan ang Kasiyahan !HPj;ibili ~ :' lahal ng Tindahan Mng mad1dong fll(J'DO 10 BIW AOA NO Z.A1101T" ng rortvne Pkturn 11cigs1Mgaaap ng mahahalo11ong papd ina Rfco Roml!!ro, Babr Lm- • la, Oradto Domfngl!!Z, Bobv lfokta ai ••lanfe. Jlakaanttg-damdomtng togpo ta "BASAG NA MANYIKA" ng ROJllll Productlons. Mcr.gkakasama 111 laraioan sfna Ben Perez, Bening Lopez, Amella Sagulnsin nt MUa 1ilm/a, nagkamlt ng "Maria Clara Awarcr· so pa11tvtn11 plnakamahtuav na botong ortlsfo noong 1950. ~. "..,neldo Dante, "ª papel no " (tufnUn" .sa "SISA" ng l'rentff!rf! Productton.t na hango .sa Uang kasar.savan9 nnulat nf Dr. Jo.se Rttol. Katulong na. rumaganap n/I panguft4ng papel .stna Anua Z.fnd11 ot Eduardo del Jfnr. Maikling Ka t ha ni NANING SANTOS CRUZ -Adlos, amigo~ -tugon ka namang nalulungkot sa na.gin¡ karanasan n1ya. Nang mapag-lsa ako'y saka ko nae.laala ang pulublng nagkapalad sa aklng pllak. Wala na iyon. aa pagkakatayo ko'Y kung bakit ba parang may lsang parada ng mga taong naklklta ko nguui't hlndl naklkilala ang M ~~!~~~ a~f::: 1u'::~:~~~ ~:~~~:ªka~~u~ªJa ~~~at:i:~~ ~~~:~n~ :~Is:k~O ;~~ª1:is~~; ~f~~ra:e_~b~\:~~g ¡~~g· -sa~i ang plsong pilak na napulot nang malak,as ng kalblgan ko pilak. Ito'y madall kong dlnukot at ako'y nagtuloy sa s.Imbahang ko sa Isa sa mga laruangan ng kung mapanslng namlmlllplt a- at tnlabot sa kumalabtt sa akln. pagbubuhulan ng mga puso ng Maynlla, may dalawang buwan ko sa pagsasallta. Ngunt't sa Hindi ko naklta ang mukha ng aklng mga kalblgan. na ang nakararaan ngayon, ay sandall namang dumako sa pa- aklng plnagblgyan. At Iyon ay hindi na humlglt pa sa dala- 1anagalog nlya ang am1n¡ paa- hindi man lamang kumibo. o GANAP na lkasampu at kawang piso ang aklng kayama- sasalltaan ay nakagagantl ako baka nagsallta'y hindi ka na- lahatl ng umaga nang matapoa nan. 8& sandallng lumabl:; sa. nang paghalakhak. Naglng ma- man narlntg. ang kasal. ~~~!~~f1n~º ~~~ ~~~g 6;!:~~! f;!~. ~:in::!nfaag:~~t~n~ª:~~ s/~~~~fb1~:: _::r~~ª:is~~:~1~ -~a~~1:!1:in~0~ ~~ gugulang hindi ko malwas'!!.n. yang ~aranasan nang umagang lak sa matandang nakatalung- nong sa nagsldalong mga kalbl• Sa slmula'y klnatutuwaan lyon. ka Tlla sumundot sa aklng !Slp gan at mga kamag-anak ng lklkong dalhln-dalhJn ang plsong -Nagnwa sn 'kln nan• sosel an'r kabutlhan ng gtnawa ko. nasal. pllak. Suball't nang mapansln sa tao, naslngll na mahal - Nakapagmagandang-loob ako at -Huwag kayong m.agslsllayo kong hindi na humlglt sa c\a- pagarll nt pautal-utal o.ng kan- nawala pa ang kamalas-mala-' at sabay-sabay tayong lalakad, lawang piso ang naglglng la .. yang pagsasallta. sang plsong pllak. -turlng naman ng Nlnang. ~ganm~l~J.u~; :i¿a:-~~~f:n m~~ hl;:f' !~~!u;:~: t:;º!?!06~~~~ May llang sagllt pa rln ka- b:St ~~n:a:n::u s1:¿~~nang lwan ang plsong pllak sa slnasabl nlya. mlng nag-usap ng aklng kalbl- Bumatl sa aking pansin anc amlng aparador. Ngunl't Iwan -Sose! Sose! -marlln ntyang gan bago naghlwalay. . tsang matandang lalaklng llll· ko man lyon ay gayon din ang' blgkas. -Bueno, amigo! -pagpapaaklnahlhlnatnan: gumagasta ako -0, e ano ang nangyayarl lam ntya. CBaklatht sa pahlna 131 sa hindi malwasang dahllan. kay Sussle mo? -tanong kong -A! kallangang magkahiwa- nababaghan. lay ka1nt ng plsong pllak na -Hindi sa sussle, Sose! -J.la· lto, -ang mlnsan ay nalpasya ve hombre, entiende? - Dlnuko sa aklng sarm. Naislp kong kot sa kanyang bulsa ang lsang dala nlyon ang kamale.san. malllt na sus! at lplnaklta sa At lsang araw nga ng Llnggo, akln. ganap na lkawalo ng umaga'y -A, susl! -nakatawa kong kuyom ko sa palad ang plsong tugon. pllak na Iyon. Olnaygay ka no- -0 ... o ... ! -sang-ayon nton ang kahabaan ng Avenida ya sa bahaw na tlnlg. Rizal patungong Slmbahan ng Nasabi nga sa akln ang pagEsplrltu Santo. Sasaksl ako no.¡ papagawa nlya ng suslng na; on sa pag-llsang-dlbdlb ng a .. bangglt. Tuwang-tuwa nga raw klng kalblgang Luslng at Pon- slya at 88 bungkos ng mga suchlng. Buo na sa kalooban ko slng lplnakita sa kanya upang ang aklng gagawln sa malas na plllln ang lblg lpagawa. ay na• plsong pllak: Illllmos ko sa. u~ palaran nlyang masumpungan nang pulublng masusumpungan ang kaslnlakl at kasmghugls ko sa paglalakad. • ng nawala nlyang sus!. Bapat Parang blnlbllang ang aklng na ang kaslglahang nalpamalas mga hakflang, ang aklng panl-. nito upang ang panday-kabang ngln a.y laglng nakatuon sa sa- ko.usap niya noon ay magsaman- llkop ng mga daan sa pagbaba-' tala sa pagkakataon. ka-sakallng matagpuan ka an@l Pabulong, nang sablhln sa apulublng maklklnabang sa aklng_ kln ng kalblgan ko ang halaga: plsong pllak. Mira tu, amigo, una. llave de Malaplt na ako sa slmbahan este clase me cobraron tres peay hindi pa rln ako nakakaklta sos y_ diez centimos, Nanggig!gll ng pulubl. Sa hallp nlto'y nasa- ang kalblgan ko. 11;1-bong ka ang aklng kaiblgang Ako naman ay napabulalas t1soy na matagal ko nang hin- ni pagsagot sa ·1akl ng aklng ~¡ naklklta, Blnalalt ko sanang pagkamuhl sa mapagsam:inta1wasan slya upang makallgtas lang panday-kaban. -Tres din naman ~a satsato.ng natltl-.1 diez ... Llave! Inagaw ko ang yak kong hindi kuku!angln sa sus! sa aklng kalblgan at sadya ~:~~~a~~gk~.' ngunl t magka!1~asa:;,~~glp~i~~~~ knuanngg h~~:! -Ola, amigo! -ang batl nlya awat sa. akln. -Ladron, co ... sa akln. Klnamayan ako. -ang tangt ko na Jamang nasa-Ola, tslko! - nakangltl bl nang walang anu-ano•y mav kong gantl. naramdaman akong kumalablt Sa may plntong bakal ng ba- sa aklng blntl. Nlllngon ko ang kurnn ng slmbahan kaml nag- p1nanggalingan. Isang matanpang-abot. Kumustahan. Ku- dang lalaklng nakatalungko ;mg wentuhan. Balltaan. May mga naklta kong nakalahad warl sandallng Ingles ang amlng ang lsang palad, ngunl't hindi LJNGGO, OKTUBRE 14, 1951 ISANG PISONG PILAK NA ITINURING NA "MALAS" NG MAY-ARI ANG TUMUPAD NG MARIKIT NA PAPEL SA KUWENTONG ITO Pisoog Pilak, Altar at Kabayo 7 (KARVGTONG) yo'y maraml ang namamanas at sa kanyang akala, sa kalubh3a'll g~ ~=~oty n~ª:!~k~1g; ~~~u~ª~tg~:l~~[~gka~h~: 1~1~~~t n:ªh~I~~ bong amerikano. Ang lalong m11.lalakmg panganlb na dlnaanan nilang lahat ny noong mabahta nang dumarating ang hukbo ni Henernl McArthur; an~ pagkaalam ng mga hapon ay lunes, !ka!.. ng Febrero !to papasok sa Maynlla at ipinabatld na sa kanllang Lunes ng umaga ang lahat ng lalakl ay babarmn. Salamat at Eabado pa lamang ng gabl, ang mga amerikano ay nakapasok na sa Maynila at ring Sto. Tomas ay nakuha; kung hindi, Isa man marahll sa mga naroon ay hindi mabubuhay, babarllin nga ang Clfa lalaki at ang mga babaE" at !lata ay Isa.sama sa pagpapasabog 1\g gusall, nasa Uallm ay nilagyo.n na pala ng dinamita. Gayong pagkakapaghanda sa pagslra ng gusali, ang lnabot ng mga amerik.i:.nong nakapasok. Sa mga hapong nagbabantay na talaga sa n.ea nakukulong ang pinakamaluluplt, ay nagsllaban, na lahat no.man :iy namatay, apat lamang ang sumuko, na nangapipilt na ngayon. Ang gusall ng Sto. Tomas, hangga ngayon ay maminsan-m.n~an pang tlnutudla ng kanyong hapon. May mga apat na a-raw ~g'"~_n§e~~s~~~.i~~:a~ªg~ºf2g k~~1!\t ~: ~::~~ª;f~s~~;~~:~oª.rK~ natutop ng mga amerlkano. Sa McKlnley, kuha na ng mga an1e1lkano, ay may mga nagtatagong hapon, na ang Sto. Tomas din nng tlnutudla; ang mga nagsisltudlang lto ay napuksa na, gaya fb~ ~~g ia\ªa~:n s:a 't:Ye~1~!~i~~n:b~~a~'!u~~1a:~b~a ~~~~:a~~:,t:; pi:gplpllltan ng mga hapong maiwasak ang Sto. Tomas. Sa Jabas na bllang ng "Free Phlllpplnes' sa araw na !to, ay nasasablng ang hukbong gallng sa Timog ay mtkaratlng na sa Maynlla at kasama na ng nanggaling sa hlJaga, sa pagkubkob sa t5 Febl'ern, 1945:- . . ·I. gre~~s~uª~gt~fiat!~:g~1~guWn~~dm~~~::~~~ T:1nga;;;~gd~~~t:: nga:gn~a~1~:~:.0a:ªh~~r:~ rrJ' tr:~::~~g1i!:~.º~~g ~:~1Wa;c},~~ ~~~aª~~~:~ª~:~~~~~~g n~::1~:r~!ª s~ª~:~ia~~:a::a~:al~haª:u~~! napasabog sa Payong, na. nasamahan P.ª ng mga nagslsltakas i.a long sa Sto. Tomas noong Jto'y mapasok ang lsang malilt na P6.D"~~~~ta~:11ra:a~~ti n~ª~~ia~g n~~fn~f!1~1n~~i~ºi:Iit~ªn;1fin!~:~~~ ~~~~~iw~~ª;~~a~~s~1tª~~"p1~!y1!1;:~tn~º~:a ~~;:it!~~~~ilm~~ :11:;;;~~~:~¡:~~:~;.@r:~1~~;,t~~'.::¡~:it;i¡:~ ngakaalls na may sandata, at sa ballta'y lnlhatld pa hanggñng sa !aba.san ng Sta. Mesa; ngunl't ang pagsagot sa kan\lan~ kapnn~Masangkay, taga-Maynllang may lupaln doon na tagan ay natapos pagkarakang slla'y makalayo.Hlndl masabl knng ~:~~~ ~: ::á~a~~a k~~f¡~~~~! ~~it~r:::'~N! ~~f~;ig~d~~\~:g{~~ ~!~n'Jfi~bl sa mga hapong lto ng mangakaratlng na sa labasau ng han, kung sila' 11akahimpll sa nagballta sa akl klnakaln sapag bago lamang na Y.ano, na plnagbalitaan yang !to ng mga takas napatatama::mg mabutl tulong ako nang kahi't ba ng bagong panga'nlb na !to, ako ay sumulat sa Flnuno ng mga guerlllero. Ito ang aklng sulat. Komandante Eskolastieo M. Luz I'asong-Tamo S. F. del Monte Feb. 15, 1945 !6 Febrero, 19i5:Naghulog sa umaga ng araw na lto ang rnga aeroplltnong amerikano ng lsang anyaya sa pagsuko sa mga naglalaban pang hapon. Tila ang plnagkalatan ay mula sa Montalban at s. MRteo hanggang sa labasan ng Maynlla, na klnalalagyan Pa ng nan¡r;a<>tatagong hapon. Maraming aeroplano ang nagslllpad ngayon, Jalo pa sa daHangga ngayon ay naglalaban pa .!.a ng tlmog ng kagabl at s11. Aklng ipinagbilln "ª no.gdala ng sulat, na kung kakailanganmg sJya, ay sumama sa magslsltingin ng tunay na klnalalagyan lll!" mga knlaban upang masukatan ang layong dapat pagpabac:sakan ng punlo. Sa pagdalo ko ngayong hapon na sadyang inanyayahan so. Dumalaw ngayon sa nklng bahay si G. A. "J. Balls, Ingles P..a ii>ang papulong-bayan ng mga "Markings Guerllla" na nakahlm~=p~~-~aª1~b~s~~~¡k~~:~~;i!ii~~u}~n~t~a~~~~~a~:~iº~al:~:~.; ts~: ::~:~;ª~~~ n~~~~gl~~;~;n~~csºanjat~k~"ag~:~1~;¡:ªi;n;n;n1!h5!t on. Maraml siyang iblnallta se amln, mga bagay na nakalul'Unui:; ni>. may dalani:i; barll na walang katlbayan ng pagkakaanlb se alln tungkol sa mga paghlh!gplt na hindi kallangang plnaJral ng mga mang pangkat ng .. e:uerllla" na klnik!lal_a ne: hukbo. Kallannta't hnpon sa panahong kanllang lklnakulong. Dumatlng ang panahon may malpaklkitang katlbayan, ay hindi maallsan ng sandata. Sa na sa Sto. Tomas ay may namamutay na 15 araw-araw sa mga papulong na aking dlnaluhan. na ang pakay ay an¡r; mullng pngnakukulong, sanhl sa lba't Jbang sakl_t na lblnubunga ng masama tatayo ng naglbang datlng mallit na slmbahan sa Paltok, na ngana ay kulang pang pagkaln na se kanila'y lblnibigay. Hangga ?t::;a- yon ay lpagagawa nga upang maglng pang-alaala se pagkallgtas CANO "NANG MAGDAAN ANG DALUYONG" AY INILALATHALA NANO WALANG PAOBABAGO BATAY SA ORIHINAL AT 8A PAOKAKOREHE NO MAY-AKDA> Kapowa May N ~~~~~~!~tsln~:: ~:::aª~f:a: ~~~~~:n,,n~~:= me.ni sa ptnanganga.serahan cio. ang aleng dwne.tlng buhat sa -Kallangang mapawalangNegrps. Ang nananallm na mga saysay ang ke.se.l na lto! -wapanlngin nito na nakasalubong lang anu-ano'y pasya ng maKuwento ni FAUSTO A. PAGUIO nlya sa pagkapasok sa sJlld, ay tanda, pasyang lumlgallg nang ng ama mo ay hln~U umalls sa slya sa kanllang bahay, kungdl nagpayanlg sa. kanyang dam-1 gayon na Iamang kay Chr.rtng. Negros upang layuan ang dl-m.i.- napukaw ng tinlg ng lnang sa damln at Jumlkha ng mas!d.. -Huwag po, Tlyang! -bl¡r- tapus-tapos na pamamallbhasa. kanya•y naunang bwnatl. hlng atndak, dahll sa lsang ll-1 lang llagot na patangis ng pa- ng !yong ~ga Lolo sa kara.lltaan -Aba! -pe.mangha ni Amado, h1~n na:~:ng~!~~g~g~~:~ m~:~~sh1!1:v~ 1;~~!. pag;:01~~g s:1aª t~~0m;:a:0a:;1:i~ -glslng pa pala.kayo, Inang ... ? long nakaslndak na us.lsa n¡d karaos ng aklng Iakad dlto sa · nagkakaginhawahan. Me.yaya- --Oo, anak, at sa paghlhlntay matanda, Maynlla, ay patutungo klta sa. man ang mga Loto mo. Subali't ko sa lyo'y kangtna ko pa nar1--8a.,. sa ... alne po, T1yangJ tsang abugado. At ... lto'y tan- tlnallkdan namln ng naslra nlg ang alas-dos sa relos ng -namumutlang tugon ng pa..i. daan mo: huwag mo akong ma- mong ama ang may lasong ka- :!\~!g k~f;!~~ª~:;· Baan ka be.· mangkln. hlya-hlya; nallntlndlhan mo? seganaang yaon at negtlls ng --Sa sine?.,. Sa oras na lto? Natutop ni Charlng ang nag- kare.lttaan dlto sa Maynila, hu- --Ow .. huwe.g na nlnyong ... Sa anyo mo'y napagk.lklla ... slklp.na dlbdlb, at sa klnaupang wag Iamang kamlng ma.mii\Ia- Intlndlhln ang aklng plnanggalang hindi ka nagtatapat! Sa- sllya'y inlhayag ng daloy ng Ju- glng hamak sa dagok ng mga lingan. Matulog na tayo at baan. . . sean ka nanggallng? ka pa kayo megkasaktt sa puc:r~~:n~:~~;a :::i,~°:sb ~~ ""'""'""""""""'""""""===="""""'"""'°"'"'""""""'= ~~~:S~ ~~·. ~1:!¡~º, h~a~~:;1~~ salita. Se. hallp na magpe.tu- oplslna. loy se pagslslnungaUng ay du- Kinaumagahan ay mag-llkamukot sa kanyang 'handbag' ng walo na nang s1 Tandang aelsang bllot na .papel, at nangl- nang e.y glslngln ng paullt-ullt nglnlg na tnlabot sa matandana na pagbuslne. ng tse.ng awtong ale na naghlhlntay ng kanyanic twnlgtl sa kanllang tape.t. Pakasa1utan. gallt pa mandln styang huma-Ano ito? --ang uslsang sa- ngon at padabog na dwnungaw bay sa pagtunghay sa papel. - ANG MGA PUSONG TAPAT NA NAG-IIBIGAN upang alamln kung sino ang tAh ... sertlplko ng kasamyento! plnalagay nlyang 111&mbubulaNape.ke.sal ka na ... ? ülr.awa AY DI MANGYAYARING PAGLAYUIN NG ANO haw na yaon. ?~::~~:~~;:1:~:0~!~~::;~~ MA::T~~s N:T M~~~::::~~~w::T:::· ITO ~~:~d~.ti. ~a-~:~ªy~n~ªn!: song lto sa !yo? De titulo ba? Hindi mo ba ma!pagmamaka===-==="""""""""'"""""'""""""""'""""'"'"""""'""'"""...., -Aba .. Manang Sabel ... ! blya sa llpunan at sa lyong mgn -buong tuwang tugon ni Tankamag-anakan? ha ang mahlgplt niyang p~tu- masasakit na allmura." dang Senang. -ha po slyang.. mo. ma.~ to! sa maluplt na pasyang ya- • HJntay nga pala, Ine.ng• pu- Sa malakmg kagalaka'y paralltang empleado Ja. lamnng, on tol ni Amado sa sasablhln pa takbong blnukSan ang plntong TI ... tlyang ... ! Paslguk•slgokl sa kabllang dako, nang mga sana noon ng kanyang !na, "ba- pale.bas sa muntlng balkunahl na tugon ng tlnanOng. sandallng yaon, matapos maka- kit po hindi tayo sumulat sa ng kanllang malllt na tahanan, -Naklte. mo na! Iyan ... iyan sal e.ng dale.wa nlna Charlng Negros at magbakasakallng ... " upang salubungln ang dumaang napapala ng nagpapatuluy- at Amado, makapagllwallwe.llw "Sumulat na ako, anak ... " tlng. tuloy ... t Nasasawl! Dlyos mi- sa lba.'t lbang dako ng hinsod "Sumulat na kayo? Idlnalngi Ang kahlmblngan ni Ame.do, yo ... 1 Isang dukhang pakalnln! at malhatld ng lalakl a.ng babae na nlnyo ang atlng karallta- sa silld, ay pinukaw ng Inga.y Kaysaklt.. DI ka.ya !to Uuha. sa plnangangaserahan nito, si an ... ?" ng kagalakang blglang surriUak· sa Langlt, ng nas.ira mong mga Amado ay pauwl na rln se. kan!- "Oo, an(lk! Wala akong klna- bo sa pagbabatlan at pagbaballmagule.ng? DI kaya. nlla tsurot la namang tahana.ng mag-lna. llgtaan sa 1ahat ng de.pat kong¡ taan ng dlnatnan at ng duma·'ª akln ang pagpapabo.ss. sa Habang daa'y nillllge.llg ng !balita at ldalng, datapwa't.. Ung na may ko.samang lsang iyong kapakanan.. sa l)'ong pag-aallnlangan sa kanyang tJ magdadalawang buwan na nga- babalng naSll kabe.taang gule.ng. llinaharap na tplnagtlwala sa. nang si Tandang Senang na. yo'y ... hindi pe. nlla ako slna- Nato.lastas ng kaglglslng na sl al:lr111 pagsubaybay? Mo.gtatap•JS mapasan~-ayon sa pagkakapag~ sagot! Dlwa'y sadya na nlla ta-< Amado, na ang dumatlng ay ke. na sa edukasyon ay kulang asawa nlyang tto nang llhlm. yong ltlnakwll!" slya palang balo ng matandang ka. pa. sa wastonlJ balt! -pahl- "Maghahanap ka ng !na!" ang Ang gunlta sa hullng pangu-' kapatid ng kanyang !na. Napa-· mutok ng a.Je na tumlgll upang nagunlta ni Amado sa paglala- ngusap na yaon ng nagpaalaa· ngltl ang lalakl, at nalusal ng magkuro ng gagawln. kad, na paalaala sa. kanya ng lang roa.tanda, ay naglng pala- kanyang nanarlwang mga labl: Lumuluhe.ng lnatlm na ta- kanyang matanda noong lsang kol ngayong dumurog sa na.la.la- "Ah ... nagbunga marahll e.ng mang ni Charlng ang gayong araw. "Lalayas ako, kapo.g nag.J bl pa sanang pag-asa ni Amado. sulat ni Ine.ng ... !" At narlnlg mga. pe.ngungusap ng nagma- asawa ka sa lsang ma.yaman"! sa lunas na makalulute.s sa kan- nlyang nangusap ang tna nlya: maha.J at nasasakitang ale, ba- anya pe.. "Kung sa be.gay," pa- yang alalahantn sa buhay. Na- -Anak ba nlnyo ng Manong gama't sumugat aa kanyang pu. tuloy ng matanda, "ge.ya ng a- lito ang kan.yang batt. Hindi naso an1 llang mahapdln1 salltan11 lam mo na, kung kaml le.mang alumanang umaakyat na pala (Buklatln sa pablna H) 10 MAGASIN NG BAGONG BUHAY $ 1 d~:i~~0~a;~n~in:!,l~~:a~ ~~~ª:.ª~~~~p~ªn~l~a~~;~ ~~ P~~: mang, slya ay masunurln at kukulang. KUWENTO NI mapltagan sa magulang. Hin- Dalldall nlyang dlnampot ang ~! s!a :i;~asa;;t. ~~~:;:;=:~~ ~~n5t~n:a~~~°:i1; :,~!~~~ ~~~~~: Ismael Cruz Matias ng mga pangungusap na lpag- baw ng palababahan. S1nungdaramdam ni allng Marta. Ngu- gaban niya ang lsang mal!lt na nl't simula nang slya ay luma- bote ng pomada at klnulapulan kl at magkaislp ng ganap, mula ang kanyang buhok na tila may nang pumlntlg ang mura nlyang katlgasan ng bahagya. -Kayo naman, - anyang katiwangwang sa hapag. Inillgpuso at mahumallng sa magan- Lumayo slya ng kauntl sa sa- noo'y nagpupurnlglaa na maka- plt nito ang pagkaing hindi man dang si Carmen, ay untl-untl lamln. Tumagllld. Hindi nlya talon sa Iabl ang llang pangu- lamang nasalang at pagkatapos nang natlpon sa kanyang dlbdlb mapagmalas na mabutl ang' ngusap na malaon nang naka- ay dalldall slyang nagtungo sa an§o lsang l!hlm na damdamtn busto nlyang kaanyuan. Luma-1 tago sa kanyang dlbdlb. Hindi kanyang sllld. Doon nlya itlnana nang lumao•y naglng talak- bis ang pagkakah111g ng sala- kayo dapat magkaroon ng anak, ngls ang kanyang kasaw:lan sa san ng hlnanaklt at sama ng inln. Itlnayo nlya ng kauntl .. At -at ang mga labi ni Dondoy buhay. Ioob sa magulang. slya ay tumanaw na mull sa ay blglang napatlkom. Hlnabol Kung nabubuh~y Iamang ang Ang totoo, sl .Dondoy ay may salamln. Napakunot ang kan- nlya ang nakahulagpos na pa- ama ni Dondoy ay tunay na slnlmpang lthlm na kapootan yang noo. Talagang wala nang ngungusap. Nguni't lyon ay na.: hindi maaarlng paraanln ntyon sa.kanyang Jna. Mayroong mga lblblgé.y na larawan ang dlyas- roon na. Ang busog ay naka- ang gayong url ng mga pangusandallng ang lna ay warlng keng salamln! timo na sa dibd!b ng klnauuku- ngusap. Madudurog sa katawan hindi na ñlya lblg na maklta. Sa pagkakatltlg nlyang tyon lan. Nallkha na ang kaklrutan ni Dondoy ang anumang bagay Kaya•t kung mlnsan, sa mga sa salamln, ay blglang gumuhlt niyon. i na mahawakan ni mang Llloy. Iabl nl nondoy ay pamlnsan- sa kanyang alaala ang magan- Nayanlg ang katauhan ni a- Marunong magmahal si mang mlnsan dlng nakapamumulang- dang si Carmen.. tumatawa, Ung Marta. Hindi nlya na.kuhang Liloy. Ngunl't marunong din go.~ ang Uang pananallta na humahalakhak. Blglang sumu- magsallta. Alam niya na ang namang maglapat ng parusa amadalas Uuha ng !na. lak ang kanyang dugo. Nang- gayong damdamln ay malaoQ yon sa sarili nlyang kaalaman -Ngunl't ano ang gngawin ko, glgll. At pagkatapos ay nalab- náng nagllllbllb sa dibd!b ng at k_aparaanan. anak? Yaon ba'y kagustuhan not anr buhok na nanglnglntat:I anak. Alam nlya na si Dondoy Isang linggo pa ang nakaraan ko? -Oanyan ang madalas ma- sa pomada. Hindi pa rln slya ay mayroong hinanaklt. Ngunl't mula nang hapong lyon at si ~~~11:in':~1:11:0gM~~:lnd~:P~~ ;~;:!~:~n:~a~~n:waa:', ::;~ ~:~·:~, m~~á~~i:!n~~;1~1~;na:; ~~~~º{bi;Y d~:1~y~g n!aI~~; muntt nllang tahanan ang tsang tlng salamln at lyo•y lplnukol sa bibig ng anak ang gayong pa- sa kanyang pinapasukan. Iyan tagpong madalas lpagdugo ng !abas ng durungawan. ngungusap. ang k~nyang dahilan. Ngunl't kanyang kalooban. Noon ay slya namang pagsu- Tinanaw lamang ni aling iyon ay hlm;ll totoo, ang bulong Sa gay~mg katugunan, ang ngaw ni allng Marta sa sllld ni Marta si Dondoy, lsang tanaw ~áman ni allng Marta sa sarlmga bagang n1 Dondoy ay mag~ Dondoy. na lipos ng hlnanak.lt. Sumidhi h. Ayaw na lamang slyang matltllm na Jamang, magkukuyom -Nakaahln na, -ang tawag áng kanyáng pagkauhaw sa ka- kita. . ng mga palad at pagkuwa'y ng !na. unawaan ng mga bagay na nag- Sa kab1lang dako, si Dondoy mapapabuntong-hlnlnga na Ja..: --Ow, sigt na ho.. wala pa papahirap sa kanyang kalooban. ay hindi naman nagpapabaya mang, akong gé.nang kumaln! -Ang Ngunl't sl Dondoy ay hindi na- sa kanyang tungkulln. BuwanIsang hapon, si Dondoy ay paangll na sagot ni Dondoy. kauunawa. Hindi nito naklklta buwan ay hindi nlya klnallllg..: dumatlng mula sa pagawaang Ang !na ay nakabanaag na arig Juba ng ina. Hindi nito na- taáng ipadala ang kuwaltang ptnagllllngkuran. Katulad ng naman ng masamang babala. darama ang kudut sa sarlllng panustos sa pangangallangan mga karaniwang araw, ang ka- Kaya lalong naglng mahtnahon \aman. SI Dondoy ay malaon ni allng Marta, Slya ay anak ni tawan nlya ay parang matam- ang pagsasallta ni allng Marta. nang patay... mula pa noong allng Marta at lto ay kanyang lay at nakakunot ang noo. Nag~ -Lalamlg pa ang sabaw, e. Lu- pumlntig ang 1r.anyang puso, ~na. Hindi niya maaarlng lkatuloy alya sa kanyang sllld. HI- mabas ka na. , mula pa nang slya ay mabaliw 1la ang katotohanang lyan. nubad ang "polo shlrt" nlyang At Iumabas naman ang anak. sa magandang si Carmen. Isang gabl, si allng Marta ay naplplntahan ng malalapad at Ngunl't nagpuputok an¡ kalo- Nagbaba ng ulo si allng Mar- hindi makatulog. Umuulan noon. matltlngkad na kulay ng bula.k- oban. ta at tlnungo ang pagkaJng na· (Buklatln sa pahina 13) lak. Tumlyad slya ng kauntl at lnabot ang lsang tuwalyang nakasablt sa lsang kawad na na- MINSAN PANG PINATUTUNAYAN NG KUWENTONG ITO NA WALA NANG kabagtas náng pahaláng sa kahabaan ng malllt nlyang silld. HIHIGIT PASA PAGMAMAHAL NG ISANG INA SA KANYANG ANAK :::n:~s~:. ª~~:a~l~~~n~I~:~:. - KATOTOHANANG KUNG MINSAN AY PINAG-AALINGLANGANAN. ang kanyang mukha at sagllt na tumanaw sa muntlng :ialamlng .::::::::.?"_ ~~;;;;?"----~ Aug Ikalawaug Tanaw LINGGO, OKTUBRE 14, 1951 11 N ~~IN~ m::~i~~a~~~gta::~ papansin sl mang Mundo ng kaPablo at donya Nena sa mga paM A L 1 N G kalbang anyo sa kanyang anak ~~~hln:aa~~~~~nl~~g s;a::i~:: - ~:a~g S~~~· ~~a6.;,ly~ln~~n:a n~:: wang ay ukol sa pagiging ma- los namlmitak ang sUahls ng nananggol ng kanilang anak na araw ay nasa kuslna na a.t nagsl Dante. A K A L A hahanda ng agahan. PagkataNang nasa kalnltan na ang pos, blbltbltln ang basket ng sayawan, si don Pablo ay luma- mga bote ng gatas at lhahatld plt kay Dante na noo'y na ka- se. may m¡¡:a pabllln. NgUnl't ng!Ung nagmamasid sa mga bl- nJ!'ayon, si Selya ay tnaabot ng nata't dalagang nagslsllndak... slkat Dlt araw sa hlgaan at -Dante, -ang pansin sa a- kung hindi pa glslngln ni mang nak, -bakit ka natltlgllan? A-~~e Mundo av hindi pa tltlnag. At lamln mong ang kasayahang \ kung matdslng na.man ay gant1to'y ukol sa !yo, kaya dapab } to ang lslnasagot sa kanyang mong gugulln ang labat ng ..__-· · ama. ~::s~:¡~/ª Iyong ikallligaya at - y gu~~~t~W::!~g~1;;, ~¡.~~¡ g~~I~~ -Ano, papa, ang nals mong slng na ako. gawln ko? Sa gayong sagot nt Selya, s1 -Aba, e, di m:igsayaw ka, - HINDI LAHAT NG MAYAMAN AY MAY MATAAS mang Mundo ay kaka.mot lasagot ni don Pablo. mang sa ulo at llwang mull ang SI Dante'y nagklbit lamang NA PAG-UUGALI - MAY NAG-AANGKIN DIN anak upang tpagpatuloy na.man ng bal!kat at pagkatapos ay kl- NG DAKILANG KALOOBANG MARUNONG DUMAl\tA ang napukaw na pagtulog. ~:;~ann: b~:¡;a1~~ d~~maa; s~~~ SA DAMDAMIN AT KALAGAYAN NG MGA DUKHA Klnabukasan, nang sadyatn humakbang na patungo sa be- nlna don Pablo, donya Nena randa. at Dante ang tahanan ng mag-Papa, -ang patuloy ni ~~:· ay dlnatnan nllang s1 Dante nang sila'y nakalikmo na -At ano pang url ng babae -Ang Maggagatas? -padllat 1 g Mundo ay nag-uuslsa kay sa isang sopa, -ang magsayaw ang nals mo? -tanong ng don. na uslsa nl donya Nena. Se ya, samantalang na sa kalay hindi masama. Nguni't sa -Ang nals ko, papa, ay Jara- -"-Ang anak ni Mundo na a- nan. Ang glnawa ng tatlong ~~~~~it~~~ !~~:~¡~aban !!Y' Ula ~~~ n:il~~~~g n~ª~~~!n=~~~~~;~ ~~n~0ir.:.uwala? -tanong naman ~~~~~~aka:: ~a~ft~~~l :; :~:: -Sa anong kad.ahilanan? _ way, may yuml ng taklp-silim --Slya nga at dill Iba. At pa- ama. uslsa ng don. at hindi katulad nila na kaya ngako ko Ir.ay setya, -dugtong --Selya, ano ang kahulugan an~s;~:g~:·1~:aªn:k:~1;/~~ag::_ :~~g~~~n~:~;a::~~a~ª iplnahid ~: ~~s~;:~:~g -~~ ~~g~~::: ~!gbagb~nio~º M~;n~in:;:::~i: uri rln ng ibang kadalagahang -Ang ibig mong sabihln, ko kayong magtutungo sa bukid ka ba? nUayuan ko nasa Maynila. Ang Dante, -ang susog na w1ka ng upang maklpag-ayos kay man¡ -Wala po, itay, -ang sagot ugali nila ay magkakatulad: don, -ay alangan pasa iyo ang Mundo. ng nakatungong dalaga, -ang magpaganda at pagkatapos ay mga dalagang iyan na pawang Tumlndig ang don at ang pa- hindi PO lamang nawawala sa kusang magpakalasing sa mga nagslpagsunog ng kllay upang tawang wlka. akln ay ang pananaklt ng ulo kalayawang nabibili ng salapi sila'y maglng dangal ng isang -Kaya pala noong ako'y mag- at matlndlng pagkahilo, kung ng mga b!natang sa kan!la'y lalaking paglalagakan ng kan!- t~ngo sa asyenda ay Jagl akong ganltong bagong slkat ang araw. nag-aanyaya. lang puso? dmudulutan ng sarlwang gatas -At pagduwal na paminsan-May katwiran ka, Dante, _ -Papa, --ani Dante na naka- ng dalagang iyon. mlnsan, hindi ba, Selya? -may ayon na rin nl don Pablo, _ ngiti, -kung ipagtapat ko sa -Aba, Pablo, -anl donyo Ne- hlmlg na panunurtng tanong nlngunl't sa gulang mong tina- inyo na ang kasintahan ko'y na, -ang blnlhtntay ng anak mang Mundo. taglay ngayon ay nasa panahon higit sa kanilang Jahat, kayo mo ay ang lyong paslya. -Opo. ltay, -walang alinlana upang ikaw ay manungkit kaya ay maniwala? At hindi ~a bagay na Jyan, ako ay ngang ayon ng anak. ng mga bituin sa langit. rin kaya ka_yo manghlmasok sa hindi tumututol, -nakangltl Nagbuntong-hininga ang ma-Kung sa bagay nga, papa, aming pag-ilbtgan? ang don. tanda saka mullng nagtanong. -tugon naman ng anak, -at -Dante, -paninlyak ne.man -Kung gayon papa, -galak kung ako'y manunungkit ng bl- ng don, -alamín mong lkaw na galak si Dante, -bukas no. -:n;k11 ko, hu;1 ag :~ sanai°g tuln, ang susungkltin ko'y iyong ay lumakl sa Illlm ng tahanang bukas ay magtutungo tayo sa :n:r ª ª t" sa ~ 1~¡ ~ººf a~~~~a'g.bihlrang magsabog ng ~~ºta~~l.dl ~~~:=~~;!~~ª d~fo P:~; b~~~ng-ayon kaml, -halos' :au:~:a:~ng n g a P nag-Putlk din lang daw at pu- karapa:tan at kalayaan nr: sinu- panabay na wika ng mag-asa- -Bakit po, ltay, ang lahat tlk, tapatln na ang malaplt, _ mang nlllkha. Sapagka't ako'y wa at ang pablro pang dugtong: po ba ng pagbabagong lto ay ang katlo naman ng donya at naninlwala na hindi lamang sa -sa bukld pala tayo manu- may klnalaman sa aklng pagnaupo na ring katabi ng anak. salapl natatagpuan nng Ir.aliga- nungklt ng bltuln! iblg? -Dapat mong malaman, Dante, yahan at katahimlkan ng lsang ---oOo--- -Oo, anak ... Kaya lpagtapat ~~n;1~:;~~su~:u~~m~::i~a~: ~~:aans~n.ly!:;\~f:~u~~~~g p:; May lsang linggo nang naka:~1!~nªk!~ ~n: l~~~=l~~s~~n'!: lumagay na sa tahlmlk upang 1to: dapat namlng makllala ang maklta naman namin ang iyong iyong kasintahan maglging buhay. Pinagl\pat-lipat muna ni Dan~a :~~i~~~~gm:~~]ag~~~~-~-u~~ ~~aª~;1r.~ª~;~~!g~~~;~nn~~gªu~:~~ ni Ruperto P. Monteclaro 1plnagtatapat ko sa lnyo _na. wa- -Ang kaslntahan ko'y si Sel~n~ ~l~~~~n:~~ k~tang1ang a- ~= ~:kl~~ak ng ating ka.sama 12 MAGASIN NG BAGONG BUHAY ~:~~. lkaw ay aklng matulu- ;:'i!!u::o ~~d~P~arahll ay naPisong Pilak . . . Sa~~~1~;int:1:~~~~~~~aluwag. -Itay, -anl Selya na may Nilapltan nl Dante sl a~1ya, (Karug1ong DI' nasa pahina '1) -Hatl tayo sa kapalaran, Lobuong-Ioob sa paninlndlgan, - hlnawakan sa kamay at ang lo. -ang nasabl ko: -Hayan ang lalaklng lnllblg ko at Ubigln malrog na w1.lr.a: nga-llnga. W~rlng may binaba- ª?g inyong balato: L1mampung habang ako'y nabubuhay ay si --Selya, narlrito na ako upang nap slya. NllLlisa an~ mga tao. piso. . Dante Delmar, ang tanglng a- tumupad sa aking pangako at ~1~~1n ~~t~~k~ ~~~:~~t ~~ga~i~~ ya;:~~~·~n:~~~!!1a~t iho, -annak nlna don Pablo at donya nang makllala ng lyong ama Klnabahan ako. Ako'y lnakba- -Ano 'ika n'yo ang sabl ko Nena. ang atlng katapatan sa pag-lblg. yan niyang papa layo sa kara- kanina? Napasuntok si mang Mundo Yumakap si Selya kay Dante. mlhan. Iblg kong magsalita --S!nabi mo, Tres ... Diyes .. sa hapag kaJnan. Napadllat at Plnahld ang kanyang luha at ngunl't wala naman akong Llyabe! Itlnakbo ko agad sa nangunot ang nao, ngunl't ba- saka hlnarap ang kañyang a- masabl. Nang nasa isang kub- I~odromo ng San Lazaro ang nayad pa rlng nangusap. ma. Ung pook na kami'y saka slya p1song pilak. Itinaya ko sa si .. -Anak ko, nahuhulaan kong' -Itay, sl katotohanan k&- dumukot sa kanyang bulsa at nabi mong numero sa Llave ... daklla at banal ang lyong pag- yang lto na lnyong nasakslhan lnllabas ang isang balumbon O, salamat, lho, ha? Tabi k.lta ~~gia~~~1~~~.;a~~n~~l~~~g k~; ::bl~ayroon pa kayong masang-~~:p~0g 1=p~!°io? -nagugu~~P~~t~i~~g~:r~r:~~a;~~~ kung 8¡ Dante ay hlndl tutupad sa Sl mang Mundo ay nagklblt Iumlhanan kong tanong sa kan- -Magka1skuwela pala kaml kanyang pangako. Kaya nga, lamang ng ballkat, at pagkata- ya. . :kaka:~r!:ªs~~ÍÚ -~a~:;::1~~ bllang tunay mong ama na ka- pos pahulagpusln ang lsang ma- -Salapl, lho, salap1, -naga- ko ang bagong kasal na mga sama mong magpapasan ng kaiblgan kong matalik, slna Lukrus ng pula, ako ay dapat sing at Ponching. Ewan kung mong sundln. lli' ....., may nakarinlg sa slnabi ka na, iu;;;:::~ª p:ki~~man ang 1nrone.: G i s i n g _ ~~ª~~~~~g :a~ª~~~. !º 1 x> regalo -Dapallt natlng putulln .;;a la- $ Q ---000--!~~~g m;ª~~~~~1a~:-~:~ºn up:~~ H i r a p -. manatlllng mallnls ang tyong Ang lkalawang ... dangal .sa. mata ng lahat. (Karugtong ng nasa pahina 11) -Itay, -at si Selya'y napa- Sa bigong pag-asa'y huwag pangarapin Malamlg ang simoy ng hangln. dllat, -ang utos nlnyong lyan aTig dl abot-tanaw ng aking damdamin; Naalaála niya ang anak. Mallkot ay hlndlng-hlndl ko magagawal sa luhang nanatak na hindi mapigil, iyong matulog. Baka kaya wa-At tltllsln mong ako'j labl- maging kasawia'y ligaya sa akin. Jáng kumot. Baka hindi nakakalablan ng atlng mga kanayon bit ang kulambo. Nadama nlat pandlrihan ka ng Iyong mga yang kumlrot ang datl nlyang kabaro? Salamat na lamang at ang abang pa1ad, sugat. Lalong sumidhl ang ka-Itay, lplnagtatapat ko sa nupling sa dalita't nagislng sa hirap- paltang kumalat sa kanyang lnyong ang anumang upasala disin kung sa layaw'y lumaki't namulat, puso sa alalahanlng hindi niya ay aklng tatanggapln, mablg- marahil sa dusa'y daling mabagabag. nagagawa ang mga. gawalng dayan lamang ng buhay ang a- ti nlyang gtnagampanan at 1ntk1ng maglging anak. Sapagka't uukol sa kaglnhawahan ng anak. ang aklng anak ay slyang tanda Ang dinaranas kong kahirapa't sakit, SI allng Marta ay biglang nang atlng banal na pag-lblg. 58 mahinang puso'y sapat nang itangis- pabangon sa pagkakahlga. Pa-Selya, -at tila plnagdlmlan ang kasiphayua'y huwag di maisip, ra slyang naballsa. At sagllt na ng dlwa s1 mang Mundo. agad ibabagsak ang sisi sa Iangit. tumalim ang kanyang mga ma-Kung papatayln ko ang a- ta. Hindi na siya natatakot. k.lng anak sa dahllang si Dante' Hindi na siya nasislndak. Kaay hindi tumupad sa kanyang lyan ang maputlang hamak kong larawang kausapln na nlya si don Rapangako, -patuloy i>a ng dala- sa dilim ng gabi'y nakuhang-maagaw; fael, ang mayamang may-arl ga, -ay hindi slya ang magl-" pusong malingapin ang tinitimbulan ng pabrlka ng tabako na kur:::. ~~;:1~º:! ~~~: ~~~~plftª~~ sa mga araw kong nalalabing araw. ~aªnU:ª:ra:ª sa kanya noon ltatakwll nlnyo ako, ako'y wa- - En. C. Agleham -Don Rafael, -sabl nlya k.1lang tutol. Ngayon dl'y aalls n& nabukasan sa mayamang plnagako. llngkuran nlya noong araw. - na~~~~t~~º'ma~~a!~ª!~ak n~~~ ~:;lk:a buntong-hlninga ay ga~~k ~!~~~!asa~~~'Y tila may ~l~;g h1;l~~~~aw:~~~ ~~n~~g :; mumula sa may plntuan. Ang -Don Pablo dcinya Nena nabakas akong pagkakakllanlan makapapayag. . nagslpalakpak ay slna dou Pa- ang lahat ng ~arlnlg nlnyo. -~~ sa kanyang mukha . -Ngunl't !ha, napakataas ng blo, donya Nena at Dante, na ak.ln ay lnaasahan kong inyo -Aanhln k.o po naman? iyong ha!_~~ª· -:-~ng ~lit ng madahll sa pag-uusap nlla nt Sel- nang llllmutln. Ako'y nagkaro- -Aba, ang batang !to, -an- yamang nhng-1hng ang ulo. ya ay hindi napansln ang pag- on ng MALINO AKALA sa katu- yang nagkamot ng ulo, -ano Bawasan mo nang kauntl. ~;t~!1n1:n:a ~:~~~n:g s:~~~~:~ :ad nlny:1g11~ayay~;'1~~ na ~ng ba _a;:1:1n~b~! m~r:aª~f¡~nnakong sa:a~~r~:n slli~n;g =~~:~: m~;;::~ -an bun ad ni :~~~a~ 5: l~y~~g ~uso~ª~,~= ~~~~~~ :Oª~~t:~:o ~~~ po~~? .. don Pablo,'-ngay~n ko ~amgng ¡~~~ :;1na~~¡~1nga;:~l~~w~~~~ tahlºe~·. ~~~~~ls ~:Y{~;b~tag~~ TEOTICO CLINIC VRIN'ARY DISnJllBAN'CU GEN'ERAL SVRGERY :ll:·RAY SERVICI . natalos na napakalllt pala ng tohanang aklng nasakslhan. sa akln ang piso mo kanlna? pagkakllala mo sa aklng ang- Salamat .sa. Dlyos, at harina-' -Aaaaa .. -nasabi ko na Jak~Salamat na lamang at ka:yªn!:a:I~~ ~~~;1~an lp~;a~~~; m~:~nalo ang 3/10 at ang na~~ :::=: ~~º~d~a:·•Prd~. ml'y dumatlng sa panahon. -- nlllkha sa sllong ng atlng la- glng dlbldendo sa piso ay Jsang ( 1 ~1 ~ ~:~:) c.J~., dugtong no.man ni donya Nena, nglt. (X) daang plsong busto. Iyan nga. '------------' I.INGGO, OKTUBRE 14, 1951 13 taga-Blkol, si allng Marta ay ~-----------------, Ito'y lsang katotohanan. Hindi Jumabas nang tila pa kumlk.lnlg na ako bula¡¡;. ang mga dalirl. Sa maallwalas A B A N G A N SI mang Tomas ay hlnd.l kunlyang noo ay namuo ang tila mlklbo. Lumalakad 1_ljt1.Dg--Bil'gahamog na mga butil ng pa- ' 1 ' katungo an·g ulo. Iblg nlyang =~·a::n.siya ay umuwi ºª ng Ang pinakamadulang nobela ng taonl ~~:~~ºtn;g~~~~;~Y~ª1n::ag~: K.1nahapunan ng araw dlng kop sa iblg nlyang sablhln. satyon, si allng Marta ay umupo mantala, si Dondoy ay patuloy '"tabl ng durnngawan. Nt ,.,_ ''TERESITA" dn oa paglakad na wa<lng hinlit ay hlndl slya lumalayo sa di sumesayad ang mga talamkanyang klnauupan. Halos ma- pakan sa lupang ntya:yapakan, mutl ang kanyang mata sa Nakalantad na ang mga taong paghlhlntay, Sa wakas ay na- sa kanya ay nag-uukol ng mg& klta rln niyang dumaratlng na tanaw na karanlwang slnusunang kumpare nlyang na.mama- dan ng lkalawang tanaw ... ang sukan sa "Ang Tlbay". Pagka- masaklt na tanaw. tapat nlyon sa kanyang bahay -Nlnong, lblg kong makilala ay bina.ti nlya at lnanyayahang ang mayamang lalaki na nagmanhlk. handog ng aking pananaw, ..... -Huwag na, kumare, -ang ang dugtong ni.yang maslgla ang tanggl naman ni mang Tomas tlnlg. -Wlka nlnyo'y mayrood sa pag-aakalang ang lplnag-a- slyang utang na loob na tlnaanyaya ng kumare ay walang tanaw sa aklng ama. Napakabubagay. Kasaysayan isang batang babaing itinakwil at .u nlya. Ibtg kong slya ay pa-Isandall lamang, kumpare,- di kinilala · ama, nguni't dumating ang sala.matan. ang plllt nl allng Marta, at nang panahong at dinakila ng daigdig. . . Dumatlng dln ang puwang na makaupo na si mang Tomas sa hanggang ang muling angkinin ng nag- hlnlhlntay ni mang Toma.a. At; ~~~~~ ~~ª·n:;a!~~~~Y~;Y b~~~:. takwil na magulang. ;~~~a n~a m:l~~~gl~a ~!m~;~~ -Ngunl't kumare, -walang Kasaysayan ng isang dalagang nayon na hlnamak kauulos nang slya ay magkaroo11 kakurap-kurap ang mata ni al inupasala ng lipunan. . . subali't sa sariling ng pagkakataon, blgla slyang mang Tomas, -sa akala kaya pagsasakit at pagpupunyagi ay nakuhang itang- tumugon sa tlnlg na. ma.rlln:nlnyo'y tumpak ang lnyong ga- hal ang sarili. .. hanggang 58 sambahin at daki- Ang !na mo ang lyong pa.salagawln? la.in ng lipunan ding umaglahi sa kanya! matan. Napababa ang pananaw ng -Ano '!ka nlnyo? - ang tila babae. -Kumpare, wala akong Kasaysayan ng isang babaing nakulong ng pag- nagkangrlrlnggang pakll ng bl .. magagawa. Iyan ang hlnlhlngi ibig ng tatlong lalaking mahal sa kanyang puso, nata. ng mga pangyayarl. Hindi na- datapwa't natutong magpakatimpi at nakapagga- -Ang · ina mo•y lsang dakl .. man kalla sa iyo ang amlng ka- wad ng makatarungang pasya! lang babee. Slya ang Inang plbuhayan. Talagang wala na a.. nakamayaman sa pag-lblg. Slya: kong magagawa. Kaya, kung pa- Kasaysayan ng isang babaing patirapang humi- ang naghandog ng tyong pana .. payag ka kumpare.. ngi ng awa at katarungan sa paanan ng isang la- naw. Nakapa ni mang Tomas ang laki ... nasa dakong huli ay siyang pinanikltthu- Tila nallto ang pag-llalp ni kanyang baba. Klnaugallan na ran ng lalaki ring iyon na siya namang nagpnpa- Dondoy, -Nguni't saan slya nito ang"pagkllos ng kallwa ni- limos ng habag at kalinga! kumuha ng maramlng salaplng yang kamay na paakyat sa kan- glnugol sa. aklng mata? Dlya .. ~!~~0~;b~ªk~~ª;a~~~gª~r~ªP:; lyan ang madudulang kabanatang ta~;::;~~ n~;~d~n~~ay~~!at !~~~~~;lt ª~x~~;reNiuª~~[.~' bumubuo sa kasaysayan ni ~1~~~k3~an n~~;ri~i'º~a:f~It :: ang lnaalaala ko'y.. hindi ko 1 1 J E R E s l J A r r 'isang !na maging mallgaya lapa nalalamang naaari an¡ ba- mang ang kanyang anak. Sa Agay na lyan. merlka ay may lsang bllanggo -Ngunl't tyan ay glnagawa na habang buhay, Iplnagblll nlya ngayon sa maramlng tao at na- Sinulat ng Patnugot nitong Magasin ng Bagong Buhay. ang dalawa ntyang mata sa 1tunghayan .ko pa sa pahayagan, · - - - - - - - - - - - - - - - - - - ' sang mllyonarlo, at ang kuwal;:~~a~:~l~~~.;g ;;ki~:a~~~P-;;, Tomas nang sllang dalawa ay Hindi na panakaw ang kan- (Buklatln sa pahina 19) !aran. Narlyan~ lamang ang a .. naroon na sa Ospital. -Sa lyong yang sulyap. Nakataas na ang - - - - - - - - - klng katlwasayan. katauhan gagawin ang lkala- kanyang noo sa sino mang sa n;~~;a1~~~;ª~~1~~~~b~y~1~~ ;:i°~a P~:;~~º~a0fy:~e~~~d~I:: ~~:'Y;~~ku~~:~~sap~ª !~~a.1~~ Kapuwa May Ligang sa akin ang lahat ng bagay ay ngln ko ang tagumpay... nlyang masllip sa. salamln. Hindi (Karugtong ng nasa pablna 10) maaásahan ninyong gagawln ko Pag'karaan ng dalawang bu- na bulag a.ng isa nlyang mata. ang lahat ng ak!ng makakáya. wan, si mang Tomas ay duma- At si Carmen ay hindi na maa- ko ltong magancia mong kasa-' SI Dondoy ay aklng inaanak law sa ospltal upang Habas na arlng humalakhak. ma? Mula nang hapong !yon, si a- si Dondoy. Gayon na lamang -Nlnong, ako'y parang hlndi Nainls si Amado. Hindi ga .. ling Marta ay nawala na sa ang katuwaan ni Dondoy sa makapanlwala, -ang wika ni yong url ng tanong ang lblg nlkanyang tahanan. At pagkara- tila hlmalang naganap sa kan .. Dondoy na nalulunod sa mala- yang marlnlg na gawln ng kan-' an pa n~ limang araw. si Don- yang buhay. Parang hindi slya klng kagatS:kan nang sila ay na- yang !na. kundl ang tungkol sa doy ay klnausap na ni mang makapanlwala. Ngunl't nadara- sa Jabas na ng ospltal. -Tiia 1-< sulat ... ang tungkol sa kayaTomas. Sa wakas ay nagkauna- ma niya at nasasalat ang ta- sang pangarap lamang. Ngunt't manan ng kanyang Lolo. Nallwaan din ang nmgnlnong. gumpay ng karunungan sa kan- ang tagumpay ng slyenslya ay mot nlya noon ang mutya ng -Donctof, -ang wtka ni n1ans yang katauhan. matategpuan sa aklng katawan. kagandahang a.sal. 14 MAGASIN NG BAGONG BUHAY -Hindi, Inday, -tugon n¡ hl- lyong sulat? -uslsa ng panau- nito ang kanyang mga pan!-' waln ni Amado ang kanllan1 pag kay Tandang senang, -a..1 hlng matanda, nang slla'y na- ngtn, ay blglang natlgilan, na..1 puso sa llgaya. -Ito po, si Ama nak slya ng naslra kong kapatld ngakaupo na. -Iblg ko slyang llmot ang lahat ng balak sa lna-' do, ang lalaklng aklng nakal na babae. Ullla na slya patl sa matllala, at sa harap ninyo'y ... 11, at sa hallp noo'y nag-anyong sang-palad ... ! May tutol pa ~ ama. -Ah ... Oo nga ... 1 lumaplt sa nakltang dllag. kayo sa amlng pagkapag-lsang· Nagkamot si Amado ng ulo sa-l Tltlndlg na sana si Tandang -Charing ... ! -pabulalas na dlbdlb? mantalang ang tatlong babae Senang upang kaunln ang analr. batl ni Amado. -May palagay ako nga· ay papasok na noon sa loob ng sa s!Ud, ngurú't noon dl'y tu- -Amado.. - pasugod na yong .. kabahayan. Narlnlg nanaman manghal sa kanila ang may ma-1 tugon ng bina ti na da.gllng na- -Hintay ... 1 -puto! ni Tannlya ang kanyang !na. gandang tlkas na pagkalalakl pabllanggo sa naghlhlntay na dang Senang sa pagsasallta n• -Marahil ay lelo akong lll1- n1 Amado, ayos na ayos na Ju .. blslg ng lalak!. hipar,, at humarap na may sagaya kung nagkaanak pa ako mabas, upang tugunln ang ka- Lalong natllihan ang ma.ghl- ma ng loob sa an[l,k. -Am&ng Isa, at tsang dalapng ganl- hlllngan ng natalaatas na ni- pag, Hlglt na namangha sa pa-' do ... ! Anong kabalbalan ant to kaganda ... Ma.nang Babel. .. 1 yang Tlya Isabel nlya. nlbagong tagpong yaon na ta.:. gtnawa mo? Dlyata't ntlaba1 Mahlnhlng napangttl, at sag- SI Tandang Senang ay dlll nllang nasakslhan. Nagharl ang: mo 11ng aklng billn, at nlllmo lit na napasulyap ang kasama ang di namangha; ang hlpag ni- llang sandall ng masullranlng ang alr.lng paalaala? Naklpa:g ng hlpag ni Tandang Senang to•y natllihan ... humanga nang katahlmlkan sa panlg ng mag..1 lsang-dlbdlb ka se. lsang nlla dlto, samantalang sa sllld, si gayon na lamang; at ang ka- hlpag, samantalang plnapagla- Jang na lumakl sa kasaganaan Amado'y muntlk nang me.ka-> sama nlt'o'y blglang napatlndJ,r, !aro ng panig ng kabataan ang Ano ang lpagpapallgaya m• pagbulalas ng slgaw ng pagngl· at plnamulahan ng mukha sa kanllang mga mata, ang kan!- kay Charlng? Ang suweldo mon1 ngltnglt. Hindi nlya kallangan nasakslhang katauhan n1 Ama .. le.ng mga puso, at sa wakas aY ltmampung piso Jsang buwan ang kagandahang di ang kay do- ang kanllang nasasablk na Wala kang balt ... ! Charlng na ka.nyang plnanga- Lalapltan na sane.ng talaga mga labl, sandaling bumawl ang nai rap at nllalanglt. ni Amalo ang kanyang Tlya -Tlyang ... ! -basag ni Ch_a- sasallta, ng nangangapos na hl -Slya nga pala; nasaan, In., opang humallk ng kamay, ngu.: rlng sa gayong sagllt na kataday, ang anak mong slnabl liB nl't nang mapasagllt sa kasama himlkan, matapos nllang pagsa- (Buklatin u pahlna 18) Mabuti... kasam~ ng mabubuting pagkain Ang COKE ay likas na kasama ng mabu· buting pagkain. Mag-uwi ng isang kahon ngayon ••• maghandang lagi ng panustos sa anumang pagkakaton. MAY •AHINTULOT MAGSABOTELYA ,$an IDiguel llrrwer~ UNGGO, 01\.TUBRE 14, 1951 15 lr1D:i E.C.A. 1111111 l1ilalatltola 1tf "ht•llf hito(' al "' Po,,,.dwan sa IPagMulungallf Pongla6uJtar°" 11f E . U. Del so io1olingon ng mga magsasalra sa Plli,inas © Maaafing siraln ng uad ng palay ang inyong palay, ntais crt tubo. MAKIPAGTULUNGAH SA INYONG KAPITBAHA YI MAHAIAGA ANG PAGTUTULUNGAN NG IAHAT! @ Ang mga ponanhn ª' maaarf ding pohiran ng monlpls ng timpla ng 1 bahagi ng "calcium arsenate'' at 1 hanggang 4 na bahagi ng pinong abo, gawgaw, abo "9 lpa, al pinong alikabok, Gawin ita sa mllflalakip-silim o so magbubuhng-liwoJWDJ. Moaori ding magsabog ng paing dorok na moy l111on so palayon so motaas na lupa. Ang pain so mababang lupa ay dapot isabog so pilopil al mga lugar no wo· long tanim so pagiton ng mgo may tanim. · Ktpuwa May ligalig =~ :rm~i:!'!~':a,yu~ ~~::um ~d:U-0 at Gnaputa~1n:!1~Wn__:r:;IL~ ~=~o·y (B.arustong nr naaa pablna 15) an nlya sa buhay ang kaataa- --Chartng, anak ... ! Dapab hlndi na lalaklng pakalnln al sang panllpunan Íl.a "banga SIL sana akong lumlgaya, pagka't Amado! -Narito, patuloy pang llnga, dahil sa matlndlng pag- banga," at "tapayan sa t.apa- kanglna pa'y napama.hal ka na lnlabot kay Tandang Senan¡¡ Jaramdam. Ang mga kaharap yan"I sa akln1 Suball't ngayo'y nada-! ang dlnukot sa bandbag, - aa ~n:ª~~~~~:!o~~tl~;~n:ª y:!; Kumalag si Charlng sa m~a ::a~~n:ngd~::!t, ks~n~ia:f:t~~ :~; :~~~:.'!~ª 1: ~~~:11ª11~~b ng 1t1106 at pangungusap ng blslg ng lrog, at sa blyanay pak mo sa buhay! Kahlya-blya sa Inyong mag-lna ng mga arimatandang maybahay. lumuluhang lumapit. ka, anak, se. lnyong mga kamag .. ariang sa lnyo'y lpinamana ng -Kung sasa.ng-s.yunan ni Ma- -Inang, huwag po ... ! Hu- anak. ·. sa lyong llpúnanl Ang! atlng yumaong Papa ... ! nang Babel, -patuloy ni Tan- wag po, Inang ... ! Pallligayah1n ntagkaaaawa ng lsang pakainln, BI Tandang Senang ay napa:lang senang, -ay kallangang po ako ni Amado. Inllblg ko po ay 1 masaklt na blro ng tadha~ mulagat, naumld, at napaluha pawalang-saysay ang kasal na sJya. Hindi ko po kallangan ang na. · sa biglang bugso ng katuwaan11 1to upang mablgyang laya si kayamanan! Ang kallangan ko SI Charing ay Iumingap s~ nutkha ng mga bagay na tr..ó.Charlng na makapamlll ng ka- po, Inang, ay pP.glbig ... opo ... kanyang ale, at dlto'y pasugod yang nasakslhan. ~pat sa bubay. Oo, kallangang' tapat na pagiblg na tangt kong na lumaplt. -Tlyang ... I Tulu-: Mga luha ... mga patak. ng ngan nlnyo ako, Tlyang ... 1 - luha ng kagalakan ang sunud .. LUM,,AD na kosama n11 lllYOllG ICAAllAIC .. \, Ji • l. - ~ Sa pamamacltan ng Palatun.tuu.an sa Pasahe ng Mag-anak ng Samanh.lahtn ang mababang halaga ng pasahe ukol sa maganak na nagkakabisa ngayon sa iahat ng pagUpad sa kapuluan- tuwlng araw ng Marte!, Mlyerkoles at HuwebeS. Sa llallm ng Palatuntunan sa Pasal&e ng Maganak ng PAL, ang ulo ng pamJlya ay nagbabayad ng karaniwang halaga.. ang asawa at ang mga anak na. wala pang 21 taong gu'lang a.y ·-tlg-kalahatl ng bayad ng me.tanda. Isang batang wala pang dalawang taong gulang at hindi gagamlt ng luklukan ang mak&.s11Sakay nang walang bayad. Ang Palatuntunan sa Pasahc ng Mag-anak av llral hanggang tka-31 ng Oktubre. Magp(l?aan ,a tn11ong pi11akam<.1laµit mi tcmygapan ng PAL. paluha nlyang sam.o. sunod na" ¡rumltl sa mata ng Napukaw ang datl'y natltlll-1 bawa't isa at aumallng n&tollCI."' hang dlwa ng dlnalngan ng pagdlwang aa ta.ll.gayahang aaklolo, Blnukaan pagdaka ª118 blglang nagharl aa Ioob ng malaktng handbag, at dlto, sa muntlng dalgdlg na yaon ng masldhlng pananablk, pagkapa.; tahanaÍl ng mag-tna, lato na maang at pagkaum1d ng nangag.J aa puso at damdamln ng magmamaSfd sa kanyang glnagawa; asawang noo'y blglang nawala ~~n~n=!O:º:a=~atb~~~ ~':iii:~ ~ria:: ~d~~ Nang Magdaan Ang Daluyong (Karqton¡ DI naaa pahina 9) Sa klnahapunan naman ng araw na 1to ang dakong hllagang-paallangan ng labasan ng Malaklng MaJn1}a, ay ptnagpa~ bagsakan ng bomba ng mga aeroplano. Tila ang pook na hlnuhulugan ay ang buhat sa La.mesa, Nova.lfches, hanggang Payong. Satatanaw ko ang mga usok ng nahuhulog na bomba at ltong bahay ko ay yumayanlg. Mga aeroplanong may dalawang katawan ang nagslslpaghulag. Pagkatapos, ang narlrinllfi nam.an sa ~::~nL!~:Uª~ym:M:it;'ak n°ª ~=~~~~:n:S:fat~:~ s~~;ak:: ~~:r-i~°n;ªs~~~ong lyon. M~apabalita rln ako marahll ng nangKay Komandante Luz ng mga "guerlllero" na nakahlmpil sa Pasong-Tam.o at dumalaw sa akin sa umag11. ng araw na lto, o.y ~~~:~:.n= ~;a=. ~g~b~a~ ~g a:,::';~ºJ1ifa;8~Y~~~ .taasan np: Montalban. Me.y mga 50,000, BllR sabl, at ang malt.laktng yungtb doon _ay slnamantala nlla na napagtaguan ng ~~~nga~1:=~gy~ '::w:aJª:~tod:ft~e t~=~ ª:a k;f~;,ªi:1~it° ~~ Maynlla, ay nakapagtago slla S! isang yung-Jb ng pagkaln at hinal lamang lto kundl mayroon pa sllang nallagay na elektrlsldad. Hanggang Busu-buso :i.y nakakalat slla at sa Uog na ganlto ang pamagat, ayo;.i. sa balita, a.y nakate.Jatag ang nalalabl sa huk~ bong hapon. Kung tawagln ngayon sa pablro, ang kinatataruang !to nR mga. hapon nR mga kawal amerlkano, ay Yamashlta ~E;~~~:.:~:~~:;;:~~:~:¡::.~;!~~·~~i,1'~5·•;¡; ~! kung pagsasabayan ng Iusob mula sa Te~:.ª·a~lz~B~ta::~~~r~ ~a!~1~":; pnfnU.~;n ª~f ~~t~~~hk~: ~:~~~iino~ku~~t~:r::.~!~~:O:ª::J1i,a~ai;:.8:'ri;'~o!\a~ga PE'brero 19, 1945:HindJ pa natatapos ang paglalaba.nan sa Joob ng Maynllu Patuloy ang mga putukan sa dakong tyon na nagsa.sablng hindi nagllllkat t.n~ !abanan, bagkus sa bawa't sandall ay' nag-uulol. Mga kawa.1 na amerikanong naglng panauhln ngayon dlto sa b~h~y, ang nagsasablng may apat na milya pang parisukat hurmg¡t-kumulang ang Jupomg Maynlla na hawak hang!l'a niayun ~:;n~ga~r~;fa~O a~:n;ª~~yg:d;:0;o'm~:P~i:1 p~~a;f:i:b~:a~t.ºsi: ~ir""a.":~1ª~aªYkif~~l~~~a~~b:b~t1~t nagn~~a~~l: bnJh~~h;; ~r ¡~~ ng Maynlla. na nakukulong ngayon at walang laba.S:i.n, sak~llr.i:: dumatlng ang sandall ng tapusang pagbabaka. Kung ano :inR glnawang kaluplton n~ fl\ga h11pon s~ ibP't. lbang dako av sira ~~hn~:~:gsiª~:~;:~n~°k~~!Y~ahabag-habag 1mg sawing Pafad r.a (ITUTULOY) Allg lkalawang ••• (K&rurtoDI DI maa pablaa lf) tang kabayaran nlyon ay 1binl-' gay nJyang lahat sa kanyang mga hJnlog na naullla. sa kan~ yang kallnga. SI Dondoy ay hindi umllm1k. -Oanyan din ang ginawa ng lyong !na, -ang patuloy ni mang Tomas. -Mata¡al na panahong slya ay naging bllanggo ng sarlll nlyang budh1 sa pan1n1walang ang pagkabulag mo'y kanyang pagkultulang. At nang sablhln mo sa kanyang slya ay "lsang lnang hindi dapab magkaanak," ay dlyan na sumuko sa sukdulan &ng kanyang pagtiUls, K.lnausap na nlya ang mayamang umaalok sa. kan.ya: noon pang araw at lptnagbili na bga ang Isa nJya.ng pananaw. Ang kuwalta ay lblnlgay sa. aki?at slya kong gtnugol sa lyo. Huma.nap ako ng lsang matang naaangkop sa lyong gulang. Noon pa ay naramdam.a.n na ni Dondoy na para slya.ng sln1slgan sa a.poy. Noon n?°ª p1 ... nangbinayangan ang mp luhang natak aa mga mata: DB kanlyang lna. At slnal:ll pa Id mang Tomas na maJ'l'(IGn daw mga ~g nagdldlllm. na IUlll ~llslp n1 altng Marta na u.: la. baga may lsaDg lriamaf na nagtut.ulak aa kanya UJl8DC 11ya ay tumalon na a llag ac nang matapos na ang Jabat ..r tan.vang pagblhlrap. -SaJamat na lamang at napagdalawa mya ang Jcanyan« 181.p, ---ang dugtong pa nl mang Tomas. -Tlnlls na nga Diyallg lpaduk:1t ang isa. ntyang mata upang madulutan ka Iamang ng kaligayahan. Ang lna ay da .. pat na lga.lang at dak:ilaln. Tad-_ tarln man ang aUng buto sampu ng atlng mga laman, a.:r: blnd1 pa sapat na lbayad aa hi .. rap ng ating mga magula.ng. Bak:lt mo alnabl sa t&nya ang gayon. na lliya ay "J.san& inalla: hlndl dapat magltaroon ng anak"? Dondoy, ma.sa.tlt ang slnabi mong lyon ... maaak:lt. -Nlnong, pupuntahan ko 111 lnang, -anl Dondoy na sakblbl. ng malaldng pagdaramdam. -: Iblg ko siyang mak.lta. Ewan ko Iamang kung ako ay mapa.ta .. tawad ga nlya. SI Dondoy ay lnakbayan nl mang Tomas. -Dondoy, ang lna, kailan man ay Jaglng nagpapat::iwad Ma.aó.rln1~ !kaw a) layuay dumatlng sa d&tlng t&hanan. lumbayan. Marta. RinJpo n1y& ang ulo ng Tahlmlk. Walang llaw. Plnagala -Inang1 -ang ba!011 ay palu..i l'nak, buong pananablk na h1 .. ang kanyang pananaw. At doon hod na Iaplt ng anak. --O, inang i;.agod ang lluhok nJto, at ang 11a lsang sulok, aa lbaba.w ng 1 .. patawartn mo alr.ol -at ang wlka niya sa tlnlg na untl-un .. sang muntlng baul, naklta Dlya mukha ay lslnubsob aa kandu- tlng nagkakaroon ng buhaJ: - ang kanyang lnang oakauluk- ngan ng In&. Ngayon, mallgaya na a.leo, anakl bot na lara.wan ng malaldnr b· Napaluha Jamang al aUng <X> Aag Pagdidilig 4y Nakatitiyak lg Paki1aba1g P250.00 TA..:= WHEEL BARROW SPRAYER -~ KNAPSACK SPRAYEA P" 250. 00 T.U:.ES INCL P100.00TAxES 1NcL WHEEL BARROW srRAYER ":1ff«\ .'HODF.1.0~ r. :'\L\K,\ Tl1 TU~U~ ';l L.\!J~T "" l'i.'\;;.\~~;\1Ll."-.:f~\-..; 1 '•i'L'1' '.-. Mga Magsasalca: May SULIRANIN ·Ba Kayo? Huwag kayong mabahala ... kung mayroon kayong mga suliranin o anumang bagay na nais malaman tungkol sa pagsasaka, pagbil~R 1a mga ha. yop na sumisira sa tanim, wastong ~ag· <'alaga ng mga haliiman al iba pang mahahilagang bagay ukol sa pagbubukid ... subaybayan lamang ang lingguhang lathala sa Magasin ng Bagong Buhay al malulumpak ang inyong mga hakbang. Ang pita/e sa Magasin ng lagong Buhar u/col sa pagsasalra ar inihahamfog sa inyo sa · pagf,ufulungan ng al